Niedobór potasu – objawy i skutki. Jaką rolę w organizmie pełni potas

Prawidłowa zawartość potasu w organizmie jest bardzo ważna, dlatego wszelkie objawy mogące wskazywać na niedobór potasu wymagają kontaktu z lekarzem. Potas reguluje gospodarkę wodną, ciśnienie krwi i pracę nerek, a także ma znaczenie dla funkcjonowania mięśni i układu nerwowego. Lekceważenie tego problemu może wiązać się z poważnymi zaburzeniami – niektóre z nich mogą być bardzo rozległe i wiązać się nawet z ostrą niewydolnością nerek. Z artykułu dowiesz się, jakie mogą być przyczyny i objawy niedoboru potasu w organizmie, a także z jakimi konsekwencjami trzeba się liczyć, gdy pacjent w porę nie zgłosi się po pomoc.

Niedobór potasu – funkcja potasu w organizmie

Hipokaliemia, czy też niedobór potasu, to poważny problem, którego zdecydowanie nie można bagatelizować. By nakreślić skalę wspomnianej dolegliwości, warto przybliżyć nieco funkcje potasu w organizmie. Jest to pierwiastek, który zaliczyć można do kluczowych, jeśli chodzi o prawidłowe funkcjonowanie organizmu. Ma udział w licznych procesach, które są wręcz niezbędne do życia, stąd niedobór potasu w organizmie może być bardzo groźny i powodować liczne zaburzenia. Warto wiedzieć, że potas jest bardzo istotnym pierwiastkiem nie tylko dla ludzi. Poważne objawy niedoboru potasu u roślin (w tym zahamowanie ich wzrostu i obumieranie) tylko potwierdzają, jak ważna jest to substancja dla funkcjonowania roślinnych i zwierzęcych organizmów żywych. 

• Witaminy a odporność — jakie witaminy przyjmować?
• Czy możliwe jest przedawkowanie witaminy C?
• Drętwienie rąk — jakie witaminy pomogą na tę dolegliwość?

Potas jest pierwiastkiem, który ma istotny udział między innymi w przekazywaniu impulsów międzykomórkowych. Bierze udział w regulacji gospodarki wodnej człowieka, regulacji ciśnienia krwi, a ponadto reguluje pracę mięśni, w tym także najważniejszego mięśnia w naszym organizmie, czyli mięśnia sercowego. Ma niebagatelne znaczenie, jeśli chodzi o wspieranie pracy układu nerwowego oraz utrzymanie równowagi kwasowo-zasadowej, a przy tym uczestniczy w metabolizmie białek i węglowodanów, a nawet przyczynia się do pobudzania wydzielania insuliny. 

Niski poziom potasu w organizmie nie powinien być lekceważony. Pierwiastek ten wspiera niejeden układ i proces ważny dla prawidłowego funkcjonowania organizmu, więc zaburzenie jego stężenia w surowicy może być groźne. Z objawami problemu należy zgłosić się do lekarza. Jeśli konieczna będzie nie tylko zmiana diety na produkty bogate w potas, ale i leczenie, warto pamiętać o możliwości korzystania z recepty online. Może ona okazać się rozwiązaniem, gdy kolejki do lekarza są długie lub trudno umówić się na konsultację w dogodnym terminie. 

Czym jest hipokaliemia i czy jest groźna?

Niedoboru potasu w organizmie nie powinno się lekceważyć, gdyż stan ten może być bardzo poważny. Jeśli zastanawiasz się, co powoduje niedobór potasu, musisz wiedzieć, że zbyt mała podaż potasu w pożywieniu może osłabić organizm zarówno fizycznie, jak i wpływać na psychikę. 

Co przyczynia się do niedoboru potasu?

• Niedobór potasu przyczyny może mieć różne, jednak podstawowym problemem jest nieprawidłowa dieta człowieka. 
• Do utraty potasu dochodzić może również w przypadku przewlekłej biegunki bądź wymiotów. Wówczas duże ilości tego pierwiastka usuwane są z organizmu wraz z treściami pokarmowymi. 
• Zmniejszenie poziomu tego pierwiastka we krwi może również być związane z tym, że napływ potasu do komórek nie jest właściwy, tylko zwiększony. 
• Problemem może być również stres lub wzmożony wysiłek fizyczny, a nawet niektóre leki. Mogą być to np. przyjmowane w związku z nadciśnieniem leki moczopędne, które zwiększają wydalanie potasu przez nerki. Innym przykładem są leki przeczyszczające, których efektem może być utrata potasu przez przewód pokarmowy. 

Objawy niedoboru potasu i zagrożenia z tym powiązane

Gdy u pacjenta występuje niedobór potasu, objawy łatwo zauważyć, gdyż pojawić może się wiele nieprzyjemnych dolegliwości. Mowa między innymi o spadku nastroju czy wręcz stanach depresyjnych bądź lękowych. Może to przyczynić się do wycofania społecznego pacjenta. Niedobór potasu objawy u dorosłych daje również fizyczne. Mowa między innymi o dolegliwościach bólowych mięśni i pleców, a nawet o skurczach mięśni. Możliwe jest też drżenie i uczucie osłabienia mięśni. Niedobór potasu u osób starszych wiązać może się także z apatią i sennością, ponadto przyczyniać może się do zdenerwowania, a nawet problemów obejmujących układ pokarmowy (zgaga, refluks, zaparcia). 

To nie wszystko, gdy w organizmie w zbyt małych ilościach występuje potas. Niedobory objawy mogą dawać również związane z pojawianiem się obrzęków. Dojść może ponadto do problemów z pracą serca, czy też wręcz do wypadania włosów. Niedobór potasu objawy skórne również może dawać. Mowa między innymi o pogorszeniu cery, jej suchości i szorstkości, a także o pojawianiu się wysypki i trądziku. Często w Internecie wyszukiwana jest fraza „niedobór potasu a duszności”. Słuszne jest stwierdzenie, że jednym z objawów niedoboru tego pierwiastka i powiązanego z nim bardzo często niedoboru magnezu może być osłabienie organizmu i towarzyszące mu nieraz duszności. Wiele osób zastanawia się ponadto, czy stwierdzenie „niedobór potasu a niedoczynność tarczycy”, faktycznie jest słuszne. Warto zwrócić uwagę, że zarówno nadmiar, jak i niedobór tego pierwiastka i wielu innych elektrolitów często wiąże się z zaburzeniami licznych funkcji organizmu, w tym także tarczycy.  

Diagnostyka niedoboru potasu

Zdecydowanie niedobór potasu nie powinien być lekceważony. Diagnostyka w tym przypadku polega na badaniu elektrolitów. Badając stężenie potasu warto dodatkowo oznaczyć stężenie magnezu, sodu, fosforu i wapnia, gdyż często te niedobory występują wspólnie, nasilając objawy u pacjenta. Czasem lekarz może zlecić także inne badania, w tym pomiar wydalania potasu z moczem i wiele innych, zależnie od podejrzewanej przyczyny problemu. 

Niedobory witamin i pierwiastków, w tym niedobór sodu i potasu, często pojawiają się w ciąży i wymaga to pilnej interwencji, gdyż pogłębiający się problem może przyczynić się do niedotlenienia płodu, przedwczesnego porodu lub wręcz obumarcia płodu. Objawy związane z niedoborem potasu w ciąży obejmować mogą zmęczenie i osłabienie, a także mrowienia kończyn i ich drętwienie oraz skurcze mięśni. Gdy w grę wchodzi niedobór potasu, zawroty głowy również nie są rzadkością. Pojawić mogą się problemy z rytmem serca i ciśnieniem krwi, a także problemy skórne, obrzęki i zaparcia. Jeśli pacjentka zauważy u siebie podobne dolegliwości, powinna koniecznie skonsultować się z lekarzem i wykonać stosowne badania. 

Leczenie – jak uzupełnić niedobory potasu?

Problemem jest nie tylko niedobór potasu w ciąży czy niedobór potasu u dziecka. Zawsze stan zbyt małej ilości tego pierwiastka w organizmie wymaga interwencji – również u potencjalnie zdrowych osób dorosłych. Nieleczony problem może przyczynić się między innymi do arytmii i rozpadu tkanki mięśniowej. Prowadzić może również do zaburzeń układu nerwowego, a także do upośledzenia pracy jelit i funkcji nerek, w tym ich ostrej niewydolności. Ciężki niedobór tego pierwiastka może nawet w poważnych przypadkach skończyć się śmiercią. 

Ze względu na to, że skutki niedoboru potasu mogą być bardzo poważne, warto wiedzieć, jak sobie z tym radzić. Dla wielu istotne jest między innymi to, jak uzupełnić niedobór potasu można samodzielnie. W pierwszej kolejności dobrze oczywiście skupić się na diecie. Postawić można między innymi na soję, suszone owoce, natkę pietruszki, brokuły, ziemniaki i bataty, warzywa strączkowe, banany, suszone pomidory, a także orzechy i pestki oraz otręby. 

W niektórych przypadkach na niedobór potasu pomocna może być również dodatkowa suplementacja, jednak tej nie powinno się prowadzić na własną rękę. Powinna być prowadzona pod kontrolą lekarza i zgodnie z jego zaleceniami, gdyż bardzo łatwo z hipokaliemii przejść w hiperkaliemię (zwiększony poziom potasu), która również może mieć poważne skutki. Suplementacja może być wskazana przy cukrzycy, a także przy niektórych rodzajach farmakoterapii – np. w związku z przyjmowaniem leków nasercowych bądź moczopędnych. Leczenie może wiązać się również z podawaniem leków, które blokują to, by nerki wydalały nadmiar potasu, ponadto koniecznie należy skupić się na wyrównaniu poziomu gospodarki wodno-elektrolitowej.