Wstrząs mózgu – rozpoznanie, objawy, przyczyny

Napisano 18.01.2022 | Medyczny Asystent | Czas czytania: 4 min.

Potrzebujesz e-Recepty lub L4 ?

Wypełnij formularz w 5 minut ➡️

W wyniku wypadku dojść może nie tylko do urazu kręgosłupa (w okolicy szyi bądź niżej), ale również urazu obejmującego głowę, a wówczas nietrudno o wstrząs mózgu. Przyczyny mogą być tu różnorodne, choć najczęstszą przyczyną są wypadki komunikacyjne, a także wypadki w czasie uprawiania sportów, czy też zabawy. Do objawów wstrząśnienia mózgu zaliczyć można bóle głowy, pojawienie się drażliwości na światło i dźwięk, a także splątanie, ponadto nadchodzi wówczas też problem z wymiotami, czasem krwawienie z nosa czy problemy z pamięcią i koncentracją. Po uderzeniu w głowę chory czasem traci przytomność, ale skutki mogą być również poważniejsze, więc dla bezpieczeństwa należy zadzwonić do szpitala. Jak pomóc choremu i na czym polega w tym przypadku rozpoznanie wstrząśnienia mózgu?

Potrzebujesz e-Recepty lub L4 ?

Wypełnij formularz w 5 minut ➡️

Wstrząs mózgu – czym jest?

Wstrząśnienie mózgu, określane często jako wstrząs mózgu, to groźny dla zdrowia lub życia skutek urazu głowy. By lepiej wytłumaczyć, co to jest wstrząs mózgu, należy zrozumieć, że podczas urazu głowy dojść może do uszkodzenia tkanki mózgowej, co może mieć poważne konsekwencje. Gdy w grę wchodzi lekki wstrząs mózgu, dochodzi wyłącznie do zaburzeń przejściowych tkanki mózgowej. Nie dochodzi tu jednak do uszkodzenia układu nerwowego, co oznacza, że objawy z czasem powinny minąć samoczynnie. Nie oznacza to jednak, że stan ten powinien być lekceważony – wręcz przeciwnie, gdyż powikłania wstrząsu mózgu mogą być bardzo poważne.

Czytaj także:

O wstrząśnieniu mózgu stopnia pierwszego mówimy, gdy nie doszło u pacjenta do utraty przytomności, a objawy wstrząsu ustępują nie później niż 15 minut po urazie. W przypadku wstrząśnienia mózgu stopnia drugiego również nie dochodzi do utraty przytomności, jednak inne objawy mogą utrzymywać się dłużej niż 15 minut od urazu. Trzeci stopień wstrząśnienia mózgu to natomiast uraz, w przypadku którego dochodzi do utraty przytomności. Bez względu na stopnień wstrząśnienia, zawsze konieczna jest konsultacja z lekarzem, gdy miał u pacjenta miejsce uraz głowy.

Wstrząśnienie mózgu należy traktować poważnie, nawet gdy nie objawia się u chorego bardzo dokuczliwie. Najczęściej pacjentom zaleca się szczególne skupienie na swoim zdrowiu, unikanie uprawiania obciążających sportów czy przebywania w otoczeniu o intensywnych bodźcach. Wskazania otrzymane w szpitalu nie powinny być przez poszkodowanego lekceważone. Jeśli na przykład lekarz zaleci, by poszkodowany wypoczywał w domu, należy się do tego zastosować. Gdy pacjent potrzebować będzie w tym czasie leków, skorzystać może z recepty online. Jej niewątpliwą zaletą jest szybkość kontaktu z lekarzem i brak konieczności wychodzenia z domu, by ją otrzymać.

Przyczyny wstrząsu mózgu

Wstrząs mózgu pojawić może się zarówno u osób dorosłych, jak i u dzieci. Jak już wspomniano wcześniej, jest on skutkiem urazu głowy, a do tego dojść może z różnych przyczyn. Zwykle do wstrząsu mózgu dochodzi w wyniku silnego uderzenia głowy o twardą powierzchnię, czy też w związku z upadkiem z wysokości. Zazwyczaj mowa o mechanicznych urazach, a te są często powiązane z różnego rodzaju wypadkami komunikacyjnymi. Objawy wstrząśnienia mózgu mogą ponadto pojawić się w związku z wypadkami sportowymi, ponadto narażone są na nie również dzieci – o wypadek nie tak trudno na placu zabaw, na rowerze czy nawet podczas nieostrożnej zabawy w domu.

Wstrząs mózgu – objawy

U pacjentów wstrząs mózgu zazwyczaj daje objawy takie jak ból głowy czy utrata przytomności. W niektórych przypadkach ponadto wstrząs mózgu objawy może dawać związane z zawrotami głowy, a dodatkowo pojawić mogą się nudności i wymioty. Charakterystyczne objawy wstrząsu mózgu to również uczucie splątania, dezorientacja, spowolnienie i zmęczenie. Dojść mogą do tego również zaburzenia mowy, zaburzenia pamięci dotyczące okoliczności wypadku, a także światłowstręt czy nadwrażliwość na hałas. Wstrząs mózgu przyczynić może się również do problemów z koncentracją, a nawet do zaburzeń osobowości.

Objawy wstrząsu mózgu u dziecka mogą być podobne do tych, których doświadczają dorośli. Zdarza się jednak, że wstrząs mózgu u dziecka objawy daje bardzo dyskretne. Gdy dojdzie do wypadku (np. na placu zabaw bądź w czasie zabawy w domu), u dziecka pojawić może się ból i zawroty głowy, a także nudności czy wymioty oraz zaburzenia pamięci i koncentracji. Maluch może wówczas stać się apatyczny, jego mowa może być spowolniona, ponadto nie są wykluczone również krwawienia z nosa czy zaburzenia równowagi, problemy z oddychaniem, a także drażliwość na bodźce. Wstrząs mózgu u niemowlaka objawy może mieć jeszcze inne. Rodzice często wówczas zauważają, że dziecko robi się blade, staje się płaczliwe, mniej kontaktowe, czy też senne, ponadto może wymiotować.

Wszelkie niepokojące symptomy, które pojawią się u dziecka czy niemowlaka w związku z urazem głowy wymagają pilnej konsultacji z lekarzem. Szczególną uwagę należy zwrócić na silne wymioty, zaburzenia mowy i orientacji, a także na poważne zawroty głowy. Wskazaniem do pilnej konsultacji z lekarzem jest również incydent padaczkowy.

Diagnostyka wstrząsu mózgu

Wstrząs mózgu rozpoznawany jest przez lekarza w oparciu o wywiad medyczny oraz badania dodatkowe. Jeśli zastanawiasz się, jak rozpoznać wstrząs mózgu za pomocą badań, musisz wiedzieć, że zlecane są wówczas często badania obrazowe, w tym np. tomografia komputerowa bądź rezonans magnetyczny. Wstrząśnienie mózgu u najmłodszych pacjentów rozpoznawane jest zazwyczaj na podstawie badania USG. Gdy zdiagnozowany zostanie wstrząs mózgu, leczenie nie jest konieczne, jeśli nie doszło do zmian w układzie nerwowym. Oczywiście należy u lekarza sprawdzić dokładnie każdy podejrzewany wstrząs mózgu. Ile trwa leczenie zależne jest od wielu czynników, jednak zazwyczaj pacjenci powracają do sprawności w czasie kilku dni czy tygodni.

Wstrząs mózgu – powikłania

Jeśli podejrzewamy, że u kogoś z naszego najbliższego otoczenia wystąpił wstrząs mózgu, koniecznie należy zgłosić się po pomoc medyczną. Pierwsza pomoc w tym przypadku to sprawdzenie czynności życiowych pacjenta oraz ograniczenie jego aktywności ruchowej do czasu kontaktu z lekarzem. Samo leczenie w tym przypadku jest jednak wyłącznie zachowawcze –stosuje się zatem np. zlecone przez lekarza środki przeciwbólowe. Należy w tym czasie szczególnie oszczędzać swój organizm, unikać intensywnych bodźców i obciążającej aktywności fizycznej. Cały czas należy ponadto monitorować stan zdrowia pacjenta i reagować na wszelkie symptomy, które mogłyby świadczyć o pogorszeniu jego zdrowia. Nawet z pozoru łagodny wstrząs mózgu może bowiem mieć poważne powikłania.

Jeśli dojdzie do wystąpienia u pacjenta zespołu powstrząśnieniowego, dolegliwości mogą utrzymywać się jeszcze przez bardzo długi czas po doznaniu urazu. Mowa między innymi o bólach głowy i zawrotach głowy, a także zaburzeniach koncentracji i pamięci. Bardzo poważne powikłanie wstrząśnienia mózgu to ponadto krwiak mózgu.

Profilaktyka, czyli jak uniknąć wstrząśnienia mózgu?

Jak wspomniano wcześniej, wstrząs mózgu zdarzyć może się każdemu, w tym nie tylko osobom dorosłym, ale również dzieciom, a nawet niemowlętom. Zamiast zastanawiać się, czy wstrząs mózgu jest groźny bądź ile trwa rekonwalescencja po wstrząsie mózgu, najlepiej skupić się zatem na prewencji. Podstawą w tym przypadku jest unikanie groźnych sytuacji lub choć zmniejszenie ryzyka ich poważnych skutków. Należy zatem z rozwagą podejść do uprawiania ryzykownych sportów, a także dbać o bezpieczeństwo siebie i najbliższych na co dzień – chociażby podczas zabawy czy wspólnych wyjazdów.

Nie każdej sytuacji da się zapobiec, ale działając rozważnie, można ograniczyć ryzyko jej wystąpienia. Mowa chociażby o zgodnej z przepisami jeździe samochodem z zapiętymi pasami (lub w foteliku samochodowym w przypadku dziecka). Pamiętać należy również o noszeniu kasku ochronnego w czasie jazdy na rowerze, rolkach czy hulajnodze, zabezpieczaniu głowy kaskiem na budowach i w miejscach niebezpiecznych. Kolejna kwestia to rozwaga przy aktywnościach fizycznych i zabawie (np. pilnowanie dziecka na placu zabaw). Warto również zabezpieczyć mieszkanie, gdyż nawet w nim nie tak trudno o nieszczęśliwy wypadek – zwłaszcza w przypadku małych dzieci. Mowa o zabezpieczeniu kantów, mebli, rogów, śliskich podłóg, stromych schodów itp.

Potrzebujesz e-Recepty lub L4 ?

Wypełnij formularz w 5 minut ➡️

Informacje zawarte w dziale „Blog" serwisu NaszaRecepta.pl należy traktować jedynie jako informacyjno-edukacyjne. Treści te i porady w nich zawarte nie mogą w żadnym wypadku zastąpić bezpośredniego kontaktu z lekarzem i nie powinny być również uznawane za profesjonalną poradę medyczną. Wydawca serwisu NaszaRecepta nie ponosi odpowiedzialności za wykorzystywanie porad z materiałów informacyjno-edukacyjnych bez wcześniejszej konsultacji ze specjalistą.