Jak działają leki przeciwhistaminowe?

Napisano 26.03.2022 | Medyczny Asystent | Czas czytania: 4 min.

Potrzebujesz e-Recepty lub L4 ?

Wypełnij formularz w 5 minut ➡️

Objawy alergiczne bywają bardzo uciążliwe, ponadto mogą być niebezpieczne dla zdrowia lub nawet życia pacjentów. W leczeniu dokuczliwe symptomy redukują leki przeciwhistaminowe, które wykazują dużą skuteczność na niejeden objaw alergiczny. Znoszą zmiany o podłożu alergicznym takie jak zaczerwienienie i uczulenie, redukują świąd czy zmniejszają obrzęk i zapalenie, a także wpływają na wiele innych zaburzeń, których pochodzenie jest alergiczne. Z artykułu dowiesz się, jak działają leki przeciwhistaminowe na organizm. W naszym tekście omawiamy produkty antyhistaminowe starsze i najnowsze, w tym zarówno podawane miejscowo, jak i innymi drogami.

Potrzebujesz e-Recepty lub L4 ?

Wypełnij formularz w 5 minut ➡️

Jak działają leki przeciwhistaminowe i czym jest histamina?

Alergia bywa nie tylko bardzo uciążliwa, ale może być również niebezpieczna dla życia. Alergii nie można lekceważyć, gdyż brak kontroli w tym przypadku może sprawić, że u pacjenta wystąpi wstrząs anafilaktyczny lub rozwinie się astma. Alergicy powinni pozostawać pod kontrolą lekarza, a niejednokrotnie również przyjmować przepisane przez niego leki. W aptekach znaleźć można różnego rodzaju preparaty przeciwalergiczne w postaci kropel, tabletek czy syropów, ale kluczową kwestią, jeśli chodzi o poprawę stanu pacjenta i ograniczenie ryzyka działań niepożądanych, jest dobór przez lekarza leku spośród tych dostępnych na rynku. By wyjaśnić, jak działa lek przeciwhistaminowy, wspomnieć należy o podstawach reakcji alergicznych i histaminie. W ten sposób łatwiej będzie zrozumieć, co to leki przeciwhistaminowe oraz na czym polega mechanizm ich działania, jeśli chodzi o leczenie objawów alergii.

Czytaj także:

Histamina to hormon pełniący rolę neuroprzekaźnika. Jej stężenie rośnie po kontakcie z alergenem, gdyż jest to mediator reakcji alergicznych i zapalnych. Uwolnienie histaminy przyczynia się do wzrostu przepuszczalności naczyń krwionośnych i rozkurczenia mięśni gładkich tętnic, a także przyczynia się do pojawiania się dokuczliwych objawów alergii. Histamina oddziałuje na receptory histaminowe i to właśnie one są celem leków przeciwhistaminowych. Działanie tych medykamentów opiera się na blokowaniu receptorów histaminowych H1, dzięki czemu możliwa jest redukcja nieprzyjemnych objawów alergii.

Jakie leki dobrać do poszczególnych rodzajów alergii

Leki przeciwhistaminowe wykorzystuje się zarówno przy alergiach kontaktowych, jak i wziewnych czy pokarmowych. Leki przeciwhistaminowe sprawdzą się przy obrzękach naczynioruchowych pochodzenia alergicznego i pokrzywce, gdyż redukują świąd i zaczerwienienia, a także przy AZS czy alergicznym zapaleniu spojówek, gdyż mają działanie przeciwświądowe, redukują łzawienie i opuchliznę czy zaczerwienienie oczu. Leki na alergię w przypadku astmy hamują ponadto skurcz oskrzeli.

Biorąc pod uwagę to, jak działają leki przeciwhistaminowe poszczególnych typów, ważne jest, by dobrać odpowiednio dany preparat. To, jakie to leki przeciwhistaminowe sprawdzą się u danego pacjenta, zależne jest od wielu czynników, dlatego najrozsądniejszym rozwiązaniem będzie konsultacja z lekarzem, który indywidualnie zaplanuje pacjentowi terapię. Niejeden syrop przeciwhistaminowy czy maść, a nawet tabletki kupić można bez recepty, jednak istnieje również spora grupa leków przeciwhistaminowych wydawanych wyłącznie z przepisu lekarza. Leki te przepisane mogą być jednak nie tylko na wizycie stacjonarnej, ale również w ramach konsultacji zdalnych. E-recepta online nie różni się sposobem realizacji od recept wystawianych stacjonarnie, a można uzyskać ją znacznie szybciej i to bez wychodzenia z domu.

Jak działają leki przeciwhistaminowe I i II generacji?

Wyróżnić można leki przeciwhistaminowe I i II generacji. Różni je nie tylko to, jak działa lek przeciwhistaminowy z danej grupy, ale również z jakimi skutkami ubocznymi takie działanie się wiąże.

  • Jakie są leki przeciwhistaminowe I generacji i jak działają? W tej grupie znajdują się między innymi etanoloaminy, alkiloaminy, piperazyny, etylenodiaminy i fenotiazyny. Leki przeciwhistaminowe pierwszej generacji nie są swoiste, co oznacza, że wpływają nie tylko na wspomniany już receptor H1, ale również blokują innego typu receptory, które znajdują się w organizmie. Takie leki przeciwhistaminowe działanie niepożądane mają dość nieprzyjemne i nasilone. Wspomnieć należy między innymi o senności, zaburzeniach koordynacji czy uczuciu otępienia, które mogą być groźne np. przy prowadzeniu pojazdów mechanicznych. Leki te mogą być przydatne między innymi przy gwałtownie przebiegających reakcjach alergicznych, a także przy pokrzywkach czy alergiach nasilanych stresem.
  • Leki przeciwhistaminowe drugiej generacji mają nieco inny mechanizm działania i wyróżniają się wyższym profilem bezpieczeństwa. Lek przeciwhistaminowy II generacji działa bardziej swoiście, czyli wykazuje selektywność do receptora H1, dzięki czemu skutki uboczne w tym przypadku są mniej nasilone bądź pacjenci nie odczuwają ich wcale. Leki II generacji najczęściej przepisywane są w przypadku pokrzywek, alergii górnych dróg oddechowych czy objawów alergicznych dotyczących spojówek.

Jak działają leki przeciwhistaminowe w interakcji z innymi lekami?

To, jak działają leki przeciwhistaminowe, zależne jest również od sposobu ich przyjmowania. Niektóre preparaty nie mogą być łączone z przyjmowanymi przez pacjentów lekami, gdyż mogą zachodzić niekorzystne interakcje. Bardzo ważne zatem, by pacjent poinformował lekarza o lekach, które aktualnie przyjmuje lub zamierza przyjmować wkrótce, gdyż może mieć to znaczenie dla ustalenia terapii. Uważać należy szczególnie na leki zobojętniające kwas żołądkowy, ponadto ostrożność zachować powinny osoby walczące z grzybicą, zakażone HIV lub chorujące na gruźlicę.

Przedawkowanie leków przeciwhistaminowych

Pacjenci często poszukują informacji, po jakim czasie działają leki przeciwhistaminowe. Bywa to różne, zależnie od stosowanego leku, jednak najczęściej efekty pojawiają się już po ok. 15-30 minutach od zastosowania leku. Nie powinno się jednak przyjmować większej dawki, by przyspieszyć bądź wzmocnić działanie leku, gdyż może to być niebezpieczne. Podstawową kwestią, jeśli chodzi o to, czy leki przeciwhistaminowe są szkodliwe, jest sposób ich przyjmowania, czyli stosowanie się do zaleceń lekarza i wskazówek z ulotki dołączonej do każdego medykamentu. Pamiętać trzeba także, że kiedy zaczynają działać leki antyhistaminowe, u niektórych pacjentów pojawić mogą się działania niepożądane, choć niewątpliwie w przypadku leków II generacji skutki uboczne są mniej nasilone lub nieodczuwalne. Skutków przedawkowania leków przeciwhistaminowych może być wiele. To między innymi liczne zawroty głowy, nasilona senność, osłabienie i suchość w jamie ustnej. W poważnych przypadkach dojść może do innych zaburzeń, w tym nawet do spadku poziomu cukru we krwi czy zahamowania czynności nadnerczy.

Odpowiadając na pytanie, czy leki antyhistaminowe są bezpieczne, trzeba wspomnieć, że każdy lek stosowany niezgodnie z przeznaczeniem, w nieodpowiedniej dawce czy wbrew przeciwwskazaniom może być niebezpieczny. Leki przeciwhistaminowe mają przeciwwskazania, a zaliczyć można do nich między innymi nadwrażliwość na składniki leku. Leki II generacji mogą nie być przeznaczone dla pacjentów przy niektórych zaburzeniach pracy serca, a leki I generacji w przeciwwskazaniach wymienioną mają jaskrę, uszkodzenie szpiku czy przerost prostaty. Konkretna lista przeciwwskazań danego medykamentu zawsze znajduje się w jego ulotce i należy się z nią zapoznać przed rozpoczęciem terapii.

Jak działają leki przeciwhistaminowe na dzieci?

Omawiając temat tego, jak działają leki przeciwhistaminowe, nie można zapomnieć o wpływie wspomnianych medykamentów na najmłodszych. Niestety alergie nie dotyczą wyłącznie osób pełnoletnich i niejednokrotnie już najmłodsi pacjenci zmagają się z ich nieprzyjemnymi objawami. Leki przeciwhistaminowe dla dzieci nie powinny być jednak pod żadnym pozorem podawane przez opiekuna na własną rękę. Biorąc pod uwagę to, jak działają leki antyalergiczne oraz jakie mają wskazania i przeciwwskazania do stosowania, powinny być dla dziecka dobrane przez lekarza. To lekarz oceni zasadność podania danego leku antyhistaminowego, a także ustali bezpieczne dla dziecka dawkowanie. Leczenia alergii dziecięcej nie trzeba się obawiać, o ile terapia ustalona będzie przez lekarza. Gorsze jest niewdrożenie leczenia w porę, gdyż może być to niebezpieczne, a w skrajnych przypadkach prowadzić do astmy lub wstrząsu anafilaktycznego.

Potrzebujesz e-Recepty lub L4 ?

Wypełnij formularz w 5 minut ➡️

Informacje zawarte w dziale „Blog" serwisu NaszaRecepta.pl należy traktować jedynie jako informacyjno-edukacyjne. Treści te i porady w nich zawarte nie mogą w żadnym wypadku zastąpić bezpośredniego kontaktu z lekarzem i nie powinny być również uznawane za profesjonalną poradę medyczną. Wydawca serwisu NaszaRecepta nie ponosi odpowiedzialności za wykorzystywanie porad z materiałów informacyjno-edukacyjnych bez wcześniejszej konsultacji ze specjalistą.