Odcisk na stopie – czym jest, jak go usunąć i co go powoduje?

Napisano 10.10.2022 | Asystentka Medyczna | Czas czytania: 5 min.

Potrzebujesz e-Recepty lub L4 ?

Wypełnij formularz w 5 minut ➡️

W codziennym życiu kłujący odcisk na stopie lub dłoniach, który przeszkadza nawet w najprostszych czynnościach, staje się już normą. Aktywny tryb życia, źle dopasowane obuwie, czy chociażby praca fizyczna przyczyniają się do ogromnej skali tego problemu w społeczeństwie. Jest, mimo swojej powszechności, zaskakująco często bagatelizowany, co może nieść za sobą nieprzyjemne konsekwencje dla zdrowia, których każdy wolałby uniknąć. Nie wszyscy jednak zdają sobie sprawę z tego, jak rozległym tematem są przyczyny oraz leczenie odcisków.

Potrzebujesz e-Recepty lub L4 ?

Wypełnij formularz w 5 minut ➡️

Odcisk na stopie – czym właściwie jest?

Odciski na stopach dokładniej nazywamy niewielkimi zgrubieniami, powstałymi z twardej, obumarłej już skóry narażonej na tarcie lub nacisk mechaniczny. Naskórek, który naruszony został na skutek na przykład regularnego noszenia nieodpowiednio dobranego obuwia, wytwarza dodatkową warstwę rogową, aby uchronić ciało przed dalszym powiększaniem się powstałej już rany. Dość istotną cechą tego elementu skóry jest fakt, że z upływem czasu nie ulega złuszczeniu, a wręcz przeciwnie — nawarstwia się. Zgrubienie, zamiast zniknąć samoistnie, wciąż rośnie i staje się bardziej bolesne i nieestetyczne. Jest to główny powód, dlaczego twarde odciski na stopach są tak uciążliwym i nawracającym problemem.

Czytaj także:

Rodzaje odcisków na stopach

Wyróżnić można dwa najbardziej podstawowe i problematyczne rodzaje odcisków. Są to modzele i nagniotki, bardzo często ze sobą mylone. Warto jednak potrafić je rozróżniać, tak, by móc dobrać odpowiednią metodę leczenia lub w przypadku konsultacji z lekarzem prowadzonej online, aby e-recepta została wystawiona adekwatnie do zaistniałego problemu.

Modzel

Pierwszym rodzajem jest zgrubienie pojawiające się najczęściej na podeszwach stóp, na skutek regularnego nacisku na twardą powierzchnię. Wyróżnia się faktem, że nie jest to odcisk na stopie z korzeniem. Modzele nie posiadają jądra, ograniczają się jedynie do zdrowej skóry, przybierając najczęściej żółty lub szarawy odcień. Zazwyczaj powodują lekki dyskomfort, jednak nieleczone mogą doprowadzić do powstania stanu zapalnego i ogromnego bólu.

Nagniotki

Nagniotki to jedna z odmian odcisków, która powstaje głównie na małych palcach u nóg lub między palcami. W przeciwieństwie do modzeli posiadają one rdzeń, który może boleśnie drażnić zakończenia nerwowe. Są niestety schorzeniem nawracającym oraz dosyć częstym, zwłaszcza jeśli jest to odcisk na stopie u cukrzyka. Nagniotki u osoby chorej na cukrzycę mogą sprowokować powstanie niezwykle trudnych do wyleczenia ran.

Co powoduje odciski na stopie?

Najczęstszą przyczyną odcisków są oczywiście zbyt małe oraz niewygodne buty. Kobiety noszące na co dzień wysokie szpilki czy dzieci, u których rozmiar stopy zmienia się bardzo szybko, są osobami w grupie ryzyka. Długotrwały ucisk na tkanki prowadzi do ich zgrubienia i powstania uciążliwego problemu. Jednak za równie częsty powód uznaje się nagły wysiłek fizyczny, do którego nie było się wcześniej przyzwyczajonym. Jest to na przykład długotrwałe bieganie po twardej nawierzchni, które poprzez nienaturalnie duże tarcie i nacisk skutkuje naruszeniem naskórka. Oprócz powodów czysto mechanicznych są też grupy osób bardziej narażonych na powstawanie odcisków, bez względu na to, jaki styl życia prowadzą. Są to ludzie, którzy cierpią na różnego rodzaju deformacje stóp, wady postawy, czy płaskostopie. W takim przypadku niezwykle ważna jest stała współpraca ze specjalistą, który pomoże zniwelować problem, zaczynając od jego źródła.

Istnieje kilka przyczyn pojawiania się nagniotków:

  • Niewłaściwe obuwie z twardymi obcasami;
  • Niewystarczający dopływ krwi do skóry właściwej;
  • Zaburzenia metabolizmu spowodowane cukrzycą;
  • Wahania hormonalne podczas ciąży lub menstruacji;
  • Praca w pozycji stojącej w pracy lub w domu;
  • Posiadanie dużych stóp.

Jak radzić sobie z odciskami na stopie?

Czasem zdarza się, że odcisk staje się jednorazowym problemem, którego pojawienie przypadnie akurat przed ważnym wydarzeniem. Jest mnóstwo rad i sposobów, jak szybko radzić sobie z urazem, przekazywanych z pokolenia na pokolenie, jednak tylko część z nich jest naukowo potwierdzona i faktycznie pomoże w walce ze zgrubieniem. Są też oczywiście takie metody, które mimo badań nadal budzą kontrowersje jak, chociażby pytanie — odcisk na stopie przebić czy nie?

Pęcherz na stopie domowe sposoby

Przede wszystkim należy miejsce, w którym pojawił się odcisk, przemyć i zdezynfekować. W żadnym wypadku nie powinno się przebijać powstałej zmiany, zwłaszcza jeśli jest to pęcherz na stopie wypełniony krwią, ponieważ może doprowadzić to do wdania się zakażenia, a także wydłużyć czas gojenia rany. Jeśli wystąpiłaby sytuacja, w której pęcherz pękł samoistnie, należy jak najszybciej zastosować środki antyseptyczne, najlepiej na bazie oktenidyny. Warto również zaopatrzyć się w specjalny plaster, który przy późniejszym zdejmowaniu opatrunku nie zedrze pokrywy odcisku. Dodatkowym atutem byłaby zawartość żelu, który przyspiesza regenerację uszkodzonego naskórka.

Leczenie odcisków na stopie

W leczeniu odcisków najlepiej sprawdzają się leki zawierające w swoim składzie kwas salicylowy i mlekowy. Są to składniki złuszczające i zmiękczające skórę, które skutecznie pomogą w poradzeniu sobie z najczęstszymi płytkimi odciskami. Warto również regularnie zmiękczać miejsce, w którym powstał uraz za pomocą ciepłej wody i pumeksu. Przy radzeniu sobie z problemem na własną rękę istotne jest, aby przypadkowo nie naruszyć skóry na około zmiany i tym samym nie wywołać krwawienia. 

Jeśli jednak zgrubienie jest już nadzwyczaj bolesne i uciążliwe, konieczna może być wizyta u lekarza, który będzie wiedział, jak usunąć odcisk z korzeniem w bezpieczny sposób. W uniknięciu odcisków niezwykle ważną rolę odgrywa dbanie o nie obciążanie stóp nadmiernym uciskiem. Jeśli buty są za małe lub niewygodne najlepszym wyborem byłoby nosić je najrzadziej jak to tylko możliwe. Jeśli jednak sytuacja wymaga ubrania takiego obuwia, zaleca się najpierw zwrócić uwagę na dostateczne nawilżenie skóry. Pozwoli to na zapewnienie lepszej ochrony naskórkowi narażonemu na nieustanne tarcie. 

Użycie plastrów żelowych, nawet jeśli zmiana jeszcze nie powstała, również może być skutecznym sposobem profilaktyki. Jeśli występują naturalne skłonności do pojawiania się odcisków, istotne jest regularne dbanie o stopy. Co wieczór powinno się je myć wodą z mydłem i po dokładnym osuszeniu nakładać intensywnie nawilżający krem. Stwardniałą skórę najlepiej co jakiś czas usuwać przy pomocy pumeksu, pilnika lub peelingów, a paznokcie u stóp obcinać krótko. W sytuacji, gdy odciski są wynikiem schorzeń takich jak wady postawy lub płaskostopie, podstawą zapobiegania im, jest stała opieka specjalisty, który zaleci odpowiednie środki pomocne przy uchronieniu stóp przed powstawaniem zmian oraz zajmie się leczeniem problemu u jego podstaw.

Profilaktyka, czyli jak zapobiegać powstawaniu odcisków na stopach?

Odcisk to zgrubienie skóry na spodzie stopy spowodowane tarciem, w wyniku którego dochodzi do stwardnienia i pogrubienia skóry. Podstawowa przyczyna powstawania nagniotków nie jest jeszcze do końca poznana, ale prawdopodobnie przyczyna leży w różnego rodzaju tarciach i naciskach pomiędzy stopą a podłożem. Może to być spowodowane na przykład źle dopasowanym obuwiem, ale także ciągłym tarciem ze zwykłej pary butów, które zostały kupione za małe na stopy (co oznacza, że trzeba je dokręcać za każdym razem, gdy się je zakłada). Aby pozbyć się nagniotków, ważne jest, aby zrozumieć, co je powoduje.

Wczesne wykrycie i leczenie może zapobiec powstawaniu nagniotków w pierwszej kolejności. Obuwie, które pozwala stopom na swobodny ruch podczas ćwiczeń, powinno być Twoim podstawowym wyborem. Odpowiednio dopasowane obuwie ma kluczowe znaczenie. Nagniotki mają tendencję do rozprzestrzeniania się, więc nie czekaj aż się pojawią, zanim zrobisz sobie pedicure lub pójdziesz na wizytę do podologa! Regularne wizyty u podologa pomogą Ci całkowicie uniknąć odcisków na stopach.

Dodatkowo należy zadbać o to, aby stopy były czyste i suche. Przydatne jest również noszenie bawełnianych skarpet podczas chodzenia. Jeśli już masz nagniotki, to skonsultuj się z podologiem, który pomoże Ci jak najszybciej pozbyć się tego problemu.

Usuwanie odcisków na stopach — jak to zrobić dobrze i sobie nie zaszkodzić?

Z prośbą o usunięcie bolesnego odcisku oczywiście najlepiej zwrócić się do podologa. Specjalista w tej dziedzinie trafnie oceni czy uraz da się wyleczyć prostszymi i mniej inwazyjnymi sposobami niż wycinanie. Najczęściej, jeżeli problem jest poważny, lekarz zaproponuje usunięcie zmiany podczas zabiegu chirurgicznego, wykonywanego za pomocą skalpela lub frezarki. Cały proces odbywa się w znieczuleniu miejscowym, a po odciskach nie zostają widoczne blizny. Co najważniejsze okres rekonwalescencji nie jest w tym przypadku konieczny, od razu po zabiegu można powrócić do normalnego chodzenia oraz wykonywania codziennych czynności. 

Dostępna jest również metoda laserowa w równie skuteczny sposób niwelująca korzeń odcisku oraz zgrubienie powstałe wokół niego. Jest to sposób dużo popularniejszy ze względu na ograniczenie bólu oraz czasu powrotu do pełnego zdrowia do absolutnego minimum. Występuje również mniejsza szansa niepowodzenia oraz wystąpienia powikłań na skutek braku sterylności narzędzi. Żaden z zabiegów nie jest szczególnie drogi, a w zadowalający sposób poradzi sobie z nawracającym urazem i co najważniejsze będzie w pełni bezpieczny. Domowe sposoby na wycięcie odcisku nie są powszechnie zalecane, ze względu na możliwość przypadkowego uszkodzenia skóry i wdania się zakażenia. Zdecydowanie odradzane jest próbowanie użycia niesterylnych narzędzi codziennego użytku, które bardzo szybko mogą pogorszyć uraz, zamiast pomóc go wyleczyć.

Potrzebujesz e-Recepty lub L4 ?

Wypełnij formularz w 5 minut ➡️

Informacje zawarte w dziale „Blog" serwisu NaszaRecepta.pl należy traktować jedynie jako informacyjno-edukacyjne. Treści te i porady w nich zawarte nie mogą w żadnym wypadku zastąpić bezpośredniego kontaktu z lekarzem i nie powinny być również uznawane za profesjonalną poradę medyczną. Wydawca serwisu NaszaRecepta nie ponosi odpowiedzialności za wykorzystywanie porad z materiałów informacyjno-edukacyjnych bez wcześniejszej konsultacji ze specjalistą.