Punkcja kolana — przebieg i wskazania do zabiegu

Napisano 25.10.2022 | Medyczna Asystentka | Czas czytania: 3 min.

Potrzebujesz e-Recepty lub L4 ?

Wypełnij formularz w 5 minut ➡️

Punkcja kolana polega na wprowadzeniu igły do stawu kolanowego, co umożliwia pobranie zgromadzonego płynu. Jak przebiega punkcja kolana? Jakie są wskazania do zabiegu? Czy woda w kolanie może sama zniknąć? Czy punkcja kolana boli? 

Potrzebujesz e-Recepty lub L4 ?

Wypełnij formularz w 5 minut ➡️

Czym jest punkcja kolana?

Schorzenia stawów kolanowych są powszechne niezależnie od wieku. Zapewne z tego powodu to najpopularniejszy rodzaj punkcji. Punkcja stawu kolanowego jest małoinwazyjnym zabiegiem chirurgicznym. Polega na wprowadzeniu do jamy stawowej igły do torebki stawowej w celu opróżnienia lub pobrania płynu stawowego. W pierwszym przypadku ma to na celu uwolnienie pacjenta od „bolesnego spuchniętego kolana”, a w drugim znalezienie przyczyny bólu w kolanie. Procedura wygląda podobnie w przypadku innych stawów, jednak to kolana są najczęściej poddawane zabiegowi.

Czytaj także:

W przypadku urazu stawu, szczególnie gdy wychodzenie z domu jest utrudnione lub niemożliwe można skorzystać z nowoczesnych rozwiązań, jakimi są teleporada i recepta online. Dzięki nim można uzyskać szybką i profesjonalną pomoc przez Internet.

Zabieg punkcji stawu kolanowego trwa kilka minut. Pobranie materiału umożliwia dalszą diagnostykę biochemiczną i bakteriologiczną, dzięki czemu można ustalić przyczynę dolegliwości. W razie potrzeby podczas procedury specjalista bezpośrednio do wnętrza stanu podaje lek np. znieczulający czy przeciwzapalny.

Wskazania do punkcji stawu kolanowego

Punkcja kolana to zabieg diagnostyczno-leczniczy. Nakłucie stawu kolanowego to przydatna procedura do różnicowania przyczyn bólu danego obszaru. Jest efektywna szczególnie u pacjentów, u których rozpoznanie jest niemożliwe do ustalenia na podstawie wyników innych badań. Po wykonaniu punkcji kolana kolor płynu zostaje poddany analizie.

Zaleca się wykonywanie punkcji przy podejrzeniu dny moczanowej oraz zakażenia stawu. Nakłucia często wykonuje się u osób skarżących się na dolegliwości bólowe stawu kolanowego, szczególnie gdy utrudniają codzienne funkcjonowanie i nasilają się w trakcie chodzenia. Dzięki nakłuciu oraz pobraniu zgromadzonego w jamie stawowej wydzieliny następuje spadek ciśnienia i zmniejszenie bólu. Czasami wykonuje się punkcję kolana po artroskopii, czyli wziernikowania stawu.

Punkcja jest również procedurą leczniczą. Zabieg umożliwia odbarczenie stawu z nadmiaru płynu, czyli wysięku, a następnie podanie bezpośrednio leków przeciwbólowych czy znieczulających dany obszar. Może służyć również do zaaplikowania substancji, która wspomaga odbudowę chrząstki zniszczoną poprzez proces zwyrodnieniowy — kwasu hialuronowego.

Do przeciwwskazań wykonania punkcji stawu kolanowego zalicza się:

  • ropne zmiany skórne w okolicy nakłucia — ze względu na ryzyko rozpowszechnienia bakterii i zakażenia stawu.
  • zaburzenia krzepnięcia krwi, chorowanie na skazy krwotoczne czy przyjmowanie leków zmniejszających krzepliwość krwi — najpierw należy wykonać laboratoryjne badania krwi, a na podstawie otrzymanych wyników zdecydować, czy można wykonać punkcję.

Trzeba również poinformować lekarza o występowaniu alergii na leki przed podaniem ich do jamy stawowej.

Jak wyglądają przygotowania do zabiegu punkcji stawu kolanowego

Po zakwalifikowaniu się do wykonania nakłucia stawu kolanowego nie trzeba wykonywać specjalnych przygotowań. Jedynie zaleca się nieforsowanie danej kończyny, a także unikanie wykonywania obciążającej fizycznie aktywności na kilka dni przed wizytą u specjalisty.

Przebieg punkcji stawu kolanowego

Punkcja kolana jest przeprowadzona w warunkach ambulatoryjnych i nie wymaga hospitalizacji. Pacjent leży na wznak. Ma wyprostowane nogi. Specjalista przeprowadza badanie palpacyjne stawu, co pozwala na określenie miejsca wkłucia igły. Obszar zostaje zdezynfekowany przed punkcją kolana. Znieczulenie miejscowe może być podane, jednak ból nie jest zbyt silny i trwa krótko. Lekarz umieszcza igłę w jamie stawu, po czym pobiera potrzebny do badania płyn stawowy. Już po wstępnej, wzrokowej ocenie wydzieliny lekarz może być w stanie stwierdzić, czy występuje zapalenia albo infekcja stawu. 

Jeśli istnieje taka potrzeba, lekarz podaje do wnętrza jamy stawy odpowiednie leki. Następnie usuwa igłę, a miejsce wkłucia zabezpiecza jałowym opatrunkiem. Po wykonaniu punkcji stawu kolanowego nie jest konieczne unieruchomienie kończyny, jednak należy, żeby jej nie przeciążać przez dwa dni po procedurze. W związku z odbarczeniem miejsca i podaniem leku znieczulającego albo glikokortykosteroidu bezpośrednio po nakłuciu występuje poprawa — złagodzenie symptomów jak obrzęk stawu. Można zaobserwować łagodny ból po upływie kilku godzin. Dolegliwości bólowe najczęściej miną w przeciągu doby.

Możliwe powikłania po punkcji kolana

Prawidłowa przeprowadzona punkcja stawu kolanowego jest bezpieczną procedurą, po której rzadko pojawiają się powikłania. Najgroźniejszym z nich jest zakażenie stawu, objawiające się występowaniem silnych dolegliwości bólowych w okolicy stawu. Towarzyszą im obrzęk, ocieplenie i zaczerwienienie danego obszaru. Jeśli dodatkowo występują gorączka oraz dreszcze, trzeba jak najszybciej udać się do lekarza. Rozwój infekcji stawu kolanowego wymaga pogłębionej diagnostyki (przeprowadzenia badań laboratoryjnych krwi) i wdrożenia terapii odpowiednimi antybiotykami.

Kolejnym możliwym powikłaniem jest uszkodzenie chrząstki oraz krwawienie do wnętrza jamy stawowej, którego przyczyną jest przypadkowe nakłucie naczynia krwionośnego. Gdy podczas punkcji podano glikokortykosteroid, może wystąpić przejściowe podwyższenie ciśnienia tętniczego i zwiększenie poziomu glukozy we krwi.
Wiele osób zastanawia się, czy po punkcji kolana można chodzić. Przebieg gojenia jest zależny od jednostki. W większości przypadków po punkcji kolana rekonwalescencja to krótkotrwały proces. Jeśli pojawią się niepokojące objawy, należy poinformować o nich swojego lekarza. Najczęściej pacjent szybko powraca do codziennego funkcjonowania. Jednak dla niektórych osób ze względu na rodzaj wykonywanej pracy konieczne będzie po punkcji kolana zwolnienie lekarskie.

Potrzebujesz e-Recepty lub L4 ?

Wypełnij formularz w 5 minut ➡️

Informacje zawarte w dziale „Blog" serwisu NaszaRecepta.pl należy traktować jedynie jako informacyjno-edukacyjne. Treści te i porady w nich zawarte nie mogą w żadnym wypadku zastąpić bezpośredniego kontaktu z lekarzem i nie powinny być również uznawane za profesjonalną poradę medyczną. Wydawca serwisu NaszaRecepta nie ponosi odpowiedzialności za wykorzystywanie porad z materiałów informacyjno-edukacyjnych bez wcześniejszej konsultacji ze specjalistą.