Jak rozpoznać alergię pokarmową? Objawy alergii u dzieci i dorosłych

Obawiasz się, że występuje u Ciebie lub Twojego dziecka pokarmowa alergia? Objawy skórne tego typu schorzenia mogą być różnorodne i nie zawsze są to symptomy bardzo charakterystyczne. Podpowiadamy, jakie są objawy alergii u niemowlaka i dzieci starszych, a także jakie daje alergia objawy u dorosłych. Zobacz również, co robić, gdy alergia pokarmowa objawy daje szczególnie dokuczliwe. Odpowiadamy także na pytania, kiedy zaleca się zgłoszenie do lekarza alergologa w celu porady, badań specjalistycznych pacjenta, diagnozy choroby i leczenia, a także czy unikanie substancji, które uczulają organizm może być lepsze niż niektóre tabletki.

Alergia pokarmowa a nietolerancja pokarmowa

Na wstępie warto zaznaczyć, że wyróżnić można różne rodzaje alergii. Są to alergie pokarmowe, wziewne, kontaktowe i iniekcyjne. Alergia pokarmowa to uczulenie powstające w wyniku spożycia alergenów, czyli produktów uczulających. Nie jest więc to charakter alergii wziewnych czy nadwrażliwość na kontakt skórny. Alergii pokarmowej nie wywołają pyłki roślin i traw w powietrzu, pylenie drzew (np. brzozy), sierść zwierząt, roztocza, kurz, pleśnie i grzyby czy jad owadów. Trzeba także dodać, że alergia pokarmowa to zupełnie coś innego niż nietolerancja pokarmowa. Objawy obu tych dolegliwości często są mylone, ponadto nazwy te nagminnie stosuje się zamiennie, co nie jest poprawne. Alergia pokarmowa jest nieprawidłową reakcją organizmu (uczuleniem) na produkty spożywane wraz z pokarmem. Należy tu dodać, że wówczas do czynienia mamy z nadwrażliwością na tle immunologicznym, czyli to układ odpornościowy odpowiada za nieprawidłową reakcję na dany składnik pożywienia, który w tym przypadku jest alergenem. Alergii pokarmowej towarzyszy najczęściej wyższy poziom przeciwciał IgE, choć nie jest to normą. Nietolerancja pokarmowa natomiast związana jest z zaburzeniami, które nie są związane z układem odpornościowym – np. zaburzeniami metabolicznymi czy biochemicznymi. Przykładem nietolerancji pokarmowej jest np. nietolerancja laktozy – wówczas w organizmie brakuje laktazy, czyli enzymu odpowiadającego za trawienie laktozy.

• Alergia kontaktowa, czyli co powoduje uczulenia?
• Kiedy mamy do czynienia z alergią krzyżową i na czym ona polega?
• Testy alergiczne – cena, przebieg. Ile czeka się na wynik?

Alergia pokarmowa – jak ją rozpoznać? Najczęściej występujące objawy

Gdy w grę wchodzi alergia pokarmowa, objawy najczęściej pojawiające się u pacjentów dotyczą przewodu pokarmowego oraz skóry, jednak pojawiają się także dolegliwości dróg oddechowych, jamy ustnej oraz dolegliwości nieswoiste. W przypadku alergii pokarmowych raczej nie występują reakcje oczu, spojówek czy łzawienie, które zazwyczaj są bardziej charakterystyczne jako reakcje na alergen wziewny. Objawy alergii pokarmowej zwykle nie pojawiają się przy pierwszym zetknięciu z alergenem, tylko przy kolejnym i co ważne – mogą pojawić się w różnym odstępie czasowym od kontaktu z alergenem, co oznacza, że mogą wystąpić również po kilkunastu godzinach od jego spożycia.

• Dolegliwości ze strony układu pokarmowego to między innymi nudności i wymioty, a także ból brzucha, wzdęcia, gazy, biegunki lub zaparcia oraz brak apetytu. W obrębie jamy ustnej może także pojawić się swędzenie i może dojść do obrzęku.
• Dolegliwości skórne przy alergii pokarmowej to głównie wysypka, świąd, zaczerwienienie skóry, pokrzywka i atopowe zapalenie skóry. Obecne mogą być także bąble na skórze oraz jest możliwość wystąpienia różnego rodzaju alergicznych wyprysków.
• Dolegliwości ze strony układu oddechowego w odpowiedzi na obecność alergenu obejmować mogą alergiczny nieżyt nosa, pojawienie się wydzieliny, jaką jest wodnisty katar, a także kaszel i napadowe kichanie, ponadto niekiedy u osób uczulonych może dojść do drapania gardła, skurczu oskrzeli i duszności.

Jeśli mamy do czynienia z alergią IgE-zależną, pojawiają się najczęściej takie dolegliwości jak pokrzywka, zaczerwienienie i świąd skóry, obrzęk lub zaburzenia pokarmowe. W przypadku tego typu alergii może dojść do tachykardii, co jest bardzo niebezpieczne dla człowieka. W przypadku alergii IgE-niezależnej najczęściej po kontakcie z alergenem pojawia się silna biegunka i stan zapalny jelit. Alergie mieszane mogą natomiast wywoływać atopowe zapalenie skóry, a także wiązać się z wystąpieniem eozynofilowego zapalenia przewodu pokarmowego.

Alergia pokarmowa u dzieci i niemowląt – objawy skórne

Różnego rodzaju alergie pokarmowe pojawiają się już u małych dzieci. Najczęściej uczulającymi dzieci pokarmami są białka jaja kurzego, mleko krowie, orzeszki ziemne i ryby, a także jajka, truskawki, pomidory, kakao, orzechy laskowe, brzoskwinie, owoce cytrusowe i soja. Warto wiedzieć, że większość alergii pokarmowych wieku dziecięcego mija z czasem, jednak rodzice nie powinni ich bagatelizować w okresie występowania, gdyż alergia pokarmowa należy do czynników ryzyka rozwoju astmy w przyszłości, a astma jest już trudna w leczeniu.

•    Objawy alergii u niemowlaka

Alergia pokarmowa może pojawić się już niedługo po urodzeniu lub towarzyszyć rozszerzaniu diety niemowlęcia, jednak większość tego typu problemów mija po skończeniu przez dziecko wieku 3 lat. Typowe objawy alergii u niemowlaka w odpowiedzi na alergen pokarmowy to między innymi kolki, ulewanie pokarmu, gazy i niechęć do jedzenia, a także problemy z przybieraniem na wadze, biegunki lub zaparcia i wymioty. Jeśli chodzi o objawy skórne, często pojawia się także wysypka.

•   Alergia pokarmowa u dzieci – objawy skórne

Ryzyko reakcji alergicznych z objawami skórnymi w związku z kontaktem z alergenami pokarmowymi niestety nie omija również dzieci starszych. Jeśli chodzi o dolegliwość, jaką jest alergia pokarmowa u dzieci, objawy skórne to przede wszystkim swędząca pokrzywka oraz atopowe zapalenie skóry (AZS), w czasie którego skóra jest sucha, łuszczy się i swędzi.

Skórne objawy alergii pokarmowej u dorosłych

Choć alergia pokarmowa najczęściej kojarzy nam się z dziećmi, również dorośli mogą się z nią zmagać – co więcej – jest to jedna z bardzo powszechnych chorób, które bezpośrednio powiązane są z rozwojem cywilizacyjnym. Alergia objawy u dorosłych daje różne. Może być to wysypka zlokalizowana na twarzy, dłoniach lub stopach, jednak czasem pojawia się także w innych częściach ciała. Wysypka może wyglądać różnie – mogą to być krosty, grudki lub nawet pęcherzyki. Alergia pokarmowa sprawia, że skóra staje się sucha i zaczerwieniona, a także swędzi lub piecze. Dorośli często uczuleni są m.in. na orzechy, seler, pomidory, pszenicę, ryby, mleko krowie, kakao, miód, sezam, białko jaja kurzego, soję i owoce morza. Jeśli masz alergię pokarmową, która objawia się szczególnie nieprzyjemnie, leczyć się trzeba. Potrzebny będzie wywiad medyczny, podczas którego udzielisz lekarzowi informacji o swoich dolegliwościach, ponadto konieczne będzie badanie specjalistyczne (np. test alergiczny), a także wdrożenie diety eliminacyjnej i farmakoterapii.

Jak reagować na pierwsze objawy alergii pokarmowej u dzieci i dorosłych?

W przypadku podejrzenia alergii pokarmowej u siebie lub dziecka, konieczna jest odpowiednia diagnostyka, która zwykle obejmuje wywiad alergologiczny, testy skórne punktowe na alergeny pokarmowe, testy alergiczne z krwi, a także próby eliminacyjne i prowokacyjne. Pamiętaj, że poważna reakcja alergiczna może wpływać nie tylko negatywnie na Twoją skórę czy układ pokarmowy, ale również w cięższej postaci może sprawić, że Twoje zdrowie będzie zagrożone. Alergii nie wolno bagatelizować, gdyż w szczególnych sytuacjach może pojawić się wstrząs anafilaktyczny, który stanowi bezpośrednie zagrożenie dla życia, więc wymaga natychmiastowej interwencji lekarskiej. W tym przypadku dochodzić może do objawów związanych z bólem głowy i brzucha, wymiotami, biegunką, skróconym oddechem o charakterystycznym świszczeniu, chrypą lub kaszlem, a także swędzeniem i zaczerwienieniem skóry, opuchlizną, bardzo niskim ciśnieniem i zaburzeniami rytmu serca.

Leczenie alergii pokarmowej

Gdy w grę wchodzi alergia, objawy skórne mogą być tylko wierzchołkiem góry lodowej, dlatego istotny jest kontakt z lekarzem i dodatkowe badania. Jeśli chodzi o leczenie alergii pokarmowej i poprawianie jakości życia osób, które się z nią zmagają, podstawowa jest zwłaszcza prewencja, czyli dieta eliminacyjna, która wykluczać będzie składniki, które wywołują niepożądaną reakcję alergiczną w postaci uczulenia. Trzeba pamiętać jednak, że eliminacja poszczególnych pokarmów powinna wiązać się z ich zastąpieniem produktami, które uzupełnią ewentualne niedobory. Zmiany żywieniowe nie zawsze okazują się ponadto wystarczające i konieczne może się okazać przyjmowanie leków, a bardzo przydatną opcją jest wtedy recepta przez internet, która eliminuje stanie w kolejkach, gdy pilnie potrzebujesz recepty. Wówczas lekarz może przepisać pacjentowi doustne leki antyhistaminowe lub maści stosowane miejscowo, w tym te o działaniu natłuszczającym, a także maści sterydowe i antybiotykowe. Warto również wiedzieć, że w niektórych przypadkach, jeśli chcesz i lekarz stwierdzi, że jest to zasadne, możesz także postawić na odczulanie, które polega na kontrolowanym podawaniu alergenu w coraz większych dawkach. Efekt takiego działania to przyzwyczajenie się organizmu do obecności czynnika alergicznego.