Potrzebujesz e-Recepty lub L4 ?
Płytki krwi, inaczej trombocyty lub krwinki płytkowe, są jednym z morfotycznych składników krwi, który bierze udział jej krzepnięciu. Powstają (podobnie, jak pozostałe krwinki) w szpiku kostnym w procesie trombopoezy. Nie są w pełni funkcjonalnymi komórkami, a z wyglądu przypominają soczewki, chociaż mogą przybierać różne kształty. Płytki krwi mają bardzo krótką żywotność – mogą przeżyć do 10 dni. Dla porównania, erytrocyty mogą żyć nawet do 120 dni. Niepożądanym stanem może być zarówno małopłytkowość, jak i nadpłytkowość. Co obniża poziom płytek krwi? Jak radzić sobie ze spadkiem poziomu płytek we krwi? Czy istnieją domowe sposoby na wsparcie leczenia niskiego poziomu płytek we krwi? Po odpowiedzi na pytania zapraszamy do naszego artykułu!
Spis treści
Potrzebujesz e-Recepty lub L4 ?
Co obniża poziom płytek we krwi — najczęstsze czynniki
Płytki krwi, zwane również trombocytami, to obok erytrocytów (czerwony krwinek) oraz leukocytów (białych krwinek) ważne składniki krwi, które odpowiadają przede wszystkim za proces krzepnięcia krwi. Uczestniczą również w odbudowie uszkodzonych naczyń krwionośnych. Biorą też udział w skurczu naczyń krwionośnych. Stanowią je fragmenty komórek, które mogą przybierać różne kształty, poza tym często mają nieregularne brzegi. W przeciwieństwie do większości komórek nie posiadają jądra, a ich średnica wynosi od 2 do 4 um. Poziom płytek krwi w morfologii oznacza się skrótem PLT – z ang. platelets. U człowieka w jednym mikrolitrze krwi znajduje się od 150 do 400 tysięcy trombocytów, co stanowi normę płytek krwi. Dla pacjenta niebezpieczne mogą być zarówno niskie płytki krwi, zwane inaczej trombocytopenią lub małopłytkowością, jak i podwyższony poziom płytek krwi, nazywany trombocytozą lub nadpłytkowością.
Co obniża poziom płytek krwi? W większości przypadków niski poziom płytek krwi ma charakter nabyty. Do najczęstszych czynników odpowiedzialnych za obniżenie poziomu trombocytów we krwi zalicza się między innymi niedokrwistość aplastyczną, niedobór witaminy B12 oraz kwasu foliowego, a także niewydolność nerek. Inne czynniki wpływające na niski poziom płytek we krwi to uszkodzenie szpiku, substancje toksyczne, do których zalicza się np. alkohol, a także długotrwałe przyjmowanie niektórych leków. Obniżony poziom płytek krwi może być też efektem przerzutów nowotworowych do szpiku, poza tym ze stanem tym wiązać się może też białaczka, a także zakażenia wirusowe.
Jeśli u pacjenta pojawiły się problemy z układem krążenia i potrzebne będą mu pilnie leki, a z różnych przyczyn wizyta u lekarza nie jest możliwa, wygodnym rozwiązaniem może okazać się e-recepta. To szybki sposób na uzyskanie potrzebnych medykamentów – wystarczy wypełnić zamieszczony w Internecie formularz medyczny, który stanowić będzie podstawę do otrzymania niezbędnych leków – jeśli będą do tego wskazania.
Objawy obniżenia poziomu płytek we krwi
Małopłytkowość, inaczej obniżenie poziomu płytek we krwi, diagnozowana jest, kiedy liczba płytek krwi spadnie poniżej 150 000/µl. Objawy związane z obniżeniem poziomu płytek krwi wiążą się między innymi z upośledzeniem krzepliwości. Do najczęstszych objawów wskazujących na obniżenie poziomu płytek we krwi zalicza się obecność drobnych wybroczyn na skórze, poza tym wybroczyny mogą pojawiać się też na śluzówce jamy ustnej. Krwawienia skórno-śluzówkowe w postaci wybroczyn mogą występować również w obrębie kończyn, a także tułowia.
Inne możliwe objawy towarzyszące spadkowi poziomu płytek we krwi to zwiększona skłonność do powstawania zasinień. Krwawienia z dziąseł podczas szczotkowania zębów, a także przedłużone i obfite krwawienia miesięczne to kolejne możliwe objawy niskiego poziomu płytek krwi. Do innych objawów wskazujących na spadek poziomu trombocytów we krwi zalicza się krwotoki z nosa, a także obecność krwi w moczu. Przy znacznym spadku poziomu płytek krwi u pacjentów pojawiać się mogą też samoistne krwawienia z przewodu pokarmowego, poza tym dojść może do krwawień wewnątrzczaszkowych. Pojawiać się mogą również samoistne krwawienia z nosa, czy też krwiomocz.
Przyczyny obniżenia poziomu płytek we krwi
Odpowiedzi na to, co obniża poziom płytek krwi, może być wiele, podobnie, jak odpowiedzi na pytanie, co obniża poziom leukocytów oraz co obniża poziom hemoglobiny we krwi. Bardzo rzadkie są przypadki wrodzonego niskiego poziomu płytek krwi. Do najczęstszych przyczyn spadku liczby trombocytów we krwi zalicza się samoistną plamicę płytkową, a także wcześniactwo. Inne możliwe przyczyny obniżenia poziomu płytek we krwi to choroba hemolityczna noworodków, a także powiększona śledziona oraz choroby rozrostowe i niedokrwistość hemolityczna. Inne możliwe przyczyny obniżenia poziomu płytek krwi to porfiria, obfite krwotoki, a także zespół hemolityczno-mocznicowy.
Niekiedy spadek liczby płytek krwi może mieć miejsce po przetoczeniach krwi w celach leczniczych. Inne możliwe przyczyny obniżenia poziomu trombocytów we krwi to niedobór witaminy B12, niedobór kwasu foliowego, a także choroby autoimmunologiczne, dur brzuszny, odra, białaczka, czy też mononukleoza. Bardzo często w przypadku trombocytopenii obserwuje się dolegliwości takie jak nagłe pojawienie się wybroczyn w obrębie skóry i błon śluzowych, krwawienia z nosa oraz przewodu pokarmowego, a także krwiomocz.
Płytki we krwi a ciąża — czy ciąża obniża poziom płytek we krwi?
Jednym z rodzajów małopłytkowości występujących w okresie ciąży jest małopłytkowość ciążowa, z którą mogą mieć do czynienia zwłaszcza kobiety w drugim oraz trzecim trymestrze ciąży. Małopłytkowość (trombocytopenia) występuje u 6 do 10% kobiet ciężarnych. Co obniża poziom płytek krwi w ciąży? W przypadku kobiet w ciąży małopłytkowość może być konsekwencją tych samych czynników, które występują u innych pacjentów. Niektóre przyczyny obniżonego poziomu płytek krwi w ciąży związane są jednak bezpośrednio z ciążą i zalicza się do nich między innymi stan przedrzucawkowy lub zespół HELLP. Małopłytkowość w przypadku kobiet w ciąży ma zwykle łagodny przebieg. Niekiedy jednak pojawiać się mogą niegroźne krwawienia np. z dziąseł.
Obniżony poziom trombocytów we krwi ciężarnej najczęściej nie daje żadnych objawów. Małopłytkowość ciążowa najczęściej nie wymaga leczenia, jednak kobiety w ciąży powinny pamiętać o regularnej kontroli poziomu płytek krwi. Warto mieć na uwadze, że liczba trombocytów u kobiet w ciąży powraca zwykle samoistnie do odpowiedniego poziomu po porodzie.
Co obniża poziom płytek we krwi — dieta i styl życia
Do obniżenia poziomu płytek krwi przyczynić się mogą też niektóre produkty. Co obniża poziom płytek krwi? Za spadek poziomu trombocytów odpowiadać może między innymi nadmierne spożywanie alkoholu, a także picie soku żurawinowego. Przyczynia się do tego również niedobór witaminy B12, kwasu foliowego, a także witaminy C, witaminy D i K, a także żelaza. Poziom płytek we krwi obniżyć może również częste spożywanie żywności przetworzonej, a także fast foodów oraz napojów zawierających w składzie kofeinę. Mleko i przetwory mleczne to kolejne produkty odpowiedzialne za obniżenie poziomu płytek krwi.
Jaki poziom płytek krwi jest niebezpieczny? Jak zostało wspomniane już wcześniej, norma płytek krwi to 150-400 tys. na mikrolitr. Zagrożenie dla zdrowia i życia stanowić może zarówno małopłytkowość, jak i nadpłytkowość. Stany te mogą mieć niekorzystny wpływ na hemostazę i procesy krzepnięcia krwi, poza tym mogą stać się przyczyną skaz krwotocznych, czyli skłonności do nieprawidłowego i nadmiernego krwawienia samoistnego lub pourazowego.
Jak radzić sobie ze spadkiem poziomu płytek we krwi?
Wskazaniem do wykonania badania płytek krwi u pacjenta są powtarzające się krwawienia z dziąseł i nosa, a także obecność krwi w moczu i stolcu oraz wybroczyny na skórze. Na badanie płytek krwi zgłosić się też powinny pacjentki z obfitymi miesiączkami oraz osoby z nadmierną skłonnością do siniaków, a także osoby, u których wydłuża się proces gojenia się ran. Znając już odpowiedź na pytanie, co obniża poziom płytek krwi, warto również poznać odpowiedź na pytanie, jak podnieść niski poziom płytek krwi. Leczenie obniżonego poziomu płytek we krwi uzależnione jest od przyczyny problemu, a także od poziomu płytek. Terapię zaleca się zwykle przy liczbie płytek krwi wynoszącej 30 tysięcy lub poniżej tej wartości. W przypadku obniżenia poziomu płytek krwi konieczne może okazać się przyjmowanie glikokortykosteroidów lub leków immunosupresyjnych. Sprawdzić się mogą też leki hamujące krwawienie, do których zalicza się desmopresynę i kwas traneksamowy. W niektórych przypadkach konieczne może okazać się usunięcie śledziony.
Leczenie małopłytkowości może wiązać się również z wykluczeniem przyjmowania leków, które mogą przyczyniać się do obniżenia poziomu trombocytów we krwi, poza tym w leczeniu małopłytkowości konieczne może okazać się przeszczepienie szpiku kostnego.
Domowe sposoby a wsparcie leczenia niskiego poziomu płytek we krwi
W celu podwyższenia poziomu płytek krwi warto postawić na dietę bogatą witaminy i minerały. Jak naturalnie obniżyć poziom płytek krwi? Warto postawić na produkty zawierające w składzie kwas foliowy, do których zalicza się między innymi brukselkę, buraki, szpinak, czy też rośliny strączkowe. Dieta powinna być też bogata w witaminę B12, której najważniejszym źródłem jest mięso wołowe i wieprzowe oraz ryby, jaja i produkty mleczne. W jadłospisie nie powinno zabraknąć również produktów bogatych w witaminę C, do których zalicza się owoce cytrusowe, a także maliny i kiwi. Nie bez znaczenia pozostaje też dostarczanie organizmowi witaminy D, której źródłem, oprócz promieni słonecznych, są również jaja i tłuste ryby, a także witaminy K, którą znaleźć można w zielonych warzywach. Nie należy zapominać również o żelazie oraz kwasach omega-3, a także o chlorofilu.
Warto również postawić na czosnek, kurkumę, pokrzywę, rumianek, czy też miłorząb – rośliny, które rozrzedzają krew. Wybrać warto też codzienną aktywność fizyczną, ponieważ wysiłek fizyczny prowadzi do wzrostu liczby trombocytów we krwi. Postawić można na sporty takie jak pływanie, czy też bieganie. Wskazane jest również ograniczenie spożywania napojów alkoholowych.
Oddawanie płytek krwi — dlaczego jest to takie ważne?
Znając odpowiedź na pytanie, co obniża poziom płytek krwi, warto również wspomnieć o możliwości oddawania płytek krwi. Płytki krwi oddawać można między innymi pacjentom onkologicznym, którzy potrzebują jej po radioterapii lub chemioterapii, poza tym oddaje się je pacjentom po wypadkach oraz mających problemy z układem sercowo-naczyniowym. Pobieranie trombocytów odbywa się poprzez wkłucia do żyły z aparatem, który separuje i oddziela płytki z krwi. Pozostałe elementy morfotyczne krwi trafiają z powrotem do dawcy. Płytki krwi można oddawać 12 razy w ciągu roku, z zachowaniem przynajmniej 4-tygodniowego odstępu. Zabieg trwa zwykle od 40 minut do 1,5 godziny – w zależności od poziomu płytek w organizmie dawcy, a także od rodzaju urządzenia. Dawcą płytek krwi może zostać osoba, która ukończyła 18 lat i waży przynajmniej 50 kg. Oddawanie trombocytów jest bezpieczne – przed każdym pobraniem płytek krwi wykonywana jest pełna morfologia krwi.
Potrzebujesz e-Recepty lub L4 ?
