Norma cukru u dzieci, czyli jaki jest właściwy poziom glukozy u najmłodszych?

Napisano 24.01.2023 | Medyczny Asystent | Czas czytania: 8 min.

Potrzebujesz e-Recepty lub L4 ?

Wypełnij formularz w 5 minut ➡️

Glukoza, inaczej cukier prosty, jest bardzo ważnym źródłem energii dla komórek organizmu. Przekroczona norma cukru u dzieci, a także u osób dorosłych może oznaczać cukrzycę, czyli nadmiar cukru we krwi. Schorzenie to dotyka zarówno dzieci, jak i osoby dorosłe. Cukier powyżej normy może być też objawem innych schorzeń. Bardzo ważne jest regularne sprawdzanie poziomu cukru we krwi, które powinno być wykonywane profilaktycznie między innymi w kierunku cukrzycy. Badanie glukozy wykonuje się również u osób ze zdiagnozowaną cukrzycą, w celu monitorowania jej przebiegu. Ile wynosi norma cukru u dzieci? Jakie są objawy wskazujące na podwyższony poziom cukru we krwi i jak obniżyć poziom cukru we krwi? Po więcej informacji na temat właściwego poziomu glukozy we krwi zapraszamy do naszego artykułu!

Potrzebujesz e-Recepty lub L4 ?

Wypełnij formularz w 5 minut ➡️

Normy cukru we krwi u dzieci — czym są?

Glukoza to cukier prosty (monosacharyd), który odpowiada za prawidłowe funkcjonowanie organizmu. Wykorzystywana jest jako „paliwo biologiczne” do wytwarzania energii podczas tlenowego oddychania komórkowego. Glukoza jest również źródłem węgla organicznego. Ten organiczny związek chemiczny o wzorze chemicznym C6H12O6 po raz pierwszy wyizolowany został w 1747 roku. Najwięcej glukozy zużywa mózg, który jest jednocześnie najbardziej wrażliwym na jej niedobór narządem. Glukoza obecna jest przede wszystkim w bananach, winogronach, czereśniach i miodzie, a także w papryce oraz kukurydzy. Znaleźć ją można też w ziemniakach, ryżu, makaronach oraz w kaszy.

Czytaj także:
  • Prawidłowy poziom cukru po jedzeniu — normy. Co powinno niepokoić?
  • Norma cukru u dzieci oznacza poziom cukru we krwi, przy którym organizm prawidłowo funkcjonuje. Właściwy poziom cukru we krwi nie jest wartością stałą – może bowiem wahać się w określonych fizjologicznych granicach. Granice te są jednak ściśle określone i jeśli wynik odbiega od normy, dla dziecka szkodliwy może być zarówno niedobór, jak i nadmiar cukru we krwi. Normy cukru dla poszczególnych grup wiekowych zostały ustalone przez specjalistów na podstawie wieloletnich badań i obserwacji. Dzięki nim możliwe jest zdiagnozowanie chorób we wczesnym stadium i jak najszybsze wdrożenie leczenia. Zawartość glukozy we krwi podawana jest w miligramach na decylitr (mg/dl) lub w milimolach na litr (mmol/l).

    Jeśli norma cukru we krwi u dzieci zostanie przekroczona i zdiagnozowana zostanie cukrzyca, konieczne będzie przyjmowanie leków. By otrzymać niezbędne medykamenty na cukrzycę, czy też inne dolegliwości, rozwiązaniem może okazać się recepta przez internet. Dzięki niej pacjent już w kilka chwil może otrzymać SMS z czterocyfrowym kodem na niezbędne preparaty. Wystarczy uzupełnić zamieszczony w Internecie formularz, z którym następnie dokładnie zapozna się lekarz i jeśli będą ku temu wskazania, przepisze choremu niezbędne medykamenty.

    Wskazania do wykonania badania poziomu cukru we krwi

    Podstawowe powody, dla których warto badać poziom cukru krwi, to ustalenie czy mieści się on w normie, a także wczesne wykrycie hiperglikemii, a także hipoglikemii. Cukier we krwi bada się także przy podejrzeniu cukrzycy u pacjenta. Przekroczona podczas badania norma cukru u dzieci oznacza cukrzycę. Na cukrzycę zachorować mogą osoby w każdym wieku – w przypadku dzieci najczęściej diagnozowana jest cukrzyca typu 1, która jest efektem niszczenia komórek produkujących insulinę. O wiele rzadziej u najmłodszych pacjentów diagnozowana jest cukrzyca typu 2. W przebiegu cukrzycy komórki wysepek trzustki nie wytwarzają takiej ilości insuliny, która jest potrzebna do obniżenia poziomu glukozy.

    Wskazaniem do badania poziomu cukru we krwi jest obecność u dziecka charakterystycznych objawów, do których zalicza się między innymi nadmierne oddawanie moczu – w ten sposób organizm dziecka próbuje pozbyć się nadmiaru glukozy. Często dochodzić może również do nocnego moczenia. Inne objawy, które mogą być wskazaniem do wykonania badania stężenia glukozy we krwi to wzmożone pragnienie. Ubytek masy ciała, początkowo zwiększony apetyt, a następnie jego brak to kolejne wskazania do sprawdzenia poziomu cukru we krwi. Inne wskazania do badania to zapalenie gardła bez gorączki, zaburzenia ostrości widzenia i zmiany skórne, w tym sucha skóra.

    Utrzymujące się przez dłuższy czas uczucie ciągłego zmęczenia, senność i rozdrażnienie, a także utrata przytomności oraz zapalenie zewnętrznych narządów moczowo-płciowych to kolejne objawy, które powinny skłonić do wizyty u lekarza. Inne wskazania do kontroli poziomu cukru we krwi to częste bóle brzucha, wymioty i nudności, a także zapach acetonu z ust oraz zapadnięte gałki oczne. Inne wskazania do badania poziomu glukozy we krwi to niepokój, a także mroki przed oczami. Wskazaniem do badania stężenia glukozy we krwi jest też monitorowanie zdiagnozowanej już cukrzycy, a także otyłość i choroby układu sercowo-naczyniowego.

    Objawy wskazujące na podwyższony poziom cukru we krwi u dzieci

    Cukrzyca może zostać zdiagnozowana już u niemowląt. Podwyższony poziom cukru we krwi u dzieci może objawiać się na wiele sposobów. Do najczęstszych objawów wskazujących na podwyższony poziom cukru we krwi u dzieci zalicza się częstomocz oraz większe niż dotychczas pragnienie. Jeśli norma cukru u dzieci zostanie przekroczona, często dochodzić może również do utraty masy ciała, co związane jest z faktem, że białka, tłuszcze oraz węglowodany nie są w prawidłowy sposób metabolizowane. U wielu dzieci podwyższony poziom cukru we krwi może prowadzić do rozdrażnienia, poza tym pojawiać się mogą problemy z nauką, a także senność. Często obserwuje się utrzymujące się przez dłuższy czas zmęczenie. Inne objawy wskazujące na podwyższony poziom cukru we krwi to zapadnięte gałki oczne oraz wyczuwalna woń acetonu z ust.

    U dzieci pojawiać się mogą również objawy skórne, w tym charakterystyczna suchość cery, a także utrzymujący się świąd. Zmniejszenie wydzielania potu oraz złuszczanie się naskórka to kolejne objawy świadczące o podwyższonym poziomie glukozy we krwi u najmłodszych pacjentów. Niekiedy u dzieci obserwuje się też rumień cukrzycowy. To tego dochodzić może przyspieszone bicie serca, drżenie rąk, bóle brzucha i głowy, a także napady agresji lub śmiechu oraz zaburzenia mowy i widzenia.

    Jak przygotować dziecko do badania poziomu cukru?

    W diagnostyce cukrzycy u dzieci, a także w celach profilaktycznych, w pierwszej kolejności wykonuje się badania laboratoryjne. Poziom cukru we krwi u dziecka określa się na podstawie morfologii, czyli podstawowego badania krwi. W trakcie badania krwi określany jest poziom glukozy w surowicy. Krew pobierana jest z żyły łokciowej. Badanie mające na celu sprawdzenie czy norma cukru u dzieci nie została przekroczona, wykonuje się w godzinach porannych – zwykle między godziną 7.00 a godziną 9.00. Do badania należy przystąpić na czczo (pacjent nie powinien jeść ani pić – wyjątek stanowi picie wody). Osoba nie powinna jeść ani pić minimum 12 godzin przed planowanym badaniem.

    Przed planowanym badaniem poziomu cukru we krwi należy przez minimum 2-3 dni ograniczyć wysiłek fizyczny, poza tym należy unikać stresu. Najmłodsi pacjenci, którzy wymagają karmienia, do badania powinni przystąpić w czasie, kiedy przerwa między posiłkami wynosi przynajmniej 6 godzin. Przed samym pobraniem krwi do badania wskazany jest odpoczynek przez 10-15 minut.

    Jak mierzy się poziom cukru we krwi?

    Norma cukru u dzieci jest podobna do normy cukru u osób dorosłych, a pomiar stężenia glukozy we krwi jest nieodłącznym elementem codziennego życia każdego diabetyka. W zależności od osoby częstotliwość wykonywanych pomiarów może być różna. Do pomiaru poziomu cukru we krwi w warunkach domowych niezbędny jest glukometr. To niewielkie urządzenie, które większość czynności niezbędnych do określenia poziomu cukru we krwi wykonuje automatycznie. Do wykonania badania niezbędny jest również nakłuwacz, czyli urządzenie służące do pobrania kropli krwi niezbędnej do wykonania pomiaru. Oprócz nakłuwacza niezbędne są też lancety, czyli niewielkich rozmiarów ostrza (cienkie i krótkie igły), które umieszcza się wewnątrz nakłuwacza. Ważne są również paski testowe do glukometru, a także pojemniki na ostre przedmioty, które można tam wyrzucić po badaniu.

    Przed rozpoczęciem pomiaru należy dokładnie umyć ręce, ponieważ ciepło przyczynia się do rozszerzania naczyń krwionośnych, przez co pobranie próbki krwi do badania jest znacznie łatwiejsze. Pomiar powinien być wykonany w temperaturze pokojowej. Przed nakłuciem palca zaleca się wykonanie masażu dłoni, poza tym nie należy uciskać końcówek palca.

    Pasek testowy należy umieścić w glukometrze odpowiednio oznaczoną stroną. Następnie należy nakłuć opuszkę palca przy pomocy nakłuwacza, w którym znajduje się lancet. Zaleca się użycie do każdego pomiaru nowego lancetu. Głębokość nakłucia należy dostosować indywidualnie do pacjenta. Dalsze czynności polegają na umieszczeniu kropli krwi na pasku testowym – wynik wyświetla się po kilku sekundach na wyświetlaczu. Po wykonaniu badania zaleca się zabezpieczenie palca jałowym gazikiem. Wykonując pomiar stężenia cukru we krwi, należy pamiętać, że w niektórych sytuacjach wyniki pomiarów mogą zostać zaburzone. Do czynników wpływających niekorzystnie na pracę glukometru, zalicza się przyjmowanie niektórych leków oraz niewłaściwy poziom czerwonych krwinek (zbyt wysoki lub zbyt niski). Podwyższone pH, a także pozostawienie kremu do rąk na dłoniach, czy też zabrudzenie dłoni lub wykonanie badania w zbyt wysokiej lub zbyt niskiej temperaturze może mieć też negatywny wpływ na ostateczny wynik.

    Do czego potrzebna jest glukoza we krwi?

    Glukoza to cukier prosty, którego odpowiedni poziom (norma cukru u dzieci i osób dorosłych) potrzebny jest do prawidłowego funkcjonowania całego organizmu człowieka. Glukoza potrzebna jest między innymi do właściwej pracy mięśni szkieletowych, a także mózgu. W przypadku komórek nerwowych oraz czerwonych krwinek glukoza stanowi jedyne źródło energii. Spożywane przez człowieka węglowodany w organizmie przekształcane są do glukozy, a następnie wchłaniane są w jelicie cienkim i rozprowadzane do wszystkich komórek organizmu. Należy mieć na uwadze, że po spożyciu posiłku poziom glukozy nieznacznie wzrasta. Glukoza potrzebna jest poszczególnym komórkom organizmu nie tylko do produkcji energii, a także do przeprowadzania ważnych reakcji chemicznych. W regulacji stężenia pomocne mogą okazać się też hormony produkowane przez trzustkę – zalicza się do nich zmniejszającą stężenie glukozy insulinę oraz zwiększający jej poziom glukagon.

    W jaki sposób interpretować wyniki badania poziomu cukru we krwi?

    Badanie poziomu cukru we krwi wykonuje się w diagnostyce cukrzycy, poza tym powinien być on również kontrolowany przez osoby zdrowe. Norma cukru u dzieci podobna jest do normy cukru u osób dorosłych. Inna jest natomiast norma cukru po jedzeniu u dzieci, a jeszcze inna jest norma cukru na czczo u dzieci. Jeśli poziom cukru we krwi jest powyżej normy, istnieje uzasadnione podejrzenie wystąpienia u pacjenta nieprawidłowej tolerancji glukozy lub cukrzycy. Przy diagnostyce cukrzycy uwagę należy również zwrócić na możliwość wpływu czynników, które nie są bezpośrednio związane z wykonywanym badaniem. Do takich czynników zalicza się między innymi porę dnia, aktywność fizyczną, a także czas, w który pacjent spożył ostatni posiłek. Inne czynniki mogące przyczynić się do wzrostu poziomu cukru to nadmierne wydzielanie hormonu wzrostu, stres, niewydolność nerek, nadczynność tarczycy, zapalenie trzustki, rak trzustki, zespół Cushinga, czy też schorzenia endokrynologiczne.

    Należy mieć na uwadze, że wartość prawidłowego stężenia glukozy we krwi uzależniona jest także od laboratorium, w którym osoba z podejrzeniem cukrzycy lub w celach profilaktycznych wykonała badanie.

    Normy cukru u dzieci — jakie powinny być?

    Poziom cukru we krwi powinny mierzyć zarówno osoby z podejrzeniem cukrzycy, jak i osoby zdrowe. Prawidłowe stężenie cukru we krwi jest jednym z najistotniejszych wyznaczników dobrego zdrowia i samopoczucia człowieka. Ustalona norma cukru u dzieci nieco różni się od normy dla osób dorosłych. Jaka jest norma cukru u dzieci? Prawidłowe stężenie cukru we krwi u dzieci na czczo wynosi 70-99 mg/dl, z kolei dla noworodków wartość ta powinna mieścić się w przedziale 50-115 mg/dl. Dla porównania – norma cukru we krwi u osób dorosłych na czczo wynosi 70-99 mg/dl. Cukrzyca stwierdzana jest w przypadku otrzymania wyniku powyżej 200 mg/dl o dowolnej porze dnia.

    Bardzo duże znaczenie odgrywa również badanie stężenia glukozy we krwi po posiłku. U osoby zdrowej, po 2 godzinach od spożycia posiłku, poziomu cukru we krwi powinien wynosić około 140 mg/dl. Jeżeli poziom cukru we krwi po posiłku wynosi od 140 mg/dl do 200 mg/dl, pacjent ma do czynienia z hiperglikemią poposiłkową, natomiast po przekroczeniu 200 mg/dl – lekarz może podejrzewać u pacjenta cukrzycę.

    Czym może grozić zbyt wysoki poziom cukru u dzieci?

    Jeśli norma cukru u dzieci zostanie przekroczona, stan ten może doprowadzić do wystąpienia u pacjenta niecharakterystycznych objawów. Jaki poziom cukru jest niebezpieczny dla dziecka? Dla najmłodszych pacjentów niebezpieczny może być zarówno zbyt niski poziom cukru we krwi (hipoglikemia), jak i zbyt wysokie stężenie glukozy we krwi (hiperglikemia). Przecukrzenie lub stężenie glukozy we krwi przekraczające dopuszczalne normy może prowadzić do zawrotów głowy, a także do nadmiernego pocenia się oraz nadmiernego pragnienia. U wielu osób dochodzić może również do senności oraz dezorientacji. Pojawić się może również osłabienie. Zbyt wysoki poziom cukru we krwi może przyczynić się również do zwiększonej podatności na infekcje. W przypadku starszych dzieci nadmiar cukru we krwi może sprzyjać rozwojowi chorób układu sercowo-naczyniowego. Nadmiar cukru może również prowadzić do cukrzycy. Zbyt wysoki poziom cukru we krwi może stać się też przyczyną nadwagi i otyłości.

    Jak obniżyć poziom cukru we krwi u dzieci?

    Przekroczona norma cukru u dzieci może stać się przyczyną wielu niebezpiecznych dla zdrowia najmłodszych pacjentów chorób, dlatego wszelkie niepokojące objawy należy skonsultować z lekarzem. Bardzo ważne jest wówczas wprowadzenie odpowiedniej diety. Unikać należy łatwo przyswajalnych węglowodanów, które mają wysoki indeks glikemiczny. Głównym źródłem węglowodanów łatwo przyswajalnych są słodycze, wyroby cukiernicze, słodzone napoje, a także bardzo słodkie i dojrzałe owoce. Produkty te warto zastępować kaszami, otrębami, pieczywem pełnoziarnistym, a także niedojrzałymi owocami. Warto postawić również na świeże i surowe warzywa oraz produkty jak najmniej przetworzone. Sprawdzić się może również imbir, cynamon, kurkuma oraz żeń-szeń. Bardzo ważne jest regularne spożywanie posiłków – najlepiej w ilościach 5-6 dziennie. Nie bez znaczenia pozostaje również regularna aktywność fizyczna, dzięki której organizm znacznie szybciej zużywa znajdującą się we krwi glukozę.

    Potrzebujesz e-Recepty lub L4 ?

    Wypełnij formularz w 5 minut ➡️

Informacje zawarte w dziale „Blog" serwisu NaszaRecepta.pl należy traktować jedynie jako informacyjno-edukacyjne. Treści te i porady w nich zawarte nie mogą w żadnym wypadku zastąpić bezpośredniego kontaktu z lekarzem i nie powinny być również uznawane za profesjonalną poradę medyczną. Wydawca serwisu NaszaRecepta nie ponosi odpowiedzialności za wykorzystywanie porad z materiałów informacyjno-edukacyjnych bez wcześniejszej konsultacji ze specjalistą.