Białe grudki w gardle — kamienie migdałkowe. Przyczyny

Napisano 25.10.2022 | Medyczna Asystentka | Czas czytania: 5 min.

Potrzebujesz e-Recepty lub L4 ?

Wypełnij formularz w 5 minut ➡️

Białe plamy w gardle mogą być wynikiem infekcji wirusowej, grzybiczej lub bakteryjnej. Często współtowarzyszą im inne objawy, w tym ból gardła. Jak wygląda usuwanie czopów migdałowych?

Potrzebujesz e-Recepty lub L4 ?

Wypełnij formularz w 5 minut ➡️

Białe czopy w gardle — czy to kamienie migdałkowe?

Białe grudki mogą pojawić się nie tylko na lub wokół migdałków, ale również w całej jamie ustnej. Inne objawy, które często towarzyszą białym plamom na migdałkach, to kichanie, ból gardła, kaszel, gorączka, bolesne połykanie, dyskomfort w gardle, zatkany nos, ból głowy, bóle mięśni, obrzęk węzłów chłonnych, trudności z oddychaniem. 

Czytaj także:

Białe, śmierdzące kuleczki w gardle mogą być spowodowane infekcjami bakteryjnymi, wirusowymi czy grzybowymi. Nie zawsze świadczą o rozwoju kamieni migdałkowych. Gdy stan jest dokuczliwy, konieczna może okazać się wizyta u specjalisty. Lekarz przepisze odpowiednie leki. Jeśli konsultacja jest niemożliwa, pomocna będzie e-recepta, która nie wymaga od pacjenta dojazdu do przychodni.

Przyczyny białych grudek w gardle

Białe plamy na migdałkach często występują z powodu infekcji gardła. Oto najczęstsze przyczyny powstawania białych grudek w gardle.

Pierwszą z nich jest mononukleoza zakaźna. Wywołuje ją wirus Epsteina i Barr (EBV). Jest to infekcja, która rozprzestrzenia się przez ślinę, dlatego czasami nazywa się ją „chorobą pocałunków”. Okres wylęgania się choroby wynosi 30-50 dni, a zakaźność utrzymuje się nawet i przez wiele miesięcy. Mononukleoza zakaźna to uciążliwa i wycieńczająca organizm choroba. Najczęściej utrzymuje się około 2-3 tygodni, ale może to trwać dłużej. U osób cierpiących na mononukleozę często pojawiają się białe ropne grudki wokół migdałków. Inne objawy mogą przypominać anginę bakteryjną, jak:

  • objawy grypopodobne,
  • bóle głowy,
  • gorączka,
  • wysypka na ciele,
  • obrzęk węzłów chłonnych,
  • obrzęk powiek górnych u dzieci,
  • zmęczenie.

Na szczęście powikłania po mononukleozie zakaźnej występują rzadko. Zalicza się do nich utrudnienie oddychania (np. bezdechy), znaczne powiększenie migdałków, niedrożność przewodów nosowych czy powiększenie węzłów chłonnych.

Kolejną przyczyną powstawania białego nalotu w gardle jest angina (inaczej paciorkowcowe zapalenie gardła). To choroba zakaźna, którą najczęściej powoduje bakteria Streptococcus pyogenes. Zazwyczaj występuje u dzieci, ale często dotyka również nastolatków i dorosłych. Podczas anginy można zaobserwować białe smugi lub plamy w gardle. Inne objawy to:

  • słabość,
  • zmęczenie,
  • stan zapalny i obrzęk gardła,
  • trudności z połykaniem,
  • gorączka,
  • ból głowy,
  • objawy grypopodobne.

Najczęściej zapalenie gardła ustępuje samoistnie w przeciągu 3-7 dni.  W przypadku anginy paciorkowej trzeba stosować antybiotykoterapię, która pozwoli zmniejszyć ryzyko powikłań ropnych.

Przewlekłe zapalenie migdałków to ogólny termin odnoszący się do infekcji migdałków, czyli części układu limfatycznego, który odpowiada za eliminację toksyn, bakterii i wirusów z organizmu. Do rozwoju zapalenia dochodzi po zakażeniu bakteriami. Kiedy migdałki próbują zwalczyć infekcję, puchną i mogą wytwarzać białą ropę. Inne objawy zapalenia migdałków to gorączka, ból gardła i głowy oraz trudności z połykaniem. 

Grzybica jamy ustnej to infekcja drożdżakowa. Najczęstszą przyczyną jest grzyb Candida albicans. Osoby z osłabionym układem odpornościowym są bardziej narażone na infekcje drożdżakowe w jamie ustnej. Objawy są zależne od jednostki. Wśród ogólnych symptomów kandydozy jamy ustnej wymienia się:

  • suchość w ustach,
  • pieczenie,
  • ból języka czy dziąseł,
  • nieprzyjemny zapach z ust,
  • biały nalot na wewnętrznej stronie policzków, na języku i na podniebieniu,
  • owrzodzenie jamy ustnej.

Kamienie migdałkowe (detryt) są niewielkimi grudkami zwapniałej masy. Powstają ze złuszczonego nabłonka i komórek układu odrponościowego, które znajdują się w kryptach migdałków. Często pod wpływem nawracających przewlekłych stanów zapalnych dochodzi do rozrostu i zwłóknienia krypt migdałkowych. W obrębie tych wgłębień mogą gromadzić się bakterie, nieusuwane podczas samooczyszczania krypt w trakcie połykania śliny czy mówienia. Zalegające cząstki ulegają zwapnieni, a twardniejąc, tworzą grudki.

Objawy kamieni migdałkowych

Małe kamienie migdałkowe mogą nie powodować żadnych objawów. Nawet jeśli są duże, niektóre grudki można znaleźć dopiero po prześwietleniu rentgenowskim lub tomografii komputerowej. 

Głównym objawem występowania kamieni migdałków jest pojawienie się białych kulek na migdałkach. Pojawia się również nieświeży oddech czy nieprzyjemny posmak w ustach, które towarzyszą infekcji migdałków. Co więcej, kiedy zmagamy się z zapaleniem i grudkami na migdałkach możemy odczuwać ból gardła i ogólny dyskomfort. Kamienie podrażniają gardło i wywołują kaszel. W zależności od umiejscowienia lub wielkości kamienia migdałkowego, połknięcie pokarmu lub płynów może być trudne lub bolesne. Grudki mogą rozwijać się w dowolnym miejscu na migdałku. Z powodu wspólnych ścieżek nerwowych można odczuwać ból w uchu, nawet jeśli sam kamień nie przylega do ścianki ucha.

Białe kulki w gardle — jak leczyć?

Lekarz może zwykle zdiagnozować kamienie migdałkowe za pomocą badania fizykalnego oraz oględzin jamy ustnej. Jeśli grudki są ukryte w kryptach migdałków, przy rozpoznaniu można skorzystać z  testów obrazowych, takich jak tomografia komputerowa lub rezonans magnetyczny.

Wiele kamieni migdałkowych, zwłaszcza tych, które nie wiążą się z dodatkowymi objawami, nie wymaga specjalnego leczenia. Dlatego działanie jest dostosowane do każdej osoby indywidualne i zależy od wielkości zmian i tego, czy sprawiają pacjentowi dyskomfort.

Leczenie polega na usunięciu kamieni migdałkowych np. za pomocą odkasływania, odchrząkiwania czy płukania gardła. Wykorzystywane są również metody manualne, podczas których ręcznie usuwa się zmiany, delikatnie uciskając błony śluzowe migdałka wokół grudki. Korzysta się wtedy ze szpatułki, patyczka higienicznego czy specjalnego irygatora. Większe kamienie mogą być usunięcie za pomocą łyżeczkowania.

Podczas leczenia kamieni migdałkowych korzysta się z kryptolizy laserowej albo koblacyjnej. Pierwsza metoda nazywana jest również waporyzacją. Polega na zamknięciu krypt za pomocą lasera CO2. Działanie powoduje wygładzenie powierzchni migdałków i zapobiega zaleganiu w nich resztek komórkowych. Zabieg można wykonać w znieczuleniu miejscowym. Natomiast podczas kryptolizy koblacyjnej korzysta się z fal radiowych, które powodują przekształcenie soli w naładowane jony. Celem zabiegu jest również zamknięcie krypt spowodowane przecięciem tkanki migdałków.

Jeśli podejrzewa się zakażenie bakteryjne, można pomyśleć o antybiotykoterapii. Leki pomogą zmniejszyć stan zapalny. W rzadkich przypadkach stosuje się również chirurgiczne usunięcie (tonsillektomia). Sięga się po nie w sytuacji, gdy zawiodły inne metody leczenia, grudki są niezwykle duże lub utrudniają codzienne funkcjonowanie pacjenta. Czasami bywa konieczne usunięcie migdałków podniebiennych, białe grudki przestaną być wówczas problemem.

Powikłania po nieleczonych kamieniach migdałkowych

Kamienie migdałkowe są powszechne. Rzadko powodują poważne problemy zdrowotne. Wiele osób nawet nie zdaje sobie sprawy z tego, że rozwijają się u nich mniejsze grudki. Te większe kamienie migdałkowe mogą powodować obrzęk migdałków i utrudniać połykanie, a czasami wywoływać infekcje.

Zmiany można leczyć w domu, a także stosować odpowiednią profilaktykę. Jeśli kamienie migdałkowe będą nawracać, warto zgłosić się na konsultację do lekarza w celu omówienia trwałego rozwiązania. 

Domowe sposoby na białe czopy migdałowe

Przede wszystkim zaleca się płukanie gardła. Energiczne płukanie gardła przy użyciu słonej wody ma kilka zalet. Pomaga usunąć kamienie migdałkowe. Może nawet pozbyć się nieprzyjemnego zapachu. Jest to szczególnie pomocne, gdy po jedzeniu płucze się gardło, aby zapobiec uwięzieniu jedzenia i resztek w kryptach migdałków. Można również stosować naturalne preparaty zawierające zioła jak szałwia, mięta pieprzowa, oregano, tymianek, trawa cytrynowa oraz olejek eukaliptusowy. Przed użyciem środków, należy się upewnić, że nie ma się alergii na daną roślinę.

Można również samodzielnie, manualnie usuwać grudki. Warto skorzystać z drewnianej szpatułki, patyczka higienicznego, pipety czy specjalnego zestawu do usuwania kamieni migdałkowych z zakrzywioną strzykawką i gumową pętelką.

Domowe sposoby na białe grudki w gardle muszą być stosowane systematycznie. Dzięki temu kamienie migdałkowe mogą przestać nawracać.

Co więcej, warto pamiętać, że dobre nawyki dentystyczne mogą pomóc w zapobieganiu kamieniom migdałkowym. Z tego powodu należy regularnie szczotkować i nitkować zęby, aby usunąć bakterie i zapobiegać zaleganiu resztek w kryptach migdałków. Płukanie gardła po jedzeniu może być również pomocne. Warto utrzymywać odpowiednią dietę, szczególnie zmniejszyć spożycie cukrów prostych i wysoko przetworzonej żywności, sprzyjających namnażaniu się bakterii w obrębie jamy ustnej. Ograniczenie palenia papierosów pozwoli zmniejszyć ryzyko chorób jamy ustnej i układu oddechowego, a także pozytywnie wpłynie na poprawę ogólnej higieny jamy ustnej.

Potrzebujesz e-Recepty lub L4 ?

Wypełnij formularz w 5 minut ➡️

Informacje zawarte w dziale „Blog" serwisu NaszaRecepta.pl należy traktować jedynie jako informacyjno-edukacyjne. Treści te i porady w nich zawarte nie mogą w żadnym wypadku zastąpić bezpośredniego kontaktu z lekarzem i nie powinny być również uznawane za profesjonalną poradę medyczną. Wydawca serwisu NaszaRecepta nie ponosi odpowiedzialności za wykorzystywanie porad z materiałów informacyjno-edukacyjnych bez wcześniejszej konsultacji ze specjalistą.