Potrzebujesz e-Recepty lub L4 ?
Endometrioza charakteryzuje się jako rozrost tkanki macicznej poza macicą. Szacuje się, że ponad 176 milionów kobiet doświadcza endometriozy. Może ona poważnie wpłynąć na życie, zwłaszcza jeśli chodzi o założenie rodziny. Przyczyny endometriozy jednak nadal nie są znane. Kobiety cierpiące na endometriozę doznają dużych dolegliwości bólowych, co wpływa na ich codzienne życie. Dochodzą do tego problemy psychiczne, z radzeniem sobie z chorobą. Jest to bardzo poważne schorzenie wpływające na życie kobiety i jej najbliższego otoczenia.
Spis treści
Potrzebujesz e-Recepty lub L4 ?
Endometrioza — jak często występuje?
Oto kilka ostatnio opublikowanych statystyk dotyczących endometriozy
- W Polsce na endometriozę choruje 1 na 10 kobiet w wieku od 15 do 49 lat.
- Szacuje, że 10% kobiet na świecie cierpi na endometriozę, czyli ponad 175 mln kobiet.
- Częstość występowania endometriozy wśród niepłodnych kobiet wynosi 30-50%.
- Endometrioza jest drugą, po włókniakach macicy, najczęściej występującą chorobą ginekologiczną.
- Od wystąpienia objawów do otrzymania prawidłowej diagnozy może upłynąć średnio osiem lat.
- Przyczyna endometriozy jest nieznana i choć niektóre zabiegi mogą pomóc złagodzić objawy, to niekoniecznie musi ona ustąpić.
Gdzie występuje endometrioza?
Najczęstsze miejsca występowania endometriozy to:
- Podszewka miednicy
- Jajniki
- Jajowody
- Zewnętrzna powierzchnia macicy
Spotykana jest również endometrioza w pochwie, szyjce macicy, czy sromie.
Jeżeli kobieta cierpi na duże bóle, lekarz może przepisać jej silniejsze środki przeciwbólowe dostępne na receptę, a także leki hormonalne. Warto w nagłych wypadkach skorzystać z nowego rozwiązania, jakim jest e-recepta. Dzięki niej dostaniesz szybko receptę, bez wychodzenia z domu, którą zrealizujesz w każdej aptece.
Wsteczna miesiączka — czy jest powodem endometriozy?
Menstruacja wsteczna to stan, w którym krew menstruacyjna i tkanka macicy przepływają wstecz przez jajowody do jamy otrzewnej. Endometriozę jako pierwszy powiązał z tym zjawiskiem dr John Sampson. Miało to miejsce w latach 20. ubiegłego wieku, a jego teoria dominowała przez dziesiątki lat. Jednak później odkryto, że większość kobiet doświadcza menstruacji wstecznej (gdzie krew menstruacyjna płynie w kierunku wstecznym), podczas gdy bardzo niewiele ma objawy endometriozy. Przyczyny endometriozy są bardziej skomplikowane niż tylko obecność komórek macicy, które migrują poza macicę.
Naukowcy odkryli, że u niektórych kobiet endometrioza pojawia się po histerektomii.
Endometrioza i jej genetyczne predyspozycje
Endometrioza to schorzenie ginekologiczne, w którym tkanka, która normalnie wyściela macicę (endometrium), rozrasta się poza nią. Choroba nie jest szkodliwa, ale może powodować bardzo bolesne miesiączki i mieć długotrwały wpływ na płodność. Endometrioza jest chorobą niedostatecznie zdiagnozowaną na całym świecie. Wiele kobiet cierpiących na tę przypadłość nie wie, że ją ma, ponieważ jej objawy naśladują inne schorzenia. Mogą być zbyt łagodne, by kobiety mogły je zauważyć, lub są odrzucane przez lekarza jako “normalne”.
Przyczyna endometriozy nie jest do końca jasna. Endometrioza genetyczna może wystąpić u kobiety, u której w najbliższej rodzinie (matka, babcia, siostra) również choroba wystąpiła. Występowanie endometriozy w rodzinie zwiększa ryzyko nawet 10-krotnie. Większość ekspertów uważa, że endometrioza wynika właśnie z połączenia czynników genetycznych, środowiskowych i immunologicznych, a także z ostatnich zmian stylu życia.
Z pewnością zastanawiasz się, jakie objawy daje endometrioza. Dolegliwości mogą być dla kobiety naprawdę uciążliwe, bolesne i wyniszczające. Kobiety z endometriozą odczuwają bolesne skurcze brzucha, lub ból w dolnej części brzucha, ból podczas lub po stosunku seksualnym i obfite krwawienie na początku miesiączki.
Początki endometriozy zauważalne są zazwyczaj około 25 roku życia, choć może wystąpić wcześniej. Endometrioza występuje częściej u kobiet w wieku od 25 do 55 lat. Kobiety, u których pierwsza miesiączka wystąpiła w młodszym wieku, są również bardziej zagrożone.
Rozpoznanie endometriozy
Endometriozę diagnozuję się metodą laparoskopową. Cienka rurka jest wprowadzana do jamy brzusznej przez małe nacięcie w dolnej części brzucha. Dzięki temu lekarz może zobaczyć i usunąć wszelkie nieprawidłowe narośla w obrębie jamy brzusznej i macicy.
Przyczyny endometriozy – czy może ona wystąpić u mężczyzn?
Co ciekawe endometrioza u mężczyzn również jest możliwa. Może dotyczyć mężczyzn, którzy przyjmują hormony oparte na estrogenach w celu leczenia lub zapobiegania rakowi prostaty.
Wpływ środowiska i styl życia a endometrioza — co może ją powodować?
Uważa się, że najważniejszym czynnikiem środowiskowym w endometriozie jest ekspozycja hormonalna w ciągu całego życia, szczególnie w okresie dojrzewania i ciąży. Zmiany hormonalne wokół dojrzewania i miesiączki mogą wywołać endometriozę u niektórych kobiet.
Chociaż nie ma bezpośredniego związku między dietą a endometriozą, istnieją pewne badania, które sugerują, że pewne produkty spożywcze mogą zwiększyć ryzyko. Są to m.in. wysokie spożycie czerwonego mięsa, napoje słodzone cukrem i dieta o niskiej zawartości błonnika.
Inne czynniki, takie jak palenie papierosów i spożywanie alkoholu, zwiększają ryzyko o 20%, podczas gdy ćwiczenia zmniejszają je o 40%.
Naukowcy patrzą na szereg czynników środowiskowych, które mogą przyczynić się do endometriozy, w tym narażenia na substancje chemiczne zwane dioksynami i PCB (polichlorowane bifenyle). Dioksyny i PCB są chemikaliami przemysłowymi wytworzonymi przez człowieka, które można znaleźć w wielu popularnych produktach, takich jak pestycydy, tworzywa sztuczne i produkty papiernicze wykonane z chlorem, takie jak tusz do gazet lub toner do drukarki. Niektóre badania sugerują, że kobiety pracujące w branżach, w których stosowane są dioksyny, mogą mieć zwiększone ryzyko rozwoju endometriozy, ale inne badania nie potwierdziły tego związku.
Przyczyny endometriozy — metaplazja
Metaplazja to zmiana jednej normalnej tkanki w inną. Endometrioza to obecność komórek endometrialnych poza macicą, zwykle na jajnikach lub jajowodach. Metaplazja występuje, gdy komórki zmieniają się w różne typy komórek lub tkanek. W tym przypadku komórki wyściełające macicę przekształcają się w komórki, które przypominają te znajdujące się w jajnikach lub jajowodach (zwane zrębem endometrialnym typu jajnikowego).
Przyczyna endometriozy nie jest znana, ale może być spowodowana metaplazją, która jest zmianą z jednej normalnej tkanki na inną. Endometrium to tkanka, która wyściela macicę podczas cyklu miesiączkowego i zrzuca ją co miesiąc podczas menstruacji. W endometriozie, komórki endometrialne znajdują się poza macicą.
Przeniesienie komórek endometrium jako przyczyna choroby — jak do niego dochodzi?
Endometrioza powstaje, gdy komórki endometrialne wydostają się z macicy podczas miesiączki i wszczepiają się w innych miejscach w miednicy. U kobiet z endometriozą, tkanka, która wyściela macicę, rośnie poza nią. Tkanka ta może przylegać do jajników, jajowodów, pęcherza moczowego i jelit. Może to nastąpić z kilku powodów:
Naczynia krwionośne, które odżywiają endometrium, mogą nie nadążać za jego wzrostem podczas miesiączki. W rezultacie niektóre komórki są wyrzucane do jamy brzusznej, ale nie mogą być wchłonięte przez wątrobę i śledzionę, ponieważ są zbyt duże (makroskopowe). Komórki te następnie wszczepiają się w innych częściach ciała, a nie są eleiminowane poprzez wydalenie z organizmu.
Tkanka endometrialna może również wszczepiać się w odpowiedzi na zranienie lub uszkodzenie (na przykład po operacji lub urazie), lub jeśli występuje nieprawidłowy rozwój wewnętrznych narządów rozrodczych (na przykład agenezja Mullera).
Przemieszczone komórki endometrialne powodują stan zapalny w otaczających tkankach lub narządach. Układ odpornościowy atakuje je jako obcy materiał i wokół nich tworzą się blizny, które mają chronić przed przyszłymi atakami. Blizny te prowadzą do zrostów między organami takimi jak jajniki i jajowody, co prowadzi do bólu i niepłodności.
Układ odpornościowy nie rozpoznaje komórek endometrium jako normalnej tkanki, ale zamiast tego traktuje je jako obcych najeźdźców, takich jak bakterie lub wirusy, powodując reakcję zapalną wokół nich podobną do infekcji, która powoduje blizny wokół nich, uniemożliwiając im swobodne przemieszczanie się w organizmie, co pozwala im osiedlać się w pobliżu innych organów, powodując ból.
Inne, rzadkie przyczyny endometriozy
Mezotelioma. Ten rzadki nowotwór występuje, gdy komórki zwane komórkami mezotelialnymi rosną nieprawidłowo na powierzchniach narządów takich jak płuca lub brzuch. Te nieprawidłowe komórki są podobne do tych występujących w endometriozie, więc mogą być czasami błędnie zdiagnozowane jako endometrioza podczas operacji lub biopsji.
Polipy endometrialne. Te narośla na wyściółce macicy mogą przypominać małe torbiele lub rosną na tyle duże, że powodują krwawienie.
Problemy z układem odpornościowym. Niektóre kobiety z endometriozą wykazują objawy dysfunkcji układu odpornościowego, w tym przeciwciała przeciwko własnej tkance (autoprzeciwciała), które mogą uszkadzać komórki i powodować stan zapalny.
Zakażenie grzybicze. Niektóre kobiety z endometriozą mają dowody na infekcje grzybicze w ich drogach rodnych, co sugeruje związek między grzybami a niektórymi rodzajami endometriozy.
Choroby autoimmunologiczne, które wpływają na tkankę łączną, takie jak toczeń lub reumatoidalne zapalenie stawów, mogą zwiększyć ryzyko endometriozy. U niektórych kobiet zaburzenie autoimmunologiczne może poprzedzać odkrycie endometriozy. Jednak te warunki nie powodują endometriozy, ale raczej zwiększają jej nasilenie i progresję (wzrost).
Potrzebujesz e-Recepty lub L4 ?
