Kaszel z flegmą – kiedy powinien niepokoić?

Zalegająca w gardle wydzielina lub wręcz jej nieprzyjemne spływanie po tylnej ścianie gardła często prowokuje odruch kaszlowy. Pojawiający się u pacjenta kaszel z flegmą w godzinach rannych wskazywać może na niedawno przebyte zakażenie wirusowe lub bakteryjne, jednak jego przyczyny mogą być również inne, w tym także bardzo poważne. Przyczyniać może się do dolegliwości palenie, ale może również być ona efektem alergii lub zapalenia zatok. Problemem może być ponadto refluks żołądkowo-przełykowy, astma oskrzelowa czy zatorowość płucna. Zwrócić uwagę należy między innymi na kolor wydzieliny – zwykle jest żółta, zielonkawa lub biała. Jeśli jednak ma domieszkę krwi lub jest czarna, jest to zdecydowanie powód do niepokoju, gdyż konsekwencji zaniedbania w tym przypadku może być wiele. Co jeszcze należy wiedzieć o kaszlu z flegmą, jego prawdopodobnych przyczynach i sposobach walki z nim? Informacje na ten temat znajdziesz poniżej.     

Kaszel z flegmą – czym jest flegma?

Nieprzyjemny kaszel z flegmą to dolegliwość, która wiązać może się z różnymi chorobami. Zanim jednak przejdziemy do tego, skąd bierze się kaszel z odpluwaniem flegmy, warto wyjaśnić, czym tak właściwie jest flegma. Flegmą (sputum) nazywamy gęstą, lepką wydzielinę, która produkowana jest przez błony śluzowe dróg oddechowych. Zadanie flegmy jest bardzo ważne. Ma ona nawilżać tkanki, a dodatkowo chronić organizm przed patogenami chorobotwórczymi. Jeśli flegma zalega w gardle lub po niej ścieka, w organizmie prawdopodobnie toczy się stan chorobowy. Pojawienie się flegmy w gardle często wymusza odruch kaszlu, a ten niekiedy bywa bardzo dokuczliwy. Flegma najczęściej ma kolor żółty, zielony lub biały, choć trzeba wiedzieć, że w niektórych przypadkach może mieć również domieszki krwi lub przybierać kolor czarny. Kolor flegmy może dużo powiedzieć, jeśli chodzi o prawdopodobną przyczynę jej pojawienia się. Dla przykładu: kaszel z zieloną flegmą często wskazuje na infekcję wirusową lub bakteryjną.

• Poranny kaszel – czego jest objawem?
• Mokry kaszel u dziecka – jak go rozpoznać? Leczenie kaszlu u dzieci.

Kaszel podzielić można na ostry, podostry i przewlekły. Podzielić można go także na mokry (produktywny) z odkrztuszaniem wydzieliny (w tym kaszel palacza), a także suchy, który występuje w postaci duszącej, bez odkrztuszania wydzieliny. Męczący kaszel z flegmą może dotyczyć zarówno osób dorosłych, jak również dzieci. Najczęściej wiąże się z infekcją wirusową lub bakteryjną, choć nie jest to jedyna opcja, co zostanie szerzej omówione w dalszych akapitach. W tym miejscu należy zaznaczyć, że z objawem pacjent powinien się zgłosić do lekarza. Nie jest bowiem wykluczone, że konieczne będzie farmakologiczne wsparcie organizmu. Pomocna w tej sytuacji może być recepta przez internet, gdyż nie wymaga ona od chorego dojazdu do przychodni i rezerwacji terminu z wyprzedzeniem.

Przyczyny zalegającej flegmy w gardle 

Wiesz już, że przyczyn tego, że flegma zalega w gardle i pojawia się kaszel z flegmą, może być wiele. 

• Do nadprodukcji wydzieliny dochodzi między innymi u osób palących papierosy. Przewlekły kaszel z flegmą to wówczas naturalny mechanizm obronny organizmu, by ustrzec się przed szkodliwymi substancjami z dymu.
• Nie może być wykluczona również niedoczynność tarczycy, która wiąże się ze zmianami strun głosowych. 
• Gdy u pacjenta pojawia się poranny kaszel z flegmą w kolorze białym, często jest to związane z niedawno przebytą infekcją dróg oddechowych. W pierwszej kolejności podejrzewa się infekcję wirusową, następnie bakteryjną. Może być to zapalenie gardła lub krtani bądź angina. 
• Mowa jednak nie tylko o infekcji gardła, gdyż do pojawienia się flegmy przyczynić może się również katar, przewlekłe zapalenie zatok, a także alergia. 
• Jeśli u pacjenta pojawia się kaszel z odrywającą się flegmą w kolorze zielono-żółtym, bardzo prawdopodobne jest, że infekcja dotyczy dolnych dróg oddechowej, czyli jest to np. zapalenie oskrzeli. 
• Szczególnie niepokoić powinien uporczywy kaszel z flegmą zawierającą domieszki krwi, gdyż może być to zwiastunem poważnych chorób. Szerzej temat ten omówiony będzie w dalszej części artykułu.

Flegma w gardle – objawy

Gdy w obrębie dróg oddechowych zalega flegma, pacjent może mieć tzw. chrypę, ponadto pojawiają się czasem trudności w oddychaniu, charczenie, świsty oskrzelowe, a także kaszel z flegmą. Podczas kaszlu odrywają się kawałki flegmy, które dostają się do jamy ustnej lub wręcz wyrzucane są z ciała przez jamę ustną. Nadmiar wydzieliny może w niektórych przypadkach wręcz powodować kaszel z wymiotami flegmy, co bywa szczególnie nieprzyjemne i dokuczliwe. Pacjentowi mogą towarzyszyć również inne symptomy, które powiązane są z przyczyną dolegliwości. Może być to między innymi gorączka, ból w klatce piersiowej itp. 

Jakie choroby zwiastuje zalegająca flegma w gardle?

Choć kaszel z flegmą zazwyczaj wiąże się z infekcją wirusową lub bakteryjną, nie można wykluczyć również innych chorób, które mogą się do niego przyczyniać. Mowa między innymi o astmie oskrzelowej oraz chorobie wrzodowej. Biała flegma może czasem wskazywać na chorobę refluksową żołądka. Jeśli u pacjenta pojawia się flegma żółta i ropna, wskazywać może to na wystąpienie przewlekłej choroby obturacyjnej płuc. Zazwyczaj ten uciążliwy kaszel z flegmą pojawia się u palacza, a towarzyszy mu również świszczący oddech, kaszel i ucisk w klatce piersiowej. Żółta i ropna wydzielina odkrztuszana jest również, gdy u pacjenta występuje niebezpieczny ropień płuca. Bardzo duża ilość ropnej flegmy wykrztuszana w czasie kaszlu może wskazywać także na rozstrzenie oskrzeli.

Wspomniano również wcześniej, że nie można lekceważyć tego, że pojawia się krew przez kaszel. Flegma z krwią może pojawiać się między innymi w związku z chorobą nowotworową. Nie można w tym przypadku wykluczyć również zatorowości płucnej. Towarzyszy jej ostry ból w klatce piersiowej, obrzęk oraz duszności. Warto wiedzieć, że duszący kaszel z flegmą zabarwioną krwią może również pojawiać się w konsekwencji sarkoidozy. Gdy flegma jest czarna, problemem jest natomiast zazwyczaj pylica. Wiąże się ona z przebywaniem w bardzo zanieczyszczonym środowisku. 

Sposoby na zalegającą flegmę – jak sobie z nią radzić?

Zalegająca w gardle flegma lub wręcz wydzielina spływająca po gardle z pewnością zajmuje miejsce w czołówce nieprzyjemnych dolegliwości. Również kaszel z flegmą, zwłaszcza ten męczący, może mocno dawać się we znaki. Nic dziwnego zatem, że pacjenci poszukują informacji, jak pozbyć się kaszlu z flegmą. Warto w tej sytuacji pamiętać, że bardzo istotna jest prawidłowa podaż płynów. Gdy problemem jest kaszel z flegmą, domowe sposoby to przede wszystkim picie odpowiedniej ilości wody, a także dbanie o bardzo dobre nawilżenie powietrza (np. stosując nawilżacz). Pomoże to w rozrzedzeniu gęstej wydzieliny, co ułatwi jej odkrztuszanie i tym samym pozbywanie się z organizmu. 

Kaszel z flegmą – jak go leczyć?

Jeśli pacjent ma kaszel z flegmą, swoje kroki powinien skierować do lekarza, by ten zdiagnozował przyczynę problemu. Doraźnie zastosować można inhalacje z soli fizjologicznej, płukanki do gardła lub wykorzystanie produktu do ssania (np. pastylek). Jeśli pacjent jest ochrypły, na flegmę pomóc może między innymi porost islandzki, który bardzo dobrze sprawdza się również, gdy kaszel jest suchy, gdyż doskonale nawilża śluzówkę gardła. Postawić można również na podbiał, tymianek, bluszcz, szałwię i miętę. Nie zawsze jednak jest to wystarczające na kaszel z flegmą. Co robić, jeśli domowe sposoby i środki dostępne bez recepty niewiele dadzą? Konieczny będzie kontakt ze specjalistą. 

Lekarz najlepiej będzie wiedzieć, co na kaszel z flegmą może okazać się w przypadku danego pacjenta pomocne. Inaczej podchodzi się bowiem do leczenia alergii, inaczej do walki z chorobą wirusową, a jeszcze inaczej do infekcji bakteryjnej, która może powodować kaszel z flegmą. Jak leczyć tą uciążliwą dolegliwość? Sposób leczenia dobiera się zawsze do źródła problemu. W pierwszej kolejności niezbędna zatem będzie diagnoza. Konieczne mogą być w tym celu niektóre badania, w tym np. posiew wydzieliny, badanie hormonów tarczycy, testy alergiczne, RTG zatok, czy też tomografia komputerowa. W przypadku bakteryjnego podłoża problemu niezbędna będzie prawdopodobnie antybiotykoterapia. W przypadku alergii konieczne może być natomiast ograniczenie kontaktu z alergenem oraz leki antyalergiczne dobrane przez alergologa. 

Kaszel z flegmą – jak flegma utrzymuje się w gardle?

Zaleganie flegmy w gardle może mieć różne przyczyny, w tym zarówno te dość niegroźne, jak np. katar, jak również te poważniejsze. Kaszel z flegmą nie powinien być w żadnym wypadku lekceważony, w tym szczególnie, jeśli chodzi o kaszel z flegmą u dziecka czy kaszel z flegmą w ciąży. Jeśli dolegliwość utrzymuje się dłużej niż kilka dni, nasila się lub towarzyszą jej inne niepokojące objawy, pacjenta powinien niezwłocznie obejrzeć lekarz. 

Konieczne może być bowiem w tym przypadku podanie odpowiednio dobranych leków na przyczynę problemu, jakim jest kaszel z flegmą. Jaki syrop wówczas zastosować? Należy pamiętać, że przy kaszlu produktywnym nie powinno się stawiać na środki stosowane przy suchym kaszlu, które hamują odkrztuszanie. Wykrztuszanie zalegającej wydzieliny to bowiem jeden z mechanizmów obronnych organizmu, dzięki któremu drogi oddechowe mogą się oczyścić. Stawia się wówczas zatem raczej na leki wykrztuśne lub powodujące rozrzedzenie zalegającej w drogach oddechowych wydzieliny. Oczywiście ostateczny dobór leków pozostaje w gestii lekarza, który wcześniej ustali przyczynę dolegliwości. Zazwyczaj podaje się nie tylko leki na kaszel, ale również medykamenty dobrane do jego przyczyny.