Pękające kąciki ust — profilaktyka, sposoby leczenia i przyczyny

Napisano 10.11.2021 | Medyczny Asystent | Czas czytania: 5 min.

Potrzebujesz e-Recepty lub L4 ?

Wypełnij formularz w 5 minut ➡️

Pękające kąciki ust to oznaka, że w organizmie nie dzieje się dobrze. Problem może dotyczyć osób dorosłych, ale zdarza się, że często zmagają się z nim również dzieci – nie omija nawet niemowląt. Pęknięcia na ustach pojawiają się w wyniku infekcji, za które odpowiadają grzyby lub bakterie. Warto jednak wiedzieć, że pękaniu kącików ust sprzyjają również inne czynniki, w tym niedobory pewnych substancji – zwłaszcza dieta uboga w witaminy z grupy B, żelazo i cynk. Skutkiem są nie tylko nieestetyczne zmiany obejmujące wargi, skórę obok nich i śluzówkę, ale również podrażnienie, ból, uczucie mrowienia, a nawet krwawienie. Szukasz porad, jak utrzymywać usta w dobrej kondycji i zredukować ryzyko powstawania zajadów? Przeczytaj poniższy artykuł i dowiedz się więcej!

Potrzebujesz e-Recepty lub L4 ?

Wypełnij formularz w 5 minut ➡️

Zajady, czyli pękające kąciki ust

Pękające kąciki ust to nieprzyjemna i bolesna dolegliwość, która dotyczyć może osób w różnym wieku – zarówno u niemowląt, jak i u osób starszych. Nierzadko mylona jest z chorobą, jaką jest opryszczka, choć są to zupełnie inne dolegliwości. Zazwyczaj problem związany jest z infekcją grzybiczą bądź bakteryjną, na skutek której w kącikach ust rozwija się stan zapalny, ponadto występuje wysuszenie skóry i dochodzi do podrażnienia ust. Może jednak również być związana z pewnymi niedoborami w diecie, a konkretnie z niedoborami niektórych witamin.

Czytaj także:

Nieprzyjemne symptomy towarzyszące zajadom

Kątowe zapalenie jamy ustnej, czy też zajady, to schorzenie, które dotyczy nie tylko skóry, ale również błon śluzowych. W wyniku choroby dochodzi do bolesnych pęknięć na granicy tych powierzchni, co nie tylko nieestetycznie się prezentuje, ale również trudno się goi, gdyż dolegliwość ma najczęściej charakter zapalny. Należy zaznaczyć, że pękające kąciki ust to nie choroba sama w sobie, a jeden z najbardziej charakterystycznych objawów schorzenia. Inne symptomy to między innymi bolesne nadżerki, dolegliwości bólowe, mrowienie i pieczenie, łuszczenie się skóry, a nawet krwawienie rany. Wszystko to przyczynia się do problemów z mówieniem i jedzeniem. W związku ze stanem zapalnym pojawia się również miejscowe zaczerwienienie, ponadto kąciki ust mogą być pokryte strupkami lub białym nalotem.

Problem z zajadami nie zawsze da się rozwiązać domowymi sposobami. Jeśli metody naturalne zawiodą, postawić trzeba będzie na pomoc lekarza. W przypadku konieczności zastosowania leków na receptę, warto pamiętać, że pacjent może postawić na recepty online. To dobre rozwiązanie między innymi w sezonie chorób wirusowych, gdy obawiamy się zarażenia od innych pacjentów w kolejce przed konsultacją z lekarzem.

Przyczyny pękania kącików ust

Wiesz już, że pękające kąciki ust związane są najczęściej z infekcją bakteryjną lub grzybiczą, która może utrzymywać się przez dłuższy czas, a także z niedoborami witamin. Przyczyn takiego stanu może być jednak wiele. Jeśli chodzi o główne przyczyny tej dolegliwości, wspomnieć należy między innymi o zakażeniu wywołanym przez drożdżaki Candida albicans, ponadto możliwe jest również zakażenie paciorkowcem lub gronkowcem, które dawać będzie podobne symptomy. Nie są wykluczone również zakażenia mieszane, czyli współistniejące zakażenie grzybiczo-bakteryjne. Warto również pamiętać, że pękające kąciki ust przyczyny mogą mieć jeszcze inne. Często pojawiają się jako skutek niedoboru witamin z grupy B lub współistnieją z niektórymi schorzeniami. Wśród nich wymienić można zakażenie wirusem opryszczki HSV1, alergię kontaktową czy próchnicę zębów. Jeśli chodzi o niedobory, mowa nie tylko o niedoborach witamin, ale również o niedostatecznej podaży żelaza czy cynku.

Inne przyczyny pękania kącików ust

Bardzo częste są na przykład pękające kąciki ust w ciąży, gdy bardzo łatwo wówczas o niedobory żelaza, witamin z grupy B czy osłabienie odporności. Jeśli zastanawiasz się, dlaczego pękają kąciki ust, jako przyczynę wziąć pod uwagę musisz również takie czynniki jak spadek odporności, stres, wpływ niektórych leków (m.in. przyjmowany wcześniej antybiotyk), a także wpływ używek, czyli papierosów, spożywanie alkoholu i stosowanie narkotyków. Przez dłuższy czas kąciki ust mogą pękać również w wyniku podrażnienia. Przyczynić może się to tego także noszony aparat ortodontyczny bądź proteza. Infekcje mogą być również wywołane przez chorobę, jaką jest cukrzyca, ponadto w dużej mierze mogą być efektem przemęczenia. Powstawanie zajadów związane jest również z kondycją ust. Gdy wargi są suche, ponadto popękane i do tego bardzo często oblizywane na wietrze, wówczas zajady pojawiają się na nich o wiele częściej.

Niedobór witamin a pękające kąciki ust — czego brakuje w organizmie?

Gdy problemem pacjenta są często pękające kąciki ust, warto zastanowić się nad czynnikami odpowiadającymi za powstawanie tej dolegliwości. Obecnie nieprawidłowa dieta to duży problem szerokiej grupy społeczeństwa, stąd i niedobory pokarmowe wcale nie należą do rzadkości. Jeśli chodzi o pękające kąciki ust, witaminy mają niebagatelne znaczenie. Do stanu zapalnego i wysuszenia błon śluzowych prowadzą głównie niedobory witamin z grupy B, a konkretnie niedobory witaminy B2 (ryboflawina), witaminy B3 (wit. PP), witaminy B6 (piroksydyna) i witaminy B12 (kobalamina). Pamiętać należy również, że problemem mogą być nie witaminy, tylko żelazo i cynk. Dieta powinna być więc bogata między innymi w warzywa i owoce, a także w czerwone mięso.

Sposoby leczenia pękających kącików ust

Jeśli pękające kąciki ust uprzykrzają Ci życie, zapewne zastanawiasz się, jak z nimi walczyć. Niekiedy zajady mogą zagoić się samoistnie, jednak najczęściej trzeba sięgać po domowe metody, których do wyboru jest wiele, lub też postawić na sprawdzone produkty. W sieci znaleźć można różnego rodzaju porady odnośnie tego, jak wyleczyć pękające kąciki ust. Pacjenci w pierwszej kolejności zazwyczaj sięgają po metody naturalne. Gdy problemem są pękające kąciki ust, domowe sposoby to między innymi zmiana diety, by nie brakowało w niej produktów bogatych w witaminy z grupy B, żelazo i cynk. W niektórych przypadkach niezbędna może być dodatkowa suplementacja tych substancji, by wyeliminować pękające kąciki ust. Czym smarować bolesne zmiany? Dobrze sprawdza się papka z drożdży, przykładanie miodu, miąższu z aloesu, a nawet okład ze świeżego ogórka czy stosowanie wazeliny. Rozwiązaniem może być również przykładanie do kącików ust czosnku, a także maści, które zawierają wyciągi roślinne, np. wyciąg z kasztanowca.

Gdy domowe sposoby na pękające kąciki ust zawiodą

Niestety nie zawsze domowe sposoby okazują się wystarczające, gdy problemem są pękające kąciki ust. Jak leczyć dolegliwość, najlepiej wiedzieć będzie lekarz, po wywiadzie lekarskim i wykonaniu niezbędnych badań, takich jak np. wymaz, morfologia krwi, poziom glukozy i żelaza. Po znalezieniu przyczyny problemu, przepisać można suplementację, leki lub specjalną maść na pękające kąciki ust. Smarowanie nią może przynieść znaczne polepszenie stanu chorego. Niezbędne mogą być w tej sytuacji również miejscowo działające środki antybakteryjne lub przeciwgrzybicze, które dostępne są jedynie na receptę lub wręcz robione są na miejscu w aptece, ściśle według zaleceń i zasad określonych przez lekarza. Sprawdzić może się również stosowanie preparatów przeciwzapalnych. W przypadku aplikacji medykamentów, przed ich zastosowaniem – w trosce o własne zdrowie i bezpieczeństwo – należy szczegółowo zapoznać się z treścią ulotki.

Profilaktyka, czyli jak nie dopuścić do ponownego pękania kącików ust?  

Niewątpliwie pękające kąciki ust są dolegliwością, której znacznie lepiej jest unikać niż leczyć. By nie zastanawiać się, co na pękające kąciki ust u dziecka lub u siebie można zastosować, warto zadbać zatem o działania prewencyjne, pamiętając o kilku ważnych zasadach. Przestrzeganie niżej wymienionych zasad może w znacznym stopniu ograniczyć ryzyko powstania zajadów.

Ważna jest oczywiście bogata w witaminy i składniki odżywcze (odpowiednie ilości makro- i mikroelementów) dieta, wspieranie odporności organizmu i ograniczenie stresu. Warto dbać również o odpowiednie nawilżenie i natłuszczenie warg, unikać oblizywania ust, a także chronić je przed działaniem mających negatywny wpływ na organizm czynników atmosferycznych. Pomóc może również ograniczenie używek (jak np. alkohol) oraz słodyczy i zastąpienie ich wartościowymi produktami, większa dbałość o higienę jamy ustnej, a także unikanie podrażnień mechanicznych kącików ust. Pamiętać trzeba, że pękające kąciki ust u dziecka często związane są również z niedopilnowaniem higieny – należy zatem pilnować, by dziecko nie wkładało rąk do buzi, a także nie trzymało w buzi innych przedmiotów. Trzeba także zwrócić uwagę na to, by często wymieniać szczoteczkę do zębów.

Potrzebujesz e-Recepty lub L4 ?

Wypełnij formularz w 5 minut ➡️

Informacje zawarte w dziale „Blog" serwisu NaszaRecepta.pl należy traktować jedynie jako informacyjno-edukacyjne. Treści te i porady w nich zawarte nie mogą w żadnym wypadku zastąpić bezpośredniego kontaktu z lekarzem i nie powinny być również uznawane za profesjonalną poradę medyczną. Wydawca serwisu NaszaRecepta nie ponosi odpowiedzialności za wykorzystywanie porad z materiałów informacyjno-edukacyjnych bez wcześniejszej konsultacji ze specjalistą.