Potrzebujesz e-Recepty lub L4 ?
U chorych na depresję w leczeniu zalecane jest przez lekarzy stosowanie produktów o działaniu przeciwdepresyjnym, czyli antydepresantów. Każdy lek z tej grupy wpływa na zwiększenie stężenia neurotransmiterów, wpływając tym samym na samopoczucie pacjenta, co jest skuteczne w walce z depresją. Oczywiście pacjent powinien pilnować dawkowania ustalonego przez lekarza, dla swojego bezpieczeństwa i skuteczności, jaką będzie mieć terapia. Antydepresanty skutki uboczne niestety również mogą wykazywać. Ich zażywanie wiązać może się z działaniami niepożądanymi somatycznymi, psychicznymi i neurologicznymi. Czy zatem preparaty te są szkodliwe dla zdrowia? Kiedy skutki uboczne są najbardziej dokuczliwe i kiedy mijają? Jak pacjent czuje się po odstawieniu antydepresantów? Na pytania te odpowiemy w poniższym artykule.
Spis treści
Potrzebujesz e-Recepty lub L4 ?
Skutki uboczne stosowania antydepresantów w początkowej fazie leczenia
Farmakologiczne leczenie depresji i niektórych schorzeń psychicznych wiąże się z przyjmowaniem leków wpływających na działanie OUN. Medykamenty te wykazują nie tylko działania pożądane, które są kluczem do wyleczenia choroby, ale również działania niepożądane, na których ewentualne wystąpienie należy się przygotować. Zanim omówimy, jakie antydepresanty skutki uboczne mogą powodować, odpowiemy na pytanie „co to antydepresanty”. Leki przeciwdepresyjne to środki, których działanie polega na regulowaniu poziomu neuroprzekaźników w mózgu (np. noradrenaliny i serotoniny), a te znów odpowiedzialne są między innymi za nastrój człowieka czy emocje. Wpływając na przekaźnictwo neurochemiczne w mózgu, antydepresanty pomagają walczyć z zaburzeniem psychicznym. Antydepresanty wpływ na organizm mają szeroki – stosowane są zatem czasem również w walce z bezsennością, bólami neuropatycznymi, a także lękami, fobiami, zaburzeniami lękowymi czy nerwicą.
Antydepresanty kupić można wyłącznie na receptę wystawioną przez uprawnionego lekarza. W aptece bez recepty dostępne są głównie środki ziołowe, jednak te nie są w stanie skutecznie poradzić sobie samodzielnie z chorobą, jaką jest depresja. Specjalista może przepisać leki przeciwdepresyjne stacjonarnie lub zdalnie. Wystawiona przez lekarza recepta przez internet na antydepresanty nie różni się niczym od tej wystawionej stacjonarnie, a jest niewątpliwie opcją oszczędzającą wiele czasu i niewymagającą wcześniejszej rezerwacji konsultacji medycznej z wyprzedzeniem. Przed wystawieniem pacjentowi recepty lekarz musi jednak wykluczyć przeciwwskazania do stosowania leku przez daną osobę. Wykluczyć należy między innymi niebezpieczną dla życia nadwrażliwość na choć jedną z substancji wchodzących w skład leku, ciążę, a także niektóre schorzenia, czy też przyjmowanie niektórych leków.
Skutki uboczne antydepresantów najbardziej dotkliwe wydają się wielu pacjentom na początku terapii. Jest to o tyle frustrujące, że efekty leczenia nie pojawiają się od ręki. Może zatem tak się zdarzyć, że pacjent nie odczuje jeszcze poprawy swojego samopoczucia, a już przyjdzie mu się zmagać z działaniami niepożądanymi leku. Powoduje to zniechęcenie i niektórych pacjentów skłania do rezygnacji z terapii. Jest to jednak błąd, gdyż zwykle pojawiające się w początkowej fazie skutki uboczne leku z czasem stają się mniej dokuczliwe, ponadto po czasie pojawiają się również widoczne efekty leczenia.
Najczęściej pojawiające się skutki uboczne leczenia antydepresantami
Antydepresanty to nie tylko działanie pożądane, ułatwiające wyjście z depresji, ale również możliwe działania niepożądane, które mogą u niektórych pacjentów wystąpić. Oczywiście nie muszą one dotyczyć każdego pacjenta, aczkolwiek należy być przygotowanym na ich ewentualne pojawienie się – zwłaszcza na początku leczenia. Nowoczesne antydepresanty skutki uboczne mają mniej nasilone niż miało to miejsce w przypadku leków starszego typu, aczkolwiek na każdego leki działają nieco inaczej, czego należy być świadomym. Jedna osoba może praktycznie nie zauważyć u siebie działań niepożądanych, podczas gdy druga osoba będzie mieć te objawy bardzo nasilone. Leki antydepresyjne skutki uboczne najczęściej dają w postaci mdłości i nadmiernej senności. Nie są wykluczone również wahania nastroju, objawy manii czy nadmierne pobudzenie psychoruchowe.
Bardzo ważne, by rodzaj antydepresantów indywidualnie został dobrany do danego pacjenta, jego wieku, stanu zdrowia i chorób towarzyszących. Im lepiej dobrany lek i jego dawka, tym mniejsze ryzyko długotrwałego zmagania się z działaniami niepożądanymi. To jednak nie wszystko, gdyż bardzo istotne jest również stosowanie się do zaleceń lekarza, jeśli chodzi o sposób przyjmowania leku, jego dawkowanie i środki ostrożności związane z terapią. Nie wolno na przykład łączyć alkoholu z antydepresantami, gdyż może mieć to poważne konsekwencje. Alkohol może wpływać na sposób działania antydepresantów, a także przyczyniać się do nasilenia ich skutków ubocznych. Trzeba również wiedzieć, że same antydepresanty zmniejszają tolerancję na alkohol, a wówczas możliwe są objawy związane z zatruciem alkoholowym.
TLPD i skutki uboczne – objawy psychiczne
Trójcykliczne leki przeciwdepresyjne wywołują sporo objawów niepożądanych. Tego typu antydepresanty skutki uboczne dają nie tylko somatyczne, ale również psychiczne, choć te poważniejsze zazwyczaj występują stosunkowo rzadko. Jeśli chodzi o skutki uboczne leków antydepresyjnych trójpierścieniowych, wspomnieć należy o nagłym pojawieniu się silnego lęku, pobudzeniu psychoruchowym, upośledzeniu pamięci, czy też o nieuzasadnionym poczuciu niepokoju. Psychiczne skutki uboczne tabletek antydepresyjnych obejmować mogą również pojawienie się manii, a nawet zaostrzenie objawów psychotycznych (schizofrenia). Skutki uboczne TLPD to również zaburzenia świadomości i koncentracji, euforia, przymglenie świadomości, czy też majaczenie.
Neurologiczne skutki uboczne antydepresantów
Są różne obszary funkcjonowania organizmu, gdzie antydepresanty skutki uboczne mogą wykazywać. Biorąc pod uwagę to, jak antydepresanty działają na mózg, trzeba mieć świadomość, że mogą przyczynić się w niektórych przypadkach do pojawienia się napadów drgawek typu padaczkowego. Antydepresant skutki uboczne może dawać również pozapiramidowe, choć te występują w niewielkiej liczbie przypadków. Mówi się między innymi o objawach zespołów parkinsonowskich, ponadto możliwa jest dystonia, akatyzja i późna dyskineza. Wśród innych objawów neurologicznych opisywanych jako niepożądane skutki antydepresantów, wymienić można drżenie mięśniowe, parystezje czy ataksję.
Objawy uboczne somatyczne trójcyklicznych leków na depresję
Trójcykliczne leki przeciwdepresyjne mogą u niektórych wywoływać między innymi zmęczenie, a także zawroty i bóle głowy czy zaburzenia akomodacji. Tego typu antydepresanty senność także mogą wywoływać, ponadto możliwe są w ich przypadku nudności, suchość w jamie ustnej i problemy z ostrością widzenia i akomodacją. Antydepresanty skutki uboczne dają również w postaci zaburzeń potencji i libido, zaparć, zatrzymania moczu, nadmiernej potliwości, wzrostu masy ciała i drżenia. TLPD mogą również wpływać na układ krążenia, w tym przyczyniać się do spadku ciśnienia tętniczego krwi, zaburzeń rytmu serca, czy przyspieszenia jego akcji, a nawet do niedotlenienia. Pojawić mogą się także odczyny skórne, w tym rumień czy świąd.
Skąd biorą się skutki uboczne stosowania antydepresantów?
Antydepresanty skutki uboczne mogą dawać różne, zależnie od swojego mechanizmu działania, ponadto dla jednego organizmu mogą być bardziej dokuczliwe, a dla drugiego mniej. Zazwyczaj antydepresanty skutki niepożądane dają najgorsze w początkowej fazie leczenia. Związane są z nieprzyzwyczajeniem organizmu do dawki leku i jej działania. Działania uboczne to również skutek nieselektywności inhibitorów, będących substancjami czynnymi leków TLPD. Nie tylko wpływają one na receptory serotoninowe, ale również częściowo na receptory innego typu, co może wiązać się z pojawieniem się objawów ubocznych. Niepożądane objawy mogą ponadto występować w związku z nieprawidłowym dobraniem dawki leku lub nasilać się w związku z interakcjami z niektórymi przyjmowanymi przez pacjenta lekami, alkoholem, czy też nawet pokarmami.
Jeśli jednak okaże się, że z czasem antydepresanty objawy wciąż dają nieprzyjemne lub wręcz nasilające się, może być to wskazówką, że lek został niewłaściwie dobrany. Bardzo ważne zatem, by pozostawać w stałym kontakcie z lekarzem i konsultować z nim swoje wątpliwości dotyczące leczenia. W przypadku nasilonych skutków ubocznych lekarz może zadecydować o modyfikacji terapii, w tym np. o zmianie ustalonej wcześniej dawki leku lub o zmianie przyjmowanego leku na inny.
Czy długotrwałe skutki uboczne przyjmowania antydepresantów są niebezpieczne?
Jak zaznaczono wcześniej, antydepresanty skutki uboczne mogą dawać różnorodne, ponadto nie muszą one wystąpić u każdego pacjenta. Najczęściej działania niepożądane najbardziej dokuczliwe są na początku terapii, gdy pacjenci zastanawiają się jeszcze, dlaczego antydepresanty działają z opóźnieniem. Szkodliwość antydepresantów wiąże się głównie z ich nieprawidłowym stosowaniem. Gdy dawka leku będzie nieodpowiednia, pacjent może mieć wrażenie, że antydepresanty szkodzą jego zdrowiu, co wcale nie będzie odbiegać od prawdy. Podobnie na terapię wpływać może nieumiejętne stosowanie produktów leczniczych. Chorzy, którzy łączą substancje czynne antydepresantów z alkoholem, według statystyk odczuwają bardziej nasilone działania niepożądane, co jest efektem wzajemnych interakcji. Dobrze dobrany lek i dawkowanie oraz właściwe stosowanie to podstawa, by korzyści terapii znacznie przewyższały jej ewentualne działanie negatywne.
Jeśli użytkownikowi nie odpowiadają nasilone działania niepożądane leku, może to świadczyć o konieczności modyfikacji stosowanych dawek. Konieczne może być również zmienienie leku na inny. To wskazanie do kontaktu z lekarzem i wspólnego ustalenia dalszych działań, a nie do odstawiania leku na własną rękę. Uważać należy bowiem na zbyt raptowne odstawienie antydepresantów. Skutki uboczne, które mogą wówczas wystąpić, to między innymi bezsenność, nudności, wymioty, wzrost potliwości, zawroty głowy i bóle głowy, a także lęk i uczucie niepokoju. Odstawiać antydepresanty należy stopniowo i wyłącznie pod kontrolą lekarza, wówczas jest mniejsze ryzyko pojawienia się nasilonych działań niepożądanych.
Potrzebujesz e-Recepty lub L4 ?
