Potrzebujesz e-Recepty lub L4 ?
O udarze mówi się, kiedy objawy schorzenia utrzymują się u pacjentów ponad 24 godziny. Wyróżnia się udar krwotoczny i niedokrwienny. Jeśli objawy miną wcześniej, pacjent ma do czynienia z atakiem niedokrwiennym. Udar niedokrwienny stanowi największy odsetek wszystkich udarów. W jego przypadku głównym czynnikiem ryzyka jest wiek – choroba w dużej mierze dotyczy osób powyżej 55 roku życia, a śmiertelność wśród chorych jest duża. Ze względu na przyczynę, która doprowadziła do uszkodzenia komórek mózgu, wyróżnia się udar zakrzepowo-zatorowy, zatorowy oraz hemodynamiczny. Co to jest udar niedokrwienny? Co przyczynia się do wystąpienia udaru niedokrwiennego? Jak rozpoznać wylew niedokrwienny mózgu i jak wygląda leczenie udaru niedokrwiennego? Po więcej informacji na temat choroby zapraszamy do artykułu!
Spis treści
Potrzebujesz e-Recepty lub L4 ?
Udar niedokrwienny mózgu — co to za choroba?
Niemal zawsze wystąpienie w pacjenta udaru wiąże się z zagrożeniem zdrowia i życia chorego. Specyficzne objawy udaru zwykle pojawiają się nagle, dlatego w przypadku ich wystąpienia należy jak najszybciej podjąć akcję ratunkową, ponieważ czasu nie ma zbyt wiele. Z niedokrwiennym udarem do czynienia mają zwłaszcza osoby starsze (ryzyko wzrasta u osób po 55 roku życia), jednak udar niedokrwienny wystąpić może także u osób młodszych oraz u dzieci. Udar niedokrwienny jest o wiele częściej spotykanym udarem mózgu niż inne udary – krwotoczny udar mózgu stanowi ponad 80% wszystkich udarów. Udar niedokrwienny mózgu, często nazywany również zawałem mózgu, to choroba, która prowadzi do niedokrwienia, które związane jest z zaburzeniami przepływu krwi przez określony obszar mózgu, a następnie do martwicy określonego fragmentu obszaru mózgowia. Dochodzi do niego najczęściej w wyniku zamknięcia tętnicy i ograniczenia dopływu krwi do mózgu.
Udarom niedokrwiennym towarzyszą objawy, które u pacjenta utrzymują się powyżej 24 godzin. Bardzo duże znaczenie odgrywa ustalenie dokładnej przyczyny udaru niedokrwiennego, ponieważ to właśnie od przyczyny wystąpienia zespołu objawów neurologicznych zależy metoda leczenia.
Jeśli u pacjenta z różnych przyczyn doszło do niedotlenienia mózgu, które doprowadziło do poważnych schorzeń i pacjent potrzebuje pilnie leków, rozwiązaniem może okazać się skorzystanie z recepty online. Jej otrzymanie nie jest trudne i nie wymaga tradycyjnego kontaktu z lekarzem w przychodni. Wystarczy uzupełnić zamieszczony w Internecie formularz medyczny, by w kilka chwil chory mógł otrzymać SMS-a z czterocyfrowym kodem na potrzebny lek.
Rodzaje niedokrwiennego udaru mózgu
Udar niedokrwienny spowodowany jest przede wszystkim zamknięciem lub zwężeniem światła wewnątrzmózgowych naczyń lub naczyń, które doprowadzają krew do mózgu. Wyróżnia się udary niedokrwienne zakrzepowo-zatorowe, zatorowe oraz hemodynamiczne. Udar hemodynamiczny powstaje w wyniku spadku ciśnienia tętniczego, ponadto odpowiada za niego również spadek przepływu mózgowego. Inna klasyfikacja obejmuje podział niedokrwiennego udaru na udar lewostronny oraz udar prawostronny. Jeśli chodzi o udar niedokrwienny lewostronny i udar niedokrwienny prawej półkuli mózgu, objawy dają po przeciwnych stronach ciała. Lewostronny udar mózgu objawy daje po prawej stronie ciała, z kolei prawostronny udar objawy daje po lewej stronie ciała. Jeśli u pacjenta wystąpi porażenie powodujące niedowład prawostronny (udar lewostronny), pacjenci kończący rehabilitację uzyskują o wiele lepsze wyniki w porównaniu do pacjentów z niedowładem lewostronnym.
Udar niedokrwienny mózgu — przyczyny
Wynikający z zamknięcia lub zwężenia tętnicy zaopatrującej określony fragment mózgu udar niedokrwienny przyczyny może mieć różne. Najważniejszą przyczyną jest miażdżyca w tętnicach, które zaopatrują mózg. Udar niedokrwienny może być również efektem zmiany zwyrodnieniowych w małych naczyniach mózgowych. Inne przyczyny udaru niedokrwiennego to zapalenie wsierdzia, a także palenie papierosów i nadmierne spożywanie alkoholu. Co powoduje udar niedokrwienny mózgu jeszcze? Udar może być również efektem cukrzycy (cukrzyca jest silnym czynnikiem udaru – zarówno niedokrwiennego, jak i krwotocznego). Otyłość to kolejny czynnik, który może powodować udar mózgu. Przyczyny niedokrwiennego udaru to także mała aktywność fizyczna oraz podwyższone stężenie cholesterolu (hipercholesterolemia), które związane jest z zaburzeniami gospodarki lipidowej organizmu.
Nadciśnienie to kolejna możliwa przyczyna udaru niedokrwiennego. Zaburzenia naczyniowe w mózgu mogą być też efektem zespołu bezdechu sennego. Przyczyną udaru niedokrwiennego może być również dna moczanowa. Zator mózgowy u dzieci może być efektem uszkodzenia serca lub może wynikać z bakteryjnego zapalenia wsierdzia. U osób starszych przyczyną udaru niedokrwiennego może być migotanie przedsionków oraz skrzeplina naczyń wieńcowych.
Objawy niedokrwiennego udaru mózgu
Jeśli chodzi o objawy udaru niedokrwiennego, zależą one od lokalizacji ogniska udarowego. Udar może być lewo- lub prawostronny, stąd też objawy mogą pojawiać się po różnych stronach ciała. Początkowo u pacjentów pojawiać się mogą wymioty lub nudności, a także silny ból głowy. Najważniejsze objawy udaru niedokrwiennego mózgu to jednak niedowład lub zaburzenia czucia w obrębie twarzy i kończyn. Inne objawy, jakie może dawać udar niedokrwienny, to afazja, która oznacza utratę zdolności do rozumienia, ponadto towarzyszą jej trudności z tworzeniem wypowiedzi. Udar niedokrwienny objawy dawać może też w postaci połowiczego niedowidzenia. Do objawów udaru zalicza się również opadanie kącika ust, które powodowane jest przez osłabienie mięśni twarzy. Udar prawostronny, podobnie jak udar lewostronny, objawy dawać może w postaci zaburzeń koordynacji ruchowej. Do objawów udaru zalicza się również zaburzenia przytomności.
Diagnostyka i rozpoznanie niedokrwiennego udaru mózgu
Udar niedokrwienny może prowadzić do wielu niebezpiecznych dla zdrowia powikłań, dlatego bardzo ważne jest wczesne rozpoznanie zaburzenia. Diagnostyka w przypadku niedokrwiennego udaru mózgu opiera się na charakterystyce objawów na podstawie przeprowadzonego wywiadu lekarskiego, ponadto lekarze zlecają pacjentom wykonanie badań obrazowych. Wylew niedokrwienny zdiagnozować można na podstawie rezonansu magnetycznego głowy oraz tomografii komputerowej. Wykonane badanie pozwala rozpoznać rodzaj udaru i wdrożyć przez lekarza odpowiednie leczenie. W celu ustalenia przyczyny udaru wykonuje się również inne badania, do których zalicza się między innymi badanie USG tętnic szyjnych, ponadto zalecane jest wykonanie badania krwi, w tym stężenie glukozy we krwi, badanie cholesterolu całkowitego, HDL oraz LDL oraz echokardiografię. W niektórych sytuacjach ocenia się również przeciwciała przeciwjądrowe, antyfosfolipidowe oraz antykardiolipinowe.
Niedokrwienny udar mózgu — leczenie
Jeśli u pacjenta wystąpił udar niedokrwienny, leczenie ma na celu zabezpieczenie czynności życiowych pacjenta przez przywrócenie przepływu krwi w miejscu, które zostało objęte niedokrwieniem. W pierwszej kolejności pacjent powinien trafić do szpitala (powinien znaleźć się w szpitalu na oddziale urazowym). Skutki udaru niedokrwiennego mogą okazać się poważne – już po kilku minutach od niedokrwienia u pacjentów dochodzi do komórki zostają nieodwracalnie uszkodzone, dlatego też konieczne jest jak najszybsze leczenie. U pacjentów z udarem stosuje się przede wszystkim leczenie przeciwpłytkowe oraz leczenie trombolityczne, którego celem jest rozpuszczenie zakrzepu. Jeśli u pacjenta wystąpił udar niedokrwienny, w niektórych przypadkach konieczne może okazać się leczenie operacyjne. W przypadku udaru niedokrwiennego lekarz zapisać może pacjentowi również leki takie jak kwas acetylosalicylowy, heparynę niefrakcjonowaną lub aspirynę, a także leki trombolityczne.
Udar może nieść za sobą liczne powikłania. Jednym z powikłań związanych z udarem mózgu jest zapalenie płuc. U wielu pacjentów pojawia się również obrzęk mózgu, a także napady padaczkowe. Części pacjentów może mieć problemy z odleżynami, ponadto pojawiać się mogą u nich bóle i kurcze mięśni, a także zaburzenia emocjonalne i towarzysząca im depresja.
Jeśli u pacjenta wystąpił udar niedokrwienny, rehabilitacja odgrywa istotną funkcję w przywróceniu funkcji, które organizm utracił. Ćwiczenia rehabilitacyjne obejmują między innymi codzienną fizjoterapię oraz rehabilitację zaburzeń mowy, jeśli te wystąpiły u pacjenta. Ważne jest również odpowiednie odżywianie. Gdy u pacjenta wystąpił udar niedokrwienny, rokowania uzależnione są przede wszystkim od rozległości niedokrwienia. Duże znaczenie odgrywa także wiek pacjenta oraz ogólna kondycja zdrowotna. Jeśli przez pierwsze dni po wystąpieniu udaru niedokrwiennego dolegliwości będą się nasilać, powrót do pełnej sprawności może być znacznie trudniejszy. Jeśli u pacjenta zdiagnozowany zostanie udar mózgu lewostronny, rokowania po zakończonej rehabilitacji statystycznie są lepsze w porównaniu do pacjentów, którzy przeszli rozległy udar mózgu prawostronny. Rokowania zależą tutaj również od czasu, w którym zostało wdrożone leczenie po wystąpieniu objawów klinicznych udaru.
Profilaktyka i zapobieganie niedokrwiennemu udarowi mózgu
W zmniejszeniu ryzyka wystąpienia u pacjenta niedokrwiennego udaru mózgu pomóc może wdrażana wcześniej profilaktyka. By u pacjenta nie wystąpił udar niedokrwienny, powinien on monitorować stan zdrowia poprzez badania profilaktyczne, a w przypadku zachorowania na nadciśnienie tętnicze, cukrzycę, miażdżycę, czy też w przypadku problemów z cholesterolem, prawidłowo je leczyć. Duże znaczenie w zapobieganiu wystąpienia udaru ma również dieta. Ważne jest spożywanie świeżych warzyw i owoców, roślin strączkowych oraz produktów pełnoziarnistych. Zaleca się również ograniczenie spożywania tłuszczów zwierzęcych oraz soli w nadmiernych ilościach. Nie bez znaczenia pozostaje również aktywność fizyczna w postaci biegów, spacerów, marszów oraz jazdy na rowerze. Ważne jest też ograniczenie spożywania alkoholu i palenia papierosów. Pamiętać należy także o utrzymaniu prawidłowej masy ciała, by nie doprowadzić do otyłości.
Potrzebujesz e-Recepty lub L4 ?
