Syfilis – czym jest ta choroba?

Syfilis to choroba zakaźna, która od wieków stanowi istotne zagrożenie dla zdrowia ludzi na całym świecie. Wywołana przez bakterie Treponema pallidum, syfilis przechodzi przez kilka etapów rozwoju, a jego objawy mogą być różnorodne i mylące. W dzisiejszych czasach, mimo postępu w medycynie, syfilis wciąż stanowi poważny problem zdrowotny, a wczesne rozpoznanie oraz odpowiednie leczenie są kluczowe dla skutecznego zwalczenia tej choroby. Z artykułu dowiesz się m.in. syfilis co to za choroba, jakie daje objawy i jak ją leczyć. 

Syfilis — czym jest ta choroba?

Kiła (Syfilis) jest przewlekłą chorobą zakaźną, która może mieć wpływ na wiele różnych układów narządów w organizmie. Jest spowodowana przez bakterię Treponema pallidum, która prowadzi do powstawania charakterystycznych objawów i powikłań. Syfilis może być przenoszony przez bezpośredni kontakt seksualny, kontakt z płynami ustrojowymi zakażonej osoby, a także może być przekazywany z matki na dziecko podczas ciąży lub porodu.

Syfilis co to

Kiła jest chorobą o trzech głównych etapach: pierwotnym, wtórnym i trzeciokresowym, oraz ukrytym etapem, który może wystąpić między etapami. 

Każde stadium charakteryzuje się specyficznymi objawami i powikłaniami. Jeśli nie zostanie rozpoznany i leczony, syfilis może prowadzić do poważnych problemów zdrowotnych, takich jak uszkodzenie mózgu, nerwów, naczyń krwionośnych, serca, a nawet śmierci.

Do leczenia potrzebna jest antybiotykoterapia (tetracykliny). Na leki te lekarz może wystawić nam receptę online. Profilaktyka syfilisu jest kluczowa dla zapobiegania rozprzestrzenianiu się tej choroby przenoszonej drogą płciową. Warto jednak zwrócić uwagę, że tabletki antykoncepcyjne nie zapewniają ochrony przed syfilisem ani innymi chorobami wenerycznymi.

Syfilis bakterie

Syfilis jest spowodowany przez bakterię Treponema pallidum (krętki). Są to bakterie Gram-ujemne, które mają długą, spiralną strukturę. Treponema pallidum jest bardzo wrażliwe na zmiany środowiska, takie jak niskie temperatury, wysuszenie czy ekspozycja na promienie słoneczne, co sprawia, że trudno jest je hodować w warunkach laboratoryjnych. 

Mimo swojej wrażliwości, Treponema pallidum jest bardzo inwazyjne i potrafi przemieszczać się przez błony śluzowe oraz bariery tkankowe, co prowadzi do szerzenia się infekcji w organizmie.

Rodzaje syfilisu

Syfilis występuje w kilku różnych postaciach, które można podzielić na pięć głównych rodzajów: syfilis pierwotny, wtórny, ukryty, trzeciokresowy oraz wrodzony. Każdy z tych rodzajów charakteryzuje się unikalnym zestawem objawów, czasem trwania i potencjalnych powikłań.

Syfilis pierwotny

Jest pierwszym etapem choroby, który występuje po około 3-4 tygodniach po zakażeniu. Charakteryzuje się występowaniem twardych, niebolesnych wrzodów na miejscu wniknięcia bakterii — najczęściej na narządach płciowych, odbycie lub ustach. Mogą one również wystąpić na plecach, brodawce sutkowej lub innych obszarach ciała. 

Wokół wrzodów mogą powiększyć się węzły chłonne. Syfilis pierwotny ustępuje samoistnie po kilku tygodniach, nawet bez leczenia, ale infekcja pozostaje w organizmie. Dlatego warto skonsultować się z lekarzem, który zastosuje odpowiednie leczenie. 

Syfilis wtórny

Syfilis wtórny występuje od kilku tygodni do kilku miesięcy od pojawienia się fazy pierwotnej. Objawia się jako ogólnoustrojowe zakażenie z gorączką, bólem głowy, bólem stawów, ogólnym osłabieniem, zapaleniem gardła, powiększonymi węzłami chłonnymi i wysypką skórną. Wysypka ta często obejmuje dłonie i stopy, a jej postać może być różnorodna. Syfilis wtórny może także prowadzić do powstawania zmian na błonach śluzowych, takich jak owrzodzenia jamy ustnej i gardła. 

Syfilis ukryty

To etap choroby, w którym objawy zewnętrzne ustępują, ale bakterie wciąż są obecne w organizmie. W tej fazie, syfilis może trwać przez wiele lat, zwykle od 1 do 20 lat. W syfilisie ukrytym, choroba nie jest zaraźliwa, ale może powrócić w postaci syfilisu trzeciokresowego.

Syfilis trzeciokresowy

Występuje u około 15-40% osób zarażonych, które nie otrzymały leczenia. Pojawia się on zwykle wiele lat po zakażeniu i może prowadzić do poważnych powikłań.

Co powoduje zakażenie syfilisem?

Zakażenie syfilisem jest spowodowane przez bakterie, które przenikają przez błony śluzowe lub uszkodzoną skórę i powodują zakażenie. 

Źródła zakażenia i drogi przenoszenia

Głównym źródłem zakażenia syfilisem są osoby zarażone, które przenoszą bakterie na swoich partnerów seksualnych podczas kontaktów płciowych. Syfilis może być przenoszony przez kontakt z błonami śluzowymi, takimi jak te w ustach, pochwie, odbycie oraz uszkodzoną skórą. W związku z tym syfilis można przenosić zarówno podczas stosunku pochwowego, jak i analnego oraz oralnego.

Kiła może być również przenoszona przez transfuzję zakażonej krwi oraz przez matkę na dziecko podczas ciąży lub porodu, prowadząc do syfilisu wrodzonego. 

Aby uniknąć zakażenia syfilisem, ważne jest stosowanie prezerwatyw, praktykowanie bezpiecznego seksu, regularne badania przesiewowe i informowanie partnerów seksualnych o zakażeniu.

Objawy syfilisu

Syfilis to choroba weneryczna. Charakteryzuje się kilkoma etapami rozwoju, z których każdy może dawać odmienne objawy. 

Syfilis objawy

Zależą one od etapu choroby i mogą obejmować

• zmiany skórne, takie jak wysypka czy owrzodzenia, 
• ból gardła, 
• powiększenie węzłów chłonnych, 
• bóle głowy, 
• zmęczenie, 
• gorączkę
• problemy z narządami wewnętrznymi.

Pierwszym objawem syfilisu pierwotnego jest tzw. wrzód twardy, który pojawia się na miejscu zakażenia. Wrzód ten jest zwykle niebolesny, twardy i dobrze odgraniczony, a jego pojawienie się ma miejsce około 3-4 tygodni od momentu zakażenia. Węzły chłonne w okolicy wrzodu mogą być powiększone i bolesne.

W drugim etapie syfilisu, który występuje kilka tygodni do kilku miesięcy po pojawieniu się wrzodu twardiego, mogą wystąpić objawy takie jak wysypka, która pojawia się na całym ciele, ale szczególnie na dłoniach i stopach, ból gardła, powiększenie węzłów chłonnych, bóle głowy, zmęczenie czy gorączka. Wysypka może mieć różnorodny charakter, czasami bywa plamista, a innym razem grudkowa.

Objawy syfilisu ukrytego

W przypadku syfilisu ukrytego (latentnego) objawy mogą być niewidoczne lub łatwo przeoczone przez długi okres czasu. Syfilis latentny dzieli się na dwa podokresy: wczesny i późny. 

Objawy syfilisu wrodzonego

Syfilis wrodzony to syfilis, który jest przenoszony na dziecko w trakcie ciąży lub porodu przez zakażoną matkę. Objawy syfilisu wrodzonego mogą obejmować wady wrodzone, takie jak deformacje kończyn czy twarzy, niedorozwój narządów wewnętrznych, żółtaczkę, anemię, opryszczkowate zmiany skórne, a także problemy z układem nerwowym, takie jak upośledzenie słuchu, niedowidzenie czy opóźnienie rozwoju umysłowego.

Jak leczy się syfilis?

Diagnoza syfilisu opiera się na badaniach laboratoryjnych, takich jak testy serologiczne (wykrywanie przeciwciał), mikroskopowa ocena zmian skórnych czy testy molekularne. Wczesne wykrycie i leczenie syfilisu jest kluczowe dla uniknięcia poważnych powikłań.

Syfilis leczenie

Leczenie polega przede wszystkim na podawaniu antybiotyków, głównie penicyliny, choć w przypadku alergii na penicylinę stosuje się inne antybiotyki, takie jak doksycyklina czy ceftriakson. W przypadku późnych etapów kiły konieczne może być dłuższe i bardziej intensywne leczenie, w zależności od występujących objawów i powikłań. Po zakończeniu leczenia zaleca się regularne badania kontrolne w celu monitorowania stanu zdrowia oraz wykluczenia nawrotów choroby.

Profilaktyka syfilisu

Profilaktyka odgrywa kluczową rolę w zapobieganiu zakażeniu tą chorobą przenoszoną drogą płciową. Istnieje kilka metod prewencji, które pomagają zmniejszyć ryzyko zakażenia syfilisem. Ważne jest również posiadanie świadomości na temat tej choroby oraz regularne badania i kontrola zdrowia.

W profilaktyce syfilisu kluczowe jest stosowanie się do kilku podstawowych zasad, które pomogą zmniejszyć ryzyko zakażenia:

Stosowanie prezerwatyw: Prezerwatywy stanowią skuteczną barierę ochronną przed bakteriami odpowiedzialnymi za syfilis. Stosowanie prezerwatyw podczas każdego kontaktu seksualnego może znacznie zmniejszyć ryzyko zarażenia się tą chorobą.

Ograniczenie liczby partnerów seksualnych: Im większa liczba partnerów, tym większe ryzyko zakażenia syfilisem. Ograniczenie liczby partnerów seksualnych może zmniejszyć ryzyko zakażenia.

Unikanie narkotyków i alkoholu: Używki mogą prowadzić do utraty kontroli i podjęcia ryzykownych decyzji dotyczących zachowań seksualnych, co zwiększa ryzyko zakażenia syfilisem.

Edukacja seksualna jako forma profilaktyki

Edukacja seksualna jest istotnym elementem profilaktyki syfilisu. Podnoszenie świadomości na temat tej choroby, jej objawów, skutków oraz metod leczenia może pomóc w zapobieganiu zakażeniom. Szczególnie ważne jest uczestniczenie w programach edukacji seksualnej, które uczą o zdrowiu seksualnym, odpowiedzialnych zachowaniach seksualnych i konieczności regularnych badań na obecność chorób przenoszonych drogą płciową