Potrzebujesz e-Recepty lub L4 ?
Skolioza (łac. scoliosis) oznacza boczne skrzywienie kręgosłupa powyżej 10 stopni w płaszczyźnie czołowej mierzonej metodą Cobba. Związana jest z deformacją konstrukcji kręgosłupa, która w znacznym stopniu wpływa na pracę układu mięśniowo-stawowego kręgosłupa. Nie pozostaje również obojętna na układ nerwowy kręgosłupa. Najczęściej diagnozowana jest u dzieci w okresie rozwoju układu kostnego, jednak wystąpić może również osób dorosłych (zwykle po 40. roku życia) jako efekt nieleczonych wad kręgosłupa z dzieciństwa. Schorzenie to znacznie częściej spotykane jest u dziewcząt. Skolioza objawy u pacjentów może mieć różne. W niektórych przypadkach skolioza objawy neurologiczne może mieć także widoczne. Skąd się biorą objawy neurologiczne skoliozy i jaka metoda leczenia może przynieść zadowalające efekty? Zapraszamy do artykułu!
Spis treści
Potrzebujesz e-Recepty lub L4 ?
Objawy neurologiczne skoliozy — skąd się biorą?
U pacjentów najczęściej diagnozowane są dwa rodzaje skrzywienia kręgosłupa. Pierwszy rodzaj obejmuje skrzywienie lewoboczne kręgosłupa lędźwiowego (związane z odcinkiem lędźwiowym), natomiast drugi rodzaj obejmuje prawoboczne skrzywienie kręgosłupa piersiowego (kręgosłup na odcinku piersiowym). Skolioza przyczyny może mieć różne. W większości są to uwarunkowania genetyczne. Do innych przyczyn zalicza się również zaburzenia dotyczące mechanizmu antygrawitacyjnego centralnego, zaburzenia równowagi oraz zwyrodnienie stawów. Skrzywienie kręgosłupa u pacjenta (piersiowo lub lędźwiowo) wynikać może także z różnych długości kończyn. Za przyczynę skoliozy uważa się również przewlekłe schorzenia. Do deformacji kręgosłupa dochodzić może także w wyniku występujących u pacjenta chorób neurologicznych. Nierzadko skolioza objawy neurologiczne może dawać u pacjentów w sytuacji, kiedy dochodzi do ucisku kręgów na nerwy rdzenia kręgowego. W zależności od kierunku wygięcia łuku skoliozy, skolioza lewostronna objawy daje inne niż skolioza prawostronna. Objawy występować mogą u dzieci w różnym wieku, niekiedy również u dorosłych.
Skolioza kręgosłupa – rodzaje
Schorzenie obejmuje zwykle piersiowy odcinek kręgosłupa i górną część pleców – tzw. skolioza piersiowa lub może rozwijać się między odcinkiem piersiowym a lędźwiowym (środkowa część pleców). Skrzywienie to może mieć różną postać – możliwa jest skolioza lewostronna kręgosłupa lędźwiowego oraz skolioza prawostronna. W zależności od stopnia zaawansowania zmian wyróżnia się kilka rodzajów skolioz. Jeśli kąt nie przekracza 10 stopni według skali Cobba, u pacjenta występuje postawa skoliotyczna. Przy kącie skrzywienia dochodzącym do 30 stopni występuje skolioza I stopnia, przy kącie 31-60 stopni – skolioza II stopnia, a przy kącie skrzywienia przekraczającym 60 stopni pacjent ma do czynienia ze skoliozą III stopnia. Ze względu na przyczynę powstania skoliozy, dzieli się ją na funkcjonalną i strukturalną. Skolioza strukturalna z kolei dzieli się na kostnopochodną, neuropochodną (w tym skoliozy porażenne-spastyczne) oraz mięśniopochodną i idiopatyczną.
Jeśli pacjent ma do czynienia z jedną ze skolioz, której towarzyszy ból i inne nieprzyjemne dolegliwości dotyczące zaburzenia prawidłowej postawy, skorzystać może z rozwiązania, jakim jest recepta przez internet. To wygodna opcja, która nie wymaga tradycyjnej wizyty u lekarza. W pierwszej kolejności należy uzupełnić formularz medyczny, który następnie zweryfikuje lekarz, by po kilku minutach pacjent mógł otrzymać SMS-a z czterocyfrowym kodem na potrzebne pacjentowi leki. Receptę zrealizować można w dowolnej aptece, podając wcześniej farmaceucie kod wraz z numerem PESEL.
Jakie objawy neurologiczne towarzyszą skoliozie?
Jak zostało wspomniane wcześniej, skolioza objawy neurologiczne dawać może w przypadku, kiedy dojdzie do ucisku kręgów na nerwy rdzenia kręgowego. W tym przypadku skolioza u dzieci, podobnie jak skolioza u dorosłych objawy dawać może najczęściej w postaci parestezji karku, ponadto choroba ta może objawiać się w postaci trudności z utrzymaniem równowagi. Skolioza objawy bólowe również może dawać. Najczęściej spotykane bólowe objawy neurologiczne skoliozy to nerwobóle międzyżebrowe. Zarówno dziecko, jak i osoba dorosła, odczuwać mogą także zawroty głowy. Wielu pacjentom towarzyszyć może uczucie drętwienia i mrowienia rąk oraz nóg.
Do innych (nieneurologicznych) objawów skoliozy zalicza się nierówno ułożone, wystające łopatki, a także widoczny z jednej strony pleców garb. Przez skoliozę ramiona są nierówno ułożone. Nierówne ułożenie dotyczy również bioder (ramiona i biodra znajdują się na nierównej wysokości). O skoliozie świadczyć może też asymetria barków. Widocznym objawem skoliozy jest widoczna asymetria pleców podczas pochylania się do przodu. Kręgosłupowi chorego często towarzyszy kształt litery S. Skolioza kręgosłupa piersiowego objawy daje w postaci asymetrii i odstawania łopatek, a także garba piersiowego lub żebrowego. U części pacjentów zaznacza się również asymetria trójkątów talii. Skrzywienia kręgosłupa piersiowego przyczyniają się do zniekształcenia elementów układu ruchu, ponadto zaburzają prawidłowe funkcjonowanie mięśni, co prowadzi do zwyrodnień tej części kręgosłupa. Jednym z objawów skoliozy jest torsja (skręcenie kręgosłupa).
Jak często występują objawy neurologiczne przy skoliozie?
Jeśli u pacjenta wystąpi skolioza, objawy neurologiczne dotykające ośrodkowy lub obwodowy układ nerwowy pojawiać się mogą w różnym nasileniu. O częstotliwości występowania objawów neurologicznych decyduje to, w jakim stopniu kręgi uciskają na nerwy rdzenia kręgowego. Nerwy rdzeniowe powstają w wyniku połączenia korzenia brzusznego i grzbietowego, tworząc sploty. Wada ta rozwija się dość długo, dlatego kiedy zostaną zdiagnozowane zmiany patologiczne, konieczne jest jak najwcześniejsze wdrożenie leczenia, by ograniczyć do minimum objawy tego schorzenia.
Jak radzić sobie z objawami neurologicznymi skoliozy?
Skolioza objawy neurologiczne daje charakterystyczne, dlatego ważne jest jak najszybsze wdrożenie leczenia. Wybór metody leczenia zależy przede wszystkim od wieku pacjenta oraz stopnia zaawansowania choroby. Czy skolioza boli? U większości pacjentów skolioza nie jest schorzeniem bolesnym, jednak u części pacjentów może prowadzić do bólu pleców, szyi, żeber, ponadto cierpiący na to schorzenie mogą skarżyć się na skurcze mięśni tułowia oraz bóle brzucha. Jeśli u pacjenta pojawiać się będą objawy neurologiczne, najlepszym sposobem może okazać się wizyta u lekarza, który po przeprowadzonym wywiadzie zaproponuje rozwiązanie mające na celu zatrzymanie rozwoju dalszych objawów schorzenia.
Diagnostyka skoliozy
Jeśli pacjent podejrzewa u siebie skoliozę, powinien udać się do lekarza pierwszego kontaktu, który przeprowadzi wywiad, na podstawie którego dowie się, czy np. schorzenie to występuje również u innych członków rodziny, a także czy towarzyszą mu inne nieprzyjemne dolegliwości. Później wykonuje się między innymi test Adamsa (inaczej wzrokowa ocena), którego celem jest stwierdzenie lub wykluczenie skoliozy. Następnie lekarz wykona badania fizykalne kręgosłupa – z przodu, tyłu i z boku, ponadto pacjent będzie musiał się pochylić. Dodatkowo specjalista przeprowadzi badanie odruchów ścięgien i mięśni, ponadto zbada również siłę kończyn dolnych. Jeśli lekarz zdiagnozuje u pacjenta boczne skrzywienie kręgosłupa, wówczas wystawi skierowanie do ortopedy lub chirurga na dalsze badania.
Podstawowym badaniem mającym na celu rozpoznanie skoliozy jest badanie obrazowe w postaci rentgena kręgosłupa, które wykonywane jest w pozycji stojącej. Pozwala ono na dokładną ocenę wielkości, zasięgu oraz kształtu skrzywienia. U dorosłych często wykonywane jest badanie MRI, które do uzyskania dokładnego obrazu ciała wykorzystuje nieszkodliwe dla organizmu pole magnetyczne oraz fale radiowe. Niekiedy pacjentom zaleca się wykonanie tomografii komputerowej 3D – wszelkie zmiany zawsze widoczne są na zdjęciu. Przy zdiagnozowanej skoliozie warto zgłosić się do fizjoterapeuty, ponieważ w przypadku skoliozy pomóc może fizjoterapia i związane z nią ćwiczenia rehabilitacyjne.
Leczenie i rehabilitacja skoliozy
Skolioza nieleczona może stać się przyczyną ciężkich patologii. Zalicza się do nich między innymi zmiany zwyrodnieniowe, rozwój przykurczy mięśniowych i zaburzeń neurologicznych. Pojawiać się mogą również zaburzenia w chodzeniu, a także dolegliwości bólowe. Metoda leczenia skolioz zależy przede wszystkim od wielkości deformacji, a także od wieku pacjenta. Samo leczenie jest procesem czasochłonnym, nie zawsze przynoszącym zamierzone efekty. W przypadku niewielkich skolioz wystarczyć mogą regularnie wykonywane zgodnie z zaleceniami fizjoterapeuty ćwiczenia korekcyjne. W rehabilitacji skoliozy wykonywane są najczęściej ćwiczenia symetryczne, których celem jest wzmocnienie prostownika grzbietu oraz ćwiczenia asymetryczne, które związane są z wyginaniem kręgosłupa w stronę przeciwną do skrzywienia. Jeśli u pacjentów wystąpiła skolioza a objawy neurologiczne są również odczuwalne, konieczne może okazać się leczenie farmakologiczne.
Przy skoliozie dziecko może uprawiać sporty, takie jak piłka nożna i ręczna, siatkówka, a także narciarstwo. Ze względu na typ skoliozy i objawy jej towarzyszące, lekarz przepisać może pacjentowi przeciwzapalne leki niesteroidowe lub steroidy, które pozwolą wyeliminować ból. W przypadku skolioz o kącie skrzywienia powyżej 25 stopni pacjent powinien nosić gorset, który dobiera się w zależności od budowy ciała. Gorset powinien być noszony do czasu ustabilizowania skrzywienia i osiągnięcia dojrzałości kostnej. Jeżeli pomimo intensywnych ćwiczeń, czy też gorsetowania, skolioza i ból kręgosłupa w dalszym ciągu się nasilają, rozwiązaniem może okazać się operacja, która uchroni pacjenta przed jeszcze poważniejszymi konsekwencjami schorzenia.
Czy skoliozę można wyleczyć operacyjnie?
Jeśli chodzi o schorzenie, jakim jest skolioza, leczenie operacyjne wdrażane jest najczęściej w przypadku skrzywień powyżej 50 stopni. Wykonuje się je także, kiedy skolioza objawy neurologiczne daje nasilone, ponadto może być niezbędne przy silnych dolegliwościach bólowych bądź w sytuacji, kiedy przemieszczanie się pacjenta jest w znacznym stopniu utrudnione. Zabieg może okazać się konieczny także w przypadku wystąpienia problemów z układem krążenia i oddychaniem. Operacja ma na celu zatrzymanie dalszego rozwoju skoliozy, poza tym leczenie chirurgiczne ma na celu również samą korekcję skrzywienia. Czy skoliozę można całkowicie wyleczyć? Duże znaczenie ma tutaj czas rozpoczęcia terapii. Jeśli leczenie rozpocznie się we wczesnym dzieciństwie, skutki schorzenia można jeszcze cofnąć. W przypadku dorosłych deformację można jedynie zmniejszyć lub zatrzymać jej dalszy rozwój.
Potrzebujesz e-Recepty lub L4 ?
