Kiedy mamy do czynienia ze stanami lękowymi? Przyczyny i objawy

Napisano 23.04.2021 | Medyczny Asystent | Czas czytania: 5 min.

Potrzebujesz e-Recepty lub L4 ?

Wypełnij formularz w 5 minut ➡️

Lęk jest uczuciem znanym każdemu i jak najbardziej naturalnym, jednak lęk irracjonalny, który wielu z nas odczuwa, jest już schorzeniem, z którym należy walczyć. Stany lękowe należą do zaburzeń, które powiązane są z niewłaściwym funkcjonowaniem układu nerwowego i dotykają całej populacji – nie tylko osób dorosłych, ale często również i dzieci. Sprawdź, jak radzić sobie ze stanami lękowymi, gdy przeszkadzają one w codziennym funkcjonowaniu oraz jakie są ich rodzaje i najczęstsze przyczyny, a także kiedy konieczne jest zgłoszenie się do specjalisty.

Potrzebujesz e-Recepty lub L4 ?

Wypełnij formularz w 5 minut ➡️

Czym są stany lękowe?

Emocje towarzyszą każdemu z nas – również te negatywne, co jest oczywiście w pełni naturalne, jednak gdy pojawia się strach o irracjonalnym charakterze i nasilonym przebiegu, nie możemy bagatelizować sytuacji. Wbrew pozorom do dość popularnych zaburzeń należą stany lękowe. Co to tak naprawdę jest? Jest to przedłużający się niepokój nieuświadomiony, którego pacjent nie jest w stanie opanować. Tego typu silny niepokój jest już poważnym zaburzeniem psychicznym, które nie tylko utrudnia normalne funkcjonowanie organizmu, ale również może prowadzić do wielu dodatkowych problemów, w tym między innymi do wycofania i ograniczenia kontaktów społecznych, ponadto może on nawet stać się poważnym zagrożeniem dla zdrowia i życia pacjenta. Warto wiedzieć, że z zaburzeniami lękowymi zmagają się zarówno osoby dorosłe (w tym przypadku na stany lękowe cierpią częściej kobiety niż mężczyźni), jak również dzieci, dlatego dobrze jest posiadać informacje, jak zachować się w wyniku ataku Twoich lęków bądź lęków najbliższych. Znajdziesz je w naszym artykule.

Czytaj także:

Jakie są najczęstsze objawy stanów lękowych?

Lęk jest uczuciem naturalnym, które pojawia się w życiu każdego człowieka dość często i to na różnych etapach życia. Lęki dotyczą wielu obszarów życia – masz pełne prawo je odczuwać i nie jest w tym nic dziwnego, dopóki jesteś w stanie je kontrolować i nie zaburzają one Twojego codziennego funkcjonowania. Naturalne jednak nie są z pewnością stany lękowe. Objawy zaburzeń lękowych bywają oczywiście różne, jednak do najpopularniejszych z nich należą: poczucie wewnętrznego napięcia, nieuzasadniony niepokój, przytłoczenie, zmartwienie, rozdrażnienie, problemy z koncentracją, zaburzenia snu i nieumiejętność wyciszenia się. Osoba cierpiąca na stany lękowe ma ponadto dużą skłonność do zniekształcania rzeczywistości, w tym do wyolbrzymiania niektórych spraw (tzw. zamartwianie się bez wyraźnego powodu), uwagi selektywnej czy wręcz do tzw. czarnowidzenia, czyli wymyślania najczarniejszych scenariuszy wydarzeń. Sytuacja tego typu jest poważna i najczęściej wymaga pomocy rodziny oraz specjalisty.

Stanom lękowym mogą towarzyszyć również objawy niespecyficzne ze strony ciała, w tym różnego rodzaju dolegliwości somatyczne. Do takich dolegliwości somatycznych zaliczyć można między innymi objawy związane z układem oddechowym, układem krążenia, a także z układem pokarmowym. Gdy pacjent cierpi na stany lękowe, może doświadczać zatem również zawrotów głowy, nudności, kołatania serca, suchości w ustach, napadów gorąca, bladości lub zaczerwienienia skóry, ucisku w gardle, ponadto mogą pojawiać się u niego nasilone bóle głowy itp.

Jakie mogą być przyczyny zaburzeń lękowych?

Należy zaznaczyć, że zaburzenia lękowe można podzielić na różne podgrupy, w tym między innymi na: fobie społeczne i specyficzne (jak np. agorafobia), paniczne lęki napadowe, zespół lęku uogólnionego, zaburzenia obsesyjno-kompulsywne, a także zespół stresu pourazowego i zespół ostrego stresu. Różnią się one między innymi pochodzeniem i czynnikiem wyzwalającym. Według dostępnych danych i treści medycznych, czynników wyzwalających nadmierny lęk jest wiele. Stany lękowe mogą np. towarzyszyć zaburzeniom psychicznym i problemom psychologicznym, takim jak m.in. depresja i nerwica, ponadto nadmierna lękliwość pojawić może się także przy chorobach, takich jak problemy z tarczycą, hipoglikemia, astma, choroby serca, choroba Alzheimera czy Parkinsona. Oczywiście zaburzenia lękowe mogą wiązać się także ze stresującymi momentami życia, w tym zarówno z doświadczeniami traumatycznymi, jak i sytuacjami nietypowymi i niecodziennymi, jak zmiana pracy, mieszkania, ciąża czy śmierć bliskiej osoby. Podaje się ponadto, że predyspozycje do pojawiania się stanów lękowych wiążą się także z osobowością człowieka i jego indywidualnymi cechami – np. niską samooceną czy perfekcjonizmem.

Stany lękowe w depresji i nerwicy – co warto wiedzieć?

Warto wspomnieć, że również depresji i nerwicy bardzo często towarzyszą różnego rodzaju stany lękowe. Jak pomóc osobie, która się z nimi zmaga? Przede wszystkim nie można zostawić takiej osoby samej, by samodzielnie radziła sobie z lękiem. Osoba chora potrzebuje wsparcia, zrozumienia i gotowości do rozmowy bez oceniania – brak wsparcia najbliższych to najgorsze, co wówczas można zrobić. Niezbędne może okazać się tutaj również wsparcie specjalisty i wdrożenie psychoterapii, ponadto czasem, w przypadku nasilenia stanów lękowych w depresji i nerwicy, w celu łagodzenia objawów choroby poleca się także pomoc farmakologiczną.

Stany lękowe – jak sobie z nimi radzić?

Bardzo ważna jest wiedza, jak radzić sobie ze stanami lękowymi. Istnieją bowiem metody, które mogą ułatwić choremu codzienne funkcjonowanie i zmniejszyć dokuczliwość objawów, jakie niosą za sobą stany lękowe. Jak sobie radzić, gdy pojawią się łagodne symptomy stanów lękowych? Nie jest co prawda możliwe natychmiastowe opanowanie silnego niepokoju, natomiast można nauczyć się działań i czynności, które pomagają organizmowi wyciszyć się i dzięki temu zrelaksować się i powrócić do stanu sprzed ataku.

Zmagając się ze stanami lękowymi, warto szczególnie zadbać o swój styl życia i o siebie, skupiając się na właściwej diecie i aktywności ruchowej, a także na odpowiedniej dawce snu i bodźcach pozytywnych, jak np. kontakt z przyrodą. Bardzo pomocne może okazać się również opanowanie ćwiczeń oddechowych, jogi oraz nauka relaksacji. Warto również ograniczyć do minimum stres, a także postawić na unikanie czynników, które u chorych ludzi najczęściej wyzwalają napady strachu. Bardzo ważne jest ponadto, by potrafić zachować równowagę między pracą a życiem prywatnym oraz by nauczyć się rozmawiania o swoich emocjach, by nie tłumić ich wewnątrz siebie. Człowiek zazwyczaj zamyka się w sobie i nie chce prosić bliskich o pomoc, jednak przy tego typu zaburzeniach już samo poczucie zrozumienia może wiele pomóc. Gdy w grę wchodzi zaburzenie psychiczne w postaci lęków, dobrze również skorzystać z konsultacji z lekarzem – jego pomoc może okazać się tutaj nieoceniona.

Leczenie stanów lękowych

Jak pokonać stany lękowe, których objawy są szczególnie nasilone i utrudniają pacjentowi prawidłowe funkcjonowanie na co dzień? W przypadkach poważniejszych zaburzeń psychicznych, których charakter jest nasilony, zalecane jest zgłoszenie się do lekarza, by ten zdiagnozował problem za pomocą specjalistycznego badania i wdrożył odpowiednie leczenie. Fobia lub innego typu reakcja, która występuje u pacjentów w odpowiedzi na potencjalne sytuacje zagrożenia, da się leczyć, jednak długi czas zgłoszenia do lekarza działa tu na niekorzyść, gdyż ból psychiczny w przypadku chorób tego rodzaju narasta szybko. Jak pozbyć się stanów lękowych, które występują często, negatywnie wpływając na stan i zdrowie pacjenta? W przypadku stanów lękowych najlepiej zgłosić się po pomoc psychologiczną lub na wizytę psychiatryczną. Najskuteczniej pomoże tutaj psychoterapia, jednak w uzasadnionych przypadkach lekarz może zdecydować się także na wdrożenie farmakoterapii, jako terapii uzupełniającej.

Metody psychologiczne leczenia zaburzeń lękowych

W przypadku poważnych zaburzeń lękowych, bardzo ważna jest rola, jaką w leczeniu chorego odgrywa psycholog. Terapia psychologiczna z lekarzem pozwoli dojść pacjentowi do źródła problemu, zrozumieć go i uporać się z nim, by lęki nie wracały lub ich ilość została ograniczona. To dobry sposób na nadmierne napięcie z powodu lęków, a także sposób, by nauczyć się, jak z nimi walczyć. Najczęściej stosowana jest tutaj psychoterapia poznawczo-behawioralna (CBT). W czasie tego typu spotkań chory poznaje własne wzorce myślenia i uczy się rozpoznawać zachowania, które mogą wywoływać u niego stany lękowe. Jest to bardzo ważne, ponieważ wówczas możliwa jest ich świadoma zmiana na te, które redukują negatywne myśli. Chory uczy się tutaj między innymi zmian sposobu myślenia oraz wdrażania rozwiązań pojawiających się problemów, co procentuje w przyszłości.

Metody farmakologiczne leczenia zaburzeń lękowych

Gdy objawy paniki nasilą się bardzo mocno, a życie w towarzystwie fobii i natręctw staje się trudne, konieczna może okazać się farmakoterapia, na którą możliwa jest recepta przez internet. Lekarz przepisuje najmniejszą skuteczną dawkę, obserwując stan pacjenta. Stosuje się wówczas między innymi odpowiednio dobrane przez lekarza leki o działaniu uspokajającym, a także leki antydepresyjne, które działają przeciwlękowo, wyrównując przekaźnictwo neurochemiczne między komórkami mózgowymi, a także krótkotrwale również leki z grupy benzodiapezin. Trzeba wiedzieć, że benzenodiazepiny przynoszą uczucie uspokojenia, jednak jest to działanie doraźne, które nie likwiduje przyczyny problemu. Właśnie dlatego metody farmakologiczne nie zastąpią leczenia psychologicznego, jednak mogą okazać się jego niezbędnym uzupełnieniem, by pacjent mógł funkcjonować normalnie, a jego liczba napadów zmniejszyła się, zmniejszyła natężenie lub ustąpiła całkowicie.

Potrzebujesz e-Recepty lub L4 ?

Wypełnij formularz w 5 minut ➡️

Informacje zawarte w dziale „Blog" serwisu NaszaRecepta.pl należy traktować jedynie jako informacyjno-edukacyjne. Treści te i porady w nich zawarte nie mogą w żadnym wypadku zastąpić bezpośredniego kontaktu z lekarzem i nie powinny być również uznawane za profesjonalną poradę medyczną. Wydawca serwisu NaszaRecepta nie ponosi odpowiedzialności za wykorzystywanie porad z materiałów informacyjno-edukacyjnych bez wcześniejszej konsultacji ze specjalistą.