Potrzebujesz e-Recepty lub L4 ?
Stwardnienie rozsiane (SM) jest postępującym zaburzeniem o podłożu immunologicznym dotykającym ośrodkowy układ nerwowy. Oznaki i objawy stwardnienia rozsianego różnią się znacznie między pacjentami i zależą od lokalizacji i stopnia uszkodzenia włókien nerwowych w układzie nerwowym. Z tego powodu istotne jest, żeby wiedzieć, jakie są pierwsze objawy stwardnienia rozsianego i jak najszybciej rozpocząć odpowiednie leczenie. Jakie są pierwsze objawy SM?
Spis treści
Potrzebujesz e-Recepty lub L4 ?
Czym jest stwardnienie rozsiane?
W SM układ odpornościowy atakuje osłonkę ochronną (mielinę), która pokrywa włókna nerwowe i powoduje problemy z komunikacją między mózgiem a resztą ciała. Ostatecznie choroba może spowodować trwałe uszkodzenie lub pogorszenie funkcjonowania włókien nerwowych.
- pogorszenie ostrości widzenia (rozmazany obraz),
- ubytki w polu widzenia,
- zaburzenia odbierania barw i kontrastu (obraz staje się bardziej wyblakły i mniej kolorowy czy jaskrawy),
- ból gałki ocznej (szczególnie przy ruchu),
- dośrodkowy defekt źreniczny.
- wzmożoną częstość oddawania moczu,
- silne parcie na pęcherz,
- niemożność utrzymania moczu,
- niemożność oddania moczu (zatrzymanie pęcherza).
- problemy z pamięcią,
- skrócony czas skupienia uwagi,
- kłopoty z koncentracją,
- trudności z utrzymaniem porządku.
Nie ma lekarstwa na stwardnienie rozsiane. Istnieją jednak metody leczenia, które pomagają przyspieszyć powrót do zdrowia po atakach, modyfikować przebieg choroby i radzić sobie z objawami. Stosowane leki dostępne są na receptę i dopasowuje je lekarz prowadzący terapię pacjenta. Jeśli uzupełnia się skończone zapasy środków, wystarczy recepta online, którą można uzyskać bez wychodzenia z domu i zrealizować w każdej aptece na terenie Polski.
Stwardnienie rozsiane — w jakim wieku pojawiają się pierwsze objawy?
Wielu pacjentów zastanawia się, w jakim wieku można zaobserwować pierwsze objawy stwardnienia rozsianego. Trzeba zaznaczyć, że jest to zaburzenie rozwijające się przez wiele lat i może dotknąć każdego. Najczęściej pierwsze symptomy choroby można zaobserwować między 20. a 40 rokiem życia.
Problemy ze wzrokiem – pierwsze objawy stwardnienia rozsianego
Objawy przedmiotowe i podmiotowe stwardnienia rozsianego mogą się znacznie różnić w zależności od osoby i przebiegu choroby, a także być zależne od umiejscowienia dotkniętych włókien nerwowych. Jednymi z wczesnych objawów stwardnienia rozsianego są problemy ze wzrokiem. Symptomy zwykle pojawiają się i znikają samoistnie, ale warto porozmawiać z lekarzem na temat sposobów radzenia sobie z nimi.
Często pojawia się utrata widzenia. Dzieje się tak, gdy nerw wzrokowy, który łączy oko z mózgiem, ulega stanowi zapalnemu. Symptomy towarzyszące zapaleniu nerwu wzrokowego zwykle pojawiają się nagle, mogą przyjmować postać narastającą, a także nawracać w przeciągu kilku dni. Zalicza się do nich:
Utrata widzenia najczęściej pojawia się w jednym oku przez krótki czas, a rzadko zdarza się, aby ten stan wystąpił w obu oczach jednocześnie. Może pogarszać się przez kilka dni, zanim nastąpi poprawa. Stan zapalny zwykle trwa od 4 do 12 tygodni i trzeba natychmiast skonsultować go z lekarzem. Co więcej, w wyniku zapalenia może również dojść do zaniku nerwu wzrokowego.
U niektórych osób z SM pierwszymi objawami choroby jest zespół Charlesa Bonneta, który charakteryzuje się występowaniem halucynacji wzrokowych. Dzieje się tak, gdy mięśnie kontrolujące ruch gałek ocznych nie są skoordynowane, ponieważ jeden lub więcej z nich nie działa prawidłowo. W przypadku stwardnienia rozsianego problem występuje w części mózgu, która kontroluje nerwy prowadzące do tych mięśni.
Ponadto u osób ze stwardnieniem rozsianym mogą wystąpić również zaburzenia gałkoruchowe. Najczęściej są to małe, szybkie i powtarzalne ruchy gałek ocznych. Pacjenci mogą stracić kontrolę nad tym, jak poruszają oczami w górę i w dół lub na boki. Taki oczopląs może być łagodny lub na tyle poważny, że zaburzają ostrość widzenia.
Stwardnienie rozsiane – jakie są inne początkowe objawy?
Stwardnienie rozsiane wpływa na ośrodkowy układ nerwowy. Nerwy czuciowe w rdzeniu kręgowym mogą być dotknięte demielinizacją, powodując zmniejszenie czucia podczas dotykania, co może wpływać na zdolność chodzenia czy trzymania. Można również mieć parestezje (uczucia takie jak drętwienie, mrowienie lub pieczenie), które najczęściej obejmują twarz, ręce, nogi i palce. Warto zaznaczyć, że w przypadku stwardnienia rozsianego bocznego pierwsze objawy mogą obejmować jedynie jedną stronę ciała.
Przewlekły ból i mimowolne skurcze mięśni są również częste w SM. Dolegliwości bólowe mogą być bezpośrednim skutkiem demielinizacji. Można też odczuwać napięcie mięśni lub stawów (spastyczność), a także niekontrolowane, bolesne szarpnięcia kończyn. Zwykle dotyczy to nóg, ale częsty jest również ból pleców. Rodzaje spastyczności związane ze stwardnieniem rozsianym obejmują spastyczność zginaczy, w której mięśnie stają się bardzo napięte, tak że się wyginają i nie można ich wyprostować, oraz spastyczność prostowników, w przypadku której mięśnie mają przeciwny problem — są tak napięte, że ręce lub nogi stają się wyprostowane i nie może się zgiąć. Niewyraźna mowa i problemy z połykaniem, szczególnie w późniejszych stadiach choroby, mogą również wystąpić z powodu problemów motorycznych.
Niewyjaśnione zmęczenie i osłabienie dotykają wielu ludzi ze stwardnieniem rozsianym. Zmęczenie jest często związane z liczbą zmian w mózgu i stanem zapalnym. Osłabienie może rozwinąć się z powodu zaniku mięśni lub demielinizacji nerwów. Osoby ze stwardnieniem rozsianym mogą odczuwać okresowe zmęczenie, zmęczenie nawracające lub stałe chroniczne zmęczenie. Niemniej zwykle zmęczenie pojawia się nagle i trwa tygodniami, zanim nastąpi poprawa.
Zawroty głowy i problemy z koordynacją i równowagą mogą zmniejszyć mobilność osoby ze stwardnieniem rozsianym. Może to przyczynić się do problemów z chodem. Osoby z SM często odczuwają zawroty głowy, szczególnie gdy wstają.
Dysfunkcje układu moczowego czy trawiennego to kolejny częsty objaw. Mogą obejmować:
Objawy związane z układem moczowym są często do opanowania. Rzadziej osoby ze stwardnieniem rozsianym doświadczają zaparć, biegunki lub utraty kontroli nad jelitami.
Podniecenie i funkcjonowanie seksualne mogą również stanowić problem dla osób ze stwardnieniem rozsianym, ponieważ mają swoje podłoże w ośrodkowym układzie nerwowym — tam, gdzie atakuje choroba. Mogą wynikać z problemów fizycznych, a także ze zmęczenia lub wtórnych objawów emocjonalnych.
Wiele osób ze stwardnieniem rozsianym rozwija zaburzenia funkcji poznawczych, do których zalicza się między innymi:
Stres czy odczuwane symptomy związane ze stwardnieniem rozsianym mogą również powodować zaburzenia emocjonalne jak drażliwość, wahania nastroju i rzadko stan zwany paragelią (wiąże się to z napadami niekontrolowanego płaczu i śmiechu). Radzenie sobie z objawami stwardnienia rozsianego, wraz z problemami w związkach lub rodzinie, może sprawić, że depresja i inne zaburzenia emocjonalne staną się jeszcze większym wyzwaniem.
Stwardnienie rozsiane — pierwsze objawy u dzieci
Choć, jak wspomniano wyżej, choroba zwykle dotyka osoby między 20. a 40. rokiem życia, może dotknąć również osoby starsze i dzieci. Szczególnie diagnostyce najmłodszych poświęca się największą uwagę. Ze względu na to warto wiedzieć, jakie są pierwsze objawy stwardnienia rozsianego u dzieci.
Zwykle pierwsze oznaki zaburzenia mają postać deficytów neurologicznych, do których zalicza się zaburzenia motoryczne (ruchowe), widzenia czy czucia. Oprócz tego u dzieci częściej niż u dorosłych obserwuje się zaburzenia poznawcze, emocjonalne oraz zespół przewlekłego zmęczenia, które jest nieadekwatne do wykonywanych przez jednostkę czynności. U dzieci i młodzieży można zaobserwować trudności w nauce i pogorszenie funkcjonowania w szkole, a także większą drażliwość, irytację, zaburzenia depresyjne, wybuchy agresji oraz zmienność odczuwanych nastrojów. Choć objawy mogą być związane z dorastaniem, nie warto ich bagatelizować i trzeba zgłosić się do specjalisty, co pozwoli otoczyć dziecko odpowiednią opieką.
Stwardnienie rozsiane i pierwsze jego objawy – dlaczego ważne jest szybkie rozpoznanie?
Po zaobserwowaniu niepokojących objawów zawsze warto zgłosić się do specjalisty i poddać się odpowiednim badaniom. Dzięki optymalnej diagnostyce lekarz może postawić poprawną diagnozę i zalecić leczenie, które wspomoże funkcjonowanie pacjenta i podniesie jego dobrostan.
Szybkie rozpoznanie i wdrożenie odpowiedniej terapii pozwala powstrzymać rozwój choroby. Statystycznie pierwsze 2 lata są kluczowe dla poprawy funkcjonowania pacjenta w perspektywie nawet 10-15 lat i z tego powodu niezwykle istotne jest zwracanie uwagi na wszelkie pierwsze objawy.
Potrzebujesz e-Recepty lub L4 ?
