Co oznaczają erytrocyty w moczu i czy powinny niepokoić?

Napisano 11.09.2021 | Medyczny Asystent | Czas czytania: 4 min.

Potrzebujesz e-Recepty lub L4 ?

Wypełnij formularz w 5 minut ➡️

Erytrocyty w moczu mogą pojawiać się z wielu przyczyn. Zawsze wymaga to konsultacji z lekarzem i poszerzenia diagnostyki, bez względu na to, czy pacjentowi towarzyszy szereg objawów dodatkowych, czy też nie ma jeszcze żadnych niepokojących symptomów. Jaka jest norma erytrocytów w moczu w przypadku osób dorosłych i dzieci? O czym może świadczyć obecność krwinek czerwonych w moczu i na czym polega diagnostyka w tym przypadku? Odpowiedzi na te pytania znajdziesz poniżej. 

Potrzebujesz e-Recepty lub L4 ?

Wypełnij formularz w 5 minut ➡️

Czy obecność erytrocytów w moczu jest normalna?

Zdarza się, że w wynikach badań pacjentów pojawiają się erytrocyty w moczu. Co to może oznaczać? Na początku należy przypomnieć, czym są erytrocyty. Są to czerwone krwinki, które dzięki zawartości hemoglobiny są ważne dla transportu tlenu z płuc do wszystkich komórek w ciele człowieka, a także transportu dwutlenku węgla z komórek. Ich produkcja odbywa się w szpiku kostnym, a następnie trafiają do krwiobiegu. To właśnie w naczyniach krwionośnych powinny pozostawać, więc ich obecność w moczu nie powinna mieć miejsca. Krwinkomocz (czy wręcz krwiomocz) zdecydowanie nie jest zatem normalną sytuacją i może świadczyć o szeregu schorzeń, które wymagają pilnej interwencji medycznej. Erytrocyty w moczu mogą wskazywać między innymi na krwawienia w obrębie układu moczowego lub uszkodzenia bariery filtracyjnej w kłębuszkach nerkowych. Obecność erytrocytów w moczu nie powinna być zatem przez pacjenta lekceważona, a już tym bardziej nie można jej bagatelizować, gdy otrzymany wynik badania znacznie przekracza przyjętą przez laboratorium normę. Obecność krwi w moczu to jednak nie choroba, tylko objaw schorzenia, które wymaga diagnozy. Konieczna jest w tym przypadku zatem pogłębiona diagnostyka oraz wdrożenie odpowiedniego leczenia. 

Czytaj także:

W przypadku krwinkomoczu lub krwiomoczu pacjent powinien koniecznie zgłosić się do lekarza na konsultację i sprawdzenie swojego stanu zdrowia. Prawdopodobnie trzeba będzie wykonać więcej badań diagnostycznych, gdyż mocz z erytrocytami może być objawem wielu chorób. Gdy lekarz znajdzie przyczynę problemu, konieczne będzie prawdopodobnie zażywanie odpowiednio dobranych leków. W tym przypadku warto pamiętać, że istnieje recepta online. To pomocne rozwiązanie, gdy trzeba uzupełnić zapas leków, a do przychodni trudno się dostać. 

Erytrocyty w moczu – norma u dorosłych i dzieci

Gdy wykrywane są u pacjenta erytrocyty w moczu, nie zawsze objawy mogą być przez niego zauważalne. Zdarza się jednak często, że pacjent zgłasza się na badanie w związku z zauważeniem nietypowej barwy moczu lub symptomami towarzyszącymi, jak np. bóle podbrzusza, dolegliwości bólowe w czasie oddawania moczu, częstomocz itp. 

Wyniki badań moczu podają ilość erytrocytów w polu widzenia. Mowa o badaniu mikroskopowym, które przeprowadza się na osadzie moczu. Każde laboratorium podaje przyjmowaną normę na wyniku i mogą one nieznacznie różnić się między sobą. Jeśli chodzi o erytrocyty w moczu, norma u dorosłych wynosi zazwyczaj nie więcej niż 3-4 erytrocyty w polu widzenia. W przypadku dzieci część laboratoriów zawęża normę do 1-2 erytrocytów wpw. Większa ilość krwinek czerwonych określana jest jako krwinkomocz mikroskopowy (erytrocyturia) – wówczas krwinki wykrywane są tylko badaniem i jest ich za mało, by zmienić barwę moczu. Wynik znacznie powyżej normy to krwiomocz makroskopowy – w tym przypadku kolor moczu pacjenta jest już zmieniony przez krew. 

Krwinki czerwone w moczu – przyczyny

Jak wspomniano już wcześniej, erytrocyty w moczu mogą wiązać się z wieloma poważnymi schorzeniami, dlatego wynik ponad normę powinien być jak najszybciej skonsultowany z lekarzem. Gdy pojawią się krwinki czerwone w moczu, przyczyny mogą być różnorodne. Mowa tu między innymi o infekcji i stanie zapalnym pęcherza moczowego lub cewki moczowej. Zazwyczaj wiąże się to z innymi objawami u pacjenta takimi jak ból przy mikcji, częstomocz i gorączka. Inne możliwości to również problemy z nerkami, urazy zewnątrzpochodne lub pozabiegowe, a nawet torbiele nerek. Krew w moczu może pojawić się także w związku z kamicą dróg moczowych – na skutek podrażniającego piasku, który przesuwa się wzdłuż dróg moczowych. Obecność krwinek czerwonych w moczu może również wskazywać na nowotwór, w tym między innymi na raka pęcherza moczowego. Krew w moczu może pojawiać się u mężczyzn w związku ze stanem zapalnym lub zmianami nowotworowymi gruczołu prostaty. U kobiet natomiast w czasie lub bezpośrednio po okresie pojawia się tzw. krwiomocz rzekomy. Warto również mieć na uwadze, że niekiedy do krwinkomoczu przyczynia się intensywny wysiłek fizyczny – wówczas mowa o hematurii powysiłkowej. Krew w moczu pojawić może się również przejściowo w ciąży lub po stosunku płciowym, ponadto może być również efektem endometriozy lub zanieczyszczenia próbki (np. gdy pacjent ma żylaki odbytu).

Szczególną uwagę należy zwrócić, jeśli erytrocyty w moczu pojawiają się w dziecięcych wynikach badań. Tu może być mowa nie tylko o zakażeniach dróg moczowych, ale również o zapaleniu wyrostka robaczkowego, któremu najczęściej towarzyszy gorączka, bóle brzucha i wymioty. Nie są wykluczone tu również schorzenia takie jak hiperoksaluria (zbyt wzmożone wydalanie szczawianów w moczu) oraz hiperkalciuria (zbyt wzmożone wydalanie jonów wapnia w moczu), a także skazy krwotoczne.

Podwyższony poziom erytrocytów w moczu – diagnostyka

By można było łatwiej określić, skąd biorą się erytrocyty w moczu, wynik powinien być zróżnicowany na świeże erytrocyty (izomorficzne) oraz te wyługowane (dysmorficzne). Te świeże są okrągłe i mają lekko wklęsły środek, natomiast erytrocyty wyługowane są okrągłe, nie mają wklęsłego środka i mają wypłukaną hemoglobinę. Zbyt dużo świeżych erytrocytów może wskazywać na choroby dolnych dróg moczowych, w tym np. na infekcje układu moczowego, kamicę, urazy, nowotwory itp. Konieczne w tym przypadku są badania dodatkowe, by postawić trafną diagnozę. Zależnie od podejrzewanej przyczyny problemu, jakim jest podwyższony poziom erytrocytów w moczu, lekarz może zlecić między innymi posiew moczu, USG, cystoskopię, badanie poziomu mocznika i kreatyniny, a także oznaczenie poziomu PSA, badanie per rectum prostaty, ewentualnie urografię, cytologię lub tomografię. Wynik ponad normę erytrocytów wyługowanych może natomiast świadczyć o zmianach patologicznych w obrębie dalszych rejonów układu moczowego, a konkretnie nerek – w grę wchodzić może tu kłębuszkowe zapalenie nerek. Trzeba jednak wiedzieć, że w przypadku moczu silnie zakwaszonego zbyt duża ilość erytrocytów dysmorficznych może również wiązać się z innymi chorobami. Najtrafniej przyczynę problemu określi lekarz na podstawie wywiadu i badań dodatkowych.

Potrzebujesz e-Recepty lub L4 ?

Wypełnij formularz w 5 minut ➡️

Informacje zawarte w dziale „Blog" serwisu NaszaRecepta.pl należy traktować jedynie jako informacyjno-edukacyjne. Treści te i porady w nich zawarte nie mogą w żadnym wypadku zastąpić bezpośredniego kontaktu z lekarzem i nie powinny być również uznawane za profesjonalną poradę medyczną. Wydawca serwisu NaszaRecepta nie ponosi odpowiedzialności za wykorzystywanie porad z materiałów informacyjno-edukacyjnych bez wcześniejszej konsultacji ze specjalistą.