Potrzebujesz e-Recepty lub L4 ?
Chory pracownik z ubezpieczeniem chorobowym, który przebywa na zwolnieniu lekarskim, może liczyć na wynagrodzenie lub zasiłki chorobowe. Trzeba jednak wiedzieć, że pracownicy mają nie tylko prawo do wynagrodzenia/zasiłku, ale również mają pewne obowiązki. Chodzi o to, że w przypadku choroby należy czas L4 przeznaczyć w 100% na powrót do zdrowia. Ubezpieczonego może skontrolować ZUS, sprawdzając czy przebywa cały czas w miejscu wskazanym na L4 oraz właściwie wykorzystuje okoliczności zwolnienia. Taką kontrolę może również zlecić pracodawca, jeśli ma podejrzenia, co do swojego pracownika. Pojawia się tu zatem pytanie, czy na L4 można wyjechać poza miejsce zamieszkania, a jeśli tak, to jakie warunki należy spełnić, by nie mieć problemów w czasie kontroli?
Spis treści
Potrzebujesz e-Recepty lub L4 ?
Czy na L4 można wyjechać poza miejsce zamieszkania? Co oznaczają kody na L4?
Chwilowa niezdolność do pracy może wiązać się z różnymi przyczynami. Nie zawsze jest to choroba, która kładzie chorego „do łóżka”. Czasem czuje się on na siłach, by korzystać z lekkiej aktywności. Tu jednak pojawia się wątpliwość, czy na L4 można wyjechać poza miejsce zamieszkania, wyjść z domu, zrobić zakupy, pójść na spacer, czy też wręcz czy na L4 można wyjechać na wakacje. W pierwszej kolejności należy wspomnieć, że zwolnienia lekarskie mają dwa kody i to właśnie między innymi od kodu wpisanego na zwolnieniu zależne jest to, co pacjent może, a czego nie może robić podczas swojego L4. Ogólnie rzecz biorąc zwolnienie lekarskie przeznaczone jest jednak do powrotu do zdrowia. Nie jest to zatem w żadnym wypadku czas na remont mieszkania, świadczenie pracy zarobkowej, czy też obciążające prace, które nie sprzyjają rekonwalescencji.
Kody na L4 – co trzeba wiedzieć?
Niektórzy błędnie uważają, że L4 przypomina nieco areszt domowy. Oczywiście pacjent musi stosować się do zaleceń lekarza. Konieczne jest wówczas wykonywanie jedynie aktywności, które sprzyjają rekonwalescencji, ponieważ zwolnienie wynika z choroby, jednak nie zawsze oznacza to, że pacjent nie może opuszczać domu. Na zwolnieniach lekarskich znaleźć może się kod-1, który oznacza, że pacjent powinien leżeć i tu faktycznie aktywność jest mocno ograniczona z poważnych powodów, których lepiej przestrzegać. Inna opcja to kod-2, umożliwiający choremu chodzenie. W czasie tzw. L4 chodzonego pacjent ma prawo wykonywać codzienne czynności, w tym także pójść po codziennie niezbędne zakupy, wybrać się do apteki, a nawet na krótki spacer.
Jak dostać L4?
W przypadku czasowej niezdolności do pracy z przyczyn zdrowotnych, pacjent powinien pamiętać, że trudności w rezerwacji wizyty stacjonarnej u lekarza nie muszą być powodem do obaw. W ostatnim czasie bardzo rozwinęła się w Polsce telemedycyna, dzięki czemu kontakt z lekarzem można mieć również zdalnie. Jeśli na podstawie wywiadu zdalnego lekarz stwierdzi niezdolność pracownika do pracy, wystawi mu zwolnienie lekarskie online. Taki dokument nie różni się niczym od zwolnień lekarskich wystawianych stacjonarnie. Jest również w 100% legalny i uprawnia objętego ubezpieczeniem chorobowym pacjenta do świadczeń z tytułu swojej czasowej niezdolności do pracy.
L4 chodzące a wyjazd poza miejsce zamieszkania
Wielu pracowników zadaje sobie pytanie, czy na L4 można wyjechać poza miejsce zamieszkania. Warto wiedzieć, że zgodnie z informacjami zawartymi w ustawie, pracownik ma obowiązek przebywania w miejscu pobytu wskazanym podczas wystawiania zaświadczenia lekarskiego o niezdolności do pracy. Jeśli zatem zastanawiasz się, czy na zwolnieniu lekarskim można wyjechać do innego miasta, musisz wiedzieć, że możesz podać już na samym początku inny adres niż ten, w którym mieszkasz przy wystawianiu zwolnienia lekarskiego, jednak należy w tym miejscu spędzić całość L4.
Wyjazd poza miejsce zamieszkania na L4
Oczywiście zdarzają się sytuacje losowe, gdy mimo wszystko mamy potrzebę zmiany miejsca wpisanego w L4 jako adres pobytu. Może być to być na przykład związane z pogorszeniem stanu chorego, gdy ten musi przenieść się on do bliskich, by sprawowali nad nim opiekę. W grę wchodzić mogą ponadto inne sytuacje – chociażby awaria wodociągów czy ogrzewania, co niekorzystnie wpłynęłoby na rekonwalescencję pacjenta w domu. Nie trzeba w tej sytuacji wpadać w panikę. Pacjent nie jest zamknięty w domu bezwzględnie i może zmienić miejsce pobytu a swoim L4, o ile dopełni formalności z tym związanych.
Wyjazd poza miejsce zamieszkania na L4 jest dozwolony. Wiąże się jednak dodatkowo z obowiązkiem poinformowania o zmianie adresu przebywania na L4 płatnika składek oraz Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. Pacjent ma na to jedynie 3 dni od wystąpienia takiej zmiany i nie warto zwlekać tu ani o chwilę dłużej, gdyż w przypadku kontroli mogą być potem niepotrzebne problemy i potrzeba składania wyjaśnień.
L4 a wyjazd za granicę
Czasem pada również pytanie, czy będąc na L4 można wyjechać za granicę w danym terminie. Okazuje się, że zgodnie z prawem jest to możliwe u pacjentów z L4 chodzącym pod pewnymi warunkami. Mowa między innymi znów o obowiązku poinformowania ZUS i pracodawcy o zmianie miejsca pobytu. Chodzi ponadto oczywiście wyłącznie o wjazd, którego faktycznym celem jest szybszy powrót do zdrowia. Przede wszystkim jednak to lekarz musi stwierdzić, czy na L4 można wyjechać za granicę, tzn., czy stan zdrowia pacjenta pozwala na daleką podróż oraz czy może ona korzystnie wpłynąć na rekonwalescencję. Tu uwaga – będąc za granicą w krajach UE również można być skontrolowanym na zlecenie ZUS.
Wyjazd poza miejsce zamieszkania na L4 – kiedy jest to możliwe?
Rozważając kwestię tego, czy na L4 można wyjechać poza miejsce zamieszkania, warto wziąć pod uwagę, że w niektórych przypadkach może to okazać się wręcz niezbędne. Mowa oczywiście nie tylko o sytuacjach, gdy zmieniamy jedno miejsce pobytu na inne, ale również o wielu innych kwestiach dodatkowych. Jeśli zastanawiasz się, czy na L4 można być poza miejscem zamieszkania, musisz wiedzieć, że dopuszczalne jest w tym czasie udanie się na dodatkowe badania, zabieg czy kontrolę lekarską, a nawet na konieczne zakupy codzienne czy krótki spacer (jeśli jest to L4 chodzące). Nie oznacza to jednak pełnej swobody – nie chodzi tu np. o wielogodzinne zakupy w centrum handlowym czy też wyjazd na biwak. Aktywności należy ograniczyć do koniecznego minimum, skupiając się na głównym celu L4, czyli wypoczynku i powrocie do zdrowia. Każdorazowo jednak ZUS indywidualnie będzie rozpatrywać przypadek każdego pacjenta.
Czy na zwolnieniu lekarskim można wyjechać poza miejsce zamieszkania – kontrole ZUS a wizyty u lekarza
Każdy, kto zadaje sobie pytanie, czy na L4 można wyjechać poza miejsce zamieszkania, musi mieć świadomość, że ZUS przeprowadza wyrywkowe kontrole dotyczące między innymi tego, w jaki sposób pacjent wykorzystuje swoje zwolnienie lekarskie. Przeprowadzenie kontroli dotyczyć będzie miejsca wskazanego przez pacjenta na zwolnieniu L4 lub zmienionego miejsca, jeśli takową zmianę pacjent zgłosił. Czy na L4 można opuszczać miejsce zamieszkania? Jeśli pacjent przebywa w nowym miejscu i nie zgłosił tego, może zostać to przez ZUS uznane za niewłaściwe korzystanie z L4. W tej sytuacji ubezpieczony może zostać wezwany do złożenia wyjaśnień. Jeśli w tym przypadku pacjent odmówi złożenia wyjaśnień, ZUS uznaje to za niewłaściwe wykorzystanie L4, co może skutkować odebraniem prawa do zasiłku chorobowego.
Wiesz już, że odpowiedź na pytanie „czy na L4 można wyjechać” jest pozytywna, o ile zgłoszona zostanie zmiana miejsca pobytu. Co jednak, jeśli pacjent tego nie zrobi? W przypadku kontroli może mieć odebrane prawo do świadczeń chorobowych. Oczywiście pracownicy mają prawo do odwołania od tej decyzji, jednak nie zawsze jest ono uznawane. Na tym jednak nie koniec, gdyż wykorzystanie L4 niezgodnie z przeznaczeniem jest również przesłanką dla pracodawcy do zwolnienia dyscyplinarnego pracownika, czyli wypowiedzenia przez pracodawcę umowy w związku z rażącym naruszeniem obowiązków pracowniczych.
Potrzebujesz e-Recepty lub L4 ?
