Potrzebujesz e-Recepty lub L4 ?
U młodych kobiet w wieku rozrodczym coraz częściej diagnozowana jest endometrioza. Co to jest? Szczegółowo wyjaśnimy to w poniższym artykule, ponadto wspomnimy, czym objawiają się zmiany endometrialne i dlaczego przyczyniają się do bólu i innych dolegliwości. Szczegółowo opiszemy również, jakie badania wykonuje się w diagnostyce zmian endometrialnych. Wspomnimy dodatkowo, na czym polega leczenie farmakologiczne endometriozy i jakie preparaty stosuje się najczęściej przy leczeniu tej choroby. Z lektury dowiesz się również, co zrobić, gdy stosowanie leków okazuje się niewystarczające, jeśli chodzi o dolegliwości przy endometriozie, czy konieczne jest skorzystanie z zabiegu operacji, a także co ma do tego wszystkiego płodność kobiety.
Spis treści
Potrzebujesz e-Recepty lub L4 ?
Czy endometrioza to rak?
O kobiet w wieku rozrodczym czasem diagnozowana jest gruczolistość błony śluzowej macicy, czyli endometrioza. Co to jest? By odpowiedzieć na to pytanie, w pierwszej kolejności należy przybliżyć pojęcie endometrium. Jest to błona śluzowa macicy, która zmienia się wraz z cyklem menstruacyjnym kobiety, na skutek działania hormonów. Na samym początku cyklu, czyli zanim jeszcze dojdzie do owulacji, endometrium jest przygotowywane do ewentualnego przyjęcia zarodka, a w związku z tym staje się lepiej ukrwione i dochodzi do jego pogrubienia. Jeżeli dojdzie do zapłodnienia zarodka i jego zagnieżdżenia, macica jest gotowa na zapewnienie dziecku odpowiednich warunków do rozwoju. Jeśli jednak nie dojdzie do zapłodnienia komórki jajowej, endometrium złuszcza się, co kobieta może zaobserwować jako krwawienie miesiączkowe.
Endometrioza (Endometriosis) pojawia się najczęściej u kobiet młodych w wieku rozrodczym. Wówczas dochodzi do pojawiania się ognisk endometriozy poza jamą macicy. Umiejscowione mogą być one między innymi w układzie rozrodczym (np. jajnikach lub jajowodach), ale mogą one również umiejscowić się poza tym układem, w tym np. w przewodzie pokarmowym czy pęcherzu moczowym. Należy wiedzieć, że ogniska endometriozy również ulegają zmianom hormonalnym w cyklu miesięcznym. Może to przyczyniać się między innymi do pojawienia się u kobiety dolegliwości bólowych, niemiesiączkowych krwawień, a także do poważnych problemów w czasie starania się o dziecko. Wszystko to może wpływać na zdrowie psychiczne i fizyczne pacjentki, a także na jakość jej współżycia i kontaktów społecznych.
Wiele kobiet martwi się, czy endometrioza to rak. Należy już na tym etapie rozwiać pojawiające się w tym temacie niedopowiedzenia i wątpliwości. Endometrioza nie jest nowotworem – są to zupełnie odmienne jednostki chorobowe, które nie mają ze sobą żadnych cech wspólnych. Zazwyczaj konieczne jest tu jednak leczenie, w tym doustna antykoncepcja hormonalna. Praktycznym rozwiązaniem w tym przypadku będzie recepta online na tabletki antykoncepcyjne, która uniezależnia pacjentkę od konieczności częstych wizyt w przychodni po przedłużenie recepty. Kobieta może skorzystać z konsultacji online i również przez Internet otrzymać nową receptę na stosowane przez siebie tabletki hormonalne.
Kiedy pojawia się endometrioza? Przyczyny
Niestety do tej pory nie zostały jednoznacznie stwierdzone przyczyny, w związku z którymi rozwija się choroba. Są jednak pewne niepotwierdzone jeszcze hipotezy odnośnie tego, skąd bierze się endometrioza. Co to za teorie? Jedna z nich mówi o tym, że krew miesiączkowa może nie tylko wypływać przez pochwę na zewnątrz organizmu kobiety, ale również może się cofać. Wówczas istnieje ryzyko, że trafi w inne rejony organizmu, w tym np. do jajowodów lub do jamy otrzewnej i w ten sposób rozwija się endometrioza. Kiedy się pojawia ognisko choroby? Komórki endometrium przemieszczają się w organizmie i osadzają się w wybranych rejonach (np. w jajowodzie, jajnikach czy przewodzie pokarmowym). Wówczas również regulowane są przez zmieniające się w cyklu menstruacyjnym stężenia hormonów, więc ulegają pogrubieniu w pierwszej fazie cyklu (jak endometrium macicy szykujące się na ciążę) i złuszczają się w drugiej fazie (podobnie do złuszczania się endometrium macicy w czasie okresu). Efekty są do przewidzenia – dochodzi do rozwinięcia się stanu zapalnego w miejscu ogniska endometrium, a także pojawia się ból. Powyższa hipoteza nie tłumaczy jednak, skąd ogniska endometrium biorą się w dalszych rejonach ciała. Inna hipoteza mówi zatem o możliwości patologicznego przekształcania się komórek niezróżnicowanych właśnie w komórki endometrium. Tłumaczy to, że ich umiejscowienie może być bardzo różne, w tym między innymi zaobserwować można ogniska endometriozy nie tylko w obrębie jajnika czy jajowodu, ale również obejmujące inne tkanki narządów. Zaliczyć można tu jelita, wnętrze moczowodów lub pęcherza moczowego, a rzadziej również płuca, siatkówkę oka, czy też nawet mózg. Trzeba również dodać, że endometrioza może pojawić się w bliźnie po cesarskim cięciu lub po nacięciu krocza, które wykonywane było przez lekarza w czasie porodu naturalnego.
Typowe i nietypowe objawy endometriozy
Warto wiedzieć, że różne objawy może dawać endometrioza. Co to są za symptomy? Do najbardziej „typowych” objawów endometriozy zaliczyć można bardzo bolesne miesiączki, a także ból o różnych lokalizacjach i różnym nasileniu, w tym także ból przy oddawaniu moczu czy stolca, ponadto pojawić może się nieregularność cykli menstruacyjnych. Endometrioza może również objawiać się trudnościami w zajściu w ciążę, ponadto przyczyniać może się do dolegliwości bólowych w czasie stosunku seksualnego czy badania ginekologicznego. Nietypowe objawy endometriozy to między innymi objawy ze strony układu pokarmowego, w tym zwłaszcza zaparcia i biegunki, a także krew w stolcu. Kobiety z endometriozą zauważyć mogą nietypowe krwawienia lub plamienia śródcyklowe, ponadto pojawić może się u nich również krwiomocz. Endometrioza objawy psychiczne również może dawać, a zaliczyć można do nich między innymi przemęczenie, stany lękowe, a także depresję. U pacjentek, które zmagają się z endometriozą, pojawić może się również promieniujący ból, który obejmuje nogi i plecy, przez co niekiedy bywa mylony z objawami rwy kulszowej. Jeśli ognisko zlokalizowane jest w przewodzie pokarmowym pacjentki, choroba może objawiać się dodatkowo powiększeniem brzucha i wzdęciami, a także trudnościami z oddawaniem stolca.
Jak wygląda diagnostyka endometriozy?
Niestety, diagnostyka nie jest łatwa, gdy w grę wchodzi endometrioza. Co to oznacza? Zdarza się, że pacjentki długo zmagają się ze swoją chorobą, zanim dojdzie do jej rozpoznania. Często odsyłane są od lekarza do lekarza lub ich dolegliwości są „brane na przeczekanie”, aż samoistnie miną po ciąży. Diagnostyka endometriozy jest trudna, aczkolwiek warto znaleźć dobrego lekarza, który wykona pacjentce szczegółowe badania. Przede wszystkim istotną rolę gra rzetelny wywiad medyczny, ale konieczne będzie również ginekologiczne badanie fizykalne pacjentki, badanie przez odbyt (gdy podejrzenie to endometrioza odbytnicy) oraz dokładne USG przezpochwowe lub wykonywane odbytniczo. Na tym zazwyczaj się nie kończy i lekarz zleca również badania dodatkowe, w tym między innymi badanie morfologii krwi (w celu wykluczenia innych zaburzeń), rezonans (MRI) czy tomografię, a nawet laparoskopię (by obejrzeć wnętrze jamy brzusznej, a w przypadku znalezienia ogniska, by pobrać tkankę do badania histopatologicznego).
Jak się leczy endometriozę?
Trzeba na wstępie zaznaczyć, że endometriozę można leczyć, ale nie można jej wyleczyć. Można jedynie zminimalizować jej objawy i zredukować ilość nowych ognisk. Zazwyczaj indywidualnie dobiera się leczenie, gdy u pacjentki zostaje zdiagnozowana endometrioza. Co to za leczenie? Pacjentce przepisuje się leki dostosowane do stopnia nasilenia objawów choroby, a także do jej ogólnego stanu zdrowia. Najczęściej są leki przeciwbólowe, ponadto sprawdza się również stosowanie przez pacjentkę doustnej antykoncepcji hormonalnej. Dzięki niej organizm nie jest zależny od comiesięcznych zmian hormonalnych, a w związku z tym dolegliwości bólowe związane z endometriozą nie są tak nasilone. Jak się leczy endometriozę oprócz tego? Lekarz może również zaproponować pacjentce zabieg chirurgiczny. Laparoskopię przeprowadza się nie tylko w przypadku diagnostyki, ale również po to, aby usunąć wykryte ogniska endometriozy czy torbiele. Sprawdzi się to szczególnie w przypadku tych kobiet, na które nie działa odpowiednio farmakologia. Jest to ponadto polecane również tym pacjentkom, które w związku z endometriozą nie mogą zajść w ciążę. Trzeba mieć świadomość, że leczenie chirurgiczne może się sprawdzić w przypadku usunięcia zmian wykrytych, jednak w żadnym stopniu nie zapobiega pojawieniu się nowych ognisk choroby. Najważniejsze jest jak najszybsze wdrożenie leczenia, dlatego tak ważne jest udanie się do dobrego lekarza, który nie będzie odsyłać pacjentki dalej, tylko skupi się na wykonaniu odpowiednich badań i rozpoznaniu choroby. Tylko w ten sposób można zmniejszyć ryzyko stadium zaawansowanego schorzenia i pojawiania się bardzo dużych czy rozsianych ognisk choroby. Wspomagająco przydatna może być fizjoterapia i dieta, by objawy ze strony jelit nie były tak dokuczliwe.
Endometrioza – stopnie choroby
Wyróżnić można cztery stopnie, na podstawie których opisywana jest występująca u danej pacjentki endometrioza. Co to za stopnie? I stopień endometriozy mówi o minimalnych zmianach, II stopień określa zdiagnozowanie zmian łagodnych u pacjentki, a III stopień endometriozy świadczy o zmianach umiarkowanych. Najgorszy jest IV stopień endometriozy, gdyż ten świadczy o ciężkich zmianach w organizmie pacjentki. Gdy w grę wchodzi endometrioza, stopnie choroby ustalane są przez lekarza, w oparciu o szczegółowe badania.
Czy endometrioza wyklucza ciążę?
Wiele pytań i wątpliwości pojawia się u kobiety gdy zdiagnozowana zostanie u niej endometrioza. Co to za pytania? Przede wszystkim pacjentki zastanawiają się, czy endometrioza jest groźna, co oczywiście jest naturalne, gdyż martwią się o swój stan zdrowia. Należy zdawać sobie sprawę z tego, że endometrioza nie jest katarem, z którego można wyleczyć się w tydzień. Zazwyczaj towarzyszy już pacjentce do końca życia. Jak wspomniano wyżej, endometrioza nie jest jednak również rakiem i można z nią żyć. Nie oznacza to jednak, że choroba powinna być bagatelizowana, gdyż wiąże się nie tylko z objawem, jakim są bóle, ale również z wieloma konsekwencjami.
Kolejne pytanie, które często pojawia się wśród kobiet to, czy endometrioza wyklucza ciążę. Nie jest wykluczone niestety, że w przypadku endometriozy zagrożona może być płodność kobiety. W związku z endometriozą może dochodzić między innymi do pojawiania się zrostów w miednicy mniejszej, ponadto choroba może sprawić, że jajowody będą niedrożne. Na szczęście endometrioza nie zawsze wyklucza ciążę i nie zawsze prowadzi do niepłodności, choć oczywiście może utrudniać proces zapłodnienia i zagnieżdżenia zarodka. W wielu przypadkach pacjentka może zajść w ciążę i to czasem nawet bez specjalnej terapii płodności czy leczenia operacyjnego. Trzeba mieć jednak świadomość, że w niektórych przypadkach wskazane jest leczenie operacyjne, a jeśli to okaże się niewystarczające, pozostaje zapłodnienie in vitro lub inseminacja.
Potrzebujesz e-Recepty lub L4 ?
