Mroczki migocące – jak je rozpoznać? Co oznaczają?

Mroczek to plamka, która zasłania część wzroku w jednym lub obu oczach. Zazwyczaj nie jest to trwałe zjawisko trwałe, jednak jeśli pojawia się często, może być wskaźnikiem istnienia podstawowego stanu zdrowia. Jednym z rodzajów plamek są migoczące mroczki. Najczęściej objawiają się jako rozmycie obrazu. Co oznaczają mroczki przed oczami? Jakie są przyczyny ich występowania? W jaki sposób leczy latające mroczki przed oczami?

Mroczki migocące – co to jest?

Migocące mroczki to rodzaj zjawiska wizualne, które jest dość powszechne. Mogą przypominać falowanie obrazu, a krawędzie tego, co widzimy, będą postrzępione. Często plamki zmieniają swoje zabarwienie naprzemiennie od ciemnego do jasnego. Są związane z sygnałami neurologicznymi wysyłanymi z oka do mózgu. Anomalie w tych neurologicznych komunikatach wysyłanych do mózgu powodują coś, co wygląda jak „usterki” lub martwe punkty, gdy patrzymy na otaczający nas świat. Mroczki mogą pojawiać się w prawym bądź lewym oku, a nawet dotyczyć obu oczu jednocześnie.

• Opadająca powieka – rodzaje i przyczyny. Jak ją leczyć?
• Atak jaskry — objawy. Jak ją rozpoznać?
• Ból oczu – co może oznaczać? Choroby objawiające się bólem oczu.

Wielu pacjentów zadaje sobie pytanie „Dlaczego mam mroczki przed oczami?”. Czasami dolegliwość może wywoływać niepokój. Tymczasem zwykle białe plamki czy czarne mroczki przed oczami pojawiają się z błahych przyczyn i po chwili znikają. Wówczas można obserwować na przykład martwe punkty w polu widzenia. Niemniej czasami występowanie nagłych mroczków przed oczami może mieć poważniejsze przyczyny, które leżą w schorzeniach układu nerwowego. Wówczas po zaobserwowaniu niepokojących objawów należy udać się do specjalisty, który zaproponuje odpowiednie leczenie. Zdarza się, że oprócz mroczków pacjenci odczuwają również inne symptomy jak silny ból głowy. W takim przypadku przepisana przez lekarza recepta online pozwoli kupić odpowiedni środek przeciwbólowy.

Oprócz mroczków migoczących wyróżnia się jeszcze dwa rodzaje zaburzeń pola widzenia. Pierwszy z nich, czyli mroczki centralne to martwe punkty znajdujące się bezpośrednio na linii wzroku. Wówczas można zaobserwować na przykład białe plamki w oczach, które wpływają na problemy z widzeniem kolorów i szczegółów. Ten typ powoduje wady pola widzenia, sprawiające, że codzienne zadania wydają się trudne lub niemożliwe do wykonania. 

Drugi rodzaj to mroczki paracentralne. Powodują zaburzenia widzenia w promieniu 10 stopni od ogniska, więc ten rodzaj martwego pola nie znajduje się bezpośrednio na linii wzroku. Mroczki paracentralne mogą powodować widzenie tunelowe. 

Mroczki migocące a aura migrenowa

Aura migrenowa jest uważana za „etap ostrzegawczy”, który czasami pojawia się przed wystąpieniem migrenowego bólu głowy. Zjawisko odnosi się do dowolnej liczby zaburzeń czuciowych, w tym powstawaniu migoczących kropek, iskier lub zygzaków w polu widzenia. Niemniej oprócz wzroku może wpływać również na słuch lub zdolność mówienia. Niektórzy ludzie doświadczają szumu w uszach, zawrotów głowy, a także osłabienia mięśni lub mrowienia w kończynach. Ten stan może wystąpić przed lub w trakcie ataku migreny — zwykle 30 do 60 minut przed bólem głowy. Należy zauważyć, że aura migrenowa nie występuje podczas każdego epizodu migreny.

Mroczki migocące – jak długo trwają podczas aury?

To, jak długo utrzymują się mroczki migocące, jest zależne od jednostki i intensywności aury migrenowej. Mogą pojawić się jedynie na kilka minut czy trwać przez cały czas. Co więcej, czasami pojawiają się przed albo po wystąpieniu bólu głowy — zazwyczaj ma to miejsce do godziny przed migreną.

Mroczki w oku — przyczyny

Mroczki migocące są zwykle spowodowane tak zwaną rozszerzającą się depresją korową. Zasadniczo jest to nienormalna aktywność elektryczna przemieszczająca się do kolejnych części mózgu. Impulsy elektryczne mogą być związane między innymi z wysokim ciśnieniem krwi, nagłym spadkiem ciśnienia tętniczego, stanem zapalnym lub wahaniami hormonalnymi.

Oprócz tego problemy zdrowotne, z którymi związane są migoczące mroczki, obejmują:

• migrenę z aurą,
• udar mózgu,
• zanik nerwu wzrokowego,
• stwardnienie rozsiane,
• jaskrę,
• zaćmę,
• choroby ciała szklistego,
• odwarstwienie siatkówki,
• uraz gałki ocznej,
• barwnikowe zwyrodnienie siatkówki,
• choroby i schorzenia powodujące spadek przepływu krwi przez naczynia siatkówki (w tym otyłość, choroby sercowo-naczyniowe, nadciśnienie tętnicze, a także posiadanie guzów w okolicy oczodołu czy stosowanie środków antykoncepcyjnych),
• neuropatię nerwu wzrokowego,
• uraz głowy,
• alergię pokarmową,
• nadciśnienie tętnicze,
• niedociśnienie tętnicze,
• anemię,
• stan przedrzucawkowy,
• retinopatię cukrzycową.

Zdarza się również, że mroczki w oczach pojawiają się w ciąży, podczas przyjmowania niektórych leków czy w sytuacji długotrwałego odczuwania intensywnego stresu.

Leczenie mroczków migoczących

Zdarza się, że mroczki przed oczami pojawiają się nagle i niebawem znikają samodzielnie. Jeśli doświadczamy zaburzeń widzenia, nie należy prowadzić pojazdów ani obsługiwać maszyn. Warto usiąść, odchylić głowę do tyłu, głęboko oddychać i odpocząć — a wówczas najprawdopodobniej mroczek zniknie samoistnie.

Istnieją jednak pewne objawy, które gdy wystąpią z mroczkiem migoczącym, należy natychmiast zgłosić specjaliście. Mowa o:

• nagłym, silnym bólu głowy,
• osłabieniu mięśni,
• trudnościach w mówieniu (w tym niewyraźnej mowie),
• zaburzeniach słyszenia,
• zawrotach głowy,
• nudnościach i wymiotach,
• drętwieniu twarzy, rąk lub nóg,
• dezorientacji,
• utracie przytomności czy omdleniach,
• występowaniu mroczków i bólu głowy po urazie.

Również w przypadku stałego pojawiania się mroczków przed oczami nie warto zwlekać z wizytą u lekarza rodzinnego, który przepisze nam skierowanie do specjalisty — zwykle okulisty, neurologa czy kardiologa.

Na konsultacji zostanie zebrany wywiad lekarski, a pytania mogą dotyczyć między innymi historii choroby pacjenta, historii medycznej rodziny, aktualnego stanu zdrowia, przebytych chorób i schorzeń, prowadzonego stylu życia czy zaobserwowanych objawów. Później wykonuje się badanie fizykalne, a uzyskane dane pozwolą ustalić dalsze postępowanie diagnostyczne.

Celem przeprowadzenia badań okulistycznych jest zbadanie ostrości wzroku i pola widzenia, a także dokonanie pomiaru ciśnienia wewnątrzgałkowego. Często wykonuje się również badanie dna oka oraz badanie elektrofizjologiczne.

Podczas diagnostyki wykonuje się również badania krwi w tym morfologię, pomiar poziomu lipidów, a także substancji odżywczych (w tym witamin). Można również stwierdzić obecność w organizmie toksyn. Często zaleca się również badania obrazowe w tym ultrasonografię (USG).

Nie istnieje leczenie objawowe, a działanie opiera się na wyeliminowaniu choroby podstawowej. W niektórych przypadkach konieczne jest wykonanie operacji, na przykład gdy występuje zaćma albo zmiany (jak guzy czy tętniaki), a także w celu skorygowania wady wzroku. Często zaleca się również wdrożenie farmakoterapii, która pozwala na uleczenie stanu albo zmniejszenie odczuwania dokuczliwych objawów. Jeśli przyczyną pojawiania się mroczków migoczących są zażywane leki czy inne substancje, należy je odstawić. Trzeba jednak zaznaczyć, że w przypadku stosowanych środków leczniczych, najpierw warto skonsultować się ze specjalistą, a nie działać na własną rękę.

Istotne jest również dbanie o ogólny stan zdrowia. Zaleca się prowadzić zdrowy styl życia uzupełniony o zbilansowaną dietę. Produkty powinny być pełne substancji odżywczych, które dadzą pacjentowi siłę do codziennego funkcjonowania i pozwolą zregenerować organizm. Czasami zaleca się suplementację. Warto również dbać o nawodnienie organizmu. Ważną rolę odgrywa regularna aktywność fizyczna. Jeśli nie ma żadnych przeciwwskazań, zaleca się systematyczne uprawianie ćwiczeń o umiarkowanej intensywności jak jazda na rowerze, taniec czy pływanie. Wielu pacjentom pomaga również opanowanie technik radzenia sobie ze stresem oraz regulacji emocji w tym uprawianie jogi, ćwiczenia oddechowe, medytacja oraz progresywna relaksacja mięśni Jacobsona. Należy też pamiętać o regularnych wizytach u specjalisty, szczególnie jeśli występuje choroba podstawowa.

Prowadzenie zdrowego stylu życia jest związane z niższym ryzykiem wystąpienia zaburzeń ze strony układu sercowo-naczyniowego, cukrzycy czy otyłości, które mogą powodować migocące mroczki.