Potrzebujesz e-Recepty lub L4 ?
Stosowanie antykoncepcji hormonalnej wymaga przestrzegania pewnych zasad, w przeciwnym wypadku jej skuteczność ochrony przed ciążą może zostać obniżona. Mowa nie tylko o regularności zażywania pigułki, ale również o wielu innych kwestiach, w tym o łączeniu tabletek z innymi lekami. Szczególnie temat „tabletki antykoncepcyjne a antybiotyk” pojawia się dość często w pytaniach wielu kobiet, dlatego w poniższym artykule zbieramy najważniejsze informacje dotyczące zależności między antykoncepcją hormonalną a antybiotykami. Rozwiewamy wątpliwości, czy antybiotyk osłabia działanie tabletek antykoncepcyjnych, a także doradzamy, czy zaprzestanie stosowania antykoncepcji hormonalnej na czas antybiotykoterapii jest dobrym pomysłem.
Spis treści
Potrzebujesz e-Recepty lub L4 ?
Antybiotyk a antykoncepcja hormonalna – jak na siebie oddziałują?
Temat „tabletki antykoncepcyjne a antybiotyk” prędzej czy później pojawia się niemalże u każdej kobiety zabezpieczającej się hormonalnie. Antybiotyki mogą być konieczne w przypadku różnego rodzaju zakażeń bakteryjnych czy grzybiczych, jednak kobiety obawiają się wówczas o skuteczność zabezpieczenia przed ciążą. W sieci, prasie, a nawet w licznych publikacjach naukowych pojawiają się często sprzeczne informacje dotyczące wpływu antybiotyków na metabolizm środków hormonalnych, jednak zdecydowanie warto kierować się tu zasadą, iż „przezorny zawsze ubezpieczony”.
Kobiety, które wybierają tabletki antykoncepcyjne, bardzo często swój wybór kierują wysoką skutecznością tej formy ochrony przed ciążą. Należy jednak widzieć, że faktycznie niektóre leki mogą zaburzać działanie antykoncepcji hormonalnej, o czym szczegółowo informuje producent w dołączonej do opakowania ulotce. Związane jest to między innymi z prawidłowością funkcjonowania mikroflory jelitowej. Każda antybiotykoterapia w pewien sposób wpływa na mikroflorę człowieka, co odbija się na wielu aspektach funkcjonowania organizmu. Może nie tylko przyczyniać się do spadku odporności, ale może również odbić się negatywnie na prawidłowym wchłanianiu substancji odżywczych z pożywienia, a także leków.
By tabletki antykoncepcyjne mogły wchłonąć się prawidłowo z przewodu pokarmowego, mikroflora powinna działać bez zarzutu. Gdy zatem kobieta planuje przyjąć antybiotyk, a antykoncepcja hormonalna to sposób w jaki się zabezpiecza, musi mieć świadomość, że może nie być chroniona przed zapłodnieniem w tak wysokim stopniu, jak zapewnia to producent. Bardzo ważne jest oczywiście stosowanie probiotyków podczas antybiotykoterapii i po jej zakończeniu, co pozwoli ochronić i wzmocnić naturalną mikroflorę jelitową, jednak i to nie daje gwarancji, że do ciąży nie dojdzie.
Czy antybiotyk osłabia działanie tabletek antykoncepcyjnych?
Jak wspomniano wcześniej, temat „tabletki antykoncepcyjne a antybiotyk” wciąż budzi wiele kontrowersji i wiąże się z pojawianiem się sprzecznych informacji w mediach. Zastanawiając się nad tym, czy antybiotyk osłabia działanie tabletek antykoncepcyjnych, należy pomyśleć nie tylko o zaburzeniu składu mikroflory jelitowej, które zostało omówione we wcześniejszym akapicie, ale również o innych aspektach. Nie można również zapominać, że do jednych z najczęściej pojawiających się skutków ubocznych antybiotyków należą zaburzenia związane z układem pokarmowym. Są to między innymi nudności i wymioty, a nawet biegunki. Zwiększają one ryzyko tego, że tabletka antykoncepcyjna zostanie wydalona z organizmu, zanim zdąży się jeszcze prawidłowo wchłonąć, a wówczas trudno wymagać od niej deklarowanej skuteczności. Nie jest również wykluczone, że niektóre antybiotyki mogą zwiększać aktywność pewnych enzymów odpowiedzialnych za metabolizm leków hormonalnych, co znów sprawia, że będą one mniej skuteczne. Doniesienia takie dotyczyły np. ryfampicyny.
Pozostaje jeszcze pytanie, jak długo antybiotyk osłabia działanie tabletek antykoncepcyjnych. Zależne jest to między innymi od rodzaju antybiotyku, a także jego dawki i czasu trwania terapii. Nie bez znaczenia jest również czas cyklu, w którym kobieta przyjmuje antybiotyk. Największa szansa ciąży jest, gdy antybiotyk kobieta przyjmuje na początku cyklu. W ulotkach często zaleca się, by zabezpieczać się dodatkowo mechanicznie (np. prezerwatywą męską) przez cały okres antybiotykoterapii, a także przez kolejnych 7 dni po jej zakończeniu. Można również spotkać się z sugestiami, by zabezpieczać się mechanicznie do końca cyklu. Najlepiej zatem zapoznać się z dołączoną do opakowania ulotką i postępować zgodnie z jej wytycznymi. W tym miejscu należy dodać, że zasady dodatkowego zabezpieczenia należy się trzymać nawet w sytuacji zażywania ochronnych probiotyków.
Wstrzymanie przyjmowania antykoncepcji podczas antybiotykoterapii. Czy to dobre wyjście?
Niejednokrotnie zdarza się, że kobiety stające przed trudnym wyborem odstawiają tabletki antykoncepcyjne, a antybiotyk przyjmują przez zalecany przez lekarza czas. Trzeba wiedzieć, że nie ma jednak zazwyczaj konieczności odstawiania antykoncepcji hormonalnej na czas antybiotykoterapii, mimo iż konieczne jest zachowanie pewnych środków ostrożności. Antybiotyk przy antykoncepcji może być zażywany (jeśli to konieczne), jednak kobieta dla pewności powinna zabezpieczać się dodatkowo innymi metodami. Wstrzymywanie i ponowne rozpoczynanie antykoncepcji przy każdej antybiotykoterapii (a nie da się przewidzieć, jak często będzie ona potrzebna) nie jest zalecane, ponieważ może to odbić się na gospodarce hormonalnej kobiety. Lepszym rozwiązaniem będą po prostu dodatkowe metody zabezpieczenia na czas antybiotykoterapii i po niej.
Jakie leki osłabiają działanie tabletek antykoncepcyjnych?
Należy szczególnie zwrócić uwagę na antybiotyki na bazie wspomnianej już ryfampicyny, a także na tetracykliny, amoksycylinę, penicylinę, cefalosporynę i gryzeofulwinę. Trzeba również dodać, że nie tylko kwestia „tabletki antykoncepcyjne a antybiotyk” powinna być traktowana przez kobietę z ostrożnością. Istnieją również inne leki, które mogą wpływać na skuteczność antykoncepcji hormonalnej, czego kobieta powinna mieć świadomość.
W ulotce każdych środków antykoncepcyjnych szczegółowo wymieniono, jakie leki osłabiają działanie tabletek antykoncepcyjnych. Działanie antybiotyku mogą osłabiać między innymi niektóre środki stosowane w leczeniu padaczki, gruźlicy i zakażenia wirusem HIV, a także większe dawki paracetamolu, antydepresanty i leki działające przeczyszczająco. To wciąż nie wszystko, gdyż na działanie antykoncepcji hormonalnej wpływ mogą mieć również niektóre zioła, w tym np. te na bazie dziurawca, a także suplementy, w tym te z bardzo wysoką dawką witaminy C. Kobieta powinna pamiętać, że zawsze może również skorzystać z konsultacji z lekarzem lub farmaceutą, jeśli ma jakiekolwiek pytania o antykoncepcję, jej wchłanianie, sposób działania czy skuteczność w czasie przyjmowania innego leku.
Potrzebujesz e-Recepty lub L4 ?
