Użądlenie osy — czy i kiedy może być groźne?

Napisano 21.11.2022 | Medyczna Asystentka | Czas czytania: 3 min.

Potrzebujesz e-Recepty lub L4 ?

Wypełnij formularz w 5 minut ➡️

Użądlenia os są powszechne, szczególnie w cieplejszych miesiącach, kiedy ludzie przebywają na zewnątrz przez dłuższy czas. Mogą być dokuczliwe, ale większość jednostek wraca do zdrowia szybko i bez komplikacji. Osy wyposażone są w żądło do samoobrony. Zawiera ono jad, który jest przenoszony na ludzi podczas użądlenia, co może powodować znaczny ból i podrażnienie. Możliwe jest również wystąpienie poważnej reakcji, jeśli jest się uczulonym na jad. W obu przypadkach szybkie leczenie jest ważne dla złagodzenia objawów i powikłań. Co zrobić jak ugryzie osa i puchnie?

Potrzebujesz e-Recepty lub L4 ?

Wypełnij formularz w 5 minut ➡️

Użądlenie osy — jak leczyć?

Warto pamiętać, że osy w przeciwieństwie do pszczół nie tracą żądeł. Dlatego, jeśli zostało się użądlonym, nie trzeba go usuwać ze skóry. Miejsce użądlenia osy (ranę) trzeba jak najszybciej przemyć wodą z mydłem czy płynem dezynfekującym. Warto czyścić obszar codziennie, aż się zagoi, aby zapobiec infekcji skóry. Obszaru nie należy drapać, ponieważ może to prowadzić do nadkażenia bakteryjnego i pogorszenia się objawów. Zaleca się również stosowanie zimnych kompresów, aby złagodzić ból i obrzęk. Ranę można posmarować kremem antyseptycznym czy podać użądlonej osobie leki przeciwzapalne. 

Czytaj także:
  • Użądlenie pszczoły — jak postępować? Pierwsza pomoc
  • W sytuacji wystąpienia silnej reakcji alergicznej zalecane są leki antyhistaminowe. Warto je nosić przy sobie, jeśli w przeszłości wystąpiła ciężka reakcja alergiczna na jad osy. Leki antyhistaminowe można zdobyć dzięki bez konieczności udawania się na wizytę do lekarza — wówczas będzie potrzebna recepta przez internet.

    W przypadku wielokrotnego użądlenia, intensywnej reakcji alergicznej, uczulenia na jad czy użądlenia we wrażliwym miejscu (jak okolice głowy i szyi) należy udać się do specjalisty. Szczególnie zagrożone są osoby uczulone, u których użądlenie może prowadzić do wstrząsu anafilaktycznego, a w efekcie nawet i śmierci. Nie można zostawiać osoby użądlonej samej.

    Użądlenie osy — co robić?

    Zaleca się unikanie perfum i pachnących produktów kosmetycznych, a także omijanie zarośli i miejsc pełnych kwitnących kwiatów czy zgniłych owoców. Poleca się, żeby nie spacerować boso po trawie, wybierać jasne kolory ubrań (najlepiej bez wzorów). Warto również zdjąć biżuterię czy ubrania, które mogą uciskać obszar użądlenia. Zaleca się nieprzebywanie na słońcu, a siedzenie czy leżenie w zacienionym miejscu.

    Gdy spożywa się jedzenie na świeżym powietrzu, trzeba pamiętać, żeby dania przechowywać w szczelnych pojemnikach i minimalizować słodkie produkty. Jeśli pojawi się osa, należy zachować spokój, ponieważ jak wspomniano wyżej — owad najczęściej atakuje w obliczu zagrożenia. W przypadku gdy doszło do użądlenia, należy opuścić dane miejsce — osa może zaatakować ponownie albo mogą pojawić się inne owady.

    Trzeba również mieć oko na gniazda os w okolicy swojego domu. Jeśli znajdziemy gniazdo w pobliżu wejścia lub obszaru, w którym bawią się nasze dzieci, nie można próbować go samodzielnie usuwać ani niszczyć. Warto zadzwonić do firmy zajmującej się zwalczaniem szkodników, aby profesjonalnie ją usunąć.

    Użądleniu osy — jak wygląda

    Użądlenia osy mogą być bolesne i powodować reakcje od pokrzywki po problemy z oddychaniem. Dobrą wiadomością jest to, że wiele os żądli tylko wtedy, gdy czują się zagrożone. Więc jeśli się ich nie sprowokuje lub nie zbliży się do miejsca ich bytowania, prawdopodobnie owady nie zaatakują.

    Ważne jest również, aby pamiętać, że reakcje na użądlenia os mogą się różnić. Brak reakcji alergicznej przy pierwszej ekspozycji jest dość powszechny. Jednak kolejne użądlenia mogą być niebezpieczne dla zdrowia, więc warto traktować każde z nich ostrożnie i uważać na oznaki anafilaksji.

    Objawy po użądleniu osy:

    • opuchlizna,
    • ból danego obszaru,
    • swędzenie skóry,
    • wysypka,
    • obrzęk,
    • przyśpieszenie tętna,
    • zaburzenia oddychania,
    • obniżenie ciśnienia krwi,
    • ból brzucha,
    • skurcze mięśni,
    • dreszcze,
    • nudności lub wymioty,
    • biegunka,
    • wstrząs anafilaktyczny.

    Większość ludzi nie potrzebuje pomocy medycznej, gdy są użądleni. Jeśli jednak zostało się użądlonym wiele razy, nadmiar jadu może powodować nudności, zawroty głowy, utratę przytomności lub drgawki. Ponadto, jeśli jest się uczulonym na jad osy, można mieć cięższą lub zagrażającą życiu reakcję. Oznaki reakcji alergicznej obejmują obrzęk gardła, warg, ust i języka; utratę przytomności; problemy z oddychaniem; pokrzywkę; uczucie niepokoju i osłabienia. Obie te sytuacje wymagają natychmiastowej pomocy medycznej.

    Użądlenie osy — jak wygląda?

    Utrzymywanie się bólu po użądleniu osy jest sprawą indywidualną. Jednak warto jak najszybciej podjąć odpowiednie działania, żeby złagodzić objawy i zmniejszyć dyskomfort.

    Kiedy użądlenie osy jest groźne?

    Najczęściej po użądleniu przez owada pomoc medyczna nie jest potrzebna. Jednak istnieje kilka sytuacji, kiedy użądlenie jest groźne. Przede wszystkim w grupie ryzyka wystąpienia niepożądanych i zagrażających życiu dolegliwości są osoby z alergią na owadzi jad. Użądlenie może być również groźne, gdy wystąpiło wielokrotnie, a także gdy dotyczy wrażliwego obszaru — szczególnie okolic szyi i twarzy m.in. nasady nosa, ust, gardła czy gałki ocznej.

    Niebezpieczne jest również połknięcie owada. Często, szczególnie w upalne dni, osy czy pszczoły latają wokół napojów, ponieważ same potrzebują nawodnienia. Zdarza się, że wpadną do butelki czy szklanki, a jeśli nie zauważymy owada, możemy go połknąć. Wówczas istnieje wysokie ryzyko użądlenia w obszar jamy ustnej, co może prowadzić do utrudnienia oddychania i uduszenia. Z tego powodu warto uważać na to, co się spożywa.

    Niepokojące objawy po użądleniu osy — kiedy udać się do lekarza?

    Użądlenia owadów są częstą przyczyną anafilaksji, dlatego ważne jest wczesne rozpoznanie objawów niepokoju. Jeśli jest się uczulonym na jad osy, ważne jest również, aby pamiętać, że pierwsza ekspozycja na alergen może wywołać jedynie łagodną reakcję. Reakcja anafilaktyczna może wystąpić dopiero za drugą i kolejną ekspozycją.

    Objawy reakcji anafilaktycznej na jad osy to:

    • obrzęk górnych dróg oddechowych,
    • kaszel,
    • duszności,
    • świst krtaniowy,
    • chrypka,
    • przyspieszone bicie serca,
    • biegunka,
    • wymioty,
    • nudności,
    • ból brzucha,
    • zawroty głowy,
    • poczucie rozbicia i zmęczenia,
    • dezorientacja,
    • utrata przytomności.

    W takiej sytuacji konieczna jest natychmiastowa reakcja i wezwanie pomocy medycznej.

    Potrzebujesz e-Recepty lub L4 ?

    Wypełnij formularz w 5 minut ➡️

Informacje zawarte w dziale „Blog" serwisu NaszaRecepta.pl należy traktować jedynie jako informacyjno-edukacyjne. Treści te i porady w nich zawarte nie mogą w żadnym wypadku zastąpić bezpośredniego kontaktu z lekarzem i nie powinny być również uznawane za profesjonalną poradę medyczną. Wydawca serwisu NaszaRecepta nie ponosi odpowiedzialności za wykorzystywanie porad z materiałów informacyjno-edukacyjnych bez wcześniejszej konsultacji ze specjalistą.