Czy nieświadome picie alkoholu na początku ciąży jest groźne dla płodu?

Napisano 17.11.2022 | Medyczna Asystentka | Czas czytania: 4 min.

Potrzebujesz e-Recepty lub L4 ?

Wypełnij formularz w 5 minut ➡️

Zaleca się, żeby kobiety w ciąży i te, które starają się zajść w ciążę, całkowicie unikały alkoholu do czasu narodzin dziecka. Nie ustalono bezpiecznej ilości spożywanego alkoholu w ciąży. Wiadomo jednak, że picie jakiegokolwiek rodzaju alkoholu podczas ciąży może powodować szereg problemów z przebiegiem ciąży czy zaburzeń płodu w tym płodowe zaburzenia alkoholowe (FAS). Jakie są skutki nieświadomego picia alkoholu na początku ciąży?

Potrzebujesz e-Recepty lub L4 ?

Wypełnij formularz w 5 minut ➡️

Początek ciąży a alkohol — czym może grozić?

Intensywne picie podczas ciąży nie jest bezpieczne dla dziecka. Jednak nadal nie wiadomo jakie ryzyko wiąże się z piciem niewielkich czy umiarkowanych ilości alkoholu, dlatego organizacje zdrowotne i lekarze zalecają całkowitą abstynencję od alkoholu. Kobiety przez cały czas podejmują decyzje dotyczące zagrożeń i skutków dla zdrowia swojego i ich dzieci. Specjaliści powinni edukować kobiety na temat tego, co wiadomo na temat spożywania alkoholu w czasie ciąży. Jednak decyzja nadal pozostaje do podjęcia przez konkretną jednostkę.

Czytaj także:

W przypadku problemów związanych z nadużywaniem alkoholu warto udać się do specjalisty. Takie działanie pozwoli zadbać o swoje zdrowie i zapewnić odpowiedni rozwój rosnącego płodu. Trzeba dbać o odpowiednie odżywienie organizmu, dostarczając mu energii do trudnej pracy, którą wykonuje. Wszelkie problemy zdrowotne można zgłosić swojemu lekarzowi na teleporadzie, umożliwiającej otrzymanie porady medycznej bez opuszczania domu. Podczas konsultacji może zostać wystawiona e-recepta.

O swoje zdrowie należy dbać przez całą ciążę, jednak szczególnie jest to ważne w pierwszym trymestrze. Układy i narządy rozwijają się podczas embrionalnej fazy ciąży, która rozpoczyna się wraz z zapłodnieniem i trwa do 8. tygodnia. Serce, centralny układ nerwowy, oczy, ramiona i nogi płodu rozwijają się w ciągu pierwszych czterech tygodni ciąży – kiedy wiele osób nie zdaje sobie jeszcze sprawy, że jest w ciąży. Te rozwijające się układy narządów są bardziej podatne na uszkodzenia we wczesnych stadiach rozwoju. Z tego powodu warto otoczyć siebie i rozwijające się dziecko odpowiednią opieką.

Picie alkoholu w pierwszym dniach ciąży — co dzieje się z płodem?

Spożyty alkohol przenika do łożyska przez pępowinę. Alkohol jest szkodliwy nie tylko dla rozwijającego się dziecka, kiedy ciężarna kobieta regularnie nadużywa alkoholu – wysokie stężenie alkoholu we krwi może również zakłócać przenikanie niezbędnych składników odżywczych przez łożysko i dotarcie do dziecka.

Jeśli kobieta pije alkohol w czasie ciąży, poziom alkoholu we krwi matki i dziecka jest podobny. Dzieje się tak, ponieważ matka nie rozkłada alkoholu przed przejściem przez łożysko, a łożysko nie zmniejsza ilości alkoholu we krwi. Ponieważ wątroba nienarodzonego dziecka nie jest w pełni ukształtowana, dziecko nie może przetwarzać alkoholu, co oznacza, że nienarodzone dziecko otrzymuje podobne stężenie alkoholu jak matka. Z tego powodu alkohol w dowolnej ilości pozostaje w organizmie płodu przez dłuższy czas niż systemie matki, ponieważ metabolizm alkoholu u płodu jest wolniejszy. Tak więc, jeśli kobieta w ciąży pije często lub w dużych ilościach, płód jest narażony na działanie alkoholu przez dłuższy czas.

Wpływ alkoholu na rozwijające się dziecko zależy od tego, ile, jak często i na jakim etapie ciąży matka pije alkohol. Najgorsze skutki są często związane z nadużywaniem alkoholu. Istotne jest również to, czy ciężarna zażywała inne używki (np. narkotyki), paliła wyroby tytoniowe lub miała problemy zdrowotne.

Skutki picia alkoholu w pierwszych tygodniach ciąży — płodowe zaburzenia alkoholowe

Istnieje kilka poważnych obaw związanych z piciem alkoholu we wczesnej ciąży. Są to przede wszystkim możliwe poronienie i rozwój płodowego zespołu alkoholowego.

Trzeba zaznaczyć, że poronienia są bardzo powszechne. Nawet w przypadku gdy ciężarna odpowiednio o siebie dba, największe ryzyko poronienia występuje w pierwszym trymestrze — i często dzieje się to z powodu problemów czynników będących poza kontrolą ciężarnej (takich jak nieprawidłowości chromosomalne). Spożywanie alkoholu w pierwszym trymestrze może zwiększać ryzyko poronienia.

Intensywne spożywanie alkoholu w czasie ciąży wiąże się z długotrwałym i nieodwracalnym stanem znanym jako płodowy zespół alkoholowy (FAS). Dzieci z FAS mogą urodzić się wcześnie. Często mają niedowagę i nie rosną prawidłowo. Niektóre mają charakterystyczne rysy twarzy, takie jak cienka górna warga, małe oczy, a także niewielki pionowy rowek (rynienka) między górną wargą a nosem może być spłaszczony. Inne fizyczne objawy towarzyszące płodowemu zespołowi alkoholowemu obejmują mały rozmiar głowy, niską masę ciała i niższy wzrost niż przeciętnie. Ze względu na zaburzenia rozwojowe w okresie płodowym dzieci z płodowym zespołem alkoholowym mogą mieć problemy ze wzrokiem, słuchem, a także sercem, nerkami, stawami czy kośćmi.

Dzieci z FAS wolniej przyswajają umiejętności językowe niż inne dzieci. Kiedy osiągną wiek szkolny, często mają trudności w uczeniu się, problemy z uwagą, pamięcią i nadpobudliwością. Bardziej prawdopodobne jest, że mają słabą koordynację i trudności z rozwiązywaniem problemów. A niektórzy mają problemy z nawiązywaniem przyjaźni i nawiązywaniem kontaktów z innymi dziećmi. Wszystko to może sprawić, że szkoła będzie naprawdę trudnym czasem.

Kiedy nieświadome picie alkoholu w ciąży jest najgroźniejsze?

Nie jest znana „bezpieczna” ilość spożywanego alkoholu podczas ciąży. Picie alkoholu wydaje się być najbardziej szkodliwe w pierwszych 3 miesiącach ciąży, jednak alkohol może zaszkodzić rozwijającemu się dziecku w dowolnym momencie ciąży.

Jeśli kobieta piła alkohol, zanim dowiedziała się o ciąży, nie oznacza to automatycznie, że rozwój płodu został zaburzony. Ważne jest, aby wiedzieć, że nigdy nie jest za późno na zaprzestanie picia – każdy wysiłek włożony w zmniejszenie ilości spożywanego alkoholu zmniejsza ryzyko szkody dla nienarodzonego dziecka i korzystnie wpływa na zdrowie matki.

Należy przestać pić alkohol od momentu, kiedy podejrzewa się, że istnieje możliwość zapłodnienia. Warto wykonać domowy test ciążowy z moczu, który pomoże potwierdzić albo zaprzeczyć ciąży. Trzeba jednak pamiętać, że test może wyjść negatywny, jeśli wykona się go zbyt szybko. Dobrym rozwiązaniem jest również wykonanie badań laboratoryjnych z krwi oraz moczu, które są dokładniejsze.

Zaleca się, że codziennie przyjmować witaminy prenatalne, uprawiać aktywność fizyczną o umiarkowanej intensywności, utrzymywać zdrową dietę, unikać niektórych potraw np. niedogotowanego mięsa i surowych lub bogatych w rtęć ryb, a także umawiać się na wizyty prenatalne — to wspaniałe rzeczy, które można zrobić, aby zadbać o zdrowie dziecka. Na konsultacji u specjalisty można szczerze porozmawiać z lekarzem o swoich obawach.

Trzeba pamiętać, że każda ciąża jest inna i istnieje szereg czynników, które wpływają na przebieg ciąży oraz rozwój płodu. To długotrwały proces wiążący się z wieloma wyzwaniami – warto poprosić o wsparcie bliskie, zaufane osoby, szczególnie w sytuacjach problematycznych.

Potrzebujesz e-Recepty lub L4 ?

Wypełnij formularz w 5 minut ➡️

Informacje zawarte w dziale „Blog" serwisu NaszaRecepta.pl należy traktować jedynie jako informacyjno-edukacyjne. Treści te i porady w nich zawarte nie mogą w żadnym wypadku zastąpić bezpośredniego kontaktu z lekarzem i nie powinny być również uznawane za profesjonalną poradę medyczną. Wydawca serwisu NaszaRecepta nie ponosi odpowiedzialności za wykorzystywanie porad z materiałów informacyjno-edukacyjnych bez wcześniejszej konsultacji ze specjalistą.