Żółtaczka alkoholowa – objawy, diagnostyka, leczenie

Napisano 28.02.2022 | Medyczny Asystent | Czas czytania: 5 min.

Potrzebujesz e-Recepty lub L4 ?

Wypełnij formularz w 5 minut ➡️

Nadmierne spożywanie czy uzależnienie od alkoholu nie są rzadkością w wielu krajach rozwiniętych i dotyczą nie tylko mężczyzn, ale również kobiet. Alkohol metabolizowany jest w wątrobie, co nie pozostaje dla niej bez znaczenia. Nadużywanie alkoholu prowadzić może do wystąpienia poważnych dolegliwości. Żółtaczka alkoholowa świadczy już o poważnym zapaleniu alkoholowym wątroby lub wręcz o jej marskości, co jest stanem bardzo poważnym, wymagającym pilnej wizyty u lekarza. Co należy wiedzieć o żółtaczce alkoholowej, jej objawach, diagnostyce, leczeniu i rokowaniach? Na pytania te odpowiemy w poniższym artykule. Rozwiejemy również pewne niedopowiedzenia w temacie „żółtaczka alkoholowa”. Czy można się zarazić w tym przypadku? Czy tak właściwie jest to choroba? Zapraszamy do artykułu!

Potrzebujesz e-Recepty lub L4 ?

Wypełnij formularz w 5 minut ➡️

Czym jest żółtaczka alkoholowa?

Nadmierne spożycie alkoholu to problem dzisiejszego społeczeństwa, zwłaszcza krajów rozwiniętych, który ma wiele groźnych dla zdrowia i życia następstw. W Europie jest to szczególnie widoczne i niestety również w Polsce jest dość zauważalne i kłopotliwe. Alkohol etylowy to związek toksyczny, a szczególnie narażona na jego działanie jest wątroba, która go metabolizuje. Alkohol znacznie częściej spożywają mężczyźni, ale to właśnie kobiety szczególnie narażone są na jego toksyczne działanie i negatywne konsekwencje zdrowotne. W nadmiarze spożywany alkohol toksycznie wpływa na komórki wątrobowe, a to znów przyczynić może się do poważnego uszkodzenia wątroby, jej stłuszczenia, zapalenia, a nawet włóknienia i marskości czy nowotworu. Temat „żółtaczka a alkohol” wcale nie jest przypadkowo używany w medycynie, gdyż faktycznie nadużywanie alkoholu może prowadzić do wystąpienia symptomów związanych z żółtaczką.

Czytaj także:

Jednym z objawów problemów z wątrobą, a konkretnie zapalenia wątroby bądź jej marskości, jest żółtaczka alkoholowa, która zazwyczaj pojawia się przy średnim stadium alkoholowego zapalenia wątroby i nasila się w stadium ciężkim alkoholowego zapalenia wątroby oraz przy marskości. Żółtaczka mechaniczna alkoholowa to już stan bardzo poważny, który wymaga pilnej interwencji medycznej. Brak wdrożenia działań zaradczych i całkowitego zakazu spożywania alkoholu na tym etapie niejednokrotnie prowadzi do zgonu.

Pojawienie się objawów wskazujących na żółtaczkę alkoholową to sprawa poważna, która nie powinna być lekceważona. Należy zgłosić się do lekarza w celu diagnostyki i wdrożenia działań zaradczych. Podstawowym działaniem w tym przypadku będzie rezygnacja z jakichkolwiek ilości alkoholu, która powinna trwać już przez całe życie pacjenta. Konieczna może być również suplementacja lub leczenie dodatkowymi metodami. Pomocna może być wówczas recepta przez internet, która pozwala na zdalny kontakt z lekarzem w krótkim czasie, bez konieczności wcześniejszej rejestracji – również gdy występują inne schorzenia niż żółtaczka alkoholowa. Opinie większości chorych są w tym przypadku bardzo pochlebne, co wiąże się między innymi z możliwością redukcji czasu oczekiwania na konsultację ze specjalistą minimum kilkakrotnie.

Przyczyny żółtaczki alkoholowej

Wspomniano już wcześniej, że żółtaczka alkoholowa powstaje w związku z toksycznym działaniem alkoholu etylowego na komórki wątroby. Uszkodzenie wątroby po alkoholu o charakterze martwiczo-zapalnym objawia się nie tylko żółtaczką, ale również osłabieniem, spadkiem apetytu, a także niejednokrotnie bólem prawego podżebrza i gorączką. Żółtaczka alkoholowa objawy daje w związku ze stężeniem bilirubiny w organizmie, które to stanowi następstwo nieprawidłowości w pracy wątroby. Do żółtaczki przyczynia się również hemoliza, czyli rozpad czerwonych krwinek.

Wątroba alkoholika odpowiada za usuwanie alkoholu z organizmu, a robi to poprzez utlenianie go do aldehydu i kwasu octowego. Efektem takich mechanizmów jest zaburzenie równowagi utlenianie-redukcja, a także stres oksydacyjny, który to jako jeden z czynników przyczynia się do uszkodzenia wątroby (wolne rodniki uszkadzają komórki wątrobowe). Alkohol ponadto ma wpływ na metabolizm kwasów tłuszczowych, a jego długotrwałe nadużywanie prowadzi do gromadzenia się tłuszczu w obrębie organu. Na początku dochodzi do stłuszczenia wątroby, a kolejnym stadium zniszczenia organu jest zapalenie wątroby, przy którym wystąpić mogą objawy charakterystyczne dla żółtaczki. Kolejne stadium to natomiast włóknienie i marskość, a te są już bardzo poważne.

Żółtaczka alkoholowa – objawy

Sama w sobie żółtaczka to nie choroba, tylko objaw, który może towarzyszyć niektórym schorzeniom. Żółtaczka alkoholowa towarzyszy zapaleniu wątroby lub marskości, a jej objawy są dość charakterystyczne. W związku z nagromadzeniem żółtego barwnika, czyli bilirubiny, będącej między innymi produktem degradacji hemoglobiny zawartej w erytrocytach, dochodzi do zażółcenia białkówek oczu. Również błony śluzowe pacjenta mają żółty odcień, a następnie zażółcenie zauważyć można na jego skórze. Pojawienie się takich symptomów w związku ze spożyciem alkoholu wskazywać może na to, że rozwinęła się żółtaczka alkoholowa. Czy jest zaraźliwa? W tym przypadku nie można się zarazić, gdyż uszkodzenie wątroby nie jest związane z infekcją.

Żółtaczce alkoholowej towarzyszyć mogą również objawy charakterystyczne dla alkoholowego zapalenia wątroby, czy też marskości. Wystąpić może zatem u pacjentów przewlekłe zmęczenie i osłabienie, nudności i wymioty, a także obrzęki kończyn, wodobrzusze i gorączka. Objawy marskości wątroby u alkoholika to dodatkowo również żylaki przełyku, a nawet encefalopatia wątrobowa (zaburzenia rytmu snu i czuwania, problemy z koncentracją, zaburzenia świadomości).

Jak długo trwa żółtaczka alkoholowa?

Żółtaczka alkoholowa jest niewątpliwie objawem, który wygląda dość przerażająco i wymaga pilnej konsultacji z lekarzem, zwłaszcza kiedy inne objawy chorej wątroby u alkoholika są nasilone. Brak wdrożenia zmian w porę może przyczynić się do bardzo szybkiego postępowania zmian zapalnych i martwiczych, a wówczas rokowania pacjenta bardzo gwałtownie maleją.

Ciężko jednoznacznie powiedzieć, jak długo trwać będzie żółtaczka alkoholowa. Ile trwa powrót pacjenta do pełni sił? Zależne jest to od wielu czynników, w tym od stanu zdrowia pacjenta, jego wieku, ilości spożytego alkoholu i odpowiedzialnego podejścia do leczenia i abstynencji. Jeśli alkoholowe zapalenie wątroby było w stadium łagodnym lub umiarkowanym, a pacjent stosuje się do zaleceń lekarza i zachowuje całkowitą absencję alkoholową, większość zmian powinno cofnąć się w ciągu kilku tygodni lub miesięcy. W przypadku poważnych zmian organu związanych z marskością wątroby, niestety nie można mówić o odwracalności stanu, tylko wręcz o jego postępowaniu.

Diagnostyka i rozpoznanie żółtaczki alkoholowej

Żółtaczka alkoholowa nie jest trudna do rozpoznania, gdyż jej objawy są bardzo dobrze widoczne. Wstępnego rozpoznania można dokonać zatem już na podstawie samego wywiadu i objawów klinicznych. Jeśli chodzi natomiast o rozpoznanie stopnia uszkodzenia narządu, pomocne może być uzupełnienie przez pacjenta specjalnego kwestionariusza opracowanego przez Światową Organizację Zdrowia. Ważne może być także wykonanie badań krwi i oznaczenie prób wątrobowych. Wykonuje się wówczas oznaczenie ALT, czyli aminotransferazy alaninowej, AST, czyli aminotransferazy asparaginowej, a także bada się poziom GGTP. Wykonywane jest również USG jamy brzusznej, ponadto zajść może również potrzeba wykonania biopsji wątroby wraz z oceną histologicznego obrazu. Niekiedy stawia się także na elastografię wątroby.

Jak wygląda leczenie żółtaczki alkoholowej?

Sama żółtaczka alkoholowa nie jest zazwyczaj stanem bezpośrednio zagrażającym życiu. Uszkodzenie wątroby, które natomiast ją wywołuje, może już być bardzo groźne. Wskutek nadużywania alkoholu w wątrobie dochodzi do poważnych zmian, które mogą mieć bardzo poważne konsekwencje, a objawem alarmującym jest niewątpliwie żółtaczka alkoholowa. Leczenie pacjentów powinno przebiegać wyłącznie pod kontrolą lekarza. Lekarz najlepiej będzie wiedzieć, co zrobić, gdy u pacjenta wystąpiła żółtaczka alkoholowa. Jak leczyć pacjentów? Zależne jest to między innymi od stopnia nasilenia choroby. W przypadku problemów z wątrobą uważać trzeba na jej dodatkowe obciążanie lekami, dlatego podstawą jest abstynencja alkoholowa i odpowiednia dieta. W zaawansowanych przypadkach farmakoterapia będzie jednak niezbędna. Warto także pamiętać o suplementacji witamin z grupy B, kwasu foliowego, a także witaminy A, K i D oraz mikroelementów, które często występują w niedoborze u osób nadmiernie spożywających alkohol.

Żółtaczka alkoholowa to już bardzo poważny sygnał ze strony organizmu, który powinien być potraktowany przez pacjenta poważnie. Samo leczenie w tym przypadku to zdecydowanie za mało. Istotne, by pacjent przestrzegał również zaleceń lekarza, gdyż w przeciwnym razie, jego wątroba może zostać uszkodzona jeszcze poważniej. Po żółtaczce alkoholowej zalecane jest całkowite zaprzestanie spożywania alkoholu. Abstynencja jest niezbędna, by zapobiec postępowi niszczenia komórek wątrobowych, a także zapobiec ich włóknieniu, marskości czy chorobie nowotworowej. Jeśli pacjent nie zrezygnuje z alkoholu, medycyna będzie bezradna. Kluczowa jest również odpowiednia dieta.

W niektórych przypadkach wątrobę można częściowo zregenerować, o ile pacjent odpowiedzialnie potraktuje zakaz picia alkoholu do końca życia. Przykładem może być stłuszczenie alkoholowe wątroby lub jej zapalenie o nasileniu łagodnym bądź umiarkowanym. Jeśli to w związku z ciężkim zapaleniem wątroby lub marskością wystąpiła żółtaczka alkoholowa, rokowania nie są najlepsze. Nieleczona żółtaczka alkoholowa i brak odpowiedzialnego podejścia do abstynencji mogą skończyć się bardzo źle. Ciężko jednoznacznie odpowiedzieć na pytanie, ile żyje alkoholik z marskością wątroby, aczkolwiek rokowanie w tym przypadku jest bardzo niekorzystne, zwłaszcza jeśli wystąpiła wspomniana żółtaczka, wodobrzusze, czy też dodatkowe niepokojące objawy, jak chociażby krwawienia żylaków przełyku. Jeśli degradacja wątroby postępuje przy marskości, można próbować hamować ją farmakologicznie, ale w wielu przypadkach jedynym rozwiązaniem okazuje się przeszczep.

Potrzebujesz e-Recepty lub L4 ?

Wypełnij formularz w 5 minut ➡️

Informacje zawarte w dziale „Blog" serwisu NaszaRecepta.pl należy traktować jedynie jako informacyjno-edukacyjne. Treści te i porady w nich zawarte nie mogą w żadnym wypadku zastąpić bezpośredniego kontaktu z lekarzem i nie powinny być również uznawane za profesjonalną poradę medyczną. Wydawca serwisu NaszaRecepta nie ponosi odpowiedzialności za wykorzystywanie porad z materiałów informacyjno-edukacyjnych bez wcześniejszej konsultacji ze specjalistą.