Bostonka — objawy, przebieg choroby, leczenie

Napisano 07.06.2022 | Medyczny Asystent | Czas czytania: 4 min.

Potrzebujesz e-Recepty lub L4 ?

Wypełnij formularz w 5 minut ➡️

Bostonka to zakaźna choroba wieku dziecięcego, którą mogą zarazić się również osoby starsze. Jest to choroba wirusowa, do której najczęściej przyczyniają się enterowirusy. Jej charakterystycznym objawem jest wysypka, która niekiedy bywa mylona z ospą wietrzną, jednak ma inne umiejscowienie i nieco inny kształt zmian skórnych. Choroba jest samoograniczająca się, jednak może też mieć powikłania. W jaki sposób można zarazić się bostonką i kto jest na to szczególnie narażony? Jak bostonka się objawia i jakie powikłania może dawać? Więcej informacji na ten temat znaleźć można w naszym artykule.

Potrzebujesz e-Recepty lub L4 ?

Wypełnij formularz w 5 minut ➡️

Bostonka — jak rozpoznać chorobę

Wywoływaną przez enterowirusy chorobę zakaźną, która charakteryzuje się między innymi wysypką na ciele i w jamie ustnej, nazywa się często bostonką. Jest to jednak potoczna nazwa choroby HFMD, czyli choroby dłoni, stóp i jamy ustnej, która występuje głównie u dzieci do 10. lat, chociaż zazwyczaj dotyka dzieci w wieku poniżej 5. lat. Nie jest rzadkością nawet bostonka u niemowlaka, gdyż najmłodsze dzieci łatwo mogą zarazić się od wracającego z przedszkola rodzeństwa. Bostonka objawy na początku daje niezbyt charakterystyczne, które przypominają przeziębienie. W pierwszej fazie choroby pojawia się zmęczenie, złe samopoczucie, spadek apetytu, dolegliwości ze strony układu pokarmowego (nudności, wymioty, biegunka), a także gorączka. U niektórych występować może też bostonka bez gorączki. Następnie na ciele pacjenta pojawiają się charakterystyczne zmiany i to właśnie one ułatwiają diagnozę.

Czytaj także:

Choroba HFMD nie uodparnia na całe życie, więc można zarazić się nią ponownie i to zarówno w wieku dziecięcym, jak i dorosłym. Stosuje się tu wyłącznie leczenie objawowe, jednak ważna jest izolacja osoby chorej i ograniczenie jej kontaktów społecznych. Jeśli zatem w czasie infekcji u siebie czy członka rodziny konieczne będą jakiekolwiek leki, pomocna może być recepta przez internet, która nie wymaga wychodzenia z domu.

Dziwna wysypka na ciele — czy to bostonka?

Charakterystycznym objawem HFMD jest wysypka, określana potocznie często jako bostońska wysypka. Ma ona charakter wykwitów pęcherzykowych, czy też wykwitów plamisto grudkowych, które szczególnie skupiają się w trzech rejonach ciała – na dłoniach, na stopach oraz we wnętrzu jamy ustnej. Zarówno bostonka na stopach i dłoniach, jak i bostonka w jamie ustnej bywają bardzo dokuczliwe. Pierwsze wykwity pojawiają się zazwyczaj właśnie na błonach śluzowych jamy ustnej, a z czasem występują również w okolicach stóp i rąk. To właśnie wspomniane wykwity szczególnie odpowiadają za uciążliwość dla pacjenta, jaką charakteryzuje się bostonka. Choroba wiąże się z dużą bolesnością zmian skórnych – zwłaszcza kiedy pęcherze pękają.

Bostonka — choroba bostońska, kto jest najbardziej narażony?

Na bostonkę chorują głównie małe dzieci, jednak zdarza się również, że bostonka atakuje osoby w innym wieku. Jeśli pojawia się bostonka u dorosłych, to zazwyczaj są to pacjenci z zaburzeniami odporności, a wówczas przebieg choroby jest zwykle bardziej dokuczliwy niż u najmłodszych. Wystąpić może również bostonka u niemowlaka posiadającego starsze rodzeństwo, czy też bostonka u kobiety w ciąży, która ma starsze dzieci. Na chorobę narażeni są rodzice dzieci żłobkowych i przedszkolnych, a także osoby, które z takimi dziećmi pracują i mają z nimi duży kontakt.

Powikłania po bostonce

Zwykle bostonka nie ma gwałtownego przebiegu, ponadto jest to choroba samoograniczająca się, więc nie jest w jej przypadku konieczne leczenie specjalistyczne. Zdarza się jednak, że u osób z obniżoną odpornością choroba przebiega gwałtowniej. Jednym z najczęstszych powikłań bostonki jest odwodnienie. Przyczynić może się do niego wysoka gorączka oraz niechęć do przyjmowania płynów, która wiąże się z bolesnymi zmianami w jamie ustnej. Powikłaniem bostonki może być również nadkażenie bakteryjne zmian skórnych, jeśli są one rozdrapywane przez dzieci. Do rzadszych powikłań HFMD zaliczyć można natomiast zapalenie mózgu lub opon mózgowo-rdzeniowych.

Jak można zarazić się bostonką?

Choroba bostońska najłatwiej szerzy się w dużych skupiskach osób, stąd bardzo łatwo o zarażenie się enterowirusami wywołującymi chorobę w żłobku, przedszkolu czy szkole. Między dziećmi, które niedostatecznie pilnują higieny rąk najczęściej przenosi się bostonka. Jak się zarazić tym schorzeniem? Bostonka często nazywana jest chorobą brudnych rąk, gdyż wirus przenosi się drogą fekalno-oralną, poprzez bezpośredni i pośredni kontakt z wydalinami osoby zarażonej, a także drogą kropelkową. Najczęściej występuje bostonka u dzieci do 5. roku życia, co jednak nie oznacza, że dzieci starsze czy osoby dorosłe i w podeszłym wieku zarazić się nie mogą – np. w czasie kontaktu z chorym dzieckiem. Zarazić można się pielęgnując chore dziecko, zmieniając mu pieluchę, ponadto bostonka doskonale przenosi się przy dotykaniu skażonych przedmiotów, zabawek czy ręczników.

Bostonka — przebieg leczenia    

Objawy bostonki zwykle są na tyle charakterystyczne, że diagnoza stawiana jest po przeprowadzeniu wywiadu i oględzinach zmian skórnych pacjenta. Czasem jednak wykonuje się badania krwi lub kału, które potwierdzają, czy faktycznie problemem jest bostonka. Jak leczyć schorzenie? Ze względu na jego charakter samoograniczający się oraz stosunkowo łagodny przebieg u osób z prawidłowo funkcjonującym układem immunologicznym, zwykle stawia się na leczenie objawowe. Jest to infekcja wirusowa, więc nie wdraża się leczenia przy pomocy antybiotyków, ponadto chorym w przypadku zakażenia nie podaje się sterydów. Ważne jest pilnowanie odpowiedniego nawodnienia organizmu oraz wypoczynek, a niekiedy suplementacja witaminy A.

Pomocne może być odkażanie pęcherzyków występujących na skórze. Zasadne może być podawanie dziecku leków przeciwzapalnych oraz przeciwgorączkowych. Pomocne mogą być też leki przeciwbólowe na gardło, którego bolesność wywołują pęcherze, z których słynie bostonka. Ile trwa choroba? Najbardziej charakterystyczne objawy utrzymują się około 7 dni, ale doliczyć do tego należy bezobjawowy okres wylęgania choroby, który wynosi 3-5 dni. Co ważne, zarażać można dłużej – wirusy w kale utrzymują się dość długo.

Profilaktyka przy bostonce

Profilaktyka bostonki to przede wszystkim pilnowanie higieny, co w niektórych krajach bywa zaniedbywane. Zakażenie rozprzestrzenia się w skupiskach dzieci. Chorobie sprzyja brak mycia rąk czy współdzielenie zabawek i innych przedmiotów, a wówczas łatwo o kontakt z wydzielinami chorych pacjentów i w efekcie z wirusem. W przypadku zachorowania dziecka bardzo ważne jest jego pozostawienie w domu, gdyż ze względu na bliski kontakt dzieci w żłobkach, przedszkolach czy szkołach istnieje możliwość łatwego przekazania schorzenia innemu dziecku. Chory pacjent może ponadto odmawiać picia i przyjmowania pokarmów, gdyż owrzodzenia w jamie ustnej powodują przy tej chorobie duży ból. Mimo, iż są niebolesne, bardzo ważne jest przy tej chorobie zachęcanie chorego dziecka do picia, gdyż odwodnienie może być groźne dla zdrowia. W przypadku objawów odwodnienia lub innych niepokojących objawów – np. sugerujących nadkażenie wysypki na kończynach (do którego jednak dochodzi dość rzadko) zaleca się kontakt z lekarzem.

Potrzebujesz e-Recepty lub L4 ?

Wypełnij formularz w 5 minut ➡️

Informacje zawarte w dziale „Blog" serwisu NaszaRecepta.pl należy traktować jedynie jako informacyjno-edukacyjne. Treści te i porady w nich zawarte nie mogą w żadnym wypadku zastąpić bezpośredniego kontaktu z lekarzem i nie powinny być również uznawane za profesjonalną poradę medyczną. Wydawca serwisu NaszaRecepta nie ponosi odpowiedzialności za wykorzystywanie porad z materiałów informacyjno-edukacyjnych bez wcześniejszej konsultacji ze specjalistą.