Potrzebujesz e-Recepty lub L4 ?
Ataki paniki to pojawiające się nagle i nieoczekiwanie odczucia związane z silnym i nieuzasadnionym lękiem. Są one nawracające i częściej występują u kobiet niż u mężczyzn. Pojawić się mogą niemal w każdym wieku. Zazwyczaj trwają od kilku do kilkunastu minut i rzadko utrzymują się do kilkudziesięciu minut. Uczuciu niepokoju towarzyszy często napięcie, duszności, ból brzucha i głowy, drżenie i zaburzenia oddechu. Panikę, której towarzyszy przerażenie, ciężko najczęściej uspokoić. Pacjent ma czasem wrażenie utraty kontroli ciała i poczucie odrealnienia, a emocje podczas napadów sprawiają, że jego serce bije szybko i pojawia się wzmożone pocenie. Pojawianiu się napadów sprzyja stresor z przeszłości, stres i wiele innych czynników. Co jeszcze warto wiedzieć o atakach paniki, sposobach walki z nimi i metodach leczenia? Kiedy konsultacja z terapeutą jest niezbędna? Informacje na ten temat znajdziesz w artykule.
Spis treści
Potrzebujesz e-Recepty lub L4 ?
Ataki paniki – czym są?
Niepokój, lęk, strach – każda ta emocja zapewne znana jest każdemu z nas i jeszcze niejeden raz w życiu się pojawi. Problem pojawia się jednak, gdy występowanie i nasilenie tych emocji jest nieadekwatne do okoliczności i ludzie nie są w stanie sobie z nimi poradzić, ponadto staje się coraz bardziej intensywne. Mamy wówczas do czynienia z zaburzeniem, które wymaga pomocy psychoterapeuty. Pacjenci, u których pojawiają się nasilone napady lękowe, którym często towarzyszą objawy somatyczne, mają tzw. ataki paniki. Są to bardzo powszechne zaburzenia emocjonalne, choć da się zauważyć, że częściej zmagają się z nimi kobiety niż mężczyźni. Nie są wykluczone ponadto ataki paniki u dziecka. Ataki mogą występować nie tylko u dzieci, ale również u młodzieży oraz u kobiet w ciąży. Wyróżnia je to, że pojawiają się nagle i nie mają zazwyczaj uzasadnienia, ponadto mają charakter nawracający, przez co utrudniają pacjentom funkcjonowanie w społeczeństwie.
Wiele osób zastanawia się, czy ataki paniki są groźne. Zazwyczaj nie stanowią one dla człowieka zagrożenia, jednak mogą sprawiać, że chory chwilowo nie myśli racjonalnie i odczuwa potrzebę ucieczki i schowania się przed swoim strachem. Zwykle napady nie trwają długo, jednak ze względu na to, że nie można przewidzieć czasu ich wystąpienia, bywają bardzo kłopotliwe. Wszystko, co dzieje się podczas ataku sprawia, że człowiek często boi się o swoje życie. Podstawą walki z atakami paniki jest psychoterapia, aczkolwiek u niektórych pacjentów może okazać się niewystarczająca i konieczne może być wprowadzenie farmakoterapii. Leki podawane wówczas pacjentom dostępne są jedynie na receptę, jednak skorzystać można również z recepty online. Telemedycyna to w wielu przypadkach najszybszy sposób na otrzymanie recepty na potrzebny lek.
Jak dochodzi do ataków paniki?
Samo słowo „panika” sugeruje przesadzoną reakcję i trudności w zapanowaniu nad nią. Warto wiedzieć, że ataki paniki zazwyczaj pojawiają się niespodziewanie, często bez żadnej konkretnej przyczyny, więc nie są wykluczone również atak paniki w nocy. Gdy dochodzi do napadu, pacjent zaczyna odczuwać silny lęk, który nie jest związany z rzeczywistym zagrożeniem czy niebezpieczeństwem. Napadom lękowym towarzyszą również objawy somatyczne. Zaliczyć można do nich między innymi bóle brzucha i głowy, a także wiele innych symptomów. Wzrasta na przykład liczba oddechów pacjenta (stan hiperwentylacji, któremu towarzyszy m.in. mrowienie), a także ciśnienie krwi w organizmie, ponadto mięśnie stają się spięte. Atak może wiązać się również z dusznościami, ponadto może wystąpić ucisk w klatce piersiowej.
Przyczyn ataków paniki należy szukać zarówno w sferze emocjonalnej, jak i w czynnikach środowiskowych. Nierzadko związane są również z depresją. Gdy chodzi o ataki paniki, przyczyny mogą być różne. Niebagatelne znaczenie mogą mieć tu traumatyczne przeżycia, kłopoty w domu, zdrada, rozwód, a także choroba czy śmierć bliskiej osoby oraz lęk przed śmiercią. Ataki paniki wiązać mogą się nie tylko z myślą o śmierci, ale również z życiem w stresie, w tym ze stresem związanym ze zmianą miejsca zamieszkania czy pracy, problemami finansowymi, trudnościami w sprostaniu pewnym zadaniom itp. Bardzo negatywnie odbijają się one na codziennym funkcjonowaniu człowieka, nie pozostając również obojętnymi dla zdrowia i samopoczucia.
Rodzaje zaburzeń lękowych
Zaburzenia lękowe podzielić można na różne typy. Są to na przykład zaburzenia lękowe pod postacią fobii, czyli lęki uwarunkowane sytuacyjnie o nieadekwatnym nasileniu (np. agorafobia czy fobia społeczna). Inna opcja to zaburzenia lękowe z napadami paniki. Pojawiają się wówczas nagłe i nieprzewidziane ataki paniki, które nie są ograniczone do danej sytuacji. Wyróżnić można także uogólnione zaburzenia lękowe.
Jak radzić sobie z atakami paniki?
Zazwyczaj ataki paniki nie trwają długo, jednak osoba, która z nimi się aktualnie zmaga, może mieć wrażenie, że napad ciągnie się wieczność. Bardzo ważna jest umiejętność radzenia sobie w sytuacji, gdy pojawia się atak paniki. Co robić wówczas? Pomocne może być głębokie i świadome oddychanie przeponowe, a także wizualizacje i techniki relaksacyjne. Wiele osób zastanawia się również, co robić, gdy bliska osoba ma atak paniki. Jak pomóc można jej przejść przez napad? Przede wszystkim samemu należy zachować opanowanie i spokój. Dobrze zapewnić choremu atmosferę bezpieczeństwa i wsparcia oraz odwrócić jego uwagę od sytuacji lękowej – np. poprzez rozmowę na zupełnie inny temat. Istotna jest w tym przypadku także kontrola oddechu. Pomocne może być na przykład oddychanie do torebki papierowej.
Jak wygląda i przebiega atak paniki?
Wcześniej wspomniano już, że ataki paniki zazwyczaj pojawiają się z zaskoczenia i mogą wystąpić na każdym etapie życia. Nie można ich przewidzieć, co sprawia, że człowiek jest zupełnie nieprzygotowany na to, jakie atak paniki objawy wykaże. Napad bardzo szybko przybiera na sile. Oprócz silnego lęku chory odczuwać może również dolegliwości bólowe brzucha, kołatanie serca, a także bóle i zawroty głowy. Dojść może do wzrostu ciśnienia krwi, ponadto pacjent może się nadmiernie pocić, mieć przyspieszony oddech lub wręcz mieć problemy z oddychaniem. Atakom paniki niejednokrotnie towarzyszy również wrażenie ucisku w klatce piersiowej i uczucie odrealnienia oraz osamotnienia. Dochodzą do objawów często również drżenia rąk, nudności, bladość, suchość w ustach, zimne dreszcze lub uderzenia gorąca, a nawet drętwienie lub uczucie mrowienia.
Czasem objawy somatyczne są tak nasilone, że osoby z napadem paniki trafiają do szpitala z podejrzeniem zawału serca. Ile trwa atak paniki? Napad zazwyczaj trwa kilka-kilkadziesiąt minut, choć osobie chorej czas ten może się dłużyć. Warto wiedzieć, że wielu pacjentom towarzyszy również duże zmęczenie po ataku paniki. Na tym jednak nie koniec, gdyż epizody lękowe dzielone są nieustającą obawą o ich ponowne wystąpienie, a to znów wzmaga napięcie.
Czy leczenie ataków paniki jest możliwe?
Bez wątpienia ataki paniki nie należą do „naturalnych”. Nie powinny być zatem lekceważone i koniecznie wymagają kontaktu z lekarzem. Nieleczone właściwie napady paniki mogą się pogłębiać, a potem człowiek zamyka się w błędnym kole unikania sytuacji, które wyzwalają u niego ataki, popadając w kompulsywne nawyki.
Nie ulega wątpliwości, jak bardzo ważna jest wiedza pacjenta dotycząca tego, jak opanować atak paniki. Wielu cennych wskazówek udzielić może lekarz – najlepiej sprawdzi się psycholog lub psychoterapeuta. Zdecydowanie nie powinno się zwlekać z konsultacją z psychoterapeutą, gdyż pozwoli Ci zrozumieć naturę Twojego problemu i leczyć ten stan, łącząc np. psychologię z farmakoterapią. Jeśli chodzi o sposoby na ataki paniki, w terapii dobrze sprawdzają się techniki relaksacyjne różnego rodzaju, w tym zwłaszcza świadome oddychanie. Ćwiczenia na ataki paniki obejmować mogą między innymi techniki oddechowe i relaksacyjne, ponadto w określonych sytuacjach spróbować można również akupunktury.
Atak paniki a farmakologia i terapia
Podstawą walki z atakami paniki jest psychoterapia, opanowanie technik relaksacyjnych, unikanie stresu, napięcia i przepracowania, a także aktywność fizyczna. One najlepiej wskażą pacjentowi, jak poradzić sobie z atakiem paniki oraz w jaki sposób kolejnym napadom zapobiegać. Jeśli jednak ataki paniki u pacjenta są nasilone i nie radzi on sobie wyłącznie metodami relaksacji i psychoterapii, drugą opcją może okazać się farmakoterapia, która może dać lepsze wyniki. Leki na ataki paniki to między innymi środki uspokajające, jednak te należy stosować jedynie ściśle według zaleceń lekarza specjalisty, gdyż stosowane niewłaściwie mogą uzależniać. Nie zaleca się stosowania tego typu leków na własną rękę.
Potrzebujesz e-Recepty lub L4 ?
