Nieregularny okres a ciąża — czyli jak nieregularna miesiączka wpływa na płodność?

Napisano 27.07.2022 | Medyczny Asystent | Czas czytania: 3 min.

Potrzebujesz e-Recepty lub L4 ?

Wypełnij formularz w 5 minut ➡️

Nieregularny okres po odstawieniu tabletek antykoncepcyjnych, podczas karmienia piersią lub w młodym wieku, jeszcze przed staraniami o dziecko, może stanowić źródło dużego stresu. Ile może spóźniać się okres regularny? Jakie są najczęstsze przyczyny nieregularnej miesiączki? Odpowiadamy na te pytania w niniejszym artykule.

Potrzebujesz e-Recepty lub L4 ?

Wypełnij formularz w 5 minut ➡️

Nieregularne miesiączki – co to może oznaczać?

Zanim przejdziemy do przyczyn nieregularnego okresu, warto wyjaśnić, co oznacza to pojęcie oraz o ile może spóźniać się okres regularny. Przeciętnie cykl miesiączkowy trwa 28 dni, natomiast na 14 dni przed miesiączką dochodzi do owulacji [1]. Natomiast gdy cykl owulacyjny jest rozregulowany, raz trwa 28 dni, a następnym razem miesiączka pojawia się o kilka dni wcześniej lub nawet kilka dni później i trudno wyznaczyć moment owulacji. 

Czytaj także:

Co może oznaczać nieregularny okres? Przyczyny fizjologiczne, które warto rozważyć w pierwszej kolejności to ciąża oraz menopauza [2]. Pierwsze objawy ciąży to zanik miesiączki — nie pojawi się ona przed następnych 9 miesięcy, a nawet i dłużej, bowiem pierwszy nieregularny okres po porodzie pojawia się około 6-8 tygodni po porodzie [3]. Czynnik ten można wykluczyć, jeśli para stosuje prawidłowo antykoncepcję. D

Nieregularny okres po 40-50 roku życia to także całkowicie normalne zjawisko. W okresie menopauzalnym (poprzedzającym wystąpienie menopauzy) dochodzi bowiem do rozregulowania cyklu owulacyjnego [2]. Wskutek stopniowego wygaszenia funkcji jajników miesiączki stają się coraz bardziej skąpe, aż zanikają całkowicie. Aby załagodzić objawy menopauzy, lekarz może przepisać tabletki zawierające syntetyczne hormony. Aby wykupić pierwsze opakowanie leku, może być konieczna wizyta stacjonarna u ginekologa, natomiast kolejne da się łatwo nabyć już bez wizyty stacjonarnej u specjalisty korzystając z e-recepty online.

Czy nieregularny okres może utrudniać zajście w ciążę?

W przypadku par planujących potomstwo istotnym zagadnieniem jest bardzo nieregularny okres a ciąża. I rzeczywiście, brak regularności w cyklu owulacyjnym może się przyczyniać do trudności związanych z poczęciem dziecka. Jedną z najczęstszych niefizjologicznych przyczyn nieregularnych cykli jest bowiem zespół policystycznych jajników (PCOS) [1]. Choroba endokrynologiczna dotyczy kobiet w wieku rozrodczym, mechanizm jej powstawania jest złożony i nie został do końca wyjaśniony — przypuszcza się, że PCOS wywołują czynniki genetyczne, metaboliczne, endokrynologiczne oraz środowiskowe [4]. Dla zespołu policystycznych jajników charakterystyczne jest występowanie cykli bezowulacyjnych, co utrudnia zajście w ciążę. 

Nieregularny okres może stanowić także symptom endometriozy [1]. To kolejne schorzenie, które powoduje niepłodność. Choroba narządów płciowych polega na przedostawaniu się komórek endometrium poza jamę macicy, co prowadzi do rozwoju stanów zapalnych [5]. Jak dotąd nie ustalono jej dokładnej przyczyny. Za nieregularny okres mogą odpowiadać także mięśniaki macicy lub polipy — nieprawidłowości te, jeśli są nieleczone, mogą również doprowadzić do niepłodności [6].

Czym mogą być spowodowane nieregularne miesiączki?

Co jeszcze może rozregulować cykl miesiączkowy? Jeśli wykluczono zapłodnienie (ze względu na brak objawów ciąży) i menopauzę oraz badania lekarskie nie wykazały schorzeń takich jak PCOS czy też endometrioza, należy poprowadzić diagnostykę w kierunku innych możliwych przyczyn, takich jak np. [1] [7]: 

  • błędy w stosowaniu antykoncepcji – brak regularności w przyjmowaniu tabletek antykoncepcyjnych lub stosowanie nieodpowiedniej dawki hormonów, 
  • niezdrowy styl życia (brak snu, nadmiar stresu, otyłość, zbyt restrykcyjna dieta, duże wahania wagi),
  • podejmowanie intensywnego wysiłku fizycznego – wyczynowo uprawiany sport może poskutkować zaburzeniem cyklu owulacyjnego,
  • podróż ze zmianą strefy czasowej lub klimatu, 
  • stosowanie niektórych leków (zaburzenia miesiączkowania mogą powodować np. danazol (Danazolum), kanrenoinian potasu (Potassium canrenoate, Kalii canrenoas), ketoprofen (Ketoprofenum), kortykosteroidy, oksazepam (Oxazepamum), promazyny chlorowodorek (Promazini hydrochloridum) czy spironolakton (Spironolactonum) [8],
  • stosowanie wkładki wewnątrzmacicznej, 
  • zaburzenia hormonalne (niedoczynność lub nadczynność tarczycy, nieprawidłowe funkcjonowanie osi podwzgórze – przysadka mózgowa), 
  • zaburzenia psychiczne.

Jak leczyć nieregularne cykle miesiączkowe?

Niezależnie od tego, czy wystąpił nieregularny okres podczas karmienia piersią, czy nieregularny okres po odstawieniu tabletek antykoncepcyjnych lub z innego powodu, warto skonsultować tę sytuację z lekarzem ginekologiem. W szczególności nie należy zwlekać z wizytą u specjalisty, gdy:  

  • nieregularne miesiączki pojawiły się nagle, 
  • okres jest bardzo bolesny i utrudnia normalne funkcjonowanie,
  • okres pojawia się częściej niż co 21 dni lub rzadziej niż co 35 dni,
  • okres stał się bardziej obfity lub wręcz przeciwnie — skąpy, 
  • wystąpiły dodatkowe, niepokojące objawy (np. ból w podbrzuszu lub gorączka). 

W celu wyregulowania cyklu owulacyjnego lekarz może zadecydować o farmakoterapii, a konkretnie — zastosowaniu terapii hormonalnej, która pobudzi owulację [1]. Dla skuteczności leczenia bardzo istotna jest równoczesna modyfikacja stylu życia. Natomiast w poważniejszych przypadkach (np. gdy zdiagnozowano endometriozę), może być konieczne leczenie operacyjne. Wtedy obowiązkiem lekarza jest szczegółowe omówienie z pacjentką zakresu planowanej operacji, przedstawienie możliwych powikłań, a także spodziewanych korzyści. Jeśli nieregularny okres wynika z zaburzeń psychicznych (np. depresji lub stanów lękowych), konieczna może się okazać opieka dwóch specjalistów — lekarza ginekologa oraz psychiatry.

Zidentyfikowanie przyczyny nieregularnego okresu jest kluczowe dla zwiększenia szans na starania o dziecko. Gdy uda się wyleczyć chorobe, która zaburza gospodarkę hormonalną i wrócą prawidłowe, regularne okresy, uda się także zajść w ciążę. Wtedy parze nie pozostaje nic innego jak oszacowanie terminu porodu (np. za pomocą kalkulatora ciąży lub kalendarza ciąży), regularne monitorowanie przebiegu ciąży podczas wizyt kontrolnych u lekarza oraz cieszenie się w oczekiwaniu na potomstwo. 

Nieregularny okres u nastolatek

Całkowicie naturalnym zjawiskiem jest nieregularny okres u nastolatków, wynikający z nieuregulowanej gospodarki hormonalnej [2]. Po około 2-3 latach od rozpoczęcia miesiączkowania sytuacja powinna się unormować i krwawienia powinny być już regularne. Natomiast jeśli tak nie jest, warto skonsultować problem z lekarzem ginekologiem. 

Potrzebujesz e-Recepty lub L4 ?

Wypełnij formularz w 5 minut ➡️

Informacje zawarte w dziale „Blog" serwisu NaszaRecepta.pl należy traktować jedynie jako informacyjno-edukacyjne. Treści te i porady w nich zawarte nie mogą w żadnym wypadku zastąpić bezpośredniego kontaktu z lekarzem i nie powinny być również uznawane za profesjonalną poradę medyczną. Wydawca serwisu NaszaRecepta nie ponosi odpowiedzialności za wykorzystywanie porad z materiałów informacyjno-edukacyjnych bez wcześniejszej konsultacji ze specjalistą.