Potrzebujesz e-Recepty lub L4 ?
Choroba dwubiegunowa (w skrócie ChAD) może mieć podłoże biologiczne, psychologiczne i społeczne. W chorobie następuje przeplatanie się epizodów maniakalnych i depresyjnych. Chorzy w fazie, jaką jest mania mają okres podwyższonego samopoczucia, towarzyszy im przesadny optymizm, energia, a czasem i drażliwość oraz agresja, ponadto mają skłonność do zachowań lekkomyślnych. Epizod depresji to natomiast apatia, brak u chorego ochoty na cokolwiek, brak umiejętności czerpania radości w codziennym życiu, czy też myśli samobójcze. Życie z chorobą nie jest łatwe, dlatego chorobę należy leczyć. Chorym pacjentom zaleca się farmakoterapię i psychoterapię. Jak diagnozuje się to zaburzenie i co należy o nim wiedzieć?
Spis treści
Potrzebujesz e-Recepty lub L4 ?
Choroba dwubiegunowa, na czym polega?
Pod pojęciem choroba afektywna dwubiegunowa rozumiane jest schorzenie będące psychozą maniakalno-depresyjną. Inaczej choroba nazywana jest cyklofrenią lub skrótem ChAD. W ten sposób określa się grupę zaburzeń psychicznych, którym towarzyszą zespoły maniakalne i depresyjne, a te mogą być rozdzielane okresami bezobjawowymi, chociaż nie stanowi to reguły.
Choroba dwubiegunowa często dotyka osoby o silnej osobowości, której mają silną psychikę oraz osobowość ekstrawertywną. Jest to schorzenie przewlekłe, które zazwyczaj pojawia się u osób około 20. roku życia, chociaż zmagać mogą się z nim również osoby starsze i młodsze – wcale nie jest wykluczona na przykład choroba afektywna dwubiegunowa u dziecka. Choć ChAD jest jednym z najbardziej rozpowszechnionych zaburzeń, jakie zna psychiatria, wciąż nie do końca poznano, jak pacjenci zapadają na tą chorobę. Mówi się, że za pojawienie się dolegliwości odpowiadać mogą czynniki genetyczne, ale to nie jest jedyna możliwość, gdyż w grę wchodzić mogą też np. czynniki środowiskowe.
ChAD podzielić można na dwa rodzaje:
- choroba afektywna dwubiegunowa typu pierwszego, gdzie występują depresje oraz manie,
- choroba afektywna dwubiegunowa typu drugiego, gdzie występują depresje i hipomanie (manie mniej nasilone).
Zaburzenia takie jak ChAD wymagają poddania się leczeniu. Chory powinien pozostawać pod opieką psychiatry i dla swojego zdrowia przyjmować leki, których stosowanie zaleci lekarz, w ramach zaplanowanej indywidualnie terapii. Jeśli z jakiegoś powodu choremu trudności sprawia dotarcie na stacjonarną wizytę lekarską po receptę, pomóc może e-recepta online, którą otrzymać można w kilka minut i to bez potrzeby wcześniejszej rejestracji.
Objawy choroby dwubiegunowej
Ze względu na dość zróżnicowany przebieg, nie każdy pacjent może mieć świadomość, że przebiega u niego choroba dwubiegunowa. Co to mogą być za objawy? Są to między innymi gwałtowne wahania nastroju, w których przeplatają się okresy manii, nadmiernego podekscytowania i energii, a także depresji i przygnębienia.
Choroba dwubiegunowa objawy u różnych osób daje nieco inne, ponadto mogą one zmieniać się u jednej osoby wraz z upływaniem czasu. Z reguły w stadium manii pacjent jest wyjątkowo pobudzony, czuje większą energię i moc do działania, a przy tym zdarza się, że zachowuje się chaotycznie, ma przyspieszony tok myślenia, impulsywnie lub niezrozumiale dla otoczenia, ponadto na tym etapie pojawiać mogą się również zachowania agresywne (lub autoagresywne), czy też większa drażliwość. Gdy przychodzi czas na depresję, pacjentem rządzą zupełnie inne emocje. Mowa o wyraźnym obniżeniu nastroju i spadku energii, a także braku motywacji do działania. Pojawić może się poczucie bezsilności, problem z koncentracją, ponadto w tym okresie często występuje anhedonia. W epizodzie depresyjnym pojawiają się często zaburzenia snu i apetytu, spowolnione myślenie i zaburzenia pamięci, niekiedy myśli samobójcze, a nawet w konsekwencji samobójstwo.
U chorych możliwe są również objawy psychotyczne w okresie manii i depresji. Mogą być to między innymi urojenia czy omamy. Możliwe są w tej chorobie ponadto nie tylko typowe epizody maniakalne lub depresyjne, ale też epizody mieszane, w czasie których występują jednocześnie objawy manii i depresji, w tym większa aktywność i jednoczesne obniżenie nastroju.
Choroba dwubiegunowa — diagnozowanie
Zaobserwowanie u siebie lub bliskich niepokojących symptomów, które mogłyby wskazywać na chorobę dwubiegunową, powinno stanowić wskazanie do kontaktu z lekarzem i poszerzonej diagnostyki w celu postawienia diagnozy. W diagnozowaniu zaburzeń ChAD wykorzystywane są różnego rodzaju badania, w tym między innymi skala depresji Becka lub Hamiltona, kwestionariusz objawów hipomanii, czy też skala Manii Younga lub Montgomery-Asperg. Im szybciej od zaobserwowania niepokojących objawów pacjent zgłosi się do lekarza, tym lepiej, gdyż leczenie należy rozpocząć jak najszybciej. Rozpoznanie wymaga również diagnostyki różnicowej, w tym odróżnienia ChAD od depresji, schizofrenii, ADHD czy od dość często występujących u pacjenta zaburzeń osobowości. Sprawdzić także należy inne możliwe przyczyny objawów, które dokuczliwe są u pacjenta, w tym np. nadczynność nadnerczy czy guzy mózgu.
Na początku pacjent może nie zdawać sobie sprawy z tego, czy jego problemem jest depresja czy choroba dwubiegunowa. Objawy bywają bowiem podobne w fazie spadku samopoczucia. Sama depresja, zwłaszcza nawracająca, jest jednak również dla pacjenta bardzo niebezpieczna, dlatego i tak wymaga kontaktu ze specjalistą. Jeśli chodzi natomiast o różnice na linii „choroba dwubiegunowa a schizofrenia”, należy nadmienić, że przy ChAD objawy psychotyczne mogą, ale nie muszą się pojawiać. Mowa między innymi o zniekształconym postrzeganiu własnej osoby i swojego otoczenia.
Życie z chorobą dwubiegunową — rokowania. Czy można ją wyleczyć?
Choroba dwubiegunowa jest ciężkim schorzeniem dla pacjenta oraz dla jego najbliższych. Może skutkować między innymi problemami małżeńskimi, problemami w relacjach z dziećmi czy rodzicami, a także problemami w szkole czy pracy. Choroba dwubiegunowa rokowania ma różne. Z jednej strony systematyczne przyjmowanie leków i psychoterapia mogą bardzo korzystnie wpłynąć na jakość życia pacjentów, jednak nawroty choroby wciąż są prawdopodobne.
Jak przebiega leczenie podczas choroby dwubiegunowej?
Leczenie choroby dwubiegunowej wiąże się zazwyczaj z długotrwałym przyjmowaniem przepisanych przez lekarza leków. Jeśli chodzi o leki na chorobę dwubiegunową, często stosowane są środki neuroleptyczne, normotymiczne i przeciwdepresyjne. Jeżeli u pacjenta zdiagnozowana zostanie choroba dwubiegunowa, leczenie obejmować powinno również psychoterapię, której schemat zostanie indywidualnie dobrany przez specjalistę.
Gdy w grę wchodzi choroba afektywna dwubiegunowa, leczenie niekonwencjonalne, bez zaleconej przez lekarza farmakoterapii i psychoterapii, może nie być najlepszym rozwiązaniem. Zaniechanie leczenia choroby może mieć bardzo poważne konsekwencje. Schorzenie może skutkować wspomnianymi już problemami w szkole, pracy czy rodzinie, trudnościami w relacjach z innymi, a nawet problemami finansowymi czy prawnymi. Może wręcz prowadzić do uzależnień, a w poważnych przypadkach nawet kończyć się próbami samobójczymi czy samobójstwem.
Choroba dwubiegunowa — przyczyny występowania
Mówi się o przyczynach psychologicznych, społecznych i biologicznych choroby dwubiegunowej. Do choroby dwubiegunowej prowadzić mogą różne czynniki, w tym między innymi sytuacje stresowe, które odbiły się na psychice danej osoby, a także codzienne problemy, praca pod presją, czy też życie w napięciu. Niektórzy uważają, że również podłoże genetyczne może mieć choroba dwubiegunowa. Dziedziczenie potwierdzane bywa tym, że choroba często występuje w rodzinie, a dodatkowo jest wysoce prawdopodobne, że jej wystąpienie u jednego z bliźniąt, prognozuje wystąpienie również u drugiego z nich. Jednocześnie nie oznacza to, że każda osoba, która obciążona jest genetycznie, zachoruje na chorobę dwubiegunową. Jeśli chodzi o to, jakie choroba dwubiegunowa przyczyny może mieć oprócz wymienionych powyżej, wspomnieć należy o nadużywaniu alkoholu, używkach, a także trudnych sytuacjach, jak utrata zatrudnienia, czy też rozbicie rodziny.
Potrzebujesz e-Recepty lub L4 ?
