Zatrucie salmonellą – czym się objawia? Przyczyny i leczenie

Napisano 28.02.2022 | Medyczny Asystent | Czas czytania: 4 min.

Potrzebujesz e-Recepty lub L4 ?

Wypełnij formularz w 5 minut ➡️

Zatrucie Salmonellą, zwane potocznie dolegliwościami żołądkowo-jelitowymi, może być następstwem braku higieny w żywieniu, ponadto może wynikać z niewłaściwego przechowywania żywności. Jak sama nazwa wskazuje, przyczyną zatrucia Salmonellą są bakterie z grupy Salmonella, a źródłem zakażeń są zwłaszcza białkowe produkty spożywcze. Jakie są przyczyny i objawy Salmonelli? Jak wygląda profilaktyka i jak leczyć Salmonellę? Po więcej informacji zapraszamy do artykułu!

Potrzebujesz e-Recepty lub L4 ?

Wypełnij formularz w 5 minut ➡️

Czym jest Salmonella i w czym występuje?

Zatrucie Salmonellą wywołują bakterie należące do grupy Salmonella enterica. Pokarmowe zatrucie może okazać się niebezpieczne dla zdrowia, ponieważ nierzadko powoduje choroby stawów, ponadto przyczynia się do zakażenia narządów wewnętrznych. W sprzyjających warunkach pałeczki bakterii mogą prowadzić do zapalenia opon mózgowo-rdzeniowych, a także stać się przyczyną zapalenia płuc. Bakteria Salmonelli jest odporna na czynniki środowiskowe. Bardzo dobrze namnaża się w temperaturze od 5 do 46 stopni Celsjusza, jednak przetrwać może również w znacznie niższych temperaturach. W suchych warunkach może przetrwać przez okres kilku tygodni, natomiast w wodzie – nawet do kilku miesięcy. Na zatrucie bakterią Salmonelli i wystąpienie dolegliwości z tym związanych najbardziej narażeni są pracownicy medyczni, a także osoby hospitalizowane oraz osoby o obniżonej odporności. Bardzo często zatrucie występuje również u niemowląt oraz noworodków, a także u osób, które przyjmują antybiotyk. Do zatrucia dochodzi również u pacjentów po przebytych zabiegach chirurgicznych.

Czytaj także:

Ile trwa zatrucie Salmonellą? Do zakażenia dochodzi drogą pokarmową i ma ono charakter samoograniczający się. W przypadku zatrucia gorączka ustępuje najczęściej po 48-72 godzinach, natomiast biegunka może utrzymywać się od 4 do nawet 10 dni. Bezpośredni kontakt z kałem osób, które są nosicielami pałeczki Salmonelli, może powodować również zatrucie. Salmonella u dziecka także nie jest rzadkością. Pojawia się bardzo szybko jako efekt spożycia zakażonego pokarmu – nierzadko nawet już po 6 godzinach od zjedzenia zakażonych posiłków. Często obserwuje się wręcz masowe zatrucie Salmonellą w przedszkolu. Jeśli w placówce u dzieci wystąpi zatrucie Salmonellą, sanepid powinien zostać niezwłocznie powiadomiony o tym fakcie przez dyrektora. Dzieci, u których doszło do infekcji, nie mogą uczęszczać do żłobka oraz przedszkola, gdyż są potencjalnym źródłem zakaźnym dla innych.

Jeśli u pacjentów wystąpiła Salmonella lub inna poważna choroba i potrzebne są pilnie antybiotyki, wygodnym rozwiązaniem może okazać się recepta przez internet. Nie wymaga ona stacjonarnej wizyty u lekarza, co może być utrudnione w przypadku nasilonych dolegliwości jelitowych. Otrzymać można ją SMS-em w postaci czterocyfrowego kodu w kilka chwil. Receptę można zrealizować w najbliższej miejscu zamieszkania aptece – wystarczy, że pacjent poda farmaceucie kod z SMS-a oraz numer PESEL.

Jak dochodzi do zatrucia Salmonellą?

Do zatrucia Salmonellą dochodzić może poprzez kontakt z zakażonym produktem spożywczym, chorą osobą lub chorym zwierzęciem, a także zakażoną wodą. Problem dotyczy zwłaszcza nieodpowiedniej higieny posiłków.

  • Do zatrucia dochodzi między innymi w wyniku spożywania zanieczyszczonej odchodami chorych zwierząt żywności. Źródłem zatrucia mogą być także niedokładnie umyte owoce lub warzywa, które mogły mieć kontakt z chorymi zwierzętami lub ludźmi.
  • Do zarażenia dojść może również po kontakcie z chorymi zwierzętami lub ludźmi.
  • Źródłem zakażenia może być zarówno spożywanie świeżego, jak i przetworzonego mięsa drobiu. Zatrucie Salmonellą może pojawić się w sytuacji, kiedy spożywane świeże i przetworzone produkty takie jak mięso, jaja lub mleko, pochodzą od chorych zwierząt.
  • Zakażenie Salmonellą możliwe jest również po spożyciu produktów garmażeryjnych z dodatkiem surowych jaj. Zalicza się do nich między innymi tatar, galaretki, a także pasztety. Jeśli chodzi o zatrucie Salmonellą, przyczyny to również spożywanie wyrobów cukierniczych, do których zalicza się lody lub ciastka z kremem. Przyczyną mogą być również zanieczyszczone jajka w proszku.
  • Innym powodem zatrucia może być zatruta woda.
  • Bakterie mogą przenosić się na żywność oraz przetwory również przez owady (muchy, osy), a także przez gryzonie.

Objawy pokarmowego zatrucia Salmonellą

Zatrucie Salmonellą objawy dawać może różne i bardzo łatwo można pomylić je z objawami innych dolegliwości. Jest wiele symptomów, jakie może dawać zatrucie. Salmonella objawy początkowo daje takie, które przypominają objawy zwykłego nieżytu żołądka i jelita. Początkowo zatrucie Salmonellą objawia się w postaci nudności. Pojawiają się również wymioty, ponadto pacjent może mieć biegunkę, która jest wodnista i krwista. Jeśli chodzi o zatrucie Salmonellą, objawy u dzieci najczęściej są ostre, ponadto samo zatrucie ma ostrzejszy przebieg. Pacjenci mogą odczuwać również kurczowy ból brzucha, a także mieć gorączkę i dreszcze. Bardzo często dochodzą również bóle głowy i bolesność przy oddawanym kale.

Przy powyższych objawach najlepiej jak najpilniej skontaktować się z lekarzem, gdyż w przypadku dzieci duże odwodnienie jest jednym z poważniejszych skutków, jakie daje zatrucie Salmonellą. Po jakim czasie objawy mogą wystąpić? Pierwsze objawy choroby mogą pojawić się po około 6-8 godzinach od spożycia pokarmu, który uległ zakażeniu. Znacznie częściej jednak odczuwalne dla organizmu objawy pojawiają się jednak po około 18-24 godzinach.

Jak wygląda leczenie zatrucia Salmonellą?

Zatrucie Salmonellą wymaga szybkiej interwencji, by zapobiec konsekwencjom mającym negatywy wpływ na zdrowie pacjenta. Jak wygląda pierwsza pomoc? Zatrucie Salmonellą wymaga przede wszystkim mocnego nawadniania organizmu. Gdy wystąpi zatrucie Salmonellą, leczenie w pierwszej kolejności polega więc na podawaniu choremu dużej ilości płynów, najlepiej elektrolitów, które uzupełnią te utracone wraz z biegunką i wymiotami. U niektórych pacjentów wystarczy następnie kilkudniowa ścisła dieta oraz przyjmowanie węgla leczniczego, który wspomaga poprawne usuwanie wielu toksyn. Często pacjentom podawana jest również Smecta, której działanie wspomaga walkę z biegunką u dzieci i dorosłych. Antybiotykoterapia może zostać wdrożona, jeśli w ciągu 2-3 dni od przyjmowania węgla leczniczego lub Smecty, objawy w dalszym ciągu są widoczne.

Przy ciężkim przebiegu zatrucia lekarz może wypisać skierowanie do szpitala, ponieważ konieczna może okazać się hospitalizacja. Jeśli chodzi o zatrucie Salmonellą, skutki związane z brakiem leczenia mogą wywierać negatywny wpływ na zdrowie. U nieleczonych pacjentów wzrasta ryzyko wystąpienia sepsy, a także posocznicy. W wielu przypadkach może dojść do poważnych zaburzeń gospodarki wodno-elektrolitowej. Zatrucia są szczególnie niebezpieczne dla małych dzieci, ponadto poważne powikłania mogą dawać również u osób z obniżoną odpornością.

Profilaktyka, czyli jak unikać zatrucia Salmonellą?

Co należy robić, by uniknąć problemu, jakim jest zatrucie Salmonellą? Ważne jest przede wszystkim odpowiednie przygotowanie potraw i higiena posiłków. Jedzenie powinno być dobrze dopieczone i dogotowane. Ogromne znaczenie ma również właściwe przechowywanie żywności – najlepiej w niskiej temperaturze. Ważne jest również unikanie rozmrażania i ponownego zamrażania żywności. Zarówno drób, jak i ryby powinny być rozmrażane bezpośrednio przed przygotowaniem.

Dzięki świadomości oraz odpowiedzialności społecznej można w znacznym stopniu ograniczyć ryzyko zakażania pałeczkami Salmonelli. Przed zjedzeniem jajek należy pamiętać o dokładnym umyciu ich skorupek w ciepłej wodzie oraz o włożeniu ich do wrzątku przynajmniej na 10 sekund. W celu uniknięcia zakażenia zaleca się również dokładne mycie owoców i warzyw. Uwagę należy również zwrócić na to, by surowe mięso, ryby oraz jaja, przechowywane były jak najdalej od produktów gotowych do spożycia i nie miały z nimi kontaktu. Pamiętać należy również o dokładnym myciu rąk po każdym skorzystaniu z toalety i bezwzględnie bezpośrednio przed każdym posiłkiem, czy też jego przygotowywaniem. Nie zaleca się ponadto picia wody z niewiadomych źródeł.

Potrzebujesz e-Recepty lub L4 ?

Wypełnij formularz w 5 minut ➡️

Informacje zawarte w dziale „Blog" serwisu NaszaRecepta.pl należy traktować jedynie jako informacyjno-edukacyjne. Treści te i porady w nich zawarte nie mogą w żadnym wypadku zastąpić bezpośredniego kontaktu z lekarzem i nie powinny być również uznawane za profesjonalną poradę medyczną. Wydawca serwisu NaszaRecepta nie ponosi odpowiedzialności za wykorzystywanie porad z materiałów informacyjno-edukacyjnych bez wcześniejszej konsultacji ze specjalistą.