Bakteryjne zakażenie dróg pokarmowych

Konsultacje na ponowienie recepty

A

B

C

D

E

F

G

H

I

J

K

L

M

N

O

P

Q

R

S

T

U

V

W

X

Y

Z

Cipronex

Wybierz

Cipronex 250 mg

Wybierz

Cipronex 500 mg

Wybierz

Cipronex roztwór do infuzji 2 mg/ml

Wybierz

Doxycyclinum TZF 100 mg – 10 kapsułek twardych

Wybierz

Duomox

Wybierz

Duomox 1g – 20 tabletek

Wybierz

Duomox 250 mg – 20 tabletek

Wybierz

Duomox 375 mg – 20 tabletek

Wybierz

Duomox 500 mg – 20 tabletek

Wybierz

Duomox 750 mg – 20 tabletek

Wybierz

Nie ma leku,
którego szukasz?

Skorzystaj z E-recepty 24h
E-konsultacja Lekarska w 5 minut.

Bakteryjne zakażenie dróg pokarmowych jest przenoszone najczęściej drogą fekalno-oralną, źródłem zakażenia mogą być zarówno zwierzęta, jak i osoby chore. Jak rozpoznaje się choroby układu pokarmowego wywołane przez bakterie, takie jak np. zakażenie bakteryjne jelit? Na czym polega profilaktyka i leczenie? Podpowiadamy. 

Przyczyny bakteryjnego zakażenia dróg pokarmowych

Bakteryjne zakażenie dróg pokarmowych to zakażenie przewodu pokarmowego, do którego doszło na skutek obecności patogenów (w tym przypadku bakterii). Do zakażenia może dojść: 
  • po spożyciu surowych lub niedogotowanych produktów żywnościowych (np. mięsa drobiowego); 
  • po spożyciu nieprzebadanej zanieczyszczonej wody lub żywności; 
  • w wyniku bezpośredniego kontaktu z osobami zakażonymi (w tym także kontaktów seksualnych);
w wyniku bezpośredniej styczności ze zwierzętami, które są nosicielami bakterii.Zakażenie bakteryjne jelit może wystąpić w każdym wieku, jednak najbardziej narażone są: 
  • kobiety ciężarne;
  • noworodki i niemowlęta; 
  • osoby z zaburzeniami odporności; 
  • osoby z zaburzoną florą bakteryjną jelit (np. po antybiotykoterapii);
  • osoby chorujące przewlekle; 
  • osoby starsze, przebywające w szpitalach i domach opieki; 
  • pacjenci przyjmujący leki, które zmniejszają odporność (leki immunosupresyjne); 
  • pacjenci z uszkodzoną barierą jelitową (np. w wyniku przebytych operacji chirurgicznych).

Objawy bakteryjnego zakażenia dróg pokarmowych

Bakteryjne zakażenie dróg pokarmowych może się objawiać poprzez: 
  • biegunkę;
  • ból głowy i mięśni;
  • cechy odwodnienia: ogólne osłabienie, suchość błon śluzowych i wzmożone pragnienie;
  • dreszcze;
  • gorączka;
  • narastające wzdęcia;
  • obecność w stolcu krwi, ropy lub śluzu; 
  • silne, kurczowe bóle brzucha;
  • skąpy i papkowaty stolec; 
  • wymioty;
  • złe samopoczucie.
Wyżej wymienione symptomy wskazują na rozwijający się stan zapalny w obrębie przewodu pokarmowego.WARTO WIEDZIEĆ: u zdrowych osób dorosłych zakażenie układu pokarmowego może przebiec bezobjawowo lub bardzo łagodnie. Choroba najczęściej ustępuje sama po około 2-4 dniach od spożycia zakażonej żywności. Natomiast dzieci z reguły ciężej znoszą objawy zakażenia, często konieczne jest leczenie w szpitalu oraz kroplówka. 

Jakie bakterie odpowiadają za bakteryjne zakażenie dróg pokarmowych? 

Do bakteryjnego zakażenia dróg pokarmowych prowadzą najczęściej bakterie takie jak: 
  • Gram-ujemne pałeczki Campylobacter jejuni – drobnoustroje stanowią jedną z najczęstszych przyczyn biegunek bakteryjnych w krajach uprzemysłowionych [1]. Występują w przewodzie pokarmowym wielu zwierząt domowych oraz rzeźnych, nie szkodząc im;
  • Gram-dodatnie laseczki Clostridium difficile – bakterie beztlenowe prowadzą do zapalenia jelita grubego, które, jeśli rozwinie się do ciężkiej postaci, może być groźne dla życia [2]. Najbardziej narażone na schorzenie są osoby będące w podeszłym wiek. Czynniki, które zwiększają ryzyko zakażenia to również: częściowe lub pełne unieruchomienie, terapia lekami immunosupresyjnymi oraz chemioterapia przeciwnowotworowa;
  • Gram-ujemne pałeczki Escherichia coli – zgodnie z danymi Państwowego Zakładu Higieny każdego roku w Polsce występuje nawet 500 zakażeń wywołanych biegunkotwórczą odmianą bakterii Escherichia coli [3]. Biegunki u dzieci trwają nawet 2 tygodnie lub dłużej, natomiast u osób dorosłych zakażenie zwykle utrzymuje się do 3-4 dni i następnie przemija samoistnie;
  • Gram-ujemne pałeczki Salmonella enteritidis – źródłem zakażenia niedurowymi pałeczkami Salmonella są zwierzęta oraz produkty spożywcze pochodzenia zwierzęcego, natomiast źródłem zakażenia pałeczkami wywołującymi dur brzuszny (Salmonella typhi oraz Salmonella paratyphi) jest człowiek – bakterie namnażają się jedynie w organizmie ludzkim [4];
  • Gram-ujemne pałeczki Shigella – czerwonka bakteryjna należy do bakterii blisko spokrewnionych z pałeczkami Escherichia coli, zakażeniu sprzyjają złe warunki socjoekonomiczne oraz higieniczne. Najwięcej zachorowań notuje się w krajach azjatyckich [5], u małych dzieci schorzenie może wywołać powikłania zagrażające życiu, najgroźniejsze z nich to toksyczne rozdęcie okrężnicy. 
  • Gram-ujemne pałeczki Yersinia – bakterie te są roznoszone głównie przez świnie. Do zakażenia dochodzi najczęściej w wyniku spożycia skażonej żywności, np. surowej lub półsurowej wieprzowiny, a także picie niepasteryzowanego mleka lub zanieczyszczonej wody [6]. 

Badania konieczne do wykonania w diagnozie bakteryjnego zakażenia dróg pokarmowych

W przypadku stwierdzenia objawów bakteryjnego zakażenia układu pokarmowego należy zgłosić się do lekarza. Jeśli schorzenie zostanie zdiagnozowane, należy postępować według jego zaleceń. Diagnoza opiera się o wykonanie posiewu mikrobiologicznego lub bezpośrednie badania materiału biologicznego, takiego jak kał, krew, płyn stawowy czy też mocz. Materiał biologiczny jest analizowany pod kątem bakterii, które najczęściej wywołują tego typu infekcje, a także produkowanych przez nie toksyn. Niekiedy lekarz może zadecydować o dodatkowych badaniach, takich jak: 
  • serologia;
  • tomografii komputerowej;
  • wziernikowanie jelita grubego oraz pobranie wycinków do badania mikroskopowego; 
  • USG.
Następnie wrażane jest leczenie, polegające głównie na podawaniu antybiotyków*. Jakie leki brać na zatrucie pokarmowe? Lekarz może przepisać leki na biegunkę bakteryjną takie jak: 
  • metronidazol (w mniej poważnych przypadkach); 
  • fidaksomycyna (lek jest zalecany w leczeniu zakażeń wywołanych przez Clostridium difficile);
  • wankomycyna (w ciężkich przypadkach). 
Dodatkowo można stosować doraźnie leki przeciwbiegunkowe, przeciwbólowe oraz przeciwgorączkowe, a także, jeśli pacjent jest mocno odwodniony – płyny glukozowo-elektrolitowe. Ryzyko nawrotu zakażenia zmniejszają niektóre probiotyki. WAŻNE: w większości przypadków udaje się wyleczyć bakteryjne zakażenie układu pokarmowego trwale. Natomiast jeśli u chorego doszło do powikłań w postaci poważnych zaburzeń w funkcjonowaniu jelita grubego, może być konieczne leczenie chirurgiczne. *wyjątek stanowi salmonelloza – w takich przypadkach nie jest zalecana antybiotykoterapii, ponieważ podawanie antybiotyków może doprowadzić do rozwoju przewlekłego nosicielstwa bakterii [4]

Profilaktyka, czyli jak zapobiegać bakteryjnemu zatruciu pokarmowemu?

Schorzenia bakteryjne jelit są zaraźliwe. Jak uniknąć zakażenia? Najważniejsze jest, aby przestrzegać podstawowych zasad higieny – myć ręce przed posiłkiem oraz po kontakcie ze zwierzętami, surowym mięsem i podrobami, a także dbać o czystość w środowisku domowym. Bardzo istotna jest również wiedza na temat produktów, które mogą być narażone na występowanie bakterii chorobotwórczych – warto śledzić komunikaty GIS oraz kupować żywność (zwłaszcza mięso) w pewnych sklepach. Wskazane jest też, aby przygotowując jakikolwiek posiłek, umyć warzywa i owoce w bieżącej wodzie, spożywać wyłącznie pasteryzowane mleko oraz, aby poddawać produkty takie jak mięso czy jaja obróbce termicznej przed spożyciem. Źródła: 
  1. mp.pl/pacjent/choroby-zakazne/choroby/zakazenia-bakteryjne/165126,zakazenia-wywolane-przez-paleczki-campylobacter-kampylobakterioza 
  2. mp.pl/pacjent/gastrologia/choroby/jelitogrube/80812,zakazenie-clostridium-difficile 
  3. mp.pl/pacjent/choroby-zakazne/choroby/zakazenia-bakteryjne/164030,zakazenia-paleczka-okreznicy 
  4. mp.pl/pacjent/choroby-zakazne/choroby/zakazenia-bakteryjne/165083,biegunki-wywolane-przez-paleczki-salmonella-salmonellozy 
  5. mp.pl/pacjent/choroby-zakazne/choroby/zakazenia-bakteryjne/165138,biegunki-wywolane-przez-szczepy-z-rodzaju-shigella-szigeloza-czerwonka-bakteryjna 
  6. mp.pl/pacjent/choroby-zakazne/choroby/zakazenia-bakteryjne/165053,jersinioza