Swędzenie odbytu – co go powoduje i jak go leczyć?

Napisano 27.10.2021 | Medyczny Asystent | Czas czytania: 4 min.

Potrzebujesz e-Recepty lub L4 ?

Wypełnij formularz w 5 minut ➡️

Swędzenie odbytu to niemal temat tabu. Raczej nie rozmawia się o tym na forum, a zdarza się, że i w rodzinie problem bywa ukrywany, gdyż jest dość krępujący. Należy jednak wiedzieć, że do świądu odbytu przyczyniać może się wiele czynników – wymaga to zatem sprawdzenia i wdrożenia odpowiednich środków zaradczych. Sprawdź w poniższym artykule, dlaczego swędzi odbyt najczęściej i do jakiego lekarza najlepiej zgłosić się z takimi dolegliwościami. Na czym polega leczenie?

Potrzebujesz e-Recepty lub L4 ?

Wypełnij formularz w 5 minut ➡️

Czym jest swędzenie odbytu?

Każdy z nas dobrze rozumie termin „swędzenie”, czy też „świąd”. Mowa o silnych odczuciach wymagających podrapania się w danym miejscu. Swędzenie odbytu nie jest wyjątkiem, jednak jest to dość krępująca przypadłość, biorąc pod uwagę jej umiejscowienie. Z tego względu rzadko mówi się o tym problemie, a osoby zmagające się z nim często wstydzą się przed rodziną i nie zgłaszają się do lekarza. Niestety należy wiedzieć, że świąd odbytu nie zniknie samoczynnie – należy stawić mu czoła, a pierwszym krokiem do tego jest przełamanie wstydu i zgłoszenie się do lekarza w celu zdiagnozowania przyczyny i wprowadzenia leczenia.

Czytaj także:

Najczęstsze przyczyny swędzenia odbytu.

Swędzenie odbytu może wiązać się z wieloma czynnikami. Jeśli zatem zastanawiasz się, dlaczego swędzi odbyt, musisz przede wszystkim wiedzieć, że samodzielne zlokalizowanie źródła problemu może być trudne. Najlepiej zatem skorzystać z wizyty u lekarza, który będzie wiedzieć, jakie badania wykonać w celu diagnostyki.

Świąd odbytu może wywoływać na przykład owsica. Jest to zakażenie pasożytnicze, które często dotyczy dzieci, choć nie omija również osób dorosłych. Gdy w grę wchodzi swędzenie odbytu, przyczyna może leżeć w niewłaściwej higienie osobistej (niedostatecznej lub nadmiernej), a także w nieodpowiedniej diecie, niedoborach witaminowych, a nawet zbyt dużych ilościach spożywanej kawy, czekolady czy alkoholu. Do podrażnienia odbytu i jego świądu przyczynić może się również nieodpowiednia bielizna, w tym noszenie stringów przez kobiety.

Przyczyny mogą być również poważniejsze. Mowa między innymi o zakażeniach wirusowych i bakteryjnych, ponadto możliwe są również infekcje grzybicze (np. Candida) w okolicach odbytu. Nie można zapominać również o możliwych infekcjach przenoszonych drogą płciową – choroby weneryczne kobiet i mężczyzn także obejmują swędzące zmiany skórne. Prawdopodobną przyczyną są również żylaki odbytu, wypadanie odbytu i szczelina odbytu, a także wypryski alergiczne. Nie można wykluczyć również chorób nowotworowych okolic odbytu. Do problemu może przyczynić się również psychika, a konkretnie problemy psychiczne, w tym depresja, stres i stany lękowe.

Niejednokrotnie świąd odbytu wymaga ustalenia odpowiednio dobranej farmakoterapii. Leczenie zależne jest od przyczyny problemu, ale często stosuje się środki dostępne wyłącznie na receptę. Jeśli problem uniemożliwia Ci normalne funkcjonowanie, rozwiązaniem może być dla Ciebie e-recepta online. Nie wymaga ona wychodzenia z domu i kontaktu z ludźmi w przychodni, co zwiększa komfort psychiczny pacjenta przy dolegliwościach wstydliwych.

Swędzenie odbytu – objawy.

Gdy u pacjenta pojawia się swędzenie odbytu, objawy to nie tylko uporczywe łaskotanie czy świąd, ale często również towarzyszące im podrażnienie okolic okołoodbytowych. Mowa o zaczerwienieniu lub zmianach skórnych, a także pieczeniu lub nawet o bólu. Dolegliwości mogą towarzyszyć pacjentowi cały dzień, mogą nasilać się w nocy, ponadto mogą pojawiać się w określonych sytuacjach, jak np. swędzenie odbytu po wypróżnieniu. Świąd może przyczyniać się do zmęczenia lub problemów ze snem, zwłaszcza gdy problemem jest swędzenie odbytu w nocy. Jeśli świąd jest nasilony, może utrudniać codzienne funkcjonowanie pacjenta, a także zwiększać ryzyko depresji i trudności w kontaktach społecznych.

Do jakiego lekarza udać się ze swędzącym odbytem?

Pacjent, którego problemem jest swędzenie odbytu, powinien zgłosić się najlepiej do proktologa. Nie jest wykluczone jednak, że nie będzie potrzebna pomoc innych specjalistów, w tym np. dermatologa czy wenerologa, a nawet ginekologa. Wszystko zależy bowiem od przyczyny, która wywołuje swędzenie w odbycie. Diagnozę stawia się na podstawie wywiadu z pacjentem i badań dodatkowych, w tym np. badania bakteriologicznego lub mikologicznego, czy też biopsji.

Jak leczy się swędzenie odbytu?

Jak zaznaczono wcześniej, swędzenie odbytu to złożona sprawa, której przyczyny mogą być różnorodne. Gdy zatem pacjentowi dokucza swędzenie okolic odbytu, leczenie dobiera się do ustalonej przez lekarza przyczyny problemu oraz nasilenia dolegliwości. W niektórych przypadkach wystarczy już zmiana bielizny lub sposobu higieny, ewentualnie eliminacja czynników alergicznych (np. kosmetyków lub środków piorących), a także dbanie o regularną defekację.

Jeśli jednak problem swędzenia odbytu jest poważniejszy, wprowadzić należy dobrane przez lekarza leki. Mogą być to między innymi środki przeciwpasożytnicze (dla wszystkich domowników, również tych bezobjawowych) oraz dezynfekcja mieszkania. W przypadku alergii lub odczynów zapalnych konieczne mogą być leki przeciwhistaminowe lub sterydowe, ponadto nie można wykluczyć konieczności stosowania antybiotyku (np. infekcje bakteryjne). W niektórych przypadkach konieczne będą środki przeciwświądowe lub wpływające na pracę przewodu pokarmowego. Mogą być to środki doustne, a także odpowiednio dobrane kremy lub maści na skórę, a nawet czopki, zależnie od przyczyny problemu. W przypadku nasilonych hemoroidów rozwiązaniem może być również zabieg.

Swędzenie odbytu a owsiki i hemoroidy.

Jednymi z częstych przyczyn odpowiadających za swędzenie odbytu są owsiki i hemoroidy.

  • Choć owsiki najczęściej kojarzone są z dziećmi, dolegliwość ta dotyczy również pacjentów dorosłych. Pieczenie i swędzenie odbytu wiąże się z tym, że na skórze krocza oraz w fałdach odbytu składane są nocą jaja owsików. Drapanie okolic skóry odbytnicy sprawia natomiast, że jaja te przenoszą się na rękach na pościel i inne przedmioty – łatwo więc o zarażenie wszystkich domowników oraz autoinfekcję. Jeśli u pacjenta wykryta zostanie choroba, jaką jest owsica, leczeniu powinna poddać się cała rodzina, ponadto należy odkazić mieszkanie i znajdujące się w nim przedmioty.
  • Po kontakcie z lekarzem może się również okazać, że przyczyną nieprzyjemnych objawów i potrzeby drapania w okolicy odbytu są żylaki odbytu, czyli hemoroidy. Sprzyja im bez wątpienia siedzący tryb życia i niska aktywność fizyczna, a także nieprawidłowa dieta, otyłość i problemy z regularnością stolca. Świąd odbytu jest jednym z pierwszych symptomów, które alarmować mogą o rozwijającym się problemie z hemoroidami. Należy wiedzieć, że w wyniku drapania dochodzi do niewielkich uszkodzeń na skórze i sączenia się wydzieliny, która przyczynia się do objawów stanu zapalnego czy odczynu alergicznego. Potem pojawia się uciążliwe krwawienie, a także nieprzyjemny ból i wypadanie guzka.

Potrzebujesz e-Recepty lub L4 ?

Wypełnij formularz w 5 minut ➡️

Informacje zawarte w dziale „Blog" serwisu NaszaRecepta.pl należy traktować jedynie jako informacyjno-edukacyjne. Treści te i porady w nich zawarte nie mogą w żadnym wypadku zastąpić bezpośredniego kontaktu z lekarzem i nie powinny być również uznawane za profesjonalną poradę medyczną. Wydawca serwisu NaszaRecepta nie ponosi odpowiedzialności za wykorzystywanie porad z materiałów informacyjno-edukacyjnych bez wcześniejszej konsultacji ze specjalistą.