Przedsionek pochwy – budowa, funkcję, jak zmienia się po porodzie?

Napisano 25.03.2022 | Medyczny Asystent | Czas czytania: 4 min.

Potrzebujesz e-Recepty lub L4 ?

Wypełnij formularz w 5 minut ➡️

Przedsionek pochwy jest częścią sromu kobiet i obejmuje miejsce od wędzidełka łechtaczki do wędzidełka warg sromowych. W obrębie przedsionka pochwy znajduje się wejście do pochwy, ponadto ma tam ujście cewka moczowa. Miejsce to pełni ważne funkcje, jednak narażone jest na różnego rodzaju miejscowe podrażnienia i choroby. Niejedna dolegliwość związana z przedsionkiem pochwy powoduje duży dyskomfort i wymaga konsultacji z lekarzem. Przykładem może być zapalenie przedsionka pochwy. W okresie ciąży przedsionek pochwy ulega zmianom, a w wyniku porodu naturalnego może niekiedy ulec deformacji. W pewnych przypadkach postawić można na plastykę przedsionka, która przywróci jego dawny wygląd. Szerzej na ten temat przeczytasz poniżej.

Potrzebujesz e-Recepty lub L4 ?

Wypełnij formularz w 5 minut ➡️

Przedsionek pochwy – jak jest zbudowany?

Część sromu, jaką stanowi przedsionek pochwy, to istotny element żeńskiego układu płciowego. Ma kształt eliptyczny, a po bokach ograniczają go wargi sromowe mniejsze. W przedsionku pochwy zlokalizowane jest ujście cewki moczowej oraz wejście do pochwy. Zlokalizowana jest tu również bruzda cewkowa i uzdeczki cewkowe. Budowa przedsionka nie jest przypadkowa, a ujścia cewki i pochwy oddzielone są od siebie wzgórkiem. Jeśli chodzi o przedsionek pochwy, budowa tego elementu w części przedniej zamknięta jest wędzidełkiem łechtaczki, a w części tylnej zamyka ją spoidło tylne większych warg sromowych. Do przedsionka uchodzą gruczoły przedsionkowe mniejsze (Skenego), które wytwarzają śluzową wydzielinę będącą typem kobiecego ejakulatu, a także gruczoły przedsionkowe większe (Bartholina), które w czasie podniecenia seksualnego wytwarzają wydzielinę redukującą suchość w pochwie i ułatwiającą zbliżenie.

Czytaj także:

Zdrowy przedsionek pochwy ma zazwyczaj kolor bladoróżowy. Nie towarzyszy mu obrzęk ani ból. Pojawienie się objawów świadczących o podrażnieniu tego obszaru ciała, czy też jego zapaleniu, wymaga konsultacji u lekarza i niejednokrotnie interwencji medycznej. Obejmujące przedsionek pochwy choroby często bowiem wymagają wsparcia farmakologicznego.

Funkcje i zadania przedsionka pochwy

Przedsionek pochwy ma ważne funkcje. Zlokalizowane są w nim między innymi wytwarzające śluz gruczoły Bartholina, które produkują wydzielinę niezbędną do właściwego nawilżenia w czasie stosunku, zapobiegając bolesności penetracji. Przy współżyciu pamiętać należy o odpowiednim zabezpieczeniu przed nieplanowaną ciążą, a pomocne mogą być wówczas tabletki antykoncepcyjne. Jeśli kobieta nie współżyła jeszcze, w miejscu, gdzie przedsionek pochwy przechodzi w pochwę, znajduje się fałd śluzówki, czyli błona dziewicza. Błonę wyróżnia to, że nie jest do końca szczelna – znajduje się w niej owalny otwór, który jest ujściem pochwy. Do przerwania błony zazwyczaj dochodzi w trakcie pierwszego stosunku seksualnego.

Choroby przedsionka pochwy — westibulodynia, zapalenie gruczołu Bartholina

Przedsionek pochwy narażony jest na różnorodne schorzenia, w tym między innymi na infekcje bakteryjne lub zakażenia drożdżakami. Charakterystyczny jest dla nich wówczas między inny ból, ponadto dojść może świąd, a także pieczenie. Zarówno spuchnięty przedsionek pochwy i srom, jak i czerwony przedsionek pochwy mogą świadczyć o stanie zapalnym, więc wymagają konsultacji z lekarzem, zwłaszcza gdy towarzyszą im wyżej wymienione symptomy. Zapalenie przedsionka pochwy objawy może dawać również innego typu. Mowa o nadwrażliwości, czy też zwiększonym wrażeniu ciepła przy gruczołach przedsionka. Na infekcję grzybiczą wskazywać może chociażby białe wejście do pochwy i serowate upławy. Infekcja bakteryjna wyróżnia się natomiast między innymi bardzo nieprzyjemnym, rybim zapachem upławów. Ostateczną przyczynę infekcji pozwoli jednak określić wymaz z przedsionka pochwy pobrany przez ginekologa w czasie badania. Czasem konieczny jest nawet wymaz z przedsionka pochwy u dziecka, gdyż pochwa u małych dziewczynek znajduje się bardzo blisko odbytu, przez co szczególnie narażona jest chociażby na kontakt z bakteriami kałowymi.

Wymieniając choroby przedsionka pochwy, wspomnieć należy o westibulodyni. Jest to zespół zapalenia przedsionka pochwy, czy też przewlekłe zapalenie przedsionka pochwy. Może mieć podłoże alergiczne lub infekcyjne, które z czasem przekształca się w przewlekły stan zapalny, objawiający dolegliwości wyłącznie w czasie kontaktu fizycznego, w tym między innymi w czasie współżycia, badania ginekologicznego, czy też nawet podcierania się czy mycia.

Innym schorzeniem jest zapalenie gruczołu Bartholina, które najczęściej dotyka kobiety aktywne seksualnie. Gruczoły Bartholina mają za zadanie produkować wydzielinę w czasie podniecenia, co wspomniano już wcześniej. Gdy dojdzie do infekcji bakteryjnej w tym miejscu, następuje zastój wydzieliny, a po jej zakażeniu tworzy się ropień.

Jak przedsionek pochwy zmienia się w czasie ciąży i po porodzie?

Przedsionek pochwy w ciąży zmienia się. Ulega na przykład zasinieniu już około 12-14 tygodnia ciąży. Poród siłami natury może ponadto wpłynąć na przedsionek pochwy, przyczyniając się do jego zniekształcenia. Dochodzi do tego również kwestia ewentualnego nacięcia krocza przy porodzie, czy też pęknięcia krocza, co może wiązać się z nieestetycznymi bliznami. Szczególnie narażone są tu pierworódki oraz kobiety, które spodziewają się dziecka o wysokiej masie urodzeniowej. Nie zawsze jest to jedynie problem estetyczny, gdyż dojść może również do tego, że przedsionek pochwy nie będzie należycie pełnić już swoich funkcji, nie tylko odbijając się na jakości współżycia, ale również przyczyniając się do problemu powracających infekcji intymnych.

Plastyka przedsionka pochwy – kiedy może być konieczna?

Jeśli przedsionek pochwy po porodzie jest zdeformowany, zbyt szeroki bądź znajdują się na nim duże zrosty i blizny, a przy tym nie pełni odpowiednio swoich funkcji, nie jest to koniec świata. Co zrobić, gdy po porodzie masz zdeformowany przedsionek pochwy? „Dziwne” wejście do pochwy można naprawić i przywrócić okolice wejścia do pochwy do stanu pierwotnego. Pomóc może plastyka przedsionka pochwy, czyli itroitoplastyka. Jest to już co prawda zabieg chirurgiczny, jednak warto go rozważyć, jeśli kobieta nie jest zadowolona z wyglądu przedsionka pochwy, jakości współżycia, czy też ma problemy z nawracającymi infekcjami intymnymi.

Wskazaniem do zabiegu są nie tylko blizny i zrosty, czyli to, jak po nacięciu czy pęknięciu przedsionek wygląda. Wskazanie to również otwarte wejście do pochwy. Zabieg nie jest skomplikowany i wykonuje się go w znieczuleniu miejscowym, ponadto nie wymaga zazwyczaj hospitalizacji. Kobiety zwykle dobrze dochodzą do siebie po takim zabiegu, jednak muszą pamiętać o przestrzeganiu zaleceń lekarza, co do higieny i wstrzymania czasowego aktywności seksualnej.

Potrzebujesz e-Recepty lub L4 ?

Wypełnij formularz w 5 minut ➡️

Informacje zawarte w dziale „Blog" serwisu NaszaRecepta.pl należy traktować jedynie jako informacyjno-edukacyjne. Treści te i porady w nich zawarte nie mogą w żadnym wypadku zastąpić bezpośredniego kontaktu z lekarzem i nie powinny być również uznawane za profesjonalną poradę medyczną. Wydawca serwisu NaszaRecepta nie ponosi odpowiedzialności za wykorzystywanie porad z materiałów informacyjno-edukacyjnych bez wcześniejszej konsultacji ze specjalistą.