Zapalenie pęcherza – objawy i przyczyny. Jak dbać o siebie, żeby nie chorować?

Układ moczowy atakowany jest przez różnego rodzaju drobnoustroje chorobotwórcze, co może wywoływać stan zapalny. Zapalenie pęcherza objawy daje znacznie częściej u kobiet, jednak również mężczyźni i dzieci zmagać mogą się z tego typu nieprzyjemnym schorzeniem. W przypadku dolegliwości, jaką jest zapalenia pęcherza moczowego, objawy mogą być bardzo dokuczliwe, dlatego warto skupić się w pierwszej kolejności na tym, by zakażeniu zapobiegać. Podpowiadamy, jakie są objawy zapalenia pęcherza i jak można łagodzić je domowymi sposobami, a także jak wygląda profilaktyka tej choroby i kiedy koniecznie trzeba udać się do lekarza.

Czym objawia się zapalenie pęcherza?

Zapalenie pęcherza moczowego to dolegliwość, z którą najczęściej zmagają się kobiety, ale również dzieci i mężczyźni mogą na nią zachorować. W zdecydowanej większości przypadków związane jest to z namnażaniem się chorobotwórczych bakterii (np. E. Coli), co często wiąże się z nieodpowiednią higieną, ale może również wiązać się z niewłaściwym trybem życia lub chorobami towarzyszącymi. Trzeba wiedzieć, że do zapalenia pęcherza mogą (jednak dzieje się to znacznie rzadziej) przyczynić się także infekcje grzybicze lub wirusowe. Zapalenie pęcherza objawy daje nieprzyjemne, ale jest to jedynie wierzchołek góry lodowej, gdyż nieprawidłowe leczenie lub wręcz bagatelizowanie potrzeby leczenia może wiązać się z bardzo poważnymi powikłaniami. Bardzo ważne jest tu wdrożenie w porę odpowiedniego leczenia, a nie zawsze dostępne bez recepty leki okazują się wystarczające. Wówczas można skorzystać z recepty online, co będzie pomocne w przypadku, gdy trudno dostać się na stacjonarną wizytę lekarską, a objawy zapalenia pęcherza dają się we znaki.

• Przyczyny i objawy zakażenia układu moczowego u mężczyzn
• Badanie palpacyjne cewki moczowej – czym jest i jak wygląda?

Wiele osób zastanawia się, jakie są objawy zapalenia pęcherza, dlatego postaramy się przybliżyć to zagadnienie. Trzeba wiedzieć, że w przypadku tego schorzenia objawy mogą być różne, jednak zwykle pojawia się ból podbrzusza oraz wyraźne uczucie parcia na mocz i częstomocz. Pojawić może się również nieprzyjemne uczucie niedostatecznego opróżnienia pęcherza, mimo wizyty w WC, ponadto wiele osób obserwuje pieczenie podczas oddawania moczu. Jeśli zapalenie pęcherza objawy daje tego typu, najczęściej jest to etap początkowy, który jednak już wtedy wymaga od pacjenta stosownej interwencji, gdyż zakażenie może postępować. W bardziej zaawansowanym stadium zapalenie pęcherza moczowego może objawiać się zmianą barwy moczu, jego mętnością oraz wyraźnie nieprzyjemnym zapachem, ponadto pojawiać może się również krwiomocz i gorączka, a także bóle w okolicy lędźwiowej, a to już wymaga pilnej interwencji lekarskiej.

Jeśli chodzi o zapalenie pęcherza u dzieci, częściej dolegliwość ta pojawia się natomiast na początku u małych chłopców. Dopiero po 1 roku życia proporcja ta ulega zmianie i zapalenie pęcherza u dziewczynki objawy ma częstsze, jak w przypadku dorosłych. Trzeba również zaznaczyć, że zapalenie pęcherza u dzieci objawy może mieć nieco inne niż u dorosłych. Pojawić może się moczenie w nocy (a nawet w dzień), a także osłabienie i senność, utrata apetytu, a nawet wymioty. U dzieci częściej zaobserwować można również gorączkę, rozdrażnienie i większą płaczliwość.

Profilaktyka, czyli jak nie chorować na zapalenie pęcherza?

Co zrobić, by leczenie zakażenia pęcherza nie było potrzebne? Podstawą w przypadku zapalenia pęcherza moczowego, w myśl zasady, że „lepiej zapobiegać niż leczyć” jest profilaktyka:

• Przede wszystkim należy skupić się na higienie osobistej. Powinno się pilnować codziennego podmywania się przy użyciu łagodnych środków, ponadto trzeba dopilnować zmieniania bielizny (a ta powinna być przewiewna i luźna), pościeli i ręczników, a także prawidłowego sposobu mycia i podcierania w przypadku kobiet – czynności tego typu wykonywać należy zawsze od przodu do tyłu, by uniknąć zakażenia bakteriami bytującymi w okolicy odbytu.
• Ważne jest również, by pić odpowiednią ilość płynów, co sprzyjać będzie naturalnemu „przepłukiwaniu” pęcherza z ewentualnych drobnoustrojów.
• Trzeba również pamiętać, że mocz nie powinien być w żadnym wypadku wstrzymywany – należy odwiedzić toaletę za każdym razem, gdy poczujemy parcie na mocz, gdyż wstrzymywany mocz może stać się siedliskiem dla bakterii.
• Również dieta ma tu duże znaczenie – warto postawić na produkty bogate w witaminę C i wyeliminować produkty wysokocukrowe.
• W przypadku tendencji do nawracających infekcji układu moczowego dobrze jest ponadto zrezygnować z kąpieli i postawić na prysznic, a także ograniczyć korzystanie z publicznych basenów czy jacuzzi.
• Oczywiście dobrą praktyką będą również regularnie wykonywane badania profilaktyczne, w tym m.in. badanie moczu, gdyż zapalenie pęcherza moczowego objawy może wykazywać dopiero po czasie, a niektóre infekcje mogą na początku przebiegać całkiem bezobjawowo.
• Należy wspomnieć również o pacjentach cewnikowanych. W przypadku cewnikowania koniecznie trzeba zwrócić uwagę na sterylność cewników oraz na wysoką higienę zabiegów pielęgnacyjnych.

Dlaczego kobiety częściej chorują na zapalenie pęcherza?

Jak zaznaczono wcześniej, zapalenie pęcherza objawy u kobiet wykazuje znacznie częściej niż u mężczyzn.

• Związane jest to przede wszystkim z budową anatomiczną kobiet, które posiadają znacznie krótszą niż mężczyźni cewkę moczową, przez co bakteriom łatwiej jest przedostać się do pęcherza moczowego (mają krótszą drogę do przejścia).
• Trzeba również wspomnieć tu o anatomicznej bliskości ujścia cewki moczowej, pochwy oraz odbytu, co również może przyczyniać się do częstszych infekcji.
• O tego typu infekcje bardzo łatwo, jeśli kobieta nie wyrobiła sobie ponadto zwyczaju prawidłowego podcierania się po skorzystaniu z WC czy podczas mycia się. Zawsze należy czynności te wykonywać od przodu do tyłu (w kierunku odbytu – nie od odbytu).
• Kolejna sprawa to również aktywność seksualna, która odpowiada za zdecydowaną większość infekcji pęcherza. Bogate życie płciowe sprzyja infekcjom układu moczowego, gdyż podczas stosunku łatwiej o przeniesienie bakterii z okolic okołoodbytowych w okolice intymne, a stąd już krótka droga do cewki moczowej i pęcherza. Zakażeniu w ten sposób sprzyja nie tylko częstotliwość stosunków seksualnych, ale również ich intensywność, gdyż otarcia, które wówczas powstają tworzą prostą drogę do zakażenia. Jeśli dodatkowo kobieta stosuje środki plemnikobójcze lub często wykonuje irygację pochwy, zmieniona mikroflora bakteryjna pochwy jest bardziej podatna na infekcje, a infekcje okolic intymnych u kobiet często przyczyniają się do infekcji układu moczowego.
• Trzeba również dodać, że o zapalenie pęcherza w ciąży lub w połogu również łatwo, co związane jest między innymi z innym poziomem hormonów w organizmie (wysokim poziomem progesteronu).
• Pęcherz często jest infekowany także u kobiet w okresie menopauzy, czego przyczyną jest również zmieniony wówczas poziom hormonów.

Domowe sposoby na łagodzenie objawów zapalenia pęcherze

Gdy pojawią się objawy zapalenia pęcherza, najbezpieczniej wdrożyć leczenie, jednak są również domowe sposoby, które łagodzą nieprzyjemne dolegliwości. Można wspomagać się nimi w trakcie leczenia, gdy infekcja jest szczególnie dokuczliwa. Przede wszystkim warto postawić na dużą ilość płynów, co pomoże wypłukać z pęcherza namnażające się bakterie. Pomocne również mogą być nasiadówki z ziół, które mają działanie antyseptyczne – w tym np. nasiadówki w wywarze z rumianku lub szałwii. Szczególnie należy w tym czasie dbać o higienę intymną i powinno się zrezygnować z kontaktów seksualnych do czasu wyleczenia, gdyż można łatwo zarazić partnera. Przy bólu podbrzusza ulgę może przynieść termofor lub ciepłe okłady, ponadto warto postawić na bogate w witaminę C warzywa i owoce. W przypadku łagodzenia objawów zapalenia pęcherza bardzo dobrze sprawdza się żurawina – w tym np. sok z żurawiny lub żurawina suszona, a także preparaty z żurawiny.

Kiedy udać się do lekarza?

Problemy z układem moczowym dotyczą obojga płci, choć niewątpliwie kobiety częściej zmagają się z tego typu chorobą. Ostre zapalenie pęcherza objawy może dawać nieprzyjemne, ponadto chory narażony jest na różnego rodzaju powikłania, które mogą być bardzo poważne. Na powikłania najbardziej narażone są dzieci i osoby starsze, a także kobiety w ciąży, jednak nikt nie powinien bagatelizować tej dolegliwości, gdyż może ona przejść w przewlekłe zapalenie pęcherza. Objawy postaci przewlekłej mogą być utajone, dlatego dobrze jest regularnie badać mocz.

Jeśli chodzi o wizytę lekarską, zalecana jest ona po zaobserwowaniu pierwszych objawów, gdyż prawdopodobnie w większości przypadków konieczna będzie antybiotykoterapia. Bardzo ważne jest, by przepisany przez lekarza lek przyjmować zgodnie z zaleceniami lekarskimi i wybrać go do końca, nawet jeśli pacjent zaobserwuje poprawę już po kilku dniach, gdyż przerwanie leczenia w jego trakcie może skutkować powstawaniem oporności bakterii na antybiotyki, co będzie bardzo trudne w dalszym leczeniu. Wiele osób po zaobserwowaniu objawów zapalenia pęcherza moczowego udaje się do apteki i wspomaga się lekami dostępnymi w aptece bez recepty, które są na bazie furaginy i w wielu przypadkach jest to wystarczające, by infekcja ustąpiła, jednak należy zaznaczyć, że leki tego typu należy przyjmować zgodnie z załączoną do nich ulotką. Ze względu na ryzyko powikłań najbezpieczniejszym rozwiązaniem przy tego typu infekcjach będzie jednak konsultacja z lekarzem – zwłaszcza w przypadku kobiet w ciąży, w przypadku zapalenia pęcherza u dzieci, a także u mężczyzn po 50 roku życia.

Bezwzględnie do lekarza należy się udać, jeśli leczenie domowe nie przynosi oczekiwanych rezultatów lub choroba postępuje bardzo szybko i stan zdrowia pacjenta drastycznie się pogarsza. Konsultacja z lekarzem konieczna jest, gdy pojawia się ból okolic nerek, krew w moczu i gorączka, gdyż świadczyć to może o tym, że infekcja rozprzestrzeniła się dalej.

Badanie moczu – kiedy potrzebne?

Zwykle lekarz jest w stanie postawić diagnozę w oparciu o wywiad lekarski i indywidualne odczucia pacjentów, jednak w niektórych przypadkach może zostać wystawione skierowanie do wykonania badań laboratoryjnych. Dotyczy to zwłaszcza sytuacji, gdy pacjent często zgłasza się z podobnymi problemami, czyli zaobserwować można nawracające zakażenie pęcherza. Badanie moczu będzie również przydatne w przypadku trudnych w leczeniu infekcji, gdy nie obserwuje się wyraźnej poprawy, mimo właściwego stosowania leku. Zwykle zlecane jest wówczas badanie ogólne moczu, które ocenia jego właściwości fizyko-chemiczne, a także posiew moczu, by zidentyfikować obecne w próbce bakterie. Próbkę moczu pacjent pobiera do sterylnego pojemniczka – powinno się pobrać mocz ze środkowego strumienia, gdyż wówczas badanie jest najbardziej wiarygodne. Posiew moczu to badanie szczególnie pomocne, gdy konieczny jest dobór leków, by postawić na skuteczną antybiotykoterapię celowaną, co sprawdzi się między innymi u tych pacjentów, którzy zmagają się z często nawracającymi infekcjami układu moczowego i okolic intymnych, a także u tych, u których lek o działaniu ogólnym jest nieskuteczny i objawy ze strony organizmu nie ustępują.