Potrzebujesz e-Recepty lub L4 ?
Choć trądzik zazwyczaj pojawia się podczas okresu dojrzewania, może również dotyczyć i starszych osób. Trądzik hormonalny występuje, gdy w wieku dorosłym (szczególnie między 25. a 35. rokiem życia) powstają wypryski. Jest związany z nadprodukcją sebum, czyli oleistej substancji produkowanej w gruczołach skórnych, która zatyka pory, prowadząc do powstawania pryszczy. Chociaż często jest to nieuniknione, trądzik hormonalny można leczyć, aby zapobiec tworzeniu się przyszłych wyprysków. Leczeniem zajmuje się endokrynolog i dermatolog. Co na trądzik hormonalny?
Spis treści
Potrzebujesz e-Recepty lub L4 ?
Czym jest trądzik hormonalny?
Trądzik hormonalny, znany również jako trądzik dorosłych, najczęściej dotyka osoby w wieku od 20 do 50 lat. Powoduje występowanie pryszczy, zaskórników czy torbieli na twarzy, ramionach, klatce piersiowej i plecach. Jest bezpośrednim skutkiem nadmiaru sebum w gruczołach łojowych. Skóra wytwarza sebum, które zazwyczaj opuszcza ciało przez pory. Przy trądziku, sebum i martwe komórki naskórka zlepiają się, a poty nie opróżniają się, tylko zatykają.
Przyczyny trądziku hormonalnego
Trądzik hormonalny rozwija się, gdy zmiany hormonalne zwiększają ilość wydzielanego przez skórę sebum. Ten olej wchodzi w interakcję z bakteriami w porach skóry, w których rosną włosy (mieszki włosowe) i powoduje rozwój zmian skórnych. Dojrzewanie, cykl menstruacyjny, menopauza i ciąża mogą powodować zaburzenia równowagi hormonalnej, które zwiększają produkcję sebum. Do powstawania trądziku hormonalnego przyczyniają się również istniejące schorzenia (np. zespół policystycznych jajników — PCOS, choroby metaboliczne) czy predyspozycje genetyczne. Występowanie wyprysków może być również skutkiem kuracji hormonalnych. Często przy leczeniu zaburzeń zaleca się farmakoterapię. Pomocna jest recepta przez internet, czyli nowoczesne i bezpieczne świadczenie medyczne, które można otrzymać bez wychodzenia z domu.
Do innych przyczyn powstawania krost hormonalnych zalicza się stres, zaburzenia snu czy odżywiania, używanie niewłaściwych produktów do pielęgnacji włosów i skóry, które są wzbogacone w oleje, alkohol czy składniki, które zatykają pory albo przesuszają skórę. Czasami wypryski są efektem ubocznym stosowania leków (m.in. sterydów czy antykoncepcji hormonalnej).
Do pogorszenia się kondycji skóry przyczynia się również nadmierne mycie oraz szorowanie skóry, wyciskanie pryszczy, nieprzestrzeganie podstawowych zasad higieny, spożywanie wysoko przetworzonej żywności pełnej konserwantów i sztucznych składników, noszenie ubrań z nieoddychających tkanin, palenie wyrobów tytoniowych i nadużywanie alkoholu, zanieczyszczenia środowiska, a także otyłość.
Objawy, czyli jak rozpoznać, że to trądzik hormonalny?
Trądzik hormonalny rozwija się na twarzy, szyi, ramionach, klatce piersiowej i plecach. Jest to najprawdopodobniej spowodowane dużą liczbą gruczołów łojowych w tych obszarach. W okresie dojrzewania wypryski często występują na nosie, brodzie i czole. Trądzik dorosłych zwykle pojawia się na dolnych policzkach i linii żuchwy. Można zaobserwować różne rodzaje wyprysków zaskórniki, krosty, guzki czy torbiele. Często cera jest przetłuszczona oraz błyszcząca, a zmiany skórne mogą ulegać stanom zapalnym.
Rozróżnia się dwa rodzaje trądziku hormonalnego. Pierwszy z nich to trądzik androgenny — jest częściej występującym typem zaburzenia. Może dotyczyć i kobiet, i mężczyzn. Wywołują go męskie hormony płciowe. Przy trądziku androgennym pojawiają się bolesne zaskórniki i krostki. Częściej pojawia się na plecach, czole, brodzie i szyi. Drugim typem jest trądzik estrogenny, który charakteryzuje się zaczerwienieniem skóry. Najpierw można zaobserwować rumień będący efektem rozszerzania się naczyń krwionośnych, a następnie pojawiają się krostki — niewielkie, piekące, swędzące i zaczerwienione.
Trądzik hormonalny jest diagnozowany podczas badania fizykalnego przez lekarza, który przyjrzy się skórze i oceni czynniki sprzyjające powstawaniu zmian. Obejmuje to omówienie:
- używanych produktów do pielęgnacji skóry,
- przeżywanego stresu i nawyków snu oraz jedzenia,
- przyjmowanych aktualnie leków,
- zmian w samopoczuciu i stanie zdrowia, w tym zmian hormonalnych.
Co więcej, przed rozpoczęciem leczenia należy wykonać badania hormonalne m.in. poziomu:
- testosteronu,
- hormonu folikulotropowego (FSH),
- hormonu luteotropowego (LH),
- prolaktyny,
- insuliny,
- dehydroepiandrosteronu (DHEA),
- hormonów tarczycy.
Pryszcze hormonalne — jak leczyć?
Przy leczeniu trądziku hormonalnego najczęściej wykorzystuje się leki przeciwbakteryjne, przeciwłojotokowe i przeciwzapalne. Jednak szczegółowa kuracja jest dopasowana indywidualnie do każdej osoby. Terapia zwykle trwa kilka miesięcy. W przypadku występowania łagodnych zmian skórnych pomocne są środki do leczenia miejscowego jak plastry, żele czy kremy (np. z kwasem salicylowym, siarką, rezorcynolem, nadtlenkiem benzoilu, kwasem glikolowym). Wiele preparatów jest dostępnych bez recepty, jednak żeby leczenie przebiegało prawidłowo i było skuteczne, zawsze warto udać się na konsultację do specjalisty.
Osobom z poważniejszymi zmianami skórnymi zaleca się antybiotykoterapię. Czasami stosuje się doustne, hormonalne środki antykoncepcyjne. Tabletki wpływają na obniżenie poziomu androgenów i zmniejszenie dolegliwości w postaci wyprysków. Trzeba pamiętać, że stosowanie antykoncepcji hormonalnej nie jest zalecane dla każdego, szczególnie w przypadku tendencji do tworzenia się zakrzepów krwi, wysokiego ciśnienia krwi lub raka piersi.
Trądzik hormonalny — leczenie naturalne
Trądzik jest chorobą, którą warto leczyć i od zewnątrz, i od wewnątrz. Z tego powodu można również wspomóc się naturalnymi sposobami, w tym piciem naparów, herbatek czy mieszanek ziołowych. Pomocne może być również przemywanie skóry roślinnymi wyciągami. Polecane zioła na trądzik hormonalny to:
- nagietek lekarski,
- szałwia lekarska,
- arnika górska,
- łopian większy,
- skrzyp polny,
- pokrzywa pospolita,
- mniszek lekarski,
- dziurawiec zwyczajny
- fiołek trójbarwny.
Przed zastosowaniem jakiegokolwiek nowego preparatu warto upewnić się, że nie ma się alergii na jego składniki. Należy również zapoznać się z przeciwwskazaniami do stosowania danego środka.
Jak dbać o skórę z trądzikiem hormonalnym?
Istotne jest wczesne rozpoznanie trądziku, które umożliwia szybką reakcję i prawidłowy dobór leków dla pacjenta. Dzięki temu możliwe jest całkowite wyleczenie trądziku hormonalnego. Jednak w niektórych przypadkach, gdy zmiany są poważne, mogą powstawać blizny. Z tego powodu kontakt ze specjalistą jest priorytetem.
Trądzik hormonalny po 30 może być nieprzyjemną dolegliwością również z powodów estetycznych. Dlatego zarówno podczas leczenia trądziku hormonalnego, jak i na co dzień ważna jest odpowiednia pielęgnacja skóry, szczególnie w miejscach problematycznych. Przede wszystkim należy unikać podrażnienia skóry, ponieważ nadmierne mycie, złuszczanie lub uciskanie skóry może powodować aktywację gruczołów potowych i wpłynąć na pogorszenie trądziku. Żeby uniknąć możliwości zainfekowania wrażliwej skóry warto starać się nie dotykać twarzy bez potrzeby, a także czyścić wszelkie aplikatory do makijażu, aby zmniejszyć narażenie skóry na bakterie.
Niezwykle istotna jest regularna i delikatna pielęgnacja skóry. Warto myć twarz dwa razy dziennie (najlepiej po przebudzeniu się i przed snem), a także po ćwiczeniach lub poceniu się. Należy używać dobrej jakości kosmetyków, przeznaczonych do cery ze skłonnością do trądziku. Podczas pielęgnacji zaleca się systematyczne złuszczanie naskórka, pozbywanie się nadmiaru sebum oraz nawilżanie, co poprawi kondycję skóry i pozwoli zapobiec powstawaniu uporczywych zmian skórnych. Warto stosować krem z filtrem przeciwsłonecznym (UV). W przypadku stosowania makijażu należy pamiętać o demakijażu — szczególnie przed snem, aktywnością fizyczną czy zabiegami pielęgnacyjnymi.
Trzeba również przyjrzeć się swojemu stylowi życia. Dobrze przeznaczyć czas na odpoczynek oraz regularnie uprawiać aktywność fizyczną o umiarkowanej intensywności. Zaleca się stosowanie zdrowej diety (bogatej w witaminy i składniki odżywcze jak cynk, selen, witaminy A, C, E i z grupy B), a także pić dużo płynów, co pomoże odpowiednio nawodnić organizm. Należy starać się zminimalizować spożywanie pokarmów o zwiększonej zawartości cukru, soli, ostrych przypraw oraz dań wysoko przetworzonych, smażonych i fast foodów.
Potrzebujesz e-Recepty lub L4 ?
