Zachłystowe zapalenie płuc – przyczyny, objawy, leczenie

Zachłystowe zapalenie płuc stanowi największe zagrożenie dla dzieci i seniorów. Co to za choroba? Jak objawia się zachłystowe zapalenie płuc u noworodka lub niemowlaka? Czy jego przebieg jest podobny jak w przypadku zachłystowego zapalenia płuc u psa lub kota? Na czym polega leczenie? Podpowiadamy.

Czym jest zachłystowe zapalenie płuc?

Zachłystowe zapalenie płuc to specyficzny rodzaj zapalenia płuc. Do rozwoju schorzenia dochodzi w wyniku przedostania się do dróg oddechowych cząstek pokarmowych, płynów, śliny lub treści wymiotnej [1] [2] [3]. Aspiracja ciała obcego prowadzi do podrażnienia dróg oddechowych, uszkodzenia śródbłonka, obrzęku tkanki płucnej oraz rozwoju stanu zapalnego [2]. W drogach oddechowych mogą się także zacząć rozwijać bakterie, np. z rodzaju Streptococcus, Haemophilus lub Staphylococcus [1]. 

• Czy zapalenie płuc jest zaraźliwe? Jak uniknąć zarażenia?
• Atypowe zapalenie płuc – jak je zdiagnozować? Przyczyny i objawy
• Zapalenie płuc u dziecka – objawy, diagnostyka i leczenie

Jakie są objawy zachłystowego zapalenia płuc?

Po czym poznać zachłystowe zapalenie płuc? Objawy przypominają klasyczne zapalenie płuc, w którego przebiegu pojawiają się: dreszcze, kaszel, nadmierna potliwość, osłabienie, podwyższona temperatura oraz uczucie ogólnego rozbicia [4]. Zachłystowe zapalenie płuc u noworodka lub niemowlaka może się manifestować dodatkowo przez ból w klatce piersiowej, duszność oraz trudności z połykaniem [2] [3]. 

Jeśli zachłystowe zapalenie płuc u niemowląt powoduje trudności w oddychaniu i duszności, towarzyszy mu wysoka gorączka lub odkrztuszanie nietypowo zabarwionej plwociny, konieczna jest jak najszybsza wizyta u lekarza [2]. Specjalista poprowadzi diagnostykę w kierunku ustalenia przyczyny problemu zdrowotnego i przepisze odpowiednie leki. W sytuacji, gdy kuracja musi zostać przedłużona, nie trzeba długo czekać na kolejną wizytę u specjalisty, wystarczy skorzystać z wygodnego rozwiązania, jakim jest e-recepta. Po uzyskaniu recepty przez Internet wystarczy udać się do dowolnego apteki z numerem PESEL oraz wygenerowanym kodem recepty. 

Jakie są przyczyny zachłystowego zapalenia płuc?

Zachłystowe zapalenie płuc dotyka zwykłe małe dzieci, osoby chore, mające trudności z przełykaniem oraz seniorów. Czynniki, które zwiększają prawdopodobieństwo wystąpienia zachłystowego zapalenia płuc to [1] [2] [5]: 

• choroby gardła, 
• choroby neurologiczne (np. choroba Parkinsona),
• epizod utraty świadomości, 
• nadużywanie alkoholu,
• przebyta tracheostomia, 
• przebyty napad drgawkowy, 
• przyjmowanie narkotyków,
• refluks żołądkowo-przełykowy, 
• zaburzenia połykania, 
• zaniedbania higieniczne dotyczące zdrowia jamy ustnej, 
• zastosowanie zgłębnika nosowo-żołądkowego, 
• zażywanie pewnych leków (np. osłabiających napięcie mięśniowe),
• znieczulenie ogólne w wywiadzie, 
• zwężenie przełyku. 

Jeśli chodzi o przyczynę schorzenia u zwierząt, np. zachłystowe zapalenie płuc u psa, dochodzi do niego najczęściej u zwierząt z zaburzonym odruchem połykania, w wyniku doustnego podawania środków medycznych [6]. Rzadziej przyczyną jest aspiracja treści pokarmowej, wymiocin lub płynów. 

Jak leczyć zachłystowe zapalenie płuc?

Leczenie zachłystowego zapalenia płuc zależy od stanu zdrowia przed aspiracją oraz ciężkości zapalenia płuc, opiera się ono na antybiotykoterapii i podawaniu leków o szerokim spektrum działania [2]. Niektórzy pacjenci mogą wymagać hospitalizacji, a nawet wspomagania oddychania za pomocą specjalnej aparatury [3] [5]. 

Czym grozi zachłystowe zapalenie płuc? Śmiertelność jest niewysoka, pod warunkiem że dolegliwość zostanie poddana leczeniu. W przeciwnym wypadku istnieje ryzyko rozwoju ropnia płuc lub nawet sepsy [2] i zgonu z powodu zachłystowego zapalenia płuc. Rokowania są nie najlepsze w przypadku pacjentów z osłabioną odpornością — w ich przypadku istnieje ryzyko ciężkiego przebiegu schorzenia. 

Zachłystowe zapalenie płuc u zwierząt domowych jest bardzo niebezpieczne i może zagrażać życiu podopiecznego. Z tego powodu warto bacznie obserwować pupila i reagować natychmiast po zauważeniu u niego niepokojących oznak. Gdy chodzi o zachłystowe zapalenie płuc u kota, objawy, jakie mogą się pojawić to: kaszel, trudności w oddychaniu, a także objawy ogólne — brak apetytu, osłabienie i gorączka [6]. U psów zachłystowe zapalenie płuc manifestuje się podobnie. O dalszych losach pacjenta decyduje wczesne rozpoznanie zachłyśnięcia i wdrożenie jak najszybciej odpowiedniego postępowania celem udrożnienia dróg oddechowych.