Potrzebujesz e-Recepty lub L4 ?
Pracownicy, przedsiębiorcy lub zleceniobiorcy, mający opłacane ubezpieczenia chorobowe, przy niezdolności do pracy w przypadku choroby lub macierzyństwa skorzystać mogą ze zwolnienia lekarskiego. Jest to zaświadczenie potrzebne nie tylko do usprawiedliwienia pracodawcy nieobecności w pracy, ale również, by możliwe było przyznanie świadczenia chorobowego, czyli wynagrodzenia chorobowego lub zasiłku chorobowego. Często pojawia się pytanie, ile można być na L4 w roku kalendarzowym, dlatego temat ten z punktu widzenia pracownika i przedsiębiorców zostanie omówiony nieco szerzej w poniższym artykule. Podpowiadamy również, jakie formalności są ważne w momencie wystawienia L4, a także jakiej zasady chorzy muszą przestrzegać oraz jakich zasad zobowiązany jest przestrzegać pracodawca chorego pracownika. Wiele kwestii wymaga tu sprostowania, więc zapraszamy do artykułu!
Spis treści
Potrzebujesz e-Recepty lub L4 ?
Ile można być na L4 – kiedy pracownik może pójść na zwolnienie lekarskie?
Niezdolność do pracy, związana ze stanem zdrowia swoim lub najbliższych, skłania wielu pacjentów do rozważań nad tym, ile można być na L4, jakie wynagrodzenie w tym czasie można otrzymać, a także z jakimi konsekwencjami i obowiązkami należy mierzyć się w czasie trwania zwolnienia lekarskiego oraz po jego zakończeniu. Temat ten szeroko omówimy w kolejnych akapitach.
W tym miejscu skupimy się jednak nie tyle na fakcie, ile można być na chorobowym, ale na tym, kiedy pracownik w ogóle ma taką możliwość. Ze zwolnienia lekarskiego i świadczeń z tym związanych skorzystać mogą bowiem nie wszyscy pacjenci. Jest to prawo przysługujące tym osobom, które mają przez stosowny czas opłacaną składkę chorobową. W przypadku osób zatrudnionych w oparciu o umowę o pracę składka chorobowa opłacana jest obowiązkowo. Już po 30 dniach jej ciągłego opłacania pacjent może skorzystać ze swoich praw do świadczeń chorobowych. Jeśli natomiast chodzi o osoby prowadzące własną działalność gospodarczą, czy też zatrudnione na umowę zlecenie, składkę chorobową opłacać mogą one dobrowolnie, jeśli taka jest ich wola. Należy jednak liczyć się z tym, że pomniejszy ona ich dochód, ponadto prawo do świadczeń zdrowotnych w tym przypadku uzyskuje się dopiero po 90 dniach opłacania składki.
Wyprzedzając jeszcze rozważania na temat tego, ile można być na zwolnieniu, należy przypomnieć o możliwościach uzyskania L4 od lekarza. Oczywiście pacjent może zgłosić się w tym celu do swojego lekarza POZ, jednak czasem nie jest to możliwe od ręki. Inna opcja to usługi prywatne stacjonarne lub zdalne. Szczególnie cenione jest zwolnienie lekarskie online, gdyż w jego przypadku pacjent nie musi wychodzić z domu oraz rezerwować z wyprzedzeniem wizyty u lekarza. Bezpośrednio po wyrażeniu chęci konsultacji będzie mógł ją odbyć, a jej efektem może być zwolnienie L4, jeśli lekarz stwierdzi niezdolność do pracy.
Jak sprawdzić zwolnienie lekarskie?
Zanim przejdziemy jeszcze do kwestii tego, ile można być na L4 jednorazowo, czy też ile może trwać L4 ogólnie w ciągu roku, należy jeszcze wspomnieć o kilku kwestiach. Przede wszystkim obowiązującą aktualnie w całym kraju formą wystawiania zwolnień L4 są e-zwolnienia, czyli elektroniczne L4. Zastąpiły one znane z lat wcześniejszych papierowe L4. Jak długo pacjent jest niezdolny do pracy, decyduje każdorazowo lekarz indywidualnie, gdyż każdy pacjent jest inny, inaczej radzi sobie z chorobami i ma silniejszy lub słabszy organizm ogólnie.
Pomijając na chwilę fakt, jak długo można być na L4, wspomnieć należy, że jedną z zalet e-zwolnień jest dostęp elektroniczny do ich historii. W sieci pacjent może zatem sprawdzić, jak długo można być na zwolnieniu lekarskim niedawno wystawionym. Sprawdzi się to, gdy pacjent nie wie lub nie pamięta, do kiedy obowiązuje go wystawione zwolnienie lekarskie. Jak długo można przebywać na L4, sprawdzić można na dwa różne sposoby. Pierwszym z nich jest logowanie na prywatne konto PUE ZUS. Druga opcja to skorzystanie z portalu IKP, gdzie w zakładce „e-zwolnienia” znaleźć można historię wystawianych pacjentowi zaświadczeń, a także szczegóły ich dotyczące.
Ile można być na L4 i co z wynagrodzeniem?
Zanim przejdziemy jeszcze do odpowiedzi na pytanie „ile można być na L4”, trzeba wspomnieć o kwestiach świadczeń chorobowych, które przysługują pacjentowi przez czas przebywania na zwolnieniu lekarskim. Na wysokość świadczenia nie ma wpływu to, ile dni na zwolnieniu pacjent przebywa, o ile oczywiście mieści się w limicie ustalającym odgórnie to, ile można chorować w ciągu roku kalendarzowego.
Załóżmy, że pacjent otrzymuje L4 od psychiatry. Ile płatne będzie jego świadczenie? Sprawa nie zależy od specjalizacji lekarza w tym przypadku, tylko od stanu pacjenta. W większości przypadków wysokość świadczenia chorobowego wynosi 80% wymiaru podstawy, o ile oczywiście pacjent mieści się w widełkach tego, jak długo można chorować w roku kalendarzowym. Nie dotyczy to jednak wszystkich, gdyż są od tego pewne wyjątki.
- Najlepszym przykładem są kobiety ciężarne. W ciąży bowiem różni się nie tylko to, ile pracownik może chorować w roku kalendarzowym, ale również wysokość wynagrodzenia chorobowego, które za ten czas przysługuje. Kobiety spodziewające się dziecka mogą bowiem liczyć na wynagrodzenie chorobowe, które wynosi 100% podstawy wymiaru.
- Wyjątek podobny dotyczy osób, które przebywają na zwolnieniu, gdyż miały wypadek w pracy lub w drodze do pracy. Wówczas również przysługuje im L4 z wysokością świadczenia na poziomie 100%.
- Kolejnym wyjątkiem są również osoby, które w czasie L4 objęte będą badaniami lub zabiegiem dla dawców komórek, tkanek czy narządów.
Oczywiście osobną kwestią jest to, kto odpowiada za wypłatę świadczenia chorobowego osobie przebywającej na L4. Czasem zajmuje się tym bowiem pracodawca, a czasem bezpośrednio ZUS i zależne jest to od wielu czynników, w tym między innymi formy zatrudnienia czy wieku. Jest to jednak temat na osobny artykuł.
Ile można być na L4 jednorazowo?
Jeśli chodzi o temat „ile można być na L4”, wiele osób nurtuje zapewne pytanie „ile można być na zwolnieniu lekarskim jednorazowo”, tzn. na jak długo może być wypisane przez lekarza zwolnienie lekarskie. Ile dni jednorazowo lekarz wypisze zwolnienie, zależy od jego indywidualnej decyzji, opartej na wielu czynnikach. Bierze się pod uwagę nie tylko badanie, ale i wywiad medyczny z pacjentem, jego dokumentację medyczną, rodzaj niezdolności do pracy i wiele innych kwestii. Lekarz najlepiej będzie wiedzieć, jaki czas jest optymalny do powrotu do zdrowia pacjenta, a jeśli L4 okaże się za krótkie, możliwe będzie jego przedłużenie.
Należy również przypomnieć, że długie zwolnienie lekarskie wiąże się z kolejnymi kwestiami, których należy dopilnować. Pracodawca powinien skierować pracowników przebywających na L4 dłużej niż 30 dni na badania kontrolne. Pracownik ma obowiązek na takie badanie się zgłosić. Ma ono na celu sprawdzenie, czy może on wciąż zajmować stanowisko sprzed swojej choroby.
Ile dni L4 w ciągu roku może dostać pracownik?
To, ile można być na L4 w roku kalendarzowym, nie jest oczywiste od razu. Sprostowania zdecydowanie wymaga twierdzenie, że każdemu wówczas przysługuje taki sam czas na leczenie czy powrót do zdolności do pracy. Nie zależy to jednak od tego, jakie stanowisko zajmuje dana osoba, ani też czy chory opłaca ubezpieczenie chorobowe obowiązkowo czy dobrowolnie. Ważne jest w tym przypadku, kogo nieobecność dotyczy. Ile można chorować w ciągu roku? W większości przypadków maksymalny czas zwolnienia lekarskiego na nieobecność w pracy z przyczyn zdrowotnych to 182 dni w roku kalendarzowym. Jeśli po tym terminie zdolności do sprawowania obowiązków pracy nie wracają w pełni, pracownikowi podlegającemu ubezpieczeniu przysługuje jeszcze prawo do ubiegania się o świadczenie rehabilitacyjne z ZUS.
Skąd pracodawca wie o L4 pracownika?
Są jednak wyjątki, jeśli chodzi o zwolnienie lekarskie i jego maksymalną długość w roku kalendarzowym. Mowa między innymi o kobietach w ciąży, choć nie tylko. Szczegółowo temat ten omówiony będzie w dalszych akapitach. W tym miejscu należy jednak przypomnieć, że pracownicy aktualnie nie mają obowiązku dostarczania papierowego zwolnienia do pracodawców, chyba że pracodawcę nie obejmuje obowiązek posiadania kontra PUE ZUS. Pracodawca z PUE ZUS otrzymuje automatycznie informację, że zatrudniony pracownik jest chory i nie zgłosi się do pracy. W przeciwnym wypadku (gdy pracodawca konta PUE ZUS nie ma) należy jednak dostarczyć wydruk zwolnienia do pracy. Oczywiście w obu tych sytuacjach warto w miarę możliwości skontaktować się z pracodawcą telefonicznie i poinformować go osobiście o chorobie i tym, ile dni można być na zwolnieniu lekarskim.
Uczciwe L4 – dlaczego jest to ważne?
Jeśli chodzi o zwolnienia lekarskie, zdecydowanie warto być uczciwym. Lepiej nie zastanawiać się nad tym, co mówić u psychiatry, żeby dostać zwolnienie, tylko po prostu korzystać ze świadczeń wtedy, gdy faktycznie są one potrzebne. Ważne również, by korzystać z L4 zgodnie z jego przeznaczeniem. Nie chodzi nawet o to, że zostanie oszukany psychiatra czy inny lekarz, czy też pracodawca. To również działanie na szkodę samemu sobie. Jeśli bowiem w dniu wyrywkowej kontroli z ZUS okaże się, że okoliczności zwolnienia są wątpliwe, a choroba nie przeszkadza pracownikowi świadczyć dodatkowej pracy z domu, remontować mieszkania, czy też wyjeżdżać na wakacje, mogą pojawić się problemy. Świadczenie chorobowe może zostać cofnięte, a na dodatek spodziewać można się nawet wypowiedzenia, czyli z pracownikiem może być rozwiązana umowa o pracę.
L4 na dziecko – ile można być na L4?
Kończąc powoli już rozważania dotyczące tematu „ile można być na L4”, należy wspomnieć, że rodzicom przysługuje prawo do wykorzystania L4 na dziecko. W związku z tym pojawia się zapewne pytanie o długość zwolnienia lekarskiego, która przysługuje każdemu opiekunowi w roku kalendarzowym. Jeśli zastanawiasz się, ile może trwać zwolnienie lekarskie na dziecko, musisz wiedzieć, że pracownikom zatrudnionym na umowę o pracę oraz przedsiębiorcom i zleceniobiorcom dobrowolnie opłacającym składki chorobowe przysługuje 60 dni w roku kalendarzowym do wykorzystania na opiekę nad chorym dzieckiem do lat 14. Warto wiedzieć ponadto, że każda z tych osób ma prawo nie tylko do opieki nad dzieckiem, ale również innym bliskim członkiem rodziny (np. małżonkiem, rodzicem, rodzeństwem) – wykorzystać można w ten sposób 14 dni w roku kalendarzowym.
Ile można być na L4 w ciąży?
Wiesz już, że to, ile można być na L4 nieco różni się w niektórych przypadkach. We wcześniejszych akapitach wspomniane zostało, ile można mieć zwolnienia lekarskiego „normalnie” w ciągu roku. Ile można przebywać na zwolnieniu lekarskim w ciąży? Tu sytuacja wygląda nieco inaczej. Kobieta, która spodziewa się dziecka, może przebywać na L4 przez maksymalnie 270 dni w roku kalendarzowym. Jak widać w tym przypadku kwestia tego, jak długo można być na chorobowym, różni się od „normalnych” widełek czasowych aż o 88 dni.
Wyjątkiem są jednak nie tylko kobiety będące w ciąży. Inny możliwy czas przebywania na L4 mają także osoby niezdolne do pracy w związku z zachorowaniem na gruźlicę. Jak długo można przebywać na zwolnieniu lekarskim w związku z gruźlicą? Również w tym przypadku maksymalna długość zwolnienia lekarskiego w roku kalendarzowym wynosi 270 dni.
Potrzebujesz e-Recepty lub L4 ?