Czarny język – przyczyny czarnego nalotu na języku

Czarny język u dziecka lub osoby dorosłej może wzbudzać niepokój. I słusznie – stan ten bowiem świadczy o rozmaitych nieprawidłowościach. Czarny nalot na języku może wynikać z nadmiernego gromadzenia keratyny na brodawkach językach lub stanowić objaw nieprawidłowej reakcji na antybiotykoterapię. O czym jeszcze mówi czarny język? Na czym polega leczenie tej dolegliwości? Podpowiadamy. 

Czarny język – przyczyny czarnego nalotu na języku 

Czarny język pojawia się najczęściej w wyniku nagromadzenia białka keratyny na jego powierzchni [1]. Stan ten jest tymczasowy i zwykle ustępuje bez leczenia. W normalnej sytuacji keratyna złuszcza się i na języku nie pojawiają się żadne naloty. Gdy jednak dochodzi do zaniedbania higieny jamy ustnej, białko może osadzać się na języku i zmieniać jego kolor. 

• Co może znaczyć biały nalot na języku?
• Plamy na języku — o czym świadczą i jak je leczyć?
• Leczenie krostek na języku oraz przyczyny ich powstawania

Czynniki, które zwiększają ryzyko osadzania się keratyny na języku to [2]: 

• palenie tytoniu;
• picie kawy lub czarnej herbaty. 

Ponieważ czarny nalot na języku może także świadczyć o stanach chorobowych, w przypadku zauważenia zmian wyglądu jamy ustnej wskazana jest wizyta u lekarza stomatologa, a najlepiej, specjalisty z zakresu periodontologii. Po odkryciu przyczyny czarnego języka lekarz może wdrożyć odpowiednie leczenie. W sytuacji, gdy potrzebne jest wydłużenie kuracji, chory nie musi udawać się każdorazowo na wizytę stacjonarną do specjalisty, aby uzyskać receptę na leki. Wtedy wystarczy skorzystać z wygodnego rozwiązania, jakim jest recepta przez internet. Dokument wystawiony drogą online jest pełnoprawny, tak samo jak klasyczna recepta i może zostać zrealizowany w dowolnej aptece. 

Co oznacza czarny, obłożony język?

Wygląd języka może wiele powiedzieć o stanie zdrowia. O czym jeszcze może świadczyć czarny język? Przyczyny, które warto rozważyć to: 

• głębokie bruzdy na języku u dziecka – takie ukształtowanie anatomiczne sprzyja gromadzeniu się na języku resztek pokarmowych oraz rozwijaniu się stanów zapalnych języka i jamy ustnej, co wpływa na zmianę zabarwienia języka [3];
• język czarny włochaty (rogowacenie czarne brodawek języka) – choroba może stanowić objaw zespołu Peutza i Jeghersa, świadczyć o nerwiakowłókniakowatości typu 1. lub zwiastować chorobę Addisona [4];
• pelagra (niedobór niacyny) – zespół chorobowy jest obserwowany w krajach o wysokim ubóstwie, a także u osób, które stosują dietę bardzo ubogą w białko lub nadużywają przewlekle alkohol. Poza czarnym językiem choroba daje także liczne objawy skórne oraz neurologiczne. Nieleczona pelagra może doprowadzić do śmierci chorego [5]; 
• płonica – ciemnoczerwony język może wskazywać na ostrą chorobę zakaźną wieku dziecięcego wywołaną przez paciorkowce [6]; 
• toksemia – jeśli w organizmie z jakichś powodów gromadzą się nadmiernie toksyny (np. wskutek wrodzonej choroby metabolicznej), może to poskutkować ciemniejszym kolorem języka [6]. 

Inne możliwe przyczyny zabarwienia języka na czarno to [7]: 

długotrwałe stosowanie antybiotyków i co za tym idzie, zaburzanie równowagi flory bakteryjnej w jamie ustnej; 

stosowanie niektórych leków (np. zawierających subsalicylan bizmutu – substancja ta reaguje z niektórymi zanieczyszczeniami obecnymi na języku, przyczyniając się do zmiany jego koloru). 

Leczenie czarnego nalotu na języku 

Leczenie czarnego języka polega przede wszystkim na utrzymaniu prawidłowej higieny jamy ustnej. Jeśli objaw w postaci czarnego języka nie ustępuje, należy zwrócić się o pomoc lekarską. Co dalej? Jak pozbyć się czarnego języka? Leczenie, które zaproponuje lekarz, może polegać na [8]: 

• stosowaniu leków przeciwgrzybiczych;
• stosowaniu leków zawierających kwas salicylowy, retinoidy oraz witaminy z grupy B (metoda ta nie jest zalecana, gdy wystąpił czarny nalot na języku u dziecka [4];
• wdrożeniu antybiotykoterapii; 
• zmianie dotychczas stosowanych leków. 

Jeśli żadna z powyższych metod nie działa i nadal występuje czarny język u dorosłego, wdrażane jest leczenie chirurgiczne, np. zabieg polegający na usunięciu zbyt długich brodawek zlokalizowanych na języku. 

Czarny nalot na języku a higiena jamy ustnej – profilaktyka 

Aby uchronić się przed nieestetycznym objawem, jakim jest czarny język, trzeba odpowiednio zadbać o higienę jamy ustnej. Wskazane jest regularne i dokładne szczotkowanie zębów, a także delikatne szczotkowanie języka po każdym posiłku. Warto także wyposażyć się w specjalną skrobaczkę do języka – pozwoli ona usunąć bakterie oraz zanieczyszczenia, które gromadzą się na powierzchni języka [8]. 

Natomiast jeśli chodzi o czarny nalot na języku u niemowlaka, nieestetycznym przebarwieniom można zapobiec poprzez regularne i dokładne szczotkowanie jego jamy ustnej, a także podawanie maluchowi odpowiedniej ilości płynów w ciągu dnia. Wskazane jest także unikanie potraw, które, ze względu na dużą zawartość przypraw, mogłyby powodować przebarwienia [3].