Potrzebujesz e-Recepty lub L4 ?
W Polsce w dobie pandemii szczepienia przeciw COVID-19 aktualnie nie są obowiązkowe. Jednak ze względu na bezpieczeństwo i znaczne zagrożenie dla organizmu, jakie wiąże się z wirusem, lekarze i naukowcy zalecają zaszczepienie się szczepionką przeciw koronawirusowi. Obecnie dostępne są 4 preparaty – są to szczepionki mRNA oraz szczepionki wektorowe. Zaszczepieniu mogą poddawać się również ozdrowieńcy, co może w znacznym stopniu ograniczyć rozprzestrzenianie się wirusa związane z trwającą pandemią. Jak działa szczepionka na COVID? Zapraszamy do zapoznania się z artykułem!
Spis treści
Potrzebujesz e-Recepty lub L4 ?
Jak działa szczepionka na COVID-19 – szczepionka mRNA
Wielu pacjentów zadaje sobie pytanie, jak działa szczepionka na Covid. Warto w pierwszej kolejności zwrócić uwagę na fakt, że podawanie szczepionek stymuluje reakcję układu odpornościowego w organizmie. Tym samym po podaniu szczepionki tworzy się pamięć organizmu dla choroby (w tym przypadku koronawirusa). Większość szczepionek zawiera antygeny, czyli mocno osłabioną lub zabitą formę wirusa. Po szczepieniu organizm człowieka rozpoznaje antygeny jako cząstki obce. W ten sposób dochodzi do aktywacji komórek układu odpornościowego, które eliminują wirusa. Pojawiają się wówczas przeciwciała, które eliminują patogeny z organizmu.
Jeśli chodzi o szczepionki mRNA, mowa tutaj o szczepionkach syntetycznych, które nie zawierają antygenu, tylko wytwarzają w organizmie tzw. „instrukcje”. Ich zadaniem jest przede wszystkim informowanie organizmu, w jaki sposób ma wytwarzać antygen, który jest identyczny jak białko szczytowe wchodzące w skład wirusa, który wywołuje COVID-19. Następnie organizm wytwarza białko szczytowe i jednocześnie produkuje przeciwciała przeciwko niemu. W dalszej kolejności dochodzi do usunięcia mRNA. W przypadku kontaktu z wirusem powodującym COVID-19, zostaje on rozpoznany przez przeciwciała i zwalczany, co chroni przed zachorowaniem lub ciężkim przebiegiem choroby. W zależności od rodzaju szczepionki odporność pojawia się w czasie od 7 do 14-15 dni po przyjęciu drugiej dawki (niekiedy jednej dawki, jak w przypadku szczepionki wektorowej Johnson & Johnson, która to jednak działa nieco inaczej, co omówione będzie w dalszej części tekstu).
Jeśli po szczepieniu wystąpią powikłania (np. pojawi się gorączka), e-recepta online może okazać się doskonałym rozwiązaniem. Nie wymaga bezpośredniego kontaktu z lekarzem, zwłaszcza jeśli osoba ze względu na swój stan zdrowia nie jest w stanie samodzielnie udać się do przychodni w celu uzyskania niezbędnych leków. To praktyczne wyjście nie tylko po szczepieniu, ale także podczas kwarantanny czy izolacji, a także w wielu innych przypadkach.
Jak działa wektorowa szczepionka na COVID-19?
Wiemy już, jak działa szczepionka na Covid mRNA oraz od kiedy działa szczepionka na Covid tego typu. W sieci często pojawiają się jednak również pytania, jak działa wektorowa szczepionka na COVID-19. Szczepionka wektorowa z pomocą łagodnego wirusa dostarcza do komórek instrukcję w formie kodu genetycznego. Pozwala ona wytworzyć fragment koronawirusa, który jest nieszkodliwy dla organizmu. Następnie układ odpornościowy wykrywa takie obce białko i wytwarza przeciwciała oraz komórki odpornościowe, pozbywając się informacji genetycznej i wektora. Preparat wektorowy umożliwia rozpoznanie przez układ odpornościowy białka kolca, czyli nieszkodliwego fragmentu koronawirusa, jeśli w przyszłości doszłoby do infekcji. Umożliwia to zwalczenie wirusa odpowiedzialnego za chorobę, przez co jednostka chorobowa nie rozwinie się lub rozwinie się mniej dokuczliwie. Skuteczność szczepionek wektorowych według badań klinicznych mieści się w przedziale od 63 do 67%.
Jak działa szczepionka na COVID-19 – szczepienie podjednostkowe
Znana jest już nam odpowiedź na pytanie, jak działa szczepionka na Covid. Jest jednak jeszcze jeden rodzaj szczepionek – tzw. szczepionki podjednostkowe. Wytwarzane są one na podstawie identyfikacji właściwego genu z białka kolca wirusa, które następnie klonuje się do innego patogenu, który poraża organizm. Tak zmodyfikowanym wirusem zakaża się organizm, który w wyniku reakcji obronnej wytwarza białka. Następnie są one pobierane i dzięki nim tworzy się nanocząsteczki, które naśladują strukturę koronawirusa. W dalszej kolejności podaje się je człowiekowi, po czym jego organizm wytwarza reakcję obronną. Zaletą szczepień podjednostkowych jest m.in. niewielka ilość skutków ubocznych.
Kiedy od przyjęcia szczepionki otrzymujemy odporność na wirusa?
Jak działa szczepionka na Covid, wiemy już doskonale. Warto odpowiedzieć również na często zadawane pytanie – od kiedy działa szczepionka na koronawirusa. By odpowiedzieć na pytanie, kiedy działa szczepionka na Covid, warto mieć na uwadze fakt, że nabycie odporności nie następuje od razu. Zależy to przede wszystkim od rodzaju przyjętej szczepionki. W przypadku osób zaszczepionych jedną dawką, odporność pojawia się po około 28 dniach, natomiast jeśli przyjmuje się dwie dawki szczepionki, wówczas w zależności od rodzaju przyjętej szczepionki odporność pojawia się w czasie od 7 do 14-15 dni po przyjęciu drugiej dawki. W przypadku szczepionek mRNA ich skuteczność wynosi od 90 do 95%. Jeśli chodzi z kolei o kwestie, czy szczepionki są bezpieczne, dotychczasowe badania nie potwierdziły obaw, które dotyczą spraw bezpieczeństwa. Warto jednak pamiętać, że podobnie jak w przypadku każdej szczepionki, u części osób mogą wystąpić skutki uboczne o różnym nasileniu. Korzyści ze szczepienia przewyższają jednak jego ryzyko.
Jak działa szczepionka na COVID-19 – dlaczego potrzebne są tak zwane dawki przypominające?
Poza odpowiedzią na pytanie, jak działa szczepionka na Covid wiele osób zastanawia się, na ile jest szczepionka na Covid? Szczepionki przeciw koronawirusowi opracowane zostały w trakcie trwania pandemii, jednak trudno jednoznacznie określić, jak długo chronią przed chorobą. Szacunkowo określa się, że ochrona przeciw COVID-19 powinna trwać około jednego roku.
Od niedawna wszystkie osoby, które ukończyły 18 lat, mogą przyjąć tzw. dawkę przypominającą, jeśli zaszczepiły się dwiema dawkami (są w pełni zaszczepione) co najmniej 6 miesięcy temu. Trzecia dawka pozwala podnieść spadającą z biegiem czasu odporność do poziomu, jaki był po około dwóch tygodniach od pełnego zaszczepienia. System automatycznie wystawia e-skierowanie na trzecią dawkę szczepienia osobom po 180 dniach od otrzymania drugiej dawki preparatu. Skierowanie na szczepienie wystawić może również pacjentowi lekarz, zgodnie z zaleceniami Ministerstwa Zdrowia.
Potrzebujesz e-Recepty lub L4 ?