Potrzebujesz e-Recepty lub L4 ?
Nie dość, że wygląda nieestetycznie i może znacznie pogorszyć komfort życia, to jeszcze wiąże się z nią ryzyko wystąpienia niebezpiecznych powikłań, np. w postaci nadkażeń. To właśnie onycholiza paznokcia. Jak leczyć tę przypadłość? Co ją powoduje? Odpowiadamy na pytania w artykule.
Spis treści
Potrzebujesz e-Recepty lub L4 ?
Czym objawia się onycholiza?
Onycholiza paznokci objawia się poprzez utratę anatomicznej integralności pomiędzy płytką paznokciową i łożyskiem paznokcia [1] [2]. Jest to defekt, który polega na odwarstwieniu paznokcia i jego wyraźnym odstawaniu. Pierwsze objawy onycholizy mogą zostać przeoczone, ponieważ należy do nich niewielki biały nalot na płytce paznokcia oraz delikatne odwarstwienie się płytki paznokcia [1]. Natomiast w fazie zaawansowanej onycholiza paznokci jest już dostrzegalna, ze względu na pogrubienie łożyska paznokcia, zmianę koloru paznokcia, a nawet wyraźnie odstającą część paznokcia i gromadzenie się pod nim powietrza oraz zabrudzeń [1].
Onycholiza może wystąpić na paznokciach u rąk bądź u nóg, onycholizą pierwotną nazywa się najczęściej idiopatyczną postać choroby (o niejasnej przyczynie), natomiast onycholiza wtórna powstaje przy udziale konkretnego czynnika. Żadnej z postaci onycholizy nie należy bagatelizować, ponieważ nieleczone schorzenie może doprowadzić do rozwoju stanu zapalnego oraz różnego rodzaju nadkażeń. Po zauważeniu jakichkolwiek nietypowych zmian na paznokciach, w pierwszej kolejności zalecana jest standardowa wizyta w gabinecie lekarskim lub skonsultowanie się z podologiem. Dopiero gdy dolegliwość zostanie rozpoznana i pacjent lub pacjentka otrzyma zalecenia związane z leczeniem, kolejne wizyty kontrolne mogą się odbyć zdalnie, bez konieczności fizycznej obecności w gabinecie, warto również skorzystać z wygodnego rozwiązania, jakim jest recepta online.
Leczenie onycholizy – jaki specjalista pomoże?
Onycholiza jest zwykle rozpoznawana po raz pierwszy w gabinecie podologicznym. Następnie lekarz dermatolog diagnozuje onycholizę. Leczenie może być natomiast prowadzone przez specjalistów z różnych dziedzin medycyny, w zależności od przyczyny onycholizy.
Jak można leczyć onycholizę?
Jak leczyć onycholizę paznokci? Niestety nie istnieje jeden sprawdzony lek na onycholize. Leczenie tej choroby zależy bowiem od jej przyczyny [3] [4]:
- gdy za onycholizę odpowiadają niedobory witaminowe, pacjent może uzyskać pomoc od lekarza ogólnego (po uprzednim wykonaniu badań, które potwierdzą niedobory, możliwa jest określona suplementacja),
- jeśli przyczyną jest choroba autoimmunologiczna, np. sarkoidoza, pacjent jest kierowany do lekarza pulmonologa, wynika to z faktu, iż najczęściej schorzenie to dotyka płuc. W większości przypadków sarkoidoza ustępuje samoistnie, natomiast jeśli zmiany dotyczą układu nerwowego lub serca, należy wdrożyć leczenie objawowe (glikokortykosteroidy, leki przeciwzapalne, leki immunosupresyjne) oraz stale monitorować stan zdrowia pacjenta [5],
- gdy za onycholizę odpowiadają choroby genetyczne, takie jak np. porfiria lub dziedziczna dystalna onycholiza, niestety całkowite wyleczenie nie jest możliwe. Można jedynie eliminować czynniki, które powodują nasilenie się objawów chorobowych,
- kiedy za onycholizą stoją choroby endokrynologiczne, np. niedoczynność lub nadczynność tarczycy, pacjent jest kierowany do lekarza endokrynologa. Leczenie niedoczynności tarczycy polega na przyjmowaniu brakujących hormonów tarczycy [6], natomiast przy nadczynności stosuje się leki przeciwtarczycowe, które hamują produkcję hormonów tarczycy [7],
- choroby metaboliczne przyczyniające się do onycholizy, takie jak np. cukrzyca, wymagają udania się do lekarza diabetologa. W wyniku cukrzycy rozwija się najczęściej onycholiza u nóg, leczenie, poza metodami farmakologicznymi, wymaga także wprowadzenia niemałych zmian związanych ze stylem życia czy też dietą.
- gdy onycholiza towarzyszy chorobom skóry, takim jak np. atopowe zapalenie skóry czy łuszczyca, leczenie jest opracowywane przez lekarza dermatologa. Najczęściej zalecane jest, aby pacjent przyjmował w okresach ataków choroby leki przeciwhistaminowe lub kortykosteroidy. Skuteczne leczenie onycholizy wywołanej wspomnianymi dermatozami wymaga również odpowiedniej pielęgnacji skóry na co dzień, kiedy następuje remisja [8],
- choroby wieloukładowe odpowiedzialne za onycholizę, takie jak np. amyloidoza, wymagają stałej opieki ze strony specjalistów z wielu różnych dziedzin medycyny. Ponieważ amyloidoza dotyka różnych narządów, mogą być konieczne regularne wizyty u kardiologa, nefrologa, hematologa, gastroenterologa, reumatologa itd. Całkowite wyleczenie tej konkretnej przypadłości nie jest możliwe, da się jedynie spowolnić jej przebieg [9],
- jeśli onycholiza stanowi objaw infekcji, np. bakteriami Pseudomonas aeruginosa lub grzybami z gatunku Trichophyton rubrum albo Candida albicans, leczenie jest prowadzone przez lekarza dermatologa i polega na zastosowaniu odpowiednich dla danego przypadku leków (antybiotyków lub o działaniu przeciwgrzybiczym).
Onycholiza — leki mogą również powodować tę chorobę
Onycholiza może się rozwinąć również po zastosowaniu niektórych leków, np. antybiotyków lub leków przeciwnowotworowych [3] [4]. Z tego powodu należy zawsze zgłaszać lekarzowi zaobserwowane działania niepożądane. Do wystąpienia onycholizy mogą się przyczynić także tabletki antykoncepcyjne [10], przy takim podejrzeniu lekarz dermatolog może skierować pacjentkę do ginekologa, celem zmiany dotychczas stosowanej formy antykoncepcji na inną.
Domowe metody leczenia onycholizy
Co zrobić, aby ustąpiła onycholiza? Czym i jak leczyć tę chorobę paznokci? Niestety samodzielne próby leczenia tego schorzenia, bez konsultacji z lekarzem, nie są zalecane. Gdy doszło do odklejenia paznokcia od łożyska, należy wykonać profesjonalny zabieg, polegający na oczyszczeniu zmiany, lekarz dermatolog lub podologa mogą zalecić także stosowanie preparatów, które odżywią łożysko paznokcia. Następnie trzeba przystąpić do specjalistycznego leczenia ukierunkowanego na przyczyny onycholizy. Co robić w sytuacji, gdy wystąpiła onycholiza po hybrydzie? Leczenie polega przede wszystkim na przerwaniu stosowanie tego typu lakierów, ponieważ zawarte w nich substancje mogą doprowadzić do osłabienia paznokci i w rezultacie onycholizy.
Onycholiza — leczenie domowe polega przede wszystkim na prewencji
Gdy wystąpiła onycholiza paznokci, leczenie powinno zostać opracowane przez specjalistę. Pacjent lub pacjentka nie powinni stosować na własną rękę żadnych leków, mogą jedynie wyeliminować czynniki, które mogą się przyczyniać do onycholizy lub nasilać jej przebieg. Należą do nich [3] [4]:
- brak dostatecznej higieny — osoby, u których występuje nadpotliwość stóp, powinny zwrócić szczególną uwagę na higienę,
- chodzenie w za ciasnych butach — wskazane jest noszenie wygodnego i dobrze dopasowanego obuwia,
- ekspozycja na podrażniające substancje chemiczne, takie jak np. formaldehyd — czynnik ten można wyeliminować poprzez uważniejszy dobór kosmetyków do pielęgnacji paznokci,
- niewłaściwa pielęgnacja paznokci — paznokcie wymagają przycinania co jakiś czas, a także, jeśli chodzi o paznokcie u stóp, regularnych wizyt u podologa. Natomiast jeśli chodzi o manicure czy pedicure, warto wybierać profesjonalne gabinety kosmetyczne, ponieważ dostępne techniki upiększania paznokci, jeśli są wykonywane nieprawidłowo, mogą również doprowadzić do onycholizy.
- https://dermnetnz.org/topics/onycholysis [dostęp: 19.12.2022 r.]
- Gregoriou S., Argyriou G., Larios G., Rigopoulos D. Schorzenia paznokci a choroby układowe — o czym mówi nam wygląd paznokci? The Journal of Family Practice 2008; 57 (8): 509–514
- https://www.healthline.com/health/onycholysis [dostęp: 19.12.2022 r.]
- https://www.medicalnewstoday.com/articles/319851 [dostęp: 19.12.2022 r.]
- https://www.mp.pl/pacjent/pulmonologia/choroby/148618,sarkoidoza [dostęp: 19.12.2022 r.]
- https://www.mp.pl/pacjent/niedoczynnosc-tarczycy [dostęp: 19.12.2022 r.]
- https://www.mp.pl/nadczynnosc-tarczycy [dostęp: 19.12.2022 r.]
- https://www.nowafarmacja.pl/blog/atopowe-zapalenie-skory-a-luszczyca-jakie-sa-podstawowe-roznice [dostęp: 19.12.2022 r.]
- https://www.mp.pl/pacjent/reumatologia/choroby/143459,amyloidoza-skrobawica [dostęp: 19.12.2022 r.]
- Byrne JP, Boss JM, Dawber RP. Contraceptive pill-induced porphyria cutanea tarda presenting with onycholysis of the finger nails. Postgrad Med J. 1976 Aug;52(610):535-8. doi: 10.1136/pgmj.52.610.535. PMID: 981098; PMCID: PMC2496458.
Potrzebujesz e-Recepty lub L4 ?