Potrzebujesz e-Recepty lub L4 ?
Tarczyca to niewielkich rozmiarów nieparzysty gruczoł wydzielania wewnętrznego zlokalizowany w dolnej części szyi. Tworzą ją dwa płaty, które połączone są za pomocą wąskiej cieśni. Najważniejszą rolą tarczycy jest produkcja hormonów. Za odgrywające bardzo ważną rolę w funkcjonowaniu organizmu człowieka hormony tarczycy odpowiada układ podwzgórze-przysadka, regulując pracę niemal wszystkich komórek organizmu. Za co odpowiada tarczyca i jakie hormony wydziela tarczyca? Jaki powinien być właściwy poziom hormonów tarczycy i jakie są najczęstsze choroby tarczycy? Zapraszamy do zapoznania się z artykułem!
Spis treści
Potrzebujesz e-Recepty lub L4 ?
Tarczyca — czym jest?
U zdrowego człowieka tarczyca swoim kształtem przypomina nieco motyla. Jak zostało wspomniane wcześniej, tarczyca jest zbudowanym z dwóch płatów połączonych tkanką gruczołową (tzw. cieśnią) gruczołem wydzielania wewnętrznego, który pełni wiele ważnych funkcji w organizmie. Wzdłuż jej boków przechodzą mające ważne znaczenie dla prawidłowego funkcjonowania mózgu oraz głowy naczynia krwionośne. Waga samej tarczycy jest niewielka i wynosi zazwyczaj około 30-60 g, jednak w zależności od stanu zdrowia człowieka może się powiększać. Jej wielkość zmienia się między innymi u kobiet w ciąży, a także w zależności od cyklu miesiączkowego.
Co produkuje tarczyca?
Za co odpowiada tarczyca? Komórki pęcherzykowe tego gruczołu odpowiadają przede wszystkim za wytwarzanie pełniących bardzo ważne funkcje w organizmie hormonów, do których zalicza się tyroksynę (T4) i trijodotyroninę (T3). Komórki okołopęcherzykowe tarczycy odpowiadają natomiast za produkcję kalcytoniny. Jest to hormon regulujący pracę przytarczyc, który wpływa na gospodarkę wapniowo-fosforową. Jakie hormony produkuje tarczyca jeszcze? Tarczyca produkuje również hormony T1 i T2. Za działanie układu hormonalnego odpowiada przysadka mózgowa – gruczoł dokrewny umiejscowiony wewnątrz czaszki. Zmiany stężenia hormonów przysadki wiążą się na zasadzie sprzężenia zwrotnego ze zmianami poziomu hormonów tarczycy. To właśnie ona poprzez hormon TSH (hormon tyreotropowy, tyreotropinę) pobudza do produkcji hormonów gruczoł, jakim jest tarczyca. Za co odpowiadają wydzielane przez tarczycę hormony? Tyroksyna, podobnie jak trijodotyronina, odpowiada za właściwe funkcjonowanie mózgu, ponadto ma znaczenie w zachodzących przemianach węglowodanów, poza tym hormony te odpowiadają również za przemiany białek, witamin oraz lipidów.
Jeśli pacjenci cierpią na nadczynność tarczycy lub mają problemy z niedoczynnością tego gruczołu i pilnie potrzebne są im leki, jednak z różnych przyczyn nie mogą udać się do lekarza osobiście, skorzystać mogą z rozwiązania, jakim są konsultacje zdalne. Ich efektem może być e-recepta online. Rozwiązanie to sprawdzi się również w przypadku zażywania przez pacjenta regularnie tych samych leków – pacjent może otrzymać na nie SMS-a z kodem już w kilka chwil, bez konieczności wychodzenia z domu.
Za co odpowiada tarczyca — jej rola w organizmie
Pozostając przy zagadnieniu „za co odpowiada tarczyca” należy pamiętać, że w organizmie człowieka pełni ona ważną rolę. Pełnione przez nią funkcje zapewniają prawidłowe funkcjonowanie organizmu na co dzień. Za co odpowiada tarczyca u człowieka? Tarczyca produkuje hormony T1, T2, T3 i T4, a także kalcytoninę, które wpływają na funkcjonowanie organizmu człowieka. Za co odpowiedzialna jest tarczyca jeszcze? Gruczoł ten, odpowiadając za gospodarkę hormonalną, jest niezwykle istotny dla funkcjonowania układu pokarmowego, nerwowego i rozrodczego, poza tym odpowiada za zachodzące w organizmie człowieka przemiany materii. Jeśli chodzi o gruczoł, jakim jest tarczyca, działanie w organizmie zależy od stężenia hormonów i wpływa między innymi na temperaturę ciała, pracę serca, mięśni oraz jelita, a także na nastrój i potliwość. Tarczyca funkcje pełni również związane z metabolizmem białka i tłuszczów, ponadto odpowiada za wykorzystanie witamin przez organizm.
Hormony tarczycowe i ich właściwy poziom
Za co odpowiadają hormony tarczycy? Tyroksyna (T4) jest hormonem, którego zadaniem jest synteza masy białka, a także udział w procesach przemiany materii. Wpływa również na prawidłowy wzrost organizmu, a także odpowiada za pracę układu nerwowego. Ma ponadto wpływ na samopoczucie. Zaburzenia wydzielania tyroksyny mogą mieć negatywny wpływ na organizm, powodując najczęściej zmęczenie, problemy z koncentracją i senność. Trijodotyronina (T3) to hormon, którego rola w organizmie wiąże się z pobudzaniem rozpadu tłuszczu oraz procesu utleniania w tkankach. Jego zadaniem jest również pomoc w utrzymaniu równowagi, poza tym uczestniczy on w procesie laktacji. Hormon ten odpowiada również za wydzielanie hormonów wzrostu, a także hormonów płciowych. Kalcytonina natomiast reguluje gospodarkę wapniowo-fosforanową organizmu. Poziom tego hormonu uzależniony jest od zawartości wapnia we krwi i odgrywa znaczącą rolę w metabolizmie kości. Jeśli chodzi o gruczoł, jakim jest tarczyca, hormony, które produkuje, są nierozpuszczalne w wodzie.
Poziom TSH może się różnić w zależności od wieku. U dorosłych zawiera się w przedziale 0,4–4,0 mIU/l, z kolei u dzieci po urodzeniu za prawidłowy wynik przyjmuje się poziom 19 mIU/l. U dzieci do 10 tygodnia życia poziom TSH waha się w przedziale od 0,6 do 10 mIU/l, natomiast u dzieci kilkuletnich – od 0,4 do 6,0 mIU/l. W przypadku nastolatków norma hormonu tyreotropowego wynosi 0,4–5,0 mIU/L. Zmiany stężenia tyreotropiny związane są ze zmianami poziomu T3, T4 oraz ich wolnych frakcji: FT3 i FT4. U zdrowych osób stężenie wolnej frakcji trjjodotyroniny powinno mieścić się w przedziale od 2,25 do 6,0 pmol/l (1,5–4,0 ng/l). Za prawidłowy poziom wolnej frakcji tyroksyny uważa się wyniki mieszczące się w przedziale od 10 do 35 pmol/l (od 8 do 28 ng/l).
Najczęstsze choroby tarczycy
Pozostając przy temacie „za co odpowiada tarczyca”, warto również poznać najczęstsze choroby tarczycy związane z nieprawidłowościami w jej funkcjonowaniu, do których zalicza się między innymi niedoczynność i nadczynność.
- W przypadku niedoczynności tarczycy występuje niedobór produkowanych przez nią hormonów, natomiast przy nadczynności – hormony produkowane są w nadmiarze. Za przyczyny niedoboru hormonów tarczycy uważa się niedoczynność przysadki mózgowej, a także leczenie jodem. Najczęstsze objawy niedoboru hormonów tarczycy to osłabienie, przewlekłe zmęczenie, senność i uczucie chłodu. Do innych objawów zalicza się bóle stawów, ponadto na chorobę wskazują zaburzenia koncentracji, suchość skóry, wypadanie włosów, problemy z płodnością i wzrost masy ciała.
- Przyczyny nadczynności tarczycy związane są z zaburzeniami w obrębie samej tarczycy, ponadto przyczyną mogą być także zaburzenia układu, który kontroluje jej pracę. Nadczynność tarczycy objawia się spadkiem masy ciała, a także dużą potliwością oraz kołataniem i przyspieszonym biciem serca. U chorych obserwuje się również biegunki oraz wypadanie włosów.
Choroba tarczycy nierzadko może mieć podłoże autoimmunologiczne, co wiąże się z zaburzeniami układu odpornościowego (choroba Hashimoto). Inną chorobą związaną z tarczycą jest wole guzkowe nietoksyczne. Dla zdrowia groźne mogą być również nowotwory, w tym rak tarczycy. Inne schorzenia związane z tarczycą to gruczolak przysadki mózgowej wydzielający TSH, a także choroba Gravesa-Basedowa.
Jak często badać tarczycę i dlaczego jej zdrowie jest ważne w prawidłowym funkcjonowaniu organizmu?
Wiedząc już, za co odpowiada tarczyca, należy zadbać o nią w szczególności. Diagnostyka chorób tarczycy jest niezwykle ważna, ponieważ z roku na rok wzrasta liczba osób, u których występują problemy z tym gruczołem, zwłaszcza że prawidłowe funkcjonowanie tarczycy znacząco wpływa na zdrowie człowieka. Produkowane przez gruczoł dokrewny hormony biorą udział w wielu przemianach metabolicznych, poza tym wpływają na prawidłową pracę układu krwionośnego oraz gruczołów płciowych.
Hormony tarczycowe powinno badać się raz w roku, a lekarzem wykonującym badania tego gruczołu pod kątem obecności chorób jest endokrynolog. Jeśli pacjenci chorują na niedoczynność lub nadczynność tarczycy, badania powinni wykonywać częściej. Lekarz na podstawie otrzymanych wyników badań oraz przeprowadzonego wywiadu stawia diagnozę, na podstawie której wdrożyć będzie można (lub zmodyfikować) odpowiednie leczenie. Badanie palpacyjne najczęściej wykonywane jest w gabinecie i ma na celu dokonanie oceny wielkości oraz struktury tarczycy. Jeśli badanie wykryje niepokojące zmiany, wówczas lekarz może wystawić skierowanie na USG.
Potrzebujesz e-Recepty lub L4 ?
