Potrzebujesz e-Recepty lub L4 ?
Zespół żyły głównej górnej (SVCS) to ciężki stan, ze względu na bezpośrednie zagrożenia życia, w kontekście chociażby poważnych obrzęków i problemów z oddychaniem. Może być wynikiem różnych chorób, ale najczęściej pojawia się w przebiegu nowotworów. Pacjenci z reguły mają wówczas widoczne obrzęki twarzy, sinicę, a ponadto towarzyszy im ból w klatce piersiowej i problemy z oddychaniem. Objawy u chorych pojawiają się w związku z uciskiem żyły głównej lub jej zablokowaniem przez skrzep, przez co krew nie może swobodnie przepływać. Rokowanie i sposób leczenia zależne są od przyczyny problemu. W przypadku nowotworów zasadne może być zastosowanie metod przeciwnowotworowych, czyli stawia się na radioterapię i chemioterapię. Co jeszcze należy wiedzieć o SVCS?
Spis treści
Potrzebujesz e-Recepty lub L4 ?
Zespół żyły głównej górnej – przyczyny
Objawy chorobowe związane z zespołem żyły głównej górnej (ang. SVCS – superior vena cava syndrome) to skutek utrudnionego przepływu krwi przez żyłę główną, czy też wręcz zamknięcia światła tego naczynia krwionośnego. Żyłą główną nazywamy naczynie krwionośne, którego zadaniem jest transport odtlenionej krwi z górnej części ciała do serca. Żyła główna wpada do prawego przedsionka i odpowiada za krążenie oboczne. Gdy dojdzie do jej ucisku z zewnątrz, rozwinąć może się zespół żyły głównej górnej.
Ucisk żyły głównej górnej zazwyczaj spowodowany jest przez rosnącego w śródpiersiu guza, w tym głównie chłoniaka lub raka płuc. Jeśli chodzi o zespół żyły głównej górnej, rak płuca prawego i wspomniane już chłoniaki to najczęstsza przyczyna. Inną przyczyną zespołu żyły głównej górnej jest naciekający na żyłę czop nowotworowy, ponadto do dolegliwości prowadzić może również skrzeplina, która zamknie światło żyły – ta zwykle wiąże się z zakrzepicą. Do zespołu żyły głównej górnej niekiedy dochodzi również w związku z niektórymi schorzeniami w obrębie śródpiersia. Przykładem mogą być przetoki tętniczo-żylne bądź tętniak aorty, zapalenie osierdzia, a także sarkoidoza, gruźlica lub nawet kiła. Przyczyną problemu mogą być również czasem pewne urazy, a nawet guzy innych lokalizacji (tarczycy czy przytarczyc, a także grasicy) czy przerzuty niektórych nowotworów.
Sposób leczenia dobiera się do przyczyny SVCS. Stawia się zatem na leczenie przyczynowe i objawowe, jeśli jest to konieczne. Pacjenci, którym potrzebne będą leki, skorzystać mogą z recepty online. Jej zaletą jest brak konieczności oczekiwania na konsultację z lekarzem i możliwość otrzymania e-recepty nawet w 5 minut od zgłoszenia zapotrzebowania.
Objawy zespołu żyły głównej górnej
Zespół żyły głównej górnej może objawiać się szeregiem dolegliwości. Bardzo często u pacjentów pojawia się charakterystyczny obrzęk twarzy oraz szyi wraz z zaczerwienieniem, wytrzeszcz oczu, a także sinica. Zespół żyły głównej górnej obrzęk mózgu również może powodować, podobnie jak obrzęk krtani czy kończyn górnych, ponadto prowadzi do poszerzenia naczyń krwionośnych dochodzących do żyły głównej i wiąże się z bardzo mocnym wzrostem jej ciśnienia. Zespół żyły głównej górnej objawy może dawać jeszcze inne. U pacjentów pojawić mogą się dolegliwości bólowe głowy, duszności czy zaburzenia widzenia. Symptomy wskazujące na dolegliwość to również zmiana barwy głosu, świst lub odgłos rzężenia, a także kaszel, ból w klatce piersiowej, bądź nudności i problemy z połykaniem. W poważnych przypadkach dojść może wręcz do otępienia, zaburzeń równowagi i śpiączki. Zespół żyły głównej górnej w ciąży również może się zdarzyć, co najczęściej powodowane jest uciskiem na naczynie i skutkuje spadkiem dopływu krwi do serca oraz omdleniami.
Diagnoza i rozpoznanie zespołu żyły głównej górnej
Objawy wskazujące na zespół żyły głównej górnej wymagają pilnego kontaktu z lekarzem, gdyż może być to sytuacja niebezpieczna nie tylko dla zdrowia, ale i zagrażająca bezpośrednio życiu. Jeśli chodzi o podejrzewany zespół żyły głównej górnej, diagnostyka opiera się na metodzie, jaką jest wenografia. Wykorzystywana jest tu tomografia komputerowa i rezonans magnetyczny, ponadto wykonuje się USG Doppler. Czasem wykonywane jest również badanie RTG. Gdy w grę wchodzi zespół żyły głównej górnej, płyn w opłucnej często mu bowiem towarzyszy, co łatwo zauważyć.
Jak wygląda leczenie zespołu żyły głównej górnej?
Zespół żyły głównej górnej jest dolegliwością, w przypadku której sposób leczenia dobierany jest bezpośrednio do przyczyny problemu, a dodatkowo stosowane jest w razie potrzeby leczenie objawowe, redukujące dolegliwości chorego. Jeśli za objawy u pacjenta odpowiada nowotwór, stawia się na leczenie przeciwnowotworowe. Wówczas na zespół żyły głównej górnej radioterapia lub chemioterapia mogą okazać się przydatne. Gdy to zakrzepica wywołała zespół żyły głównej górnej, leczenie obejmuje farmakoterapię przeciwzakrzepową i leki rozpuszczające zakrzepy, ponadto nie jest wykluczona operacja lub angioplastyka. Na zespół żyły głównej górnej leczenie objawowe również jest stosowane. Pacjentom zazwyczaj podaje się wówczas leki, które redukują duszności wywoływane przez obrzęk, a także inne medykamenty. Niezbędne może być również podanie tlenu choremu, deksametazonu, heparyny czy diuretyków.
Nie zawsze zespół żyły głównej górnej rokowania daje dobre. Wszystko zależne jest oczywiście od przyczyny go wywołującej. Sam w sobie SVCS już stanowi zagrożenie życia, ale działania wdrożone niezwłocznie mogą okazać się skuteczne, by zapobiec tragedii. W przypadku nowotworów złośliwych, które to w większości odpowiadają za tą dolegliwość, rokowania najlepsze nie są, a większość pacjentów nie przeżywa 3 lat, nie tyle w związku z objawami SVCS (które można czasem wyeliminować po wdrożeniu leczenia), ale w związku z nowotworem, który te objawy wywołał.
Potrzebujesz e-Recepty lub L4 ?
