Zmiana tabletek antykoncepcyjnych a reakcja organizmu. Czego można się spodziewać?

Tabletki antykoncepcyjne uważane są za jedną z najskuteczniejszych metod ochrony przed ciążą. Dobrze dobrane wiążą się zazwyczaj z niewieloma skutkami ubocznymi w organizmie, jednak zdarzyć się może, że skład hormonów w tabletce nie będzie odpowiadać kobiecie, a wówczas pomocna może być zmiana preparatu na inny. Jak powinna przebiegać taka zmiana tabletek antykoncepcyjnych, by było to bezpieczne dla zdrowia? Pytanie to zadaje sobie zapewne wielu pacjentów, dlatego postaramy się nieco rozszerzyć ten temat w poniższym artykule, a także odpowiedzieć na pytania, które najczęściej pojawiają się w związku z nim. 

Zmiana tabletek antykoncepcyjnych – jak powinna przebiegać?

Wiele kobiet decyduje się na tabletki antykoncepcyjne, gdyż są to preparaty, których właściwe stosowanie zapewnia wysoce skuteczne zabezpieczenie przed nieplanowaną ciążą. Oczywiście nie zawsze udaje się trafić z rodzajem tabletek idealnie. Czasem zdarza się, że dolegliwości związane ze stosowaniem tabletek, które przepisał lekarz, są uciążliwe. Wówczas zalecana jest zmiana tabletek antykoncepcyjnych. Takie działanie może znacznie ograniczyć uciążliwe symptomy, z którymi zmaga się pacjentka. Ważne jednak, by wiedzieć, jak prawidłowo wyglądać powinna zmiana tabletek antykoncepcyjnych na inne, czy też nawet sama zmiana godziny przyjmowania tabletek antykoncepcyjnych.

• Tabletki antykoncepcyjne a okres. Wszystko, co musisz wiedzieć o miesiączkowaniu przy antykoncepcji hormonalnej
• Rodzaje antykoncepcji mechanicznej i jej skuteczność
• Pominięcie tabletki antykoncepcyjnej – co zrobić?

W Polsce antykoncepcja hormonalna dostępna jest wyłącznie na receptę, jednak jej wystawienie możliwe jest również w czasie konsultacji zdalnych w Internecie. Rozwiązanie, jakim jest recepta online na tabletki antykoncepcyjne, doceniane jest między innymi za brak konieczności wcześniejszej rezerwacji terminu konsultacji z lekarzem, brak kolejek, a także brak potrzeby wychodzenia z domu tylko po to, by przepisane zostały przez lekarza ponownie leki. Wystawiona przez Internet e-recepta umożliwia szybki i bezproblemowy wykup leków, co może być kluczowe, gdy wcześniejsze opakowanie dobiegnie końca.

Skutki uboczne po zmianie tabletek antykoncepcyjnych. Czy mogą wystąpić?

Wcześniej wspomniano, że zmiana tabletek antykoncepcyjnych zalecana może być między innymi w związku z nasileniem działań niepożądanych danego preparatu. Gdy w grę wchodzić będzie zatem zmiana tabletek antykoncepcyjnych, skutki uboczne, które były zmartwieniem kobiety, mają szansę ustąpić, a wówczas będzie ona czuć się lepiej. Jeśli chodzi o temat „zmiana tabletek antykoncepcyjnych a okres”, przypomnieć należy, że prawdziwy „okres” wcale nie występuje przy stosowaniu antykoncepcji hormonalnej, gdyż nie dochodzi do owulacji. Występuje krwawienie, które wywołuje czasowe odstawienie hormonów (przerwa w stosowaniu tabletek lub przyjmowanie niehormonalnych tabletek placebo). Zmiana antykoncepcji na inną nie powinna wiązać się z pojawieniem się szczególnych działań niepożądanych, choć zawsze należy być gotowym na możliwość wystąpienia skutków ubocznych opisanych w ulotce, w tym np. gdy jest to zmiana tabletek antykoncepcyjnych ze słabszych na mocniejsze. Często jednak dolegliwości pojawiają się jedynie na początku terapii i z czasem ustępują, a w wielu przypadkach wręcz nie pojawiają się wcale.

Zmiana tabletek antykoncepcyjnych z jedno na dwufazowe i odwrotnie

Należy wiedzieć, że zmiana tabletek antykoncepcyjnych powinna być przeprowadzona zgodnie z zaleceniami znajdującymi się w ulotce preparatu. Przy postępowaniu zgodnie z wytycznymi lekarza i wskazówkami zawartymi w ulotce, możliwa jest zarówno zmiana godziny brania tabletek antykoncepcyjnych na inną, jak i całkowita zmiana tabletek antykoncepcyjnych, a skuteczność ochrony przed ciążą powinna zostać zachowana. 

• Jeśli kobieta zmienia preparat jednoskładnikowy na inny jednoskładnikowy, nowe opakowanie można rozpocząć dowolnego dnia. Oznacza to, że kobieta odstawia w dowolnym momencie jedno opakowanie, a kolejnego dnia zaczyna inne opakowanie. Ochrona przed ciążą jest tu zachowana. 
• Gdy kobieta zmienia preparat jednoskładnikowy na dwuskładnikowy, stare tabletki na bazie wyłącznie pochodnej progesteronu odstawić może w dowolnym dniu cyklu. Kolejnego dnia o tej samej porze należy rozpocząć nowe opakowanie tabletki dwuskładnikowej. Dla bezpieczeństwa zaleca się dodatkową ochronę przed ciążą przez pierwszych 7 dni stosowania nowej metody antykoncepcji. 
• Jeżeli potrzebna jest zmiana preparatu dwuskładnikowego na dwuskładnikowy, nowe opakowanie rozpoczyna się kolejnego dnia po skończeniu dotychczas stosowanego. Nowe opakowanie zaczyna się po przyjęciu ostatniej tabletki czynnej lub najpóźniej dzień po ostatniej tabletce placebo/standardowej przerwie na krwawienie.
• Kiedy zmieniany jest preparat dwuskładnikowy na jednoskładnikowy, nowe opakowanie można rozpocząć następnego dnia po przyjęciu ostatniej tabletki z opakowania starego. Może być to ostatnia tabletka czynna (wówczas ochrona jest w pełni zachowana). Druga opcja to najpóźniej dzień po przyjęciu ostatniej tabletki placebo lub zakończeniu przerwy na krwawienie. W tym przypadku dla bezpieczeństwa najlepiej zabezpieczać się dodatkowo prezerwatywą przez pierwszych 7 dni stosowania tabletek jednoskładnikowych. 

Zmiana antykoncepcji a skuteczność ochrony przed ciążą

Stosując się do zaleceń lekarza i informacji zawartych w ulotce preparatu, temat „zmiana tabletek antykoncepcyjnych a ochrona” nie będzie Cię martwić. Mowa nie tylko o zmianach tabletek antykoncepcyjnych, ale również innych sytuacjach losowych, jak chociażby konieczność antybiotykoterapii ze względu na zdrowie, czy też wymiotach bądź pominięciu tabletki. Oczywiście zawsze należy pamiętać, że antybiotyki, nieregularne branie tabletek czy inne czynniki mogą mieć wpływ na skuteczność tabletek, ponadto nawet prawidłowo przyjmowana antykoncepcja hormonalna nie daje 100% ochrony przed ciążą. Jeśli zatem nie dojdzie do krwawienia, należy po prostu dla pewności wykonać test ciążowy. 

Zmiana tabletek antykoncepcyjnych z przerwą na tabletki placebo i odwrotnie – jak to przeprowadzić?

W przypadku stosowania antykoncepcji jednoskładnikowej, zmiana tabletek antykoncepcyjnych w trakcie opakowania nie jest żadnym problemem, gdyż ich odstawienie może być natychmiastowe. Inaczej nieco wygląda sytuacja, gdy kobieta zażywa dwuskładnikowe tabletki antykoncepcyjne. Dawkowanie jest tu podzielone na część hormonalną i niehormonalną (tabletki placebo lub przerwa w stosowaniu tabletek). Tu dla wielu pacjentek nieco problematyczna wydawać może się zmiana tabletek antykoncepcyjnych. Kiedy zacząć bowiem przyjmować nowe opakowanie – po ostatniej tabletce czynnej, czy też może placebo? Jak wspomniano wcześniej, możliwe jest zarówno przyjęcie nowego opakowania po ostatniej tabletce czynnej, jak również najpóźniej po ostatnim dniu przerwy hormonalnej. Szczegółowa procedura i ewentualne środki ostrożności z tym związane opisane są szczegółowo w ulotce danego leku. Zawsze można również dla pewności skonsultować się w tej sprawie z lekarzem lub farmaceutą.