Ból kolana – przyczyny, diagnostyka, leczenie

Napisano 03.12.2021 | Medyczny Asystent | Czas czytania: 7 min.

Potrzebujesz e-Recepty lub L4 ?

Wypełnij formularz w 5 minut ➡️

Ból kolana to bardzo nieprzyjemna dolegliwość, z którą zmagają się nie tylko osoby starsze, ale również osoby młode i aktywne. Do problemu prowadzić może wiele przyczyn. Możliwy jest oczywiście nagły uraz, skręcenie stawu kolanowego czy zapalenie kaletki, ale w grę wchodzić mogą również innego rodzaju dolegliwości, jak chociażby zwyrodnienie obejmujące stawy, choroby reumatyczne, a nawet niektóre groźne guzy. Nie bez znaczenia jest tu masa ciała pacjenta, jego aktywność fizyczna, czy też rodzaj wykonywanej przez niego na co dzień pracy. Uwagę pacjenta powinien przykuć nie tylko nagły i silny ból w okolicy kolana, ale również ból nawracający w konkretnych sytuacjach. Jakie konkretnie choroby powodować mogą, że kolano boli? Kiedy zgłosić się do lekarza oraz jakie leki i preparaty mogą być w tej sytuacji pomocne? Zapraszamy do artykułu!

Potrzebujesz e-Recepty lub L4 ?

Wypełnij formularz w 5 minut ➡️

Ból kolana – najczęstsze przyczyny

Dolegliwości bólowe w obrębie stawów są szczególnie dokuczliwe. Jedną z nich jest ból kolana, który potrafi bardzo negatywnie odbić się na codziennym funkcjonowaniu człowieka. Jest to problem, z którym mierzą się zarówno osoby starsze, jak i młodsze – nie omija nawet sportowców. Przyczyn może być tu bardzo dużo, więc wizyta u lekarza w tym przypadku zazwyczaj jest niezbędna. Ból może pojawić się oczywiście jako efekt urazu, stłuczenia czy przeciążenia, ale może również wiązać się z nadmierną pracą fizyczną, zbyt intensywnym sportem, niewłaściwym obuwiem, a nawet z nadwagą i otyłością. Dolegliwość nie jest obca również osobom, które na co dzień stronią raczej od aktywności fizycznej i z dnia na dzień zaczynają intensywnie ćwiczyć, bez odpowiedniego przygotowania organizmu. Nie można w tym przypadku również wykluczyć niektórych schorzeń, które przyczyniają się do dolegliwości bólowych w stawie kolanowym. Mowa między innymi o chorobach reumatycznych i zwyrodnieniowych, a także o wielu innych schorzeniach. 

Czytaj także:

Kolano może boleć nie tylko z różnych przyczyn, ale również w różny sposób. Niektórzy pacjenci skarżą się na ból z tyłu kolana, czy też ból kolana po wewnętrznej stronie. Inni natomiast zmagają się z dolegliwościami bólowymi z przedniej strony stawu. Już samo umiejscowienie bólu może nakierować lekarza na diagnozę, ale ważne są również informacje dodatkowe, jak chociażby rodzaj bólu czy czas, gdy on się nasila. Niektórzy zmagają się na przykład z bólami kolan po bieganiu, innym towarzyszą bolące kolana przy zginaniu, jeszcze inni doświadczają dolegliwości bólowych tylko rano lub odczuwają dziwnie kłujący ból w kolanie itp. Leczenie dobiera się zawsze do zdiagnozowanej przyczyny problemu i często są to środki dostępne wyłącznie z przepisu lekarza. Na szczęście w tej sytuacji śmiało korzystać można z recepty online. Będzie nieoceniona, gdy bolące kolano zacznie się dawać mocno we znaki, utrudniając pacjentowi dotarcie do przychodni. 

Ból kolana spowodowany urazami – jak długo trwa?

Uraz może zdarzyć się każdemu, w tym zarówno osobie starszej, jak i młodej – nie jest wykluczony nawet u dziecka. Gdy pojawi się u pacjenta ból kolana związany z urazem, kontakt z lekarzem zazwyczaj jest nieunikniony. Uraz może być wynikiem aktywności fizycznej, ale może również wiązać się z codziennym funkcjonowaniem. Do urazu dojść może podczas ćwiczeń, jazdy na nartach, biegania, jazdy rowerem, a nawet w związku z wypadkiem, a także wieloma innymi kwestiami. Bóle kolan mogą różnić się, zależnie od rodzaju urazu. Zazwyczaj pojawia się jednak ostry ból obejmujący staw kolanowy, a do tego dochodzi obrzęk oraz ograniczenie ruchomości w stawie. Do problemu przyczynić może się naderwanie bądź zerwanie więzadeł, a także zwichnięcie lub złamanie rzepki. Nie są wykluczone także złamania przezstawowe, a nawet naderwanie ścięgna czy uszkodzenie łąkotki. Czas powrotu pacjenta do zdrowia zależny jest od przyczyny urazu. W przypadku poważnych kontuzji leczenie może ciągnąć się bardzo długo.

Ból kolana przy zginaniu – możliwe przyczyny

Wspomniano już wcześniej, że ból kolana może wiązać się z różnorodnymi przyczynami. Mowa zarówno o urazach, jak również przeciążeniu oraz niektórych schorzeniach. Problemem mogą być pewne wady wrodzone, urazy, a także niektóre choroby, jak np. dna moczanowa, infekcje, RZS, a nawet choroby wątroby. Dolegliwość może wskazywać także na pewne niedobory. Powracający ból kolan sygnalizować może niedobór witaminy E i C, cynku, selenu, miedzi, manganu, kolagenu czy ryboflawiny i kwasu hialuronowego. Nie jest wykluczone także zakwaszenie organizmu, którego efektem jest ból głowy, stawów i mięśni. Problemem może być również to, że zmniejszona jest z jakiegoś powodu ilość mazi stawowej. Produkcję może obniżać między innymi niezdrowa dieta, palenie papierosów, niedostateczne nawodnienie organizmu, a nawet bardzo długo trwająca terapia farmakologiczna. Gdy ilość mazi stawowej jest niewystarczająca, łatwo o różnego rodzaju urazy. 

Inne prawdopodobne przyczyny dolegliwości bólowych kolana

Gdy problemem pacjenta jest bolące kolano, jedną z prawdopodobnych przyczyn jest chondromalacja. Jest to dolegliwość związana z rozmiękaniem chrząstki stawowej, czego efektem jest jej pękanie oraz stan zapalny. Do schorzenia przyczyniać mogą się między innymi zwichnięcia, wady postawy, zbyt intensywne treningi, nadwaga i otyłość, a nawet zmiany zwyrodnieniowe. Chondromalacja początkowo ma przebieg bezobjawowy, natomiast z czasem pacjent zaczyna odczuwać ból z przodu kolana. Ma on najczęściej charakter rozlany i nasila się zwłaszcza podczas długotrwałego siedzenia ze zgiętymi nogami, a także w czasie wchodzenia po schodach czy kucania. Przy zaawansowanym stadium tej choroby również w spoczynku pacjentowi towarzyszą już bóle kolan. Przyczyny mogą się wiązać jednak nie tylko ze wspomnianą chondromalacją, ale również z noszeniem niewłaściwego obuwia, dną moczanową czy nawet schorzeniem, jakim jest zakrzepica. 

Należy wiedzieć, że do dolegliwości bólowych kolana przyczyniać może się nawet infekcja bakteryjna. W jej przypadku zazwyczaj występuje nie tylko bardzo silny ból, ale również obrzęk kolana oraz zaczerwienienie skóry. W tej sytuacji zapewne nie pomogą preparaty stosowane w domu przez chorego na własną rękę. W przypadku infekcji bakteryjnej konieczne będą bowiem dobrane przez lekarza antybiotyki. Problemem może być ponadto tzw. kolano skoczka, czyli entezopatia więzadła rzepki, która najczęściej jest wynikiem przeciążenia kolana lub zmian zwyrodnieniowych. Dolegliwość często występuje także u sportowców. 

Ból kolana na skutek przeciążenia

Bardzo charakterystyczny jest także ból kolana będący efektem przeciążenia. Może wiązać się na przykład z nadwagą i otyłością, które powodują codzienne nadmierne obciążenie nóg. Problem nie jest obcy kobietom w zaawansowanej ciąży, ale pojawić może się również w efekcie dźwigania ciężkich przedmiotów, czy długotrwałej i ciężkiej pracy fizycznej. Do przeciążenia dochodzi często w związku ze zbyt intensywną aktywnością fizyczną. Tego typu ból w kolanach pojawiać może się również w związku z długotrwałym przebywaniem w jednej pozycji. Gdy dojdzie do przeciążenia kolana, pojawia się stan zapalny. Ten znów wiąże się z dolegliwościami bólowymi i przyczynia się do ograniczenia możliwości ruchu pacjenta. Choć przeciążenie kolan w teorii jest stanem przejściowym, nie powinno się go lekceważyć. Może bowiem prowadzić do poważnych powikłań. Przykładem jest zapalenie kaletki maziowej kolana, uszkodzenie więzadeł kolanowych, czy też problemy ze stawami. 

Zmiany zwyrodnieniowe i ból kolana

Za ból kolana jak najbardziej odpowiadać mogą zmiany zwyrodnieniowe. Są one związane ze starzeniem się tkanki chrzęstnej. Ryzyko pojawiania się zmian zwyrodnieniowych rośnie wraz z wiekiem, gdyż z czasem stawy zużywają się – zwłaszcza jeśli długotrwale narażone były na bardzo duże obciążenia. Chrząstka stawowa staje się z czasem cieńsza, a wręcz może niemal zaniknąć, a wówczas pojawiają się silne dolegliwości bólowe. Na początku pacjent zauważyć może, że przy schodzeniu ze schodów jego staw kolanowy sztywnieje i boli. Z czasem dolegliwości bólowe pojawiają się już przy każdym ruchu, a dodatkowo pojawia się charakterystyczne trzeszczenie w stawie, ponadto jego ruchomość staje się znacznie ograniczona. Zmianom zwyrodnieniowym niejednokrotnie towarzyszy również obrzęk i zaczerwienienie skóry.

Ból kolana przy boreliozie

Nie każdy wie, że ból kolana może pojawiać się również przy boreliozie. Jest to choroba zakaźna, która zazwyczaj występuje u człowieka w związku z ugryzieniem kleszcza. Jej objawy są wieloukładowe i obejmować mogą między innymi zaburzenia neurologiczne, problemy ze stawami oraz układem krążenia. Na początku zazwyczaj pojawia się rumień wędrujący, a z czasem dochodzi do występowania kolejnych powikłań choroby. Bóle w kolanach także są w jej przypadku jak najbardziej możliwe, ponadto często obserwowany jest wręcz obrzęk kolana. W tej sytuacji można podejrzewać, że doszło do stanu zapalnego, a jeśli leczenie nie zostanie wdrożone w porę, dojść może niestety do poważnych problemów ze stawami.

Choroby reumatyczne – ból kolana

Wiele osób kojarzy ból kolana z chorobami reumatycznymi i jest to opcja jak najbardziej możliwa. Pojawiające się dolegliwości bólowe w tej okolicy mogą wiązać się między innymi z reumatoidalnym zapaleniem stawów (RZS) lub z zesztywniającym zapaleniem stawów kręgosłupa (ZZSK). Pacjenci, którzy mają reumatoidalne zapalenie stawów, zmagają się często również z dolegliwościami bólowymi obejmującymi nadgarstki, ponadto pojawia się u nich obrzęk i zaczerwienienie skóry. Zdarza się, że ból kolan przy chodzeniu jest wówczas bardzo silny, a do tego zauważyć można wyraźną sztywność stawów w godzinach porannych. Tu również często występuje ból kolana w nocy, w tym wręcz nawet rwący ból kolana w nocy, który może wskazywać na RZS. 

Bóle kolan po bieganiu

Choć zazwyczaj mówi się, że aktywność fizyczna w pozytywny sposób wpływa na organizm człowieka, trzeba pamiętać, że niektóre dolegliwości mogą wiązać się właśnie z uprawianiem sportu. Charakterystyczny jest na przykład ból kolana u zawodowych biegaczy czy sportowców, którzy mocno obciążają nogi. Mówi się wówczas o tzw. „kolanie biegacza”. Ból kolan po bieganiu związany jest najczęściej z okolicą rzepki. Gdy jest ona nierównomiernie obciążona, dolegliwości są jak najbardziej możliwie. Trzeba wspomnieć tu szczególnie o pewnych błędach treningowych, które wcale nie są rzadkością wśród osób trenujących. Mowa nie tylko o ćwiczeniach bez stosownej rozgrzewki, ale również o nieprawidłowej technice ćwiczeń. Bóle często towarzyszą ponadto treningom zbyt intensywnym. Nie można również zapominać, że do problemu u biegaczy przyczynić może się także nieprawidłowo dobrane obuwie. 

Diagnoza i leczenie bólów kolana

Ból kolana jest wskazaniem do kontaktu z lekarzem i ustalenia przyczyny problemu. Koniecznie należy zgłosić się do specjalisty, jeśli ból utrzymuje się przez dłuższy czas, nasila się lub towarzyszą mu inne niepokojące objawy, w tym np. obrzęk, zaczerwienienie i tkliwość skóry. Dostępna bez recepty w aptece maść na bolące kolana może bowiem w tym przypadku zupełnie się nie sprawdzić. Diagnostyka nie jest co prawda najłatwiejsza, gdyż przyczyn dolegliwości może być wiele, jednak dużo może lekarzowi zasugerować już sam wywiad z pacjentem. Ważne jest wówczas określenie umiejscowienia i rodzaju bólu, a także opisanie, kiedy z bólem pacjent zmaga się najczęściej, kiedy dolegliwości ustępują i kiedy nasilają się. By zdiagnozować przyczynę problemu, zazwyczaj stawia się na badania obrazowe. Może być to badanie USG, rentgen, tomografia komputerowa lub rezonans magnetyczny. Zwłaszcza ostatnia opcja jest polecana, gdyż bardzo dokładnie obrazuje struktury stawu kolanowego, dzięki czemu znacznie ułatwia ostateczne postawienie diagnozy. 

Leczenie bólów kolana

Leczenie dolegliwości bólowych w obrębie kolan dobiera się do ich zdiagnozowanej przyczyny. Mogą być to maści i żele stosowane miejscowo, leki doustne (w tym niesteroidowe leki przeciwzapalne, ale nie tylko), a czasem nawet zabieg chirurgiczny. Przykładem może być artroskopia kolana, która umożliwia nie tylko rekonstrukcję po urazach, ale także płukanie stawu objętego infekcją. Niektórzy pacjenci zastanawiają się również, czy warto postawić na domowe sposoby na bolące kolana. Trzeba jednak wiedzieć, że domowe sposoby na ból pod kolanem czy w innym jego rejonie nie zawsze okażą się skuteczne. Pomóc może czasem odpoczynek czy chłodzący kompres na kolano, nawodnienie organizmu, a także zastosowanie maści działającej przeciwzapalnie lub przeciwbólowo. Inne polecane metody to okłady z liści kapusty, żywokostu lekarskiego czy wody z octem. Zdarza się jednak, że domowe sposoby na ból kolana nie przynoszą oczekiwanych rezultatów, a wówczas wizyta u lekarza to wręcz konieczność. 

Polecane są również niektóre ćwiczenia na ból kolana. Ich zadaniem jest przede wszystkim wzmocnienie mięśni i więzadeł. Mają one także pozytywny wpływ na ukrwienie mięśni i elastyczność stawów. Trzeba jednak pamiętać, że choć wzmacniają one stawy kolanowe, nie powinny być stosowane w czasie ostrego bólu. Stawia się między innymi na wymachy nóg czy ściskanie poduszek między nogami. O konkretne ćwiczenia warto jednak spytać bezpośrednio fizjoterapeuty. Dobierze on rodzaj ćwiczeń najlepiej dopasowany do pacjenta, jego możliwości i potrzeb. 

Potrzebujesz e-Recepty lub L4 ?

Wypełnij formularz w 5 minut ➡️

Informacje zawarte w dziale „Blog" serwisu NaszaRecepta.pl należy traktować jedynie jako informacyjno-edukacyjne. Treści te i porady w nich zawarte nie mogą w żadnym wypadku zastąpić bezpośredniego kontaktu z lekarzem i nie powinny być również uznawane za profesjonalną poradę medyczną. Wydawca serwisu NaszaRecepta nie ponosi odpowiedzialności za wykorzystywanie porad z materiałów informacyjno-edukacyjnych bez wcześniejszej konsultacji ze specjalistą.