Kardiowerter — co to takiego? Wskazania do wszczepienia

Napisano 25.10.2022 | Medyczna Asystentka | Czas czytania: 4 min.

Potrzebujesz e-Recepty lub L4 ?

Wypełnij formularz w 5 minut ➡️

Kardiowerter (defibrylator) to urządzenie medyczne, które monitoruje pracę serca. Jest umieszczany chirurgicznie pod skórą. Łączy się go z organem cienkimi przewodami. Urządzenie zasilane bateryjnie może wytwarzać wstrząsy elektryczne, aby skorygować zagrażającą życiu arytmie i zapobiec nagłemu zatrzymaniu akcji serca. Jak działa kardiowerter? Jak wygląda życie z urządzeniem?

Potrzebujesz e-Recepty lub L4 ?

Wypełnij formularz w 5 minut ➡️

Do czego kardiowerter?

Kardiowerter to chirurgicznie umieszczone niewielkie urządzenie medyczne, które stale monitoruje bicie serca i w razie potrzeby dostarcza wstrząsy elektryczne, aby przywrócić regularny rytm serca, w przypadku nagłego wystąpienia niebezpiecznych arytmii serca, znanych jako migotanie komór i częstoskurcz komorowy. Jest zalecany dla osób, u których występuje wysokie ryzyko nagłej śmierci z powodu zatrzymania krążenia.

Czytaj także:

Urządzenie zbiera również dane na temat czynności serca, aby pomóc pracownikom służby zdrowia w formułowaniu zaleceń dotyczących leczenia. U niektórych pacjentów wprowadza się farmakoterapię. Jeśli danej osobie skończy się lek, nie musi umawiać się na wizytę w przychodni. Może skorzystać z usług medycznych na odległość jak teleporada czy e-recepta online.

Kardiowerter, defibrylator a rozrusznik serca

Można się zastanawiać, jaka jest różnica między kardiowerterem a stymulatorem. Kardiowerter (inaczej nazywany defibrylatorem) pozwala rozpoznawać groźne dla zdrowia i życia pacjenta stany. Natomiast stymulator (np. rozrusznik serca) „jedynie” pobudza serce do pracy, gdy organ niezależnie od przyczyny bije zbyt wolno. 

Kardiowerter może mieć układ jednojamowy, czyli być połączony z pojedynczą, znajdującą się w jednej komorze elektrodą. Natomiast kardiowerter-defibrylator dwujamowy jest podłączony do dwóch elektrod — jedna z nich jest umieszczona w przedsionku, a druga w komorze serca.

Dla kogo stworzony został kardiowerter?

Wszczepienie kardiowertera jest wskazane dla osób, u których występuje wysokie ryzyko zgonu lub urazu z powodu epizodów częstoskurczu komorowego lub migotania komór. Zazwyczaj są to osoby z poważną chorobą serca. Jednak niektóre jednostki z dziedzicznymi zaburzeniami serca mogą mieć zwiększone ryzyko nagłej śmierci z powodu zaburzeń rytmu serca, mimo że są całkiem zdrowe. Z tego powodu kardiowertera wszczepia się również osobom z zespołem Brugadów, kardiomiopatią przerostową czy zespołem długiego QT.

Jak wygląda zabieg wszczepienia kardiowertera?

Zalecane jest również wykonanie badań — mogą to być:

  • Elektrokardiografia (EKG). EKG to szybki i bezbolesny test, który mierzy sygnały elektryczne powodujące bicie serca. Elektrody umieszcza się na klatce piersiowej, a czasem na rękach i nogach. Przewody łączą elektrody z komputerem, który wyświetla wyniki testu. EKG może pokazać, czy serce bije za szybko, za wolno, prawidłowo lub wcale.
  • Echokardiografia. Ten nieinwazyjny test wykorzystuje fale dźwiękowe do tworzenia obrazów serca w ruchu. Pokazuje rozmiar i strukturę serca oraz przepływ krwi przez serce.
  • Monitorowanie EKG metodą Holtera. Holtera to małe, poręczne urządzenie, które śledzi rytm serca. Może być w stanie wykryć nieregularne rytmy serca. Zazwyczaj pacjent nosi urządzenie 1 do 2 dni. Przewody z czujników na klatce piersiowej łączą się z zasilanym bateryjnie urządzeniem rejestrującym. Podczas noszenia urządzenia osoba badana może zostać poproszona o prowadzenie dziennika swoich działań i objawów. Wówczas lekarz porównuje dziennik z zapisami elektrycznymi i spróbuje ustalić przyczynę symptomów.
  • Badanie elektrofizjologiczne (badanie EPS). Polega na wprowadzeniu elastycznej rurki (cewnika) przez naczynie krwionośne do serca. Często stosuje się więcej niż jeden cewnik. Czujniki na końcówce każdego cewnika wysyłają sygnały i rejestrują energię elektryczną serca. Specjalista wykorzystuje te informacje do identyfikacji obszaru, który powoduje nieregularne bicie serca.

Przed wykonaniem zabiegu wszczepienia kardiowertera lekarz może poprosić pacjenta o poszczenie przez kilka godzin wcześniej. Należy również poinformować lekarza o wszelkich chorobach, alergiach czy przyjmowanych lekach.

Operacja wszczepienia kardiowertera jest uważana za minimalnie inwazyjną i jest zwykle wykonywana przez zespół kardiologów i anestezjologa w znieczuleniu miejscowym nasiękowym. Pod lewym obojczykiem wykonuje się małe nacięcie, gdzie wprowadzana jest bateria kardiowertera. Natomiast elektrody wprowadza się do serca przez układ żylny, a następnie łączy się z urządzeniem. Nacięcie zostaje zszyte.

Procedura wstawiania trwa zwykle około godziny. Po zabiegu pacjent zostaje w placówce. Zaleca się odpoczynek i leżenie przez około 12 godzin. Pacjent może czuć się zmęczonym i obolałym, szczególnie w okolicy nacięcia. W większości przypadków należy spędzić w szpitalu od 1 do 3 dni.

Kardiowerter — zalecenia i zakazy po zabiegu

Obszar, w którym wszczepiono urządzenie, może być opuchnięty i tkliwy przez kilka dni lub tygodni. Lekarz może przepisać leki przeciwbólowe, które zmniejszają dyskomfort. Większość osób z kardiowerterem nie ma poważnych komplikacji. Jednak, jak w przypadku każdego rodzaju procedury inwazyjnej, mogą pojawić się powikłania chirurgiczne, które obejmują zakażenie miejsca nacięcia, obrzęk, krwawienie, siniaki, gorączkę, dreszcze czy uszkodzenia naczyń krwionośnych z odprowadzeń. Powikłania związane z samym kardiowerterem obejmują otrzymanie niewłaściwych wstrząsów, oderwanie elektrody i erozję generatora. Z tego powodu należy regularnie chodzić na kontrolę do swojego lekarza.

Zwykle należy unikać gwałtownych ruchów przy unoszeniu lewej ręki przez okres do ośmiu tygodni, aby elektrody nie poruszały się, dopóki obszar się nie zagoi. Podczas rekonwalescencji (przez około 4 tygodnie) lepiej ograniczyć podnoszenie ciężarów i intensywne ćwiczenia. Gdy uprawia się regularnie sport, trzeba o tym powiadomić lekarza, dzięki czemu będzie mógł odpowiednio wyregulować kardiowertera.

Jak wygląda życie z kardiowerterem?

Bateria kardiowertera wytrzymuje około 4-5 lat. Stan urządzenia należy kontrolować w placówce, w której został wszczepiony. Możliwa jest wymiana kardiowertera, jeśli urządzenie zostanie uszkodzone.

Zawsze warto mieć przy sobie karteczkę albo bransoletkę medyczną, która informuje, że ma się wszczepionego kardiowertera. Jest to pomocne w sytuacji, gdy pacjent potrzebuje pomocy i interwencji medycznej.

Prowadzenie samochodu jest dozwolone, w przypadku gdy wyładowania impulsów elektrycznych nie są zbyt częste. Nie zaleca się uprawiania sztuk walki ani sportów wyczynowych, które mogą skutkować uderzeniem w klatkę piersiową i uszkodzeniem urządzenia. W przypadku wykonywania zawodu kwestia jest zindywidualizowana — niektóre prace (np. pilot samolotu) wiążą się z przeciwwskazaniami.

W przypadku wykonywania badań lekarskich z wykorzystaniem urządzeń elektrycznych należy powiadomić osobę przeprowadzającą procedurą o wszczepionym kardiowerterze. Podobnie w sytuacji przechodzenia przez bramki wykrywające metal. Podczas korzystania z telefonu komórkowego zaleca się utrzymywanie go w odległości co najmniej 10 cm od kardiowertera.

Potrzebujesz e-Recepty lub L4 ?

Wypełnij formularz w 5 minut ➡️

Informacje zawarte w dziale „Blog" serwisu NaszaRecepta.pl należy traktować jedynie jako informacyjno-edukacyjne. Treści te i porady w nich zawarte nie mogą w żadnym wypadku zastąpić bezpośredniego kontaktu z lekarzem i nie powinny być również uznawane za profesjonalną poradę medyczną. Wydawca serwisu NaszaRecepta nie ponosi odpowiedzialności za wykorzystywanie porad z materiałów informacyjno-edukacyjnych bez wcześniejszej konsultacji ze specjalistą.