Badanie Dopplera — na czym polega? Wskazania

Napisano 22.10.2022 | Medyczna Asystentka | Czas czytania: 3 min.

Potrzebujesz e-Recepty lub L4 ?

Wypełnij formularz w 5 minut ➡️

Badanie dopplerowskie jest używane do wykrywania problemów z sercem i naczyniami krwionośnymi. Procedura pozwala ocenić pracę oraz stan tętnic i żył. Umożliwia zidentyfikowanie skrzepów krwi, zwężonych tętnic i innych problemów, które wpływają na układ sercowo-naczyniowy. W diagnozie jakich chorób Doppler jest używany? Jak wygląda badanie Dopplera tętnic szyjnych?

Potrzebujesz e-Recepty lub L4 ?

Wypełnij formularz w 5 minut ➡️

Czym jest badanie dopplerowskie naczyń krwionośnych?

Zwykłe USG wykorzystuje fale dźwiękowe do tworzenia obrazów, ale nie może pokazać przepływu krwi. Natomiast badanie dopplerowskie to nieinwazyjny test, który można wykorzystać do oszacowania przepływu krwi przez naczynia krwionośne poprzez odbijanie fal dźwiękowych o wysokiej częstotliwości (ultradźwięków) od krążących czerwonych krwinek. Jest to znane jako efekt Dopplera.

Czytaj także:

Po zdiagnozowaniu zaburzeń układu sercowo-naczyniowego niezwykle ważne jest stosowanie farmakologii. Jeśli skończą nam się leki, nie musimy wychodzić z domu — wystarczy umówić się na teleporadę, a wystawiona e-recepta online może być zrealizowana w każdej aptece w kraju.

Badanie dopplerowskie to nieinwazyjna procedura o niskim ryzyku. Nie wymaga wstrzykiwania barwników kontrastowych jak przy tomografii komputerowej ani stosowania promieniowania jak badanie rentgenowskie. Ultradźwięki nie są szkodliwe ani bolesne. Co więcej, są wystarczająco bezpieczne, aby procedura mogła być przeprowadzona na kobietach w ciąży.

USG Doppler — jak wygląda badanie?

Sonda ultradźwiękowa wysyła fale dźwiękowe do ciała. Fale dźwiękowe odbijają się od poruszających się krwinek w naczyniach krwionośnych i wracają do sondy. Komputer analizuje zmiany wysokości tonu (dźwięki niskie lub wysokie) między falami dźwiękowymi wysyłanymi do ciała a echem (dźwiękiem, który odbija się z powrotem), aby określić kierunek i szybkość przepływu krwi.

Badanie Dopplera jest używane, aby dowiedzieć się, czy u pacjenta występuje stan, który zmniejsza lub blokuje przepływ krwi. Może być również wykorzystywane do diagnozowania niektórych chorób serca. Test jest najczęściej używany do:

  • Sprawdzenia czynności serca. Często wykonuje się go razem z elektrokardiogramem, czyli testem mierzącym impulsy elektryczne związane z pracą serca.
  • Szukania blokad oraz zwężeń w przepływie krwi np. zakrzepów czy tętniaków.
  • Sprawdzenia, czy naczynia krwionośne nie są uszkodzone. Badanie dopplerowskie serca pomaga również w ocenie defektów i wad wrodzonych organu.
  • Uzyskiwania informacji o parametrach krążenia (takich jak szybkość czy kierunek  przepływu krwi). Procedura może być wykorzystywana nie tylko w celach diagnostycznych, ale i przy monitorowaniu przepływu krwi po zabiegu.
  • Badania prawidłowego przepływu krwi u kobiety w ciąży i rozwijającego się płodu.

Wskazania do wykonania badania dopplerowskiego

Badanie dopplerowskie jest wykonywane, żeby wykryć patologie jak zwężenia czy niedrożność żył oraz tętnic, występowanie nieprawidłowości w budowie ścian naczyń krwionośnych, refluks (przepływ wsteczny krwi), nieprawidłowa funkcja zastawek żylnych, wrodzone wady rozwojowe naczyń (malformacje naczyniowe), urazy naczyń krwionośnych, a także obecności przetok tętniczo-żylnych. Procedura umożliwia diagnozę, ocenę postępowania i efektów leczenia niewydolności żylnej czy żylnej choroby zakrzepowo-zatorowej.

Wskazania do wykonania badania Dopplera obejmują:

  • drętwienie lub zaburzenia czucia nóg;
  • bolesne skurcze mięśni bioder lub nóg podczas chodzenia czy wchodzenia po schodach;
  • uczucie zimna w podudziu lub stopie;
  • uczucie ciężkości nóg;
  • zmiana koloru skóry na nogach np. przebarwienia czy zasinienia;
  • pojawienie się żylaków czy obrzęków;
  • nieprawidłowe gojenie się ran;
  • duszność;
  • zmęczenie.

Wykonanie badania dopplerowskiego jest również wskazane dla osób:

  • Po udarze. Lekarz może zlecić specjalny rodzaj badania dopplerowskiego, zwanego przezczaszkowym Dopplerem, w celu sprawdzenia przepływu krwi do mózgu.
  • U których wystąpiło uszkodzenie naczyń krwionośnych.
  • Z podejrzeniem występowania problemów układu sercowo-naczyniowego np. zakrzepicy żylnej.
  • Leczonych z powodu zaburzeń przepływu krwi.
  • W ciąży, szczególnie gdy lekarz uważa, że kobieta lub płód może mieć problem z przepływem krwi. 

Badanie dopplera — na czym polega?

Do USG Dopplera warto być ubranym w wygodny strój pozwalający na łatwe odsłonięcie analizowanego obszaru. Większość procedur nie wymaga specjalnych przygotowań. Wyjątkiem jest badanie wątroby oraz tętnic nerkowych, na które należy stawić się na czczo. Procedura może trwać od 15 do 40 minut. Jest przeprowadzona przez specjalistę, który wie, jak odczytać wyniki badań Dopplera.

Pacjent zostanie poproszony o odsłonięcie badanego miejsca oraz o zajęcie miejsca na kozetce. W zależności od celu przeprowadzania testu można leżeć na plecach lub boku albo siedzieć na stole egzaminacyjnym.

Podczas testu lekarz smaruje głowicę aparatu specjalnym żelem, który umożliwia precyzyjne i sprawne wykonanie badania. Następnie głowica zostaje przyłożona do skóry. Przetwornik wysyła bezbolesne fale dźwiękowe przez skórę do ciała. Mają one wysoką częstotliwość, więc nie można ich usłyszeć. Słyszalne są natomiast dźwięku przepływu krwi pozwalające rozpoznać specjaliście, czy występuje problem. Maszyna rejestruje zmiany fali dźwiękowej i konwertuje je na obrazy lub wykresy, które lekarz może na bieżąco oceniać.

Rodzaje badań USG Doppler

Na podstawie przeprowadzania procedury wyróżnia się różne rodzaje badań dopplerowskich. Pierwszym z nich jest Doppler kolorowy. Ten typ badania pozwala na rozpoznanie prędkości i kierunku przepływu krwi w organizmie. Pomiar jest rejestrowany dwoma kolorami — czerwonym i niebieskim, w zależności od tego, w jakim kierunku płynie krew.  Drugi rodzaj to podwójne USG Doppler. Ten test wykorzystuje standardowe ultradźwięki i tworzy obrazy naczyń krwionośnych i otaczających je organów. Trzeci typ to USG Doppler o fali ciągłej. W tym badaniu fale dźwiękowe są wysyłane i odbierane w sposób ciągły, co pozwala na dokładniejszy pomiar natężenia przepływu krwi.

Potrzebujesz e-Recepty lub L4 ?

Wypełnij formularz w 5 minut ➡️

Informacje zawarte w dziale „Blog" serwisu NaszaRecepta.pl należy traktować jedynie jako informacyjno-edukacyjne. Treści te i porady w nich zawarte nie mogą w żadnym wypadku zastąpić bezpośredniego kontaktu z lekarzem i nie powinny być również uznawane za profesjonalną poradę medyczną. Wydawca serwisu NaszaRecepta nie ponosi odpowiedzialności za wykorzystywanie porad z materiałów informacyjno-edukacyjnych bez wcześniejszej konsultacji ze specjalistą.