Potrzebujesz e-Recepty lub L4 ?
Uszkodzenie łąkotki bocznej to jedna z najczęstszych kontuzji kolana. Każda czynność, która powoduje mocne skręcanie lub obracanie kolana, zwłaszcza gdy przekłada się na kończynę pełną wagę ciała, może prowadzić do urazu. Jak rozpoznać uszkodzenie łąkotki? Jak leczy się uszkodzenie?
Spis treści
Potrzebujesz e-Recepty lub L4 ?
Uszkodzona łąkotki w kolanie — przyczyny
Łąkotka składa się z dwóch włóknisto-chrzęstnych struktur w stawie kolanowym, stawie barkowo-obojczykowym oraz stawie skroniowo-żuchwowym. Oba elementy (łąkotka przyśrodkowa i boczna) mają kształt półksiężyców. Zapewniają amortyzację dla kości i stawu, rozpraszając tarcie między strukturami.
Najczęściej łąkotka ulega uszkodzeniu podczas nagłego ruchu, w którym kolano skręca się, a stopa pozostaje na ziemi. Osoby, które uprawiają sporty (takie jak tenis, piłka nożna, koszykówka lub piłka ręczna) wymagające nagłych ruchów skrętnych czy kontaktu z innymi osobami, są najbardziej narażone na urazy łąkotki. Co więcej, ludzie, których chrząstka zużywa się (z powodu wieku lub w wyniku choroby np. zapalenia stawów), mogą uszkodzić łąkotkę od ruchu tak prostego, jak stąpanie po nierównej powierzchni. Czasami zwyrodnienie wywołane zapaleniem stawów powoduje pęknięcie, nawet bez urazu kolana. Jeśli zaburzeniom towarzyszy silny ból, to zaleca się stosowanie środków przeciwbólowych. Potrzebna e-recepta online może zostać wystawiona bez wychodzenia z domu i zrealizowana w każdej aptece na terenie Polski.
Podsumowując, do uszkodzenia łąkotki najczęściej dochodzi z powodu:
- zmian mechanicznych (kompilacja ruchu oraz obciążenia),
- zmian strukturalnych,
- zmian zwyrodnieniowych.
Uraz łąkotki — objawy
Uszkodzenie łąkotki często uniemożliwia codzienne funkcjonowanie, z tego powodu warto jak najszybciej rozpocząć diagnozę i leczenie. Warto zwrócić uwagę na następujące symptomy:
- ból, szczególnie podczas skręcania lub obracania kolana;
- sztywność kończyny;
- trudność w całkowitym wyprostowaniu oraz zgięciu kolana;
- blokowanie kończyny przy energicznym prostowaniu;
- odgłosy chrupania czy trzaskania podczas ruchów;
- niestabilność stawu kolanowego — wrażenie utraty kontroli nad kończyną, „uciekania” kolana;
- cechy stanu zapalnego — zaczerwienienie czy obrzęk danego miejsca, lokalne podwyższenie temperatury.
W zależności od osoby objawy uszkodzenia łąkotki bocznej czy przyśrodkowej mogą różnić się nasileniem. Odczuwane symptomy są zależne również od stopnia oraz rodzaju uszkodzenia. Najczęściej występują po jednej stronie stawu kolanowego. Warto jednak zaznaczyć, że w przypadku nieleczonego i zestarzałego uszkodzenia łąkotki dolegliwości bólowe mogą zmagać się z czasem. Z tego powodu warto odpowiednio wcześnie wdrożyć odpowiednie leczenie.
Leczenie i rehabilitacja uszkodzonej łąkotki — kiedy potrzebna jest operacja?
Po omówieniu objawów na konsultacji lekarzem zbada kolano, sprawdzając zakres ruchu. Do testów klinicznych zalicza się:
- test Apleya,
- test Bohlera-Kromera,
- test Bragarda,
- test Cabota,
- test Childressa,
- test McMurraya,
- test Payra.
W procesie diagnostycznym wykonuje się również badania obrazowe. Obejmują one:
- rezonans magnetyczny (MRI) — MRI wykorzystuje pole magnetyczne do wykonania serii zdjęć kolana w tym chrząstek i więzadeł.
- ultrasonografia (USG) — badanie wykorzystuje fale dźwiękowe do robienia obrazów wewnątrz ciała.
- RTG kolana — ten test nie pokaże uszkodzenia łąkotki. Jednak pomocne może być ustalenie, czy istnieją inne przyczyny bólu kolana, takie jak choroba zwyrodnieniowa stawów.
Jeśli lekarz nie jest w stanie określić przyczyny bólu kolana na podstawie powyższych badań, może zasugerować artroskopię. Przy artroskopii wykonuje się małe nacięcie w pobliżu kolana. Artroskop to cienkie i elastyczne urządzenie światłowodowe, które można wprowadzić przez nacięcie. Jest wyposażone w małą lampkę i kamerkę.
W zależności od wielkości i lokalizacji uszkodzenie łąkotki może zagoić się bez operacji. Lekarz może zalecić farmakoterapię, szczególnie przyjmowanie niesteroidowych leków przeciwzapalnych (NLPZ) w celu złagodzenia bólu i zmniejszenia obrzęku.
W dniach następujących po kontuzji należy również przestrzegać protokołu RICE:
- Odpoczynek (rest) — warto unikać wszelkich czynności, które pogarszają ból łąkotki bocznej czy przyśrodkowej oraz powodują obciążanie stawu.
- Lód (ice) — kilka razy dziennie należy położyć worek z lodem (zawinięty w ręcznik, żeby uniknąć odmrożenia) na kolanie na około 20-30 minut.
- Owinięcie (compress) — trzeba owinąć kolano bandażem kompresyjnym, aby zmniejszyć obrzęk.
- Uniesienie (elevate) — dobrze odpoczywać z nogą uniesioną wyżej niż serce, co również jest pomocne przy zmniejszaniu opuchlizny.
Operacja to również bardzo skuteczny sposób na naprawę uszkodzonej łąkotki. Jeśli uraz jest zbyt rozległy, aby polepszyć stan powyższymi metodami albo po zastosowaniu procedury naprawczej (zszycia) czy zabiegu odtwórczego (np. przeszczepu), chirurg może zdecydować się usunąć część albo całość łąkotki. Po okresie rekonwalescencji kolano będzie bardziej stabilne i mniej podatne na dodatkowe problemy.
Co więcej, zaleca się również rehabilitację. Wykorzystuje się zabiegi fizykalne, które mają na celu zmniejszenie stanu zapalnego, redukcję bólu, a także przyspieszenie gojenia uszkodzenia. Pomocne może okazać się stosowanie:
- zimnych okładów czy miejscowej krioterapii,
- magnetoterapii,
- laseroterapii,
- fonoforezy,
- procedur kinezyterapeutycznych,
- masażu tkanek miękkich,
- kinesiotapingu (plastrowania),
- rozmaitych form terapii tkankowej.
Możliwe powikłania po uszkodzeniu łąkotki w kolanie
Zapobieganie przypadkowym kontuzjom może być trudne. Ale można zmniejszyć ryzyko uszkodzenia łąkotki, jeśli:
- Wzmocni się mięśnie i stawów, które wspierają i stabilizują kolano.
- Nosi się ochraniacze na kolano, szczególnie w przypadku osłabionej struktury.
- Rozsądnie planuje się treningi — zawsze z rozgrzewką i odpowiednio dobranymi obciążeniami.
- Nosi się buty sportowe odpowiednie do uprawianego sportu.
- Przyjmuje się preparaty z kolagenem.
- Prowadzi się zdrowy styl życia (zdrowa, pełnowartościowa dieta, regularne uprawianie aktywności fizycznej o umiarkowanej aktywności, unikanie używek, redukcja stresu), który pomaga utrzymać odpowiednią masę ciała.
Zaburzenie może prowadzić do uczucia „uciekania” kolana, niemożności poruszania nogą lub uporczywego bólu. Co więcej, można być bardziej podatnym na rozwój choroby zwyrodnieniowej stawów w danym kolanie — uszkodzona łąkotka nie powinna być bagatelizowana. Przy prawidłowej diagnozie, odpowiednim leczeniu i przestrzeganiu zaleceń lekarskich kolano może odzyskać mobilność i prawidłowo funkcjonować, jak miało to miejsce przed urazem.
Potrzebujesz e-Recepty lub L4 ?
