Zapalenie żołądka – przyczyny i objawy. Jak leczyć?

Zapalenie żołądka jest schorzeniem, które może mieć wiele przyczyn. Pojawia się tu osłabienie lub uszkodzenie śluzówki, które prowadzi do stanu zapalnego i nadżerki, co wywołuje pieczenie i prowadzi do bólu oraz innych objawów ze strony organizmu. Zapalenie śluzówki może być ostre, jednak występować może także w charakterze przewlekłym. Związane może być z obecnością bakterii H. pylori w żołądku, ale może wiązać się również z innego typu infekcją i nie tylko, gdyż do zaburzenia przyczynić może się także stres, dieta, a nawet niejeden lek. Do typowych objawów zaliczyć można tu ból w nadbrzuszu, a czasem również mdłości, wymioty, osłabienie czy krwawienie nadżerki. Schorzenie może dawać ponadto wiele powikłań, więc nie powinno się go lekceważyć. W przypadku podejrzenia problemu najczęściej wykonuje się gastroskopię. Co jeszcze należy wiedzieć o chorobie i sposobach jej leczenia? Przeczytaj więcej w artykule!

Zapalenie żołądka – przyczyny

Stan zapalny związany z osłabieniem bądź uszkodzeniem błony śluzowej żołądka określany jest jako zapalenie żołądka. Przyczyny tej dolegliwości mogą być różnorodne. 

• Nerwica żołądka – objawy, przyczyny i leczenie.
• Nadżerka żołądka – czym jest? Objawy, przyczyny, leczenie
• Wszystko, co ważne na temat wrzodów na żołądku – co jeść, jak leczyć?

• Bardzo często do problemu przyczyniają się na przykład niektóre leki. Mowa o zbyt częstym ich przyjmowaniu lub długotrwałej terapii. Do leków, które często przyczyniają się do problemów z żołądkiem, zaliczyć można zwłaszcza niesteroidowe leki przeciwzapalne (NLPZ). Pacjenci często ich nadużywają, gdyż dostępne są bez recepty i to nie tylko w aptekach, ale także w supermarketach. Brak umiarkowania w tym przypadku skutkuje zaburzeniami w produkcji śluzu żołądkowego i większą podatnością ścian tego organu na działanie kwasu żołądkowego.
• Do zapalenia błony śluzowej żołądka często prowadzi także zakażenie Helicobacter pylori. Jest to bakteria, która kolonizuje żołądek i może przyczynić się między innymi do wystąpienia choroby wrzodowej. Bakterie te ponadto zwiększają ryzyko zachorowania na nowotwór żołądka. 
• Ryzyko wystąpienia zapalenia żołądka zwiększa również przewlekły stres, a także nieprawidłowa dieta oraz infekcje (np. wirusowe zapalenie żołądka). Należy również pamiętać, że do tej przykrej dolegliwości dojść może również w związku z urazami, oparzeniami czy operacjami. 
• Nie bez znaczenia jest również wpływ alkoholu, kofeiny i papierosów na błonę śluzową żołądka. Niezdrowy tryb życia wpływa na wiele obszarów organizmu i może oddziaływać niestety także na żołądek.
• Wspomnieć należy również o zapaleniu błony żołądkowej typu A (autoimmunologiczne zanikowe zapalenie żołądka). Choroba ma podłoże autoimmunologiczne i jest dość rzadka. 
• Nie jest wykluczone ponadto tzw. żółciowe zapalenie żołądka, które wiąże się z zarzucaniem żółci do tego narządu i uszkadzaniem przez nią śluzówki. 

Zapalenie żołądka i dwunastnicy to stan bardzo poważny, którego skutki mogą być groźne dla zdrowia. Jeśli zatem pacjent zauważy u siebie jakiekolwiek niepokojące symptomy, które mogłyby wskazywać na tą dolegliwość, powinien skonsultować się z lekarzem. Gdy konieczne okaże się wsparcie farmakologiczne (z powodu zapalenia żołądka lub innego zdiagnozowanego powodu), korzystać można z recepty online. Dzięki niej nie trzeba martwić się o kończące się leki i długie kolejki w przychodniach, gdyż konsultację z lekarzem odbyć można zdalnie, a jej efektem może być w uzasadnionych przypadkach wystawienie e-recepty na potrzebne leki. 

Objawy zapalenia żołądka

Wyróżnić można ostre zapalenie żołądka oraz przewlekłe zapalenie żołądka. Obie te postacie choroby różnią się między sobą. Gdy u pacjenta występuje bowiem ostre zapalenie błony śluzowej żołądka, objawy pojawiają się nagle i zwykle utrzymują się krócej niż przy postaci przewlekłej choroby. W przypadku przewlekłego zapalenia śluzówki żołądka pacjent może z objawami zmagać się bardzo długo – wręcz miesiącami. Ostre zapalenie żołądka objawy daje często bardziej nagłe i ból jest silny, a w przypadku zapalenia przewlekłego często choroba długo przebiega bezobjawowo, a gdy już ból się pojawi, ma on bardziej tępy charakter. Przy stanie zapalnym błony śluzowej żołądka pacjentowi często towarzyszy dyskomfort i nieprzyjemne skurcze, ponadto nie są wykluczone również nudności i wymioty. Do objawów czasem dodać można również brak apetytu oraz krwawienia z układu pokarmowego (krew w wymiotach lub stolcu związana z nadżerką błony śluzowej).

Diagnostyka zapalenia żołądka

Gdy podejrzewane jest u pacjenta zapalenie żołądka, zalecana jest odpowiednia diagnostyka w tym kierunku. Najczęściej pacjentom wykonuje się badanie, jakim jest gastroskopia. W przypadku gastroskopii lekarz może ocenić stan śluzówki żołądka, gdyż przez jamę ustną wprowadzany jest do przewodu pokarmowego endoskop. W ten sposób sprawdzić można nie tylko stan żołądka, ale również przełyku i dwunastnicy, co może być pomocne przy ostatecznej diagnozie. Bardzo ważne, że przy gastroskopii możliwe jest również pobranie wycinka błony śluzowej żołądka. Może być to konieczne, by wykonać badanie histopatologiczne lub test ureazowy na obecność H. pylori. Lekarz zalecić może również RTG górnego odcinka przewodu pokarmowego, a także badania krwi. 

Leczenie zapalenia żołądka – jak przebiega?

Zdiagnozowane zapalenie żołądka wymaga leczenia, a te dobiera się do przyczyny problemu. Powikłania zapalenia żołądka mogą być poważne, dlatego nie powinno się zwlekać z kontaktem z lekarzem. Bezwzględnie należy udać się do specjalisty, jeśli pacjent ma objawy niedokrwistości, gdyż niedokrwistość może wskazywać na krwawienia z przewodu pokarmowego. 

Wielu pacjentów zadaje sobie pytanie, czy zapalenie błony śluzowej żołądka jest wyleczalne. Należy wiedzieć, że skuteczność leczenia zależy od wielu czynników, w tym zwłaszcza od pochodzenia stanu zapalnego i stopnia jego nasilenia. W przypadku niezaawansowanych zmian śluzówki pełne wyleczenie jest jak najbardziej możliwe, ale w przypadku zmian zaawansowanych, może być to niestety niemożliwe. Często w tym przypadku podaje się pacjentom antybiotyk. Na zapalenie żołądka wywołane przez H. pylori stosuje się łącznie 4 leki, z czego 2 to antybiotyki. Gdy mowa o zapaleniu żołądka o podłożu immunologicznym, konieczna może być natomiast dożywotnia suplementacja witaminy B12. Czasem podawane są przy tej chorobie także leki hamujące wydzielanie kwasu solnego, co przyspiesza gojenie się błony śluzowej. W niektórych przypadkach nie jest wykluczona również operacja chirurgiczna. 

Gdy pacjent ma zapalenie żołądka, leczenie domowe to zdecydowanie za mało, a wręcz może zaszkodzić, jeśli w porę nie wdroży się leczenia specjalistycznego. Doraźnie, oczekując na wizytę u lekarza, postawić można na metody łagodzące dolegliwości. Może być to między innymi dieta lekkostrawna, spokojne zjadanie regularnych posiłków, a także unikanie stresu, alkoholu i papierosów. Chodzi głównie o eliminację czynników, które nasilają objawy, jakie daje zapalenie błony śluzowej żołądka. Leczenie naturalne to natomiast między innymi kleik z siemienia lnianego, który redukuje nieprzyjemne dolegliwości bólowe. Pomóc może również napar z rumianku.

Profilaktyka – czy da się ustrzec przed zapaleniem żołądka?

Niestety nie zawsze możliwie jest zapobiegnięcie zapaleniu żołądka, choć oczywiście można wdrożyć pewne zmiany w swojej diecie i codzienności, które zmniejszą prawdopodobieństwo tego, że zapalenie żołądka – a przynajmniej niektóre jego typy – wystąpi. Jeśli chodzi o działania profilaktyczne, warto postawić na zdrową i zbilansowaną dietę. Ważne również, by zrezygnować z palenia papierosów oraz ograniczyć ilość spożywanego alkoholu. Niezwykle ważne jest również unikanie stresu i sytuacji stresogennych, ponadto zawsze warto pamiętać o aktywności fizycznej. Kolejna kwestia to leki – nadużywanie NLPZ może mieć poważne konsekwencje, więc zamiast łykać kolejną tabletkę na ból głowy, warto wywietrzyć mieszkanie, wyjść na spacer, czy też ograniczyć przemęczenie wzroku niebieskim światłem monitorów. 

Dieta przy zapaleniu żołądka

Zapalenie żołądka z pewnością należy do bardzo nieprzyjemnych dolegliwości. Pojawiać może się nie tylko ból, ale również niechęć do pokarmów (brak apetytu), a czasem również wzdęcia, odbijanie, pieczenie i zgaga. Pacjent powinien oczywiście poddać się leczeniu, ale kiedy problemem jest zapalenie żołądka, dieta również ma duże znaczenie. Wielu pacjentów nie docenia roli diety, jednak może ona bardzo pomóc lub bardzo zaszkodzić w tej sytuacji. Przykładowa dieta przy zapaleniu żołądka dostępna jest na niejednej stronie w sieci, jednak rozsądnym rozwiązaniem będzie skonsultowanie się w tej kwestii z dietetykiem, a także obserwacja własnego organizmu. Gdy problemem jest zapalenie błony śluzowej żołądka, dieta powinna wykluczać pokarmy tłuste i smażone. Stosowanie dużych ilości soli i ostrych przypraw również nie jest zalecane. Menu na zapalenie błony śluzowej żołądka wykluczać powinno również niektóre napoje, w tym kawę i mocną herbatę, a także alkohol i papierosy.