Depresja u nastolatków – czym się objawia i jak ją leczyć?

Napisano 10.11.2021 | Asystent Medyczny | Czas czytania: 3 min.

Potrzebujesz e-Recepty lub L4 ?

Wypełnij formularz w 5 minut ➡️

Bagatelizowana depresja u nastolatków może doprowadzić do tragedii. Przykrych konsekwencji da się jednak uniknąć, ponieważ podstępną chorobę da się leczyć. Jak pomóc młodemu człowiekowi, który zmaga się z depresją? Po czym poznać wczesne oznaki depresji? Gdzie można się zwrócić po pomoc? Odpowiadamy na te pytania w niniejszym artykule. 

Potrzebujesz e-Recepty lub L4 ?

Wypełnij formularz w 5 minut ➡️

Jak rozpoznać wczesne oznaki depresji u nastolatków?

Depresja jest przez wiele osób bagatelizowana, ponieważ uważana jest za chorobę wstydliwą, obcą, egzotyczną lub wręcz przeciwnie – nieistniejącą. Tymczasem zaburzenia depresyjne stwierdza się już u nawet 8-20% młodych ludzi [1]. Depresja u nastolatków nie tylko istnieje, ale również stanowi poważny problem, ponieważ może doprowadzić do tragedii. 

Czytaj także:

Jak rozpoznać wczesne oznaki depresji u nastolatka? Niestety granica pomiędzy klasycznym buntem w wieku dorastania a depresją jest często płynna, dlatego kluczowa jest spostrzegawczość bliskich osób, w tym przede wszystkim rodziców. Istnieją pewne szczególne oznaki, na które warto zwrócić uwagę [2] [3]:

  • drażliwość;
  • izolowanie się od bliskich i otoczenia;
  • nadmierny smutek i płaczliwość;
  • uzależnienie od wirtualnego świata; 
  • zaburzenia odżywiania;
  • zachowania agresywne i autoagresywne.

Jeśli któryś z wyżej wymienionych objawów utrzymuje się u dziecka dłużej, to znak, że być może to nie bunt związany z dojrzewaniem i warto zwrócić się o pomoc do specjalisty. Poza antydepresyjnymi telefonami zaufania oraz pomocą ze strony psychologa nieoceniona jest także konsultacja z lekarzem psychiatrą. Jeśli lekarz uzna, że zaszła taka potrzeba, zaproponuje odpowiednią terapię, a także przepisze leki, które poprawią nastrój nastolatka. W sytuacji, gdy konieczne będzie dalsze leczenie, nie trzeba każdorazowo udawać się na wizytę stacjonarną, można uzyskać receptę przez internet. Taki dokument jest respektowany w aptekach tak samo jak tradycyjna papierowa recepta. 

Jakie są objawy depresji u nastolatków?

Inne oznaki depresji u nastolatków to [2]: 

  • autoagresja, samookaleczenie się; 
  • brak energii, bezczynność, niechęć do aktywności, które wcześniej sprawiały dziecku radość;
  • chwiejność nastroju – drażliwość, impulsywność, obniżony nastrój;
  • dolegliwości somatyczne – bóle brzucha, migreny, biegunki, duszności, uczucie osłabienia;
  • nadmierny krytycyzm i poczucie winy;
  • nadużywanie alkoholu, sięganie po narkotyki;
  • niewykonywanie swoich obowiązków;
  • problemy z koncentracją i nauką;
  • problemy ze snem;
  • wycofanie się z relacji z rówieśnikami i rodziną;
  • zainteresowanie tematyką związaną ze śmiercią;
  • zaniedbywanie higieny osobistej i wyglądu zewnętrznego;
  • zmiana apetytu – brak chęci do jedzenia lub wręcz przeciwnie – nadmierne objadanie się.

Wymienione powyżej objawy stanowią swego rodzaju wołanie o pomoc.

Najczęstsze przyczyny depresji u nastolatków

Przyczyny występowania depresji u dzieci i młodzieży nie są dokładnie znane. Przypuszcza się, że na rozwój zaburzeń depresyjnych wpływają czynniki biologiczne, środowiskowe oraz psychologiczne. 

Depresja może zostać odziedziczona po rodzicach – występowanie zaburzeń depresyjnych u rodziców, zwiększa ryzyko depresji u dzieci aż 3-krotnie [4]. Do depresji u nastolatków może doprowadzić również przemoc w domu lub w szkole, a także stres związany z konfliktami rodzinnymi, nadużyciami seksualnymi, zaniedbaniem lub niskim statusem socjoekonomicznym rodziny [4]. 

Depresja może się rozwinąć w następstwie traumatycznego przeżycia, np. śmierci rodzica lub innej bliskiej osoby [5]. Przyczyną może być również stres związany z brakiem akceptacji lub niepowodzeniami szkolnymi [5].  

Depresja u nastolatków – gdzie szukać pomocy?

Bagatelizowana depresja może doprowadzić do tragedii – osamotniony młody człowiek może pomyśleć o podjęciu próby samobójczej. Na szczęście istnieje wiele miejsc, do których może się zwrócić zarówno dziecko, jak i jego rodzice, którzy zauważyli problem i chcą pomóc. Dzieci ze zdiagnozowaną depresją najczęściej leczą się u psychologa, psychoterapeuty lub psychiatry. Depresja jest chorobą przewlekłą, o charakterze nawrotowym. Specjalista jest jednak w stanie zdiagnozować poprawnie chorobę oraz dobrać leczenie tak, aby ją zwalczyć.

Depresja u nastolatków – leczenie farmakologiczne czy psychoterapia?

Podstawową metodą leczenia depresji u nastolatków jest psychoterapia, indywidualna, grupowa lub w obecności rodziców. Dzięki terapii nastolatek uczy się na nowo komunikacji oraz dbania o relacje, tymczasem jego opiekunowie dowiadują się, jak postępować z dzieckiem z depresją. U części chorych (gdy stan depresyjny jest głęboki), konieczne może się okazać leczenie farmakologiczne – decyzję o zmianie terapii podejmuje zawsze lekarz psychiatra.  To on dobiera oraz przepisuje odpowiednie leki antydepresyjne. 

Jak postępować z nastolatkiem w depresji?

Rodzice nastolatka z depresją powinno przede wszystkim udzielić mu wsparcia – upewnić go w tym, że może na nich liczyć i jak najczęściej z nim rozmawiać. Kluczowa jest także świadomość odnośnie tego, czym jest depresja. Ignorowanie choroby, mylenie jej z lenistwem lub też udawanie, że depresja nie istnieje, nie pomoże dziecku. Gdy objawy depresyjne stają się tak nasilone, że utrudniają nastolatkowi codzienne funkcjonowanie lub gdy utrzymują się one dłużej niż 2 tygodnie, warto zwrócić się po pomoc do specjalisty [6]. 

 

Bibliografia do artykułu:

  1. https://www.mp.pl/pacjent/pediatria/choroby/psychiatria/81302,zaburzenia-depresyjne-u-dzieci-i-mlodziezy
  2. https://zdrowie.pap.pl/psyche/samotnosc-nastolatka
  3. https://pulsmedycyny.pl/depresja-u-nastolatkow-moze-przybierac-rozne-maski-876672
  4. Birmaher B., Ryan N.D., Williamson D.E., Brent D.A., Kaufman J., Dahl R.E. et al.: Childhood and adolescent depression: a review of the past 10 years. Part I. Journal of the American Academy of Child & Adolescent Psychiatry 35 (11), 1427–1439 (1996).
  5. Richardson L.P., Katzenellenbogen R.: Childhood and adolescent depression: the role of primary care providers in diagnosis and treatment. Current Problems in Pediatric and Adolescent Health Care 35 (1), 6–24 (2005).
  6. https://pulsmedycyny.pl/depresja-u-nastolatkow-moze-przybierac-rozne-maski-876672

Potrzebujesz e-Recepty lub L4 ?

Wypełnij formularz w 5 minut ➡️

Informacje zawarte w dziale „Blog" serwisu NaszaRecepta.pl należy traktować jedynie jako informacyjno-edukacyjne. Treści te i porady w nich zawarte nie mogą w żadnym wypadku zastąpić bezpośredniego kontaktu z lekarzem i nie powinny być również uznawane za profesjonalną poradę medyczną. Wydawca serwisu NaszaRecepta nie ponosi odpowiedzialności za wykorzystywanie porad z materiałów informacyjno-edukacyjnych bez wcześniejszej konsultacji ze specjalistą.